SYSTEM LOGISTYCZNY PRODUCENTA

MAS BITUMICZNYCH

OPRACOWANIE:
Jarosław Brymora
Mirosław Kaczyński
D4 L7

Główne założenia organizacyjne



Organizacja zaopatrzenia i produkcji



Organizacja dostaw na budowy

Organizacja i zaopatrzenie
produkcji

Wytwórnia mas

bitumicznych

Organizacja zaopatrzenia i
produkcji



Podstawowe zagadnienia

Głównym produktem wytwarzanym w Wytwórni Mas Bitumicznych (WMB)
jest mieszanka mineralno-bitumiczna. Zanim przystąpimy do jej produkcji
musi ona wcześniej zostać zaprojektowana w Laboratorium Drogowym tak,
aby spełniała wszystkie wymogi związane z zamówieniem klienta w oparciu
o szereg norm.
Projektowanie

mieszanek

mineralno-bitumicznych

stosowanych

do

budowania

poszczególnych

warstw

konstrukcji

nawierzchni

jest

zagadnieniem którego celem jest uzyskanie materiału budowlanego,
z którego będziemy potrafili formować poszczególne elementy (warstwy)
konstrukcji nawierzchni. Mieszanka mineralno-bitumiczna jest zbiorem
dobranych w odpowiednich proporcjach: grysów- kruszyw, wypełniacza-
mączki wapiennej, pyłu kamiennego oraz asfaltu.
Specyfiką pracy wytwórni mas bitumicznych jest fakt prowadzenia
eksploatacji instalacji z zachowaniem konieczności bieżącego odbioru
produktu. Ten uzależniony jest od czasu prowadzenia robót drogowych:
budowy lub modernizacji istniejących ciągów komunikacyjnych. Prace te
zwykle prowadzi się w okresach od kwietnia do października, chociaż
w ostatnim czasie obserwuje się proces wydłużania kampanii
produkcyjnej do listopada

Organizacja zaopatrzenia i
produkcji

Proces produkcji dzieli się na następujące etapy:



składowanie i dozowanie wstępne kruszywa



suszenie i podgrzewanie kruszywa



sortowanie i dozowanie gorącego kruszywa i dodatków



składowanie i dozowanie asfaltu



mieszanie i składowanie gotowej masy

Kruszywo stanowią: piasek, grys, żwir (materiał łamany lub okrągłe ziarna).
Kruszywa składowane oddzielnie w dozatorach są dozowane zgodnie z
receptą roboczą za pomocą przenośników dozujących i doprowadzane
przenośnikami podającymi do bębna suszarki. Proces suszenia jest
regulowany automatycznie. Pyły odsysane ze spalinami przechodzą przez
odpylacz. Pył gruby odseparowany w komorze wstępnej odpylacza jest
podawany przenośnikiem ślimakowym do elewatora gorącego, a pył drobny
odseparowany na filtrze tkaninowym odprowadzany jest do zbiornika
pyłów, a stamtąd podawany na wagę jako wypełniacz.

Organizacja zaopatrzenia produkcji

Wysuszone gorące kruszywo i gruby pył trafiają do sortownika i są
sortowane na 4-6 frakcji, następnie składowane
odpowiednich komorach gorącego kruszywa. Nadziarno w doprowadzane
jest do oddzielnego zbiornika. Zgodnie z ustawioną receptą roboczą
poszczególne rodzaje kruszywa odważane są na wadze kruszywa. Według
tej samej recepty naważa się na wadze wypełniacza – wypełniacz (mączkę
wapienną) i pyły kamienne. Po odważeniu kruszywo i wypełniacz podawane
są do mieszalnika. Równocześnie do mieszalnika jest podawana
odpowiednia ilość asfaltu. Po wymieszaniu masa przekazywana jest do
izolowanych komór zbiornika gotowej masy (w przypadku wysokich
otaczarek istnieje możliwość ładowania samochodów bezpośrednio
z mieszalnika). Asfalt potrzebny do produkcji mieszanki składowany jest
w podgrzewanych zbiornikach i doprowadzany zgodnie z receptą za
pomocą pompy asfaltu i urządzeń dozujących (waga lub licznik) do
mieszalnika. Niezbędne dla procesu technologicznego paliwo: olej opałowy
lekki lub ciężki, gaz ziemny, gaz płynny lub pył węglowy jest składowane
w odpowiednich zbiornikach i instalacją palnikową doprowadzane
do palników.

Organizacja zaopatrzenia produkcji

Podstawowe problemy związane organizowaniem zakupów
w przedsiębiorstwie, czyli formułowaniem i realizowaniem określonej
polityki i strategii zakupów połączonej ze strategią gospodarowania
zapasami i uwzględniającą potrzeby logistyki procesu zaopatrzenia,
produkcji i zbytu, mieszczą się w następujących płaszczyznach:



Organizacji

wewnętrznej

służby

zakupów

(zaopatrzenia)

i

jej

umiejscowienia w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa



Relacji i zasad współpracy tej służby z innymi ogniwami organizacyjnymi
przedsiębiorstwa oraz ich udziału i wpływu na działania i decyzje
podejmowane w ramach organizacji (marketingu) zakupów



Organizacji kontroli procesu zakupów i gospodarowania zapasami oraz
systemu reakcji na występujące zakłócenia, zmierzające do minimalizacji
ich następstw;



Organizacji współpracy zewnętrznej z przedsiębiorstwami – potencjalnymi
nabywcami surowców, zmierzającej do wspólnych działań na rynku
mających na celu ograniczenie tworzenia monopoli dostawców lub
ograniczenie możliwości stosowania przez nich praktyk monopolistycznych

Organizacja zaopatrzenia produkcji

Model organizacyjny służby zaopatrzenia przedsiębiorstwa produkcyjnego obejmuje
następujące stanowiska lub komórki:

•

planowania zakupów surowców i materiałów, której zadaniem jest – wspólnie ze

służbami technicznymi przedsiębiorstwa – określenie ilości niezbędnych zakupów
każdego asortymentu i terminu jego dostawy; komórka ta współpracuje jednocześnie
ze służbą logistyki przedsiębiorstwa, umiejscowioną najczęściej w pionie
koordynującym produkcję lub w pionie dyrektora jednostki (prezesa),

•

analizy rynku materiałowego w tych jego segmentach, które są dla danej jednostki

interesujące, wyniki analiz są jedną z podstaw działań operacyjnych związanych z
dokonywaniem zakupu,

•

działań operacyjnych związanych z zakupem obejmującym bezpośrednie kontakty z

dostawcami, ustalenie przesłanek ich wyboru, negocjacje, przedstawienie
kierownictwu propozycji wyboru dostawców, opracowywanie i lokowanie zamówień
oraz przygotowywanie umów,

•

specjalisty ds. prawnych związanych z precyzowaniem i zawieraniem umów,

współdziałającego z komórką organizacyjną; w małych jednostkach funkcję tę pełni
radca prawny przedsiębiorstwa,

•

gospodarki magazynowej oraz ilościowej i jakościowej otrzymywanych dostaw i

reklamacji.

Organizacja zaopatrzenia produkcji

Dążenie do minimalizacji zapasów powoduje, że w ocenie istniejącego
i potencjalnego dostawcy ważne jest kryterium jego zdolności do
zapewnienia terminowości dostaw, najczęściej rozumianej jako precyzyjna
realizacja harmonogramu sukcesywnych dostaw dokładnie na czas (just in
time).

„Metoda planowania JIT jest metodą planowania i kontroli produkcji opartej
na określonej filozofii działania, której celem jest wyeliminowanie z procesu
produkcyjnego wszelkich strat przez produkowanie właściwych wyrobów
w żądanej ilości i terminie i dostarczenie ich do miejsc, gdzie są
potrzebne, dokładnie wtedy, kiedy są potrzebne.”

Organizacja zaopatrzenia produkcji

W przypadku wytwórni mas bitumicznych „Produkcja bez zapasów”
w ramach przedsiębiorstwa jest możliwa, ale organizacja dostaw
materiałowych między przedsiębiorstwem zawsze wymaga pewnych
(minimalnych) zapasów gromadzonych u odbiorcy lub u dostawcy albo w
uzgodnionych ilościach u obu partnerów. Praktyka nie potwierdza
możliwości działania nawet krótkiego i prostego łańcucha logistycznego na
zasadzie „zero zapasów”.

Organizacja dostaw na budowy



Specyfika dostaw



Produkcja i dostawy na potrzeby
utrzymania bieżącego dróg



Produkcja i dostawy na potrzeby
inwestycji drogowych

Organizacja dostaw na budowy



Produkcja i dostawy na potrzeby bieżącego utrzymania dróg mają charakter ciągły,
zamykający się w okresie od marca do października (ew. listopada). W tym czasie
wytwórnia dostarcza na bieżąco określone umową ilości mieszanek mineralno
bitumicznych dla poszczególnych wykonawców. Mieszanki mają zbliżone parametry
techniczne określone receptą laboratoryjną dla napraw nawierzchni drogowych.



Produkcja i dostawy na potrzeby inwestycji drogowych.
Wytwórnia mas bitumicznych na potrzeby robót inwestycyjnych wraz z wykonawcą
robót drogowych przygotowuje harmonogram dostaw masy uwzględniający:

-

Rodzaj mieszanki mineralno - bitumicznej

-

Ilość i wydajność sprzętu wykonawcy robót

-

Ilość masy bitumicznej na dziennej działce roboczej

-

Ilość środków transportu wykonawcy robót

-

Odległość placu budowy od wytwórni.

Organizacja dostaw na budowy

Drogowe roboty budowlane wymagają takiej organizacji
transportu, aby dostawy mieszanek były równomierne
i nieprzerwanie pokrywające zużycie. Zbyt mała liczba środków
transportu będzie powodowała przestoje rozkładarek mas
bitumicznych, za duża - przestoje samochodów oraz możliwość
przestygnięcia masy. Na czym polega właściwa organizacja
nieprzerwanego

transportu

poziomego,

na

przykładzie

samochodów samowyładowczych współpracujących
z rozścielaczem, przedstawiona jest na rysunku poniżej

Organizacja dostaw na budowy

Schemat organizacji nieprzerwanego transportu poziomego, na

przykładzie współpracy 7 samochodów samowyładowczych

z rozkładarką mas bitumicznych.

Organizacja dostaw na budowy

Oznaczenia:

-

krzywa ABCDE - pełny cykl przewozów samochodu,

-

P1 - prosta czasów załadunku,

-

P2 - prosta czasów wyładunku,

-

tz - czas załadunku jednego samochodu,

-

tw - czas wyładunku jednego samochodu,

-

i - czas pełnego cyklu przewozowego,

-

l - odległość transportu urobku,

-

rezerwa czasu r = tz - tw

Organizacja dostaw na budowy

Zapewnienie nieprzerwanej i równomiernej pracy koparki wymaga więc za
pewnienia takiej liczby samochodów (lub innych środków transportowych),
aby czas załadowania ich wszystkich był równy czasowi pełnego cyklu
przewozowego jednego samochodu. Wyrażamy to wzorem

t = tz + [(2 x l) : V] + tw

gdzie:
tz - czas potrzebny na załadowanie środka transportu (samochodu),
l - długość trasy przewozu w jedną stronę,
V - średnia prędkość jazdy w obie strony,
tw - czas potrzebny na wyładowanie.

Ponieważ warunki drogowe i stan techniczny pojazdów nie są jednakowe, a
ponadto mogą wystąpić inne nieprzewidziane sytuacje, dlatego obliczony
czas należy powiększyć o dodatkowe 10+15%. Tak przyjęty czas cyklu
przewozowego będzie bliższy rzeczywistości, co pozwoli realnie planować
współpracę środków transportu z rozkładarką.

Literatura



„Organizacja placu budowy” T. Maj



„Ogólne Specyfikacje Techniczne” IBDiM Warszawa



Publikacje marketingowe