Impresjonizm
Impresjonizm
w malarstwie
w malarstwie
Karolina Turczyn i Beata
Karolina Turczyn i Beata
Warda
Warda
Impresjonizm
Impresjonizm to kierunek
sztuki
nowoczesnej
w drugiej połowie XIX wieku. Można go uznać
za końcową fazę natu
rali
zmu, ale też za
początek nowego, su
biektywn
ego widzenia
świata, które zapoc
zątkowało
przełom w
sztuce. Świat jest takim, jakim go widzimy,
rzeczywistość nie jest statyczna, liczy się
ulotne, wrażeniowe, impresyjne chwytanie
przemijających zjawisk. Impresjonizm -
czemu zawdzięcza swoją nazwę?
Początki impresjonizmu i kariery impresjonistów
przypadły na czasy, gdy tylko oficjalny sukces
na Salonie, oficjalnej dorocznej wystawie, był
świadectwem kariery artystycznej. Salon
popierał, wystawiał i nagradzał tylko
nieskazitelnie wykończone, konwencjonalne
obrazy o tresci historycznej, religijnej lub
mitologicznej. Zdarzały się wyjątki, ale
impresjoniści, z ich szkicową techniką,
zainteresowaniem współczesnymi widokami i
subiektywnymi obrazkami z życia Paryża byli
konsekwentnie odrzucani przez jury Salonu.
Ostatecznie w 1874 roku 30 członków świeżo
założonego Societe Anonyme des Artistes
Peintres
zbojkotowało Salon i zorganizowało
własną, niezależną wystawę, znaną odtąd jako
pierwsza wystawa impresjonistów.
W 1874 roku odbyła się w Paryżu w atelier
fotograficznym Nadara pierwsza wystawa
impresjonistów. Zestaw dzieł obejmował 30
nazwisk. Na wystawie był obraz Claude Moneta
pierwotnie zatytułowany "Marine" ("Morze").
Jeden z dziennikarzy przygotowujący katalog
wystawy, spojrzawszy na obraz Moneta zwrócił
uwagę, że prawie wszystkie wystawione obrazy
maja podobne tytuły: "widok stąd", "widok
stamtąd" malarz machnął ręką i rzekł: "Daj tytuł
Wrażenie". Wrażenie - to po francusku impression
(impresja). Ostatecznie obraz zawisnął na
wystawie pod tytułem "Impresja - wschód słońca".
Od tej chwili dla całego kierunku, który utrwalił się
we Francji, a później przeniknął do innych krajów
(również Polski), przyjęto nazwę "impresjonizm", a
malarzy nazywano impresjonistami.
Impresjonizmu nie da się łatwo zdefiniować. Obecnie jest
to nazwa najpopularniejszego kierunku sztuki Zachodu,
na początku jednak był to termin obraźliwy - użyto go dla
opisania wystawy obrazów, które wydały się szokująco
szkicowe i niedopracowane. Malarzy, którzy stworzyli
tamte prace, łączyła niechęć do tradycyjnej,
"ugrzecznionej" sztuki popieranej przez oficjalny Salon ,
lecz ich style i artystyczne cele różniły się. Mieli wspólne
zainteresowania - koncentrowali się na opisywaniu
codziennego życia i często malowali w plenerze - ale
nawet taka pobieżna definicja nie obejmuje całej grupy.
Alfred Sisley na przykład nie zajmował się niczym innym
poza pejzażami, natomiast Edgar Degas nigdy nie
wychodził w plener. Pomimo tych różnic Claude Monet,
Berta Morisot, Auguste Renoir, Camille Pissarro, Gustave
Caillebotte, Edgar
Degas i Mary
Cassatt
wypracowali
nowy sposób ukazywania
swiata
i razem z innymi
artystami pokazali swoje obrazy na Wystawach
Impresjonistów.
Jak malowano?
Malarze impresjoniści utrwalali na płótnie
przelotne, chwilowe wrażenie światła i
barwy w ich wzajemnej współzależności.
Wykorzystali mieszanie optyczne barw.
Polega ono na nakładaniu farby drobnymi
punktami czystych kolorów na płótno -
blisko siebie - tak, że z pewnej odległości
ulegają w oku widza zlaniu w jedna plamę
wypadkowego tonu. Impresjoniści byli
pierwszymi artystami, którzy wyszli w
plener z malarstwem olejnym. Obraz musiał
być malowany bardzo szybko, w
bezpośrednim kontakcie ze stale
zmieniającą się naturą. Wyczulenie oka
wyłącznie na aspekt barwy i światła
doprowadziło do traktowania marginesowo
sprawy kształtu, przestrzeni i bryły.
Krawędzie przedmiotów są zatarte, często
zlewają się ze sobą, przestrzeń jest
spłycona, więcej jest "powietrza niż
przestrzeni".
Impresjoniści zrywają z perspektywą
linearna, z realistycznym
iluzjonizmem, obserwują barwy
widma słonecznego; zamiast
mieszać barwy na palecie, układają
je wprost na płótnie plamkami, aby
w oku widza nastąpiło połączenie ich
w szerokie, wibrujące płaszczyzny -
dywizjonizm.
DYWIZJONIZM - sposób malowania
polegający na kładzeniu plamek
kolorów zasadniczych na płótnie w
takim sąsiedztwie, aby w efekcie
powstał pożądany kolor, ale
świetlisty i wibrujący. Stosowany
przez impresjonistów poparty
badaniami, z których wynikały
reguły do dziś przydatne dotyczące
kolorów dopełniających, sąsiedztwa i
relacji barw.
Impresjonizm w malarstwie tworzyli i
ukształtowali malarze francuscy:
Claude Monet - uznany za twórcę
kierunku, Edgar Degas, Camille
Pissarro, Auguste Renoir. O
malarzach impresjonistach Camille
Pissarro powiedział: "Zajmujemy
poczesne miejsce w ruchu sztuki
współczesnej."