Rozwój twarzy i narządu
żucia przed urodzeniem
• Okres przedzarodkowy – do 14 dnia
życia płodowego
• Okres zarodkowy – do 2 miesiąca
życia płodowego
• Okres płodowy – od 3 miesiąca do
urodzenia
Okres zarodkowy
• 3-4 tydzień
Rozpoczęcie rozwoju części
twarzowej czaszki
Zatoka ustna (stomodeum)
– ślepo zakończone
zagłębienie pomiędzy
mózgowiem a
wyniosłością serca, po
bokach graniczy z 1
łukiem skrzelowym
(żuchwowym), jej dno
stanowi błona gardłowa;
wyścielona jest
ektodermą
Zatokę ustną otaczają wyrostki:
1. Czołowy
2. Szczękowe
3. Żuchwowe
Pojawiają się
zawiązki narządu
węchu (4) – płytki
węchowe
Zatoka ustna
Pod łukiem żuchwowym rozwijają się
łuki skrzelowe: II, III, IV, V
Wewnątrz łuku I rozwija się chrząstka
Meckela, młoteczek i kowadełko
• 5-6 tydzień
Wokół płytek węchowych powstają
wygórowania mezenchymy: bocznie –
wyrostki nosowe boczne,
przyśrodkowo – wyrostki nosowe
przyśrodkowe
Płytki nosowe zagłębiają się tworząc
dołki węchowe (przyszłe nozdrza)
1 – wyrostek
nosowy boczny
2 – wyrostek
nosowy
przyśrodkowy
3 – dołek
węchowy
I łuk skrzelowy: mięśnie żwacze,
główna część języka
II łuk skrzelowy: kość gnykowa z
mięśniami, wyrostek rylcowaty,
więzadło rylcowo-gnykowe,
strzemiączko, mięśnie mimiczne
Warstwy nabłonka nakładają się na siebie tworząc
podniebienie pierwotne. Powstaje ono z połączenia
wyrostków nosowych przyśrodkowych z wyrostkami
szczękowymi. Po zaniku nabłonka pierwotnego zastępuje go
mezenchyma. Nabłonek pierwotny pozostaje tylko w kanale
nosowo-łzowym.
Rozwój mięśni
• 7 tydzien - różnicowanie mm.
poprzecznie prążkowanych
• 8 tydzień - pojawienie się zakończeń
nerwów czuciowych w mięśniach
Teoria Eastlicha – rozwój włókien
mięśniowych i ich łączenie w wiązki
odbywa się tylko wtedy, gdy mięsień
jest unerwiony
• Mezenchyma I łuku skrzelowego
m. skroniowy, mm. skrzydłowy
przyśrodkowy, boczny, m. żwacz, m.
żuchwowo-gnykowy, brzusiec przedni
m. dwubrzuścowego, m. napinacz
podniebienia i błony bębenkowej
Unerwienie: gałęzie ruchowe n.
trójdzielnego
• II łuk skrzelowy mm. mimiczne
(powierzchowne i głębokie), m.
rylcowo-gnykowy, brzusiec tylny m.
dwubrzuścowego
Unerwienie: mm. mimiczne przez n.
twarzowy
• Język
Rozwija się w 5 tygodniu
Trzon języka - guzek nieparzysty – z łuku żuchwowego
i wygórowania komórek między I a II łukiem
skrzelowym
Nasada języka – mezoderma II, III, IV łuku skrzelowego
8 tydzień – połączenie zawiązków – powstaje język
Unerwienie: ruchowo – n. podjezykowy
czuciowo - n. językowo-gardłowy,
n. językowy
n. błędny
I łuk skrzelowy –
przednie 2/3
języka
II łuk skrzelowy
III łuk skrzelowy –
tylna 1/3
część języka
IV łuk skrzelowy – nagłośnia i
regiony przylegające
Bibliografia
• Karłowska Irena, zarys współczesnej ortodoncji,
Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2009
• Łabiszewska-Jaruzelska Florentyna, Ortopedia
szczękowa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2008
• http://www.indiana.edu/~anat550/hnanim/face/face.ht
ml
• http://www.med.uc.edu/embryology/chapter12/animat
ions/contents.htm
• http://php.med.unsw.edu.au/embryology/index.php?
title=Tongue_Development
• http://php.med.unsw.edu.au/embryology/index.php?
title=Palate_Development
•