Podstawowe pojęcia
Podstawowe pojęcia
w
w
pielęgniarstwie
pielęgniarstwie
P i e l ę g n i a r
s t w o
Szeroko rozumiana różnorodna
działalność zarówno w zakresie
kształcenia, jak i doskonalenia
zawodowego pielęgniarek, system
organizacyjny tych działań, zespół zadań
profesjonalnych, składowa część pojęcia
służby zdrowia z jej różnorodną
problematyką, technika, sztuka, wiedza,
nauka. Jest to zatem termin
wieloznaczny, który określić można jako
nauka, dyscyplina, praktyka opieki
zdrowotnej, która skupiać się ma na
ocenie rozpoznania, leczenia klientów
wykazujących problemy zdrowotne w
ramach pielęgnowania
.
F i l o z o f i a
p i e l ę g n i a r s
t w a
System sądów, przekonań o istocie
pielęgniarstwa, stanowiących wynik
rozważań tego, w co wierzą
profesjonaliści w osobach pielęgniarek.
W filozofii pielęgniarstwa określane są
takie pojęcia składowe jak: czym jest
pielęgniarstwo? oraz
kim jest pielęgniarka?
P i e l ę g n o w a
n i e
Wg definicji WHO (1956)to sprawowanie opieki nad chorym oraz
zapobiegania chorobom i umacnianie zdrowia.
Międzynarodowa Rada Pielęgniarek w 1966r przyjęła definicję V.
Henderson, mówiącą, że unikalną funkcją pielęgniarki jest
pomaganie człowiekowi zdrowemu lub choremu (grupom ludzi) w
wykonywaniu czynności znaczących dla utrzymania zdrowia lub jego
odzyskania (także dla zapewnienia spokojnej śmierci), które mógłby
on wykonać sam, gdyby miał potrzebną do tego siłę, wiedzę.
Wg definicji WHO (1956)to sprawowanie
opieki nad chorym oraz zapobiegania
chorobom i umacnianie zdrowia.
Międzynarodowa Rada Pielęgniarek w
1966r przyjęła definicję V. Henderson,
mówiącą, że unikalną funkcją pielęgniarki
jest pomaganie człowiekowi zdrowemu lub
choremu (grupom ludzi) w wykonywaniu
czynności znaczących dla utrzymania
zdrowia lub jego odzyskania (także dla
zapewnienia spokojnej śmierci), które
mógłby on wykonać sam, gdyby miał
potrzebną do tego siłę, wiedzę.
K o m u n i k o w a
n i e
w
p i e l ę g n i a r s t
w i e
To stosunek jaki zachodzi pomiędzy
dwiema stronami: pielęgnowaną a
pielęgnującą. To także relacje między
pielęgniarkami w grupie zawodowej i w
odniesieniu do lekarzy
P o d m i o t
o p i e k i
To określenie obejmujące odbiorcę
świadczeń i zainteresowania
pielęgniarskiego
Zdrowy
• To taki człowiek, który może w
pełni realizować swoje aspiracje i
potrzeby, a jednocześnie zmieniać
środowisko i (lub) radzić sobie z
nimi (reagować na wyzwania
środowiska)
Chory
• To taki, u którego wystąpiła dynamiczna
reakcja ustroju na zadziałanie czynnika
chorobotwórczego, wyrażająca się
zaburzeniem naturalnego
współdziałania narządów i tkanek,
prowadząca do zmian czynnościowych i
organicznych ustroju, uniemożliwiając
człowiekowi realizowanie jego potrzeb i
aspiracji oraz radzenia sobie ze
środowiskiem
Niepełnosprawny
• To taki człowiek, u którego
występuje uszkodzenie lub
ograniczenie funkcji narządu ciała
z przyczyn: wrodzonych,
przebiegu innych schorzeń, urazu,
wymagające przystosowania się do
życia w zmienionych warunkach
(zmienionym stanie
Zdrowy narażony na
zachorowanie
• To taki człowiek, u którego
negatywny wpływ środowiska,
warunków życia, stylu życia, pracy,
odżywiania, nawyków, uzależnień,
ograniczenia funkcji mogą
doprowadzić (przyczynić się) do
wystąpienia choroby
P i e l ę g n i a r
k a
Według definicji przyjętej w 1975r przez
Międzynarodową Radę Pielęgniarek, to
osoba, która posiada wykształcenie
pielęgniarskie w zakresie podstawowym
oraz uprawnienia do
wykonywania praktyki zawodowej.
K o m p e t e n c
j e
z a w o d o w e
Zakres uprawnień w zakresie działania lub
wykonywania zawodu
F u n k c j e
z a w o d o w e
p i e l ę g n i a r
k i
Jest to zbiór zadań i czynności zawodowych,
dla których można sformułować wspólny cel,
a zadania te wynikają z roli zawodowej
pielęgniarki.
Funkcje pielęgniarki:
• opiekuńcza,
• wychowawcza,
• profilaktyczna,
• promowania zdrowia,
• terapeutyczna,
• rehabilitacyjna,
• kształcenia,
• naukowo – badawcza,
• zarządzania
P i e l ę g n o w a
n i e
p r o f e s j o n a l
n e
To zawodowa działalność pielęgniarki
oparta na racjonalnych podstawach
teoretycznych, zasadach postępowania i
zasadach etycznych
P r o c e d u r a
p o s t ę p o w a n
i a
To umowny sposób postępowania.
Ustalana jest na podstawie zasad
postępowania, obowiązujących
przepisów, najczęściej uwzględnia
również panujące zwyczaje i
doświadczenia praktyczne osób
wykonujących zadanie
A l g o r y t m
To przepis wykonania zadania.
Umożliwia poprawne rozwiązanie
wszystkich zadań określonych w
podanym wzorze.
S t a n d a r d
w
p i e l ę g n i a r s
t w i e
Jest formą realizacji zadań i czynności
wchodzących w zakres profesjonalnej
praktyki zawodowej,
a wynikających z roli zawodowej
pielęgniarki
S t a n d a r d
p r a k t y k i
z a w o d o w e j
To norma wykonywania zadań, zbiorów
czynności
i zadań wykonywanych przez pielęgniarkę
w różnych formach opieki
(np. standard opieki klinicznej, standard w
poz)
S t a n d a r d
o p i e k i
p i e l ę g n i a r s
k i e j
To norma wykonywania zadań przez
pielęgniarkę
w odniesieniu do pacjentów w różnym
stanie
(np. standard pielęgnowania pacjenta
nieprzytomnego)
H o l i z m
Oznacza, że naturę zjawisk należy
ujmować całościowo, a jako sumę części.
W pielęgniarstwie oznacza świadczenie
opieki we wszystkich obszarach życia
człowieka
i we wszystkich jego stanach
P r o c e s
p i e l ę g n o w a
n i a
To propozycja takiej opieki pielęgniarskiej,
która świadomie wykorzystuje
rozpoznanie stanu
biopsychospołecznego, kulturowego i
duchowego podmiotu opieki oraz
podejmowanie celowych
i planowych działań, aby przyczynić się do
utrzymania lub zmiany dotychczasowego
stanu zdrowia a także ocenienia
uzyskanych wyników (w stosunku do
założonych celów opieki)
T e o r i e
p i e l ę g n i a r s
t w a
To logicznie spójny i uporządkowany zbiór
twierdzeń, spełniający metodologiczne
kryterium naukowości danej dyscypliny
O p i e k a
Oznacza troszczenie się, dbanie o kogoś,
doglądanie, uczuciowe zainteresowanie,
udzielanie pomocy, zabezpieczania
potrzeb fizycznych, pocieszanie, ochrona,
kontrola, nadzór.
Opieka jest zawsze procesem
dwustronnym. Zarówno opiekun, jak ii
podopieczny aktywnie albo biernie biorą
udział w działaniach opiekuńczych.
O p i e k a
z d r o w o t n a
To działalność, której celem jest
utrzymanie jak najlepszego stanu
zdrowia indywidualnych ludzi, grup
społecznych i całego społeczeństwa
O p i e k a
n i e p r o f e s j o n
a l n a
To opieka najczęściej sprawowana w
domu,
przez opiekunów nieformalnych
i określana jest jako nieprofesjonalna.
Jest to rodzaj opieki, pomocy udzielanej
przez krewnych, przyjaciół, sąsiadów
S a m o o p i e k
a
Polega na podejmowaniu przez człowieka
w codziennym życiu decyzji
działań dotyczących zdrowia i życia.
Jest to wykonywanie tych wszystkich
czynności życia codziennego, które
przyczyniają się do utrzymania
i wzmacniania zdrowia człowieka oraz
wpływają na dobre samopoczucie
każdego człowieka
O p i e k a
p r o f e s j o n a l
n a
Opiekę określamy jako profesjonalną,
jeżeli opiekun wykonuje zadania w sposób
rzeczowy,
zgodnie z ustalonymi normami i
procedurami, opierając się na wiedzy
zdobytej w wyniku systematycznego
kształcenia i stałego doskonalenia, ma
kwalifikacje niezbędne do świadczenia
określonego zakresu opieki
W i e l o z a d a n i
o w y
z e s p ó ł
o p i e k u ń c z y
To grupa ludzi o różnym przygotowaniu
zawodowym, świadczących usługi w
zakresie opieki zdrowotnej pacjentów i
ich rodzin.
Praca tego zespołu polega na tym, że
grupa ludzi realizuje różne zadania,
dążąc do osiągnięcia określonego i
wspólnego celu.
P r o f i l a k t y k
a
Jest to działanie, którego celem jest
zapobieganie wystąpieniu i/lub rozwojowi
danego zjawiska w konkretnej populacji.
Profilaktyka nie jest wyłącznie domeną
medycyny lecz w zasadzie dotyczy
wszystkich dziedzin życia.
P r o m o c j a
z d r o w i a
Jest procesem umożliwiającym ludziom
zwiększanie kontroli nad własnym
zdrowiem oraz jego poprawą. Zdrowie
jest tu traktowane nie jako cel sam w
sobie, ale jako zasób umożliwiający
jednostkom i grupom realizację aspiracji,
zaspokojenie potrzeb oraz przeobrażanie
i kontrolę środowiska.