Podstawowe pojęcia
epidemiologii chorób
zakaźnych
Michał Szolc
Gr. 6A
1
Pojęcie choroby zakaźnej
Choroby zakaźne - grupa chorób będących następstwem
zakażenia ustroju czynnikiem zakaźnym i złamania sił
odpornościowych organizmu (lub w odwrotnej kolejności) lub
obecności w organizmie bioaktywnych toksyn drobnoustrojów.
Główne choroby zakaźne to:
bakteryjne
wirusowe
grzybicze
Choroby zaraźliwe - mogą łatwo przenosić się pomiędzy
organizmami w
sposób pośredni lub bezpośredni.
2
Nadzór epidemiologiczny
Nadzór epidemiologiczny stanowi ciągłe, systematyczne zbieranie danych dotyczących
chorób lub zakażeń w określonej populacji.
P
oczątkowo (do lat 60-tych) koncentrował się na chorobach zakaźnych, a szczególnie
na
ważnych sytuacjach epidemicznych. W latach późniejszych zakres jego został
poszerzony i
obecnie obejmuje choroby niezakaźne np. takie jak nowotwory, choroby
serca, nerek, udary
mózgu.
Stosunkowo niedawno do nadzoru epidemiologicznego
włączono zbieranie danych o
czynnikach ryzyka chorób, inwalidztwie i działaniach w dziedzinie ochrony zdrowia.
Dziś obejmuje on także rejestrację niepożądanych odczynów poszczepiennych i
polekowych.
Nadzór epidemiologiczny obejmuje też indywidualną kliniczno-epidemiologiczną
obserwację osoby przewlekle zakażonej lub podejrzanej o chorobę zakaźną lub
zakażenie, bez ograniczenia jej swobody przemieszczania się,
3
Dochodzenie epidemiologiczne
„Dochodzenie epidemiologiczne jest jednym z podstawowych
i rutynowych działań zespołu zakażeń zakładowych. Ma ono
na celu rozpoznanie ogniska epidemicznego, ustalenie
czynnika etiologicznego, źródła i wrót zakażenia oraz
wykrycie i przecięcie dróg transmisji a w rezultacie jego
wygaszenie
.”
Wykrywanie przyczyn, źródeł i mechanizmów szerzenia się
choroby.
4
Podejrzany o chorobę zakaźną
To osoba,
u której występują objawy kliniczne wskazujące na
chorobę zakaźną lub która pozostawała w bezpośredniej
bądź pośredniej styczności ze źródłem zakażenia.
Pielęgniarka ukłuta igłą przez nosiciela Hiv
Rodzice dziecka chorego na bakteryjne zapalenie opon
mózgowych
5
Podejrzany o zakażenie
Osobę bez objawów choroby zakaźnej, która pozostawała w
bezpośredniej bądź pośredniej styczności ze źródłem
zakażenia, jeżeli rodzaj styczności zagrażał przeniesieniem
drobnoustrojów.
Podejmujący ryzykowne zachowania seksualne
Przebywający na terenie endemicznego występowania
chorób
6
Stan epidemii
Sytuacja
wymagającą podjęcia określonych w ustawie działań w
związku z wystąpieniem epidemii w celu zminimalizowania jej
skutków.
Stan zagrożenia epidemicznego
Stan wysokiego prawdopodobieństwa powstania epidemii lub
zawleczenia choroby zakaźnej wymagający podjęcia określonych
działań w celu zapobieżenia epidemii lub zminimalizowania jej
skutków.
7
Epidemia
W
ystąpienie na danym obszarze zachorowań na chorobę
zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż w poprzedzającym
okresie lub nagłe wystąpienie chorób zakaźnych wcześniej
niewystępujących.
8
Endemia
Stałe występowanie zachorowań na określoną chorobę na
danym obszarze w liczbie utrzymującej się przez wiele lat na
podobnym poziomie.
9
Pandemia
Epidemia choroby zakaźnej w różnych środowiskach, na
dużym obszarze - różnych kontynentach w tym samym czasie.
Czynniki sprzyjające pandemii:
niska śmiertelność zarażonych osób
Wysoka i długoterminowa zaraźliwość
brak
naturalnej odporności populacji
10
Nosicielstwo
Osoba
bez objawów chorobowych, w której organizmie bytują i
rozmnażają się drobnoustroje chorobotwórcze, stanowiące
potencjalne źródło zakażenia innych osób.
11
Bibliografia
Ustawa o chorobach zakaźnych i zakażeniach 2008
Andrzej Zieliński, Nadzór Epidemiologiczny Zakładu
Epidemiologii Państwowego Zakładu Higieny
Państwowy Zakład Higieny www.pzh.gov.pl
12
Dziękuję za uwagę :)
13