- Wymiana informacji elektronicznej
pomiędzy różnymi jednostkami służby
zdrowia wymaga sformułowania
standardowych protokołów, które
byłyby otwarte na tyle, żeby możliwa
była ich powszechna akceptacja, ale
specjalizowane na tyle, aby celowe i
łatwe było ich użycie w przypadku.
Najbardziej znany jest tu Standard HL7
(z ang. Health Level Seven).
Grupa użytkowników medycznych systemów
informatycznych rozpoczęła w 1987 roku
projektowanie protokołu nazwanego HL7,
którego celem była wzajemna wymiana
informacji cyfrowej przez elektroniczne
systemy medyczne.
Z biegiem czasu, protokół HL7 stał się
standardem akredytowanym w USA, o zasięgu
międzynarodowym, a obecnie - globalnym,
natomiast projekt doprowadził do powołania
organizacji Health Level Seven.
Jej głównym celem jest zapewnienie standardu
wymiany informacji w obrębie instytucji służby
zdrowia. W tym celu opracowywane są
specyfikacje interfejsów i testy
kompatybilności rozmaitych urządzeń
pochodzących od różnych producentów. Nazwa
nawiązuje do najwyższej, siódmej warstwy
modelu komunikacyjnego OSI (warstwy
aplikacji), która obsługuje wymagania i
kontrolę zależności czasowych i błędy
komunikacji.
Wśród jej podstawowych funkcji można znaleźć:
- testy bezpieczeństwa
- identyfikację
- określenie dostępności uczestników
- negocjacje mechanizmów wymiany
- formatowanie struktury danych.
Przedstawiciele HL7 są zorganizowani w komitety
techniczne (ang.: technical committees TC),
odpowiedzialne za zawartość proponowanych
specyfikacji i specjalne grupy interesów (ang.:
special interest groups SIG), których celem jest
kontakt z poszczególnymi producentami aparatury,
innymi organizacjami standaryzacyjnymi itp.
-Informacja kompatybilna z HL7 v.2.x ma
postać linii tekstu (kodów ASCII) o zmiennej
długości i pozycyjnym formacie. Każda linia
stanowi ustaloną sekwencję pól
informacyjnych oddzielonych separatorami
(”|” ).
- Wersja 2,5 HL7 zawiera ok. 1700
zdefiniowanych pól (rodzajów) danych. Dane
w obrębie raportu mogą posiadać części
składowe (oddzielone znakami ”^”) oraz
mogą się powtarzać np. w przypadku, gdy
dotyczą kilku osób.
Wersja 2.x jest powszechnie używana w
systemach informacyjnych instytucji i
akademickich ośrodków medycznych.
Użycie HL7 jest standaryzowane w USA w
zastosowaniach do administracji
pacjenta, opisu patologii i terapii
farmakologicznej, rejestru chorób,
skierowań i wypisów.
W obrębie standardu istnieje specyfikacja formatu
dokumentu klinicznego (ang.: Clinical Document
Architecture CDA), z użyciem języka znaczników XML (ang.:
eXtensible Markup Language). Umożliwia on dodawanie nie
przeznaczonych do druku znaków lub poleceń do tekstu z
użyciem nawiasów trójkątnych.
Dokument zapisany zgodnie ze standardem CDA zawiera
co najmniej dwie sekcje:
- nagłówek (ang.: header) zawierający opisowe informacje
(metadane) dotyczące autora, typu i przeznaczenia
dokumentu
-ciało (ang.: body) zawierające treść informacyjną, która
może być strukturalna i zawierać nagłówki, sekcje itp.
Sekcja ta może zawierać tekst zaszyfrowany, obraz (na
przykład reprezentowany w standardzie DICOM) albo zapis
sygnału (na przykład zgodny ze specyfikacją OpenECG)
-
Dzięki konsekwentnemu użyciu formatu XML
dokument medyczny zgodny z CDA jest równocześnie
czytelny dla człowieka i możliwy do przetworzenia na
komputerze. Specyfikacja CDA określa także strukturę
i semantyczne zasady konstruowania dokumentów w
służbie zdrowia. Dokument typowo zawiera porcję
tekstu lub informację potwierdzaną podpisem, np.
ocenę postępów, podejrzenie patologii, raport
radiologiczny i inne informacje.
- Dokument może oprócz tekstu zawierać także
obrazy, dane multimedialne i informacje
szyfrowane. Dzięki jednolitej postaci
elektronicznej dokument może być
archiwizowany w systemie komputerowym lub na
zewnętrznym nośniku informacji, a także
przesyłany z wykorzystaniem elektronicznych
aplikacji komunikacyjnych np. email.
-
Rola HL7 jako globalnego standardu zapisu plików
medycznych nie ogranicza się do ujednolicenia
tysięcy typów plików używanych w służbie zdrowia i
umożliwienia ich wymiany pomiędzy lekarzem i
elektronicznymi systemami informacyjnymi. Oprócz
tych zadań korzyści wynikające ze stosowania zaleceń
zawartych w CDA polegają na separacji danych i
systemów ich przechowywania, co sprzyja możliwości
archiwizacji informacji medycznych przez długi czas.
Specyfikacja CDA oferuje możliwość adaptacji
standardu do potrzeb lokalnych lub wynikłych z
specyfiki zastosowania.
Ryszard Tadeusiewicz : „Informatyka
medyczna”, Instytut Informatyki UMCS 2011,
rozdział 3.6