Niewydolność

Niewydolność

krążenia

krążenia

Niewydolność

Niewydolność

sercowa

sercowa

Wykład

Wykład

Danuta Rość

Danuta Rość

Katedra Patofizjologii

Katedra Patofizjologii

Collegium Medicum UMK

Collegium Medicum UMK

Niewydolność krążenia (n.k.)

Niewydolność krążenia (n.k.)

Nk jest to patologiczne zmniejszenie

Nk jest to patologiczne zmniejszenie

przepływu krwi przez tkanki i

przepływu krwi przez tkanki i

narządy, nie

narządy, nie

zabezpieczające potrzeb ustroju.

zabezpieczające potrzeb ustroju.

Charakteryzuje się dużą

Charakteryzuje się dużą

śmiertelnością.

śmiertelnością.

Podział n.k.:

Podział n.k.:

A.

A.

1/ n.k. pochodzenia sercowego

1/ n.k. pochodzenia sercowego

2/ n.k. pochodzenia obwodowego

2/ n.k. pochodzenia obwodowego

3/ n.k. o etiologii mieszanej

3/ n.k. o etiologii mieszanej

B.

B.

ostra i przewlekła (szybkość przebiegu

ostra i przewlekła (szybkość przebiegu

n.k.)

n.k.)

C.

C.

lewokomorowa i prawokomorowa (która

lewokomorowa i prawokomorowa (która

komora serca jest niewydolna)

komora serca jest niewydolna)

D.

D.

skurczowa i rozkurczowa (czy

skurczowa i rozkurczowa (czy

upośledzona

upośledzona

jest funkcja skurczowa czy rozkurczowa

jest funkcja skurczowa czy rozkurczowa

serca)

serca)

Rodzaje i przyczyny niewydolności krążenia.

Rodzaje i przyczyny niewydolności krążenia.

1.

1.

Niewydolność krążenia pochodzenia

Niewydolność krążenia pochodzenia

sercowego:

sercowego:

-

uszkodzenie włókien sercowych,

uszkodzenie włókien sercowych,

-

nadmierne obciążenie serca przez wzrost

nadmierne obciążenie serca przez wzrost

ciśnienia tętniczego lub objętości krwi,

ciśnienia tętniczego lub objętości krwi,

-

zaburzenia rytmu serca,

zaburzenia rytmu serca,

-

mechaniczne ograniczenie pracy serca,

mechaniczne ograniczenie pracy serca,

-

zaburzenia metaboliczne

zaburzenia metaboliczne

-

upośledzenie mechanizmów regulujących

upośledzenie mechanizmów regulujących

pracę serca (nerwowych i humoralnych)

pracę serca (nerwowych i humoralnych)

2.

2.

Niewydolność krążenia pochodzenia

Niewydolność krążenia pochodzenia

obwodowego:

obwodowego:

-

zmniejszenie ilości krwi krążącej

zmniejszenie ilości krwi krążącej

-

zaburzenia regulacji prawidłowego

zaburzenia regulacji prawidłowego

napięcia

napięcia

ściany naczyniowej

ściany naczyniowej

3.

3.

Niewydolność krążenia o etiologii

Niewydolność krążenia o etiologii

mieszanej.

mieszanej.

Mechanizmy kompensacyjne w

Mechanizmy kompensacyjne w

niewydolności

niewydolności

krążenia (1)

krążenia (1)

1/

1/

przerost mięśnia sercowego

przerost mięśnia sercowego

a/ początkowo generuje większą siłę

a/ początkowo generuje większą siłę

skurczu i

skurczu i

pozwala zachować objętość minutową

pozwala zachować objętość minutową

b/ przy istotnym przeroście dochodzi do:

b/ przy istotnym przeroście dochodzi do:

-

względnej niewydolności nn. wieńcowych

względnej niewydolności nn. wieńcowych

-

niedokrwienia i zwłóknienia miocytów

niedokrwienia i zwłóknienia miocytów

-

zaburzeń funkcji skurczowej i

zaburzeń funkcji skurczowej i

rozkurczowej

rozkurczowej

-

do rozstrzeni serca

do rozstrzeni serca

Typy przerostu

Typy przerostu

a/

a/

przeciążenie objętościowe

przeciążenie objętościowe

– patologiczny

– patologiczny

wzrost obciążenia wstępnego ciśnienia

wzrost obciążenia wstępnego ciśnienia

i napięcia rozkurczowego do

i napięcia rozkurczowego do

szeregowego

szeregowego

wzrostu liczby miofibrylli, zwiększenia

wzrostu liczby miofibrylli, zwiększenia

długości i liczby sarkomerów

długości i liczby sarkomerów

efekt

efekt

:

:

ośrodkowy przerost i rozszerzenie jam

ośrodkowy przerost i rozszerzenie jam

serca

serca

b/

b/

przeciążenie ciśnieniowe

przeciążenie ciśnieniowe

– patologiczny

– patologiczny

wzrost obciążenia następczego, co jest

wzrost obciążenia następczego, co jest

przyczyną wzrostu ciśnienia i napięcia

przyczyną wzrostu ciśnienia i napięcia

skurczowego, a w efekcie równoległego

skurczowego, a w efekcie równoległego

wzrostu liczby miofibrylli

wzrostu liczby miofibrylli

efekt:

efekt:

dośrodkowy przerost ścian serca

dośrodkowy przerost ścian serca

Mechanizmy kompensacyjne w

Mechanizmy kompensacyjne w

niewydolności

niewydolności

krążenia (2)

krążenia (2)

2/

2/

redystrybucja krwi krążacej

redystrybucja krwi krążacej

(centralizacja

(centralizacja

krążenia)

krążenia)

Selektywne obkurczenie naczyń tętniczych

Selektywne obkurczenie naczyń tętniczych

w

w

wyniku stymulacji adrenergicznej –

wyniku stymulacji adrenergicznej –

zachowany

zachowany

zostaje przepływ przez skórę, mięśnie

zostaje przepływ przez skórę, mięśnie

szkieletowe i trzewia, ale jest ograniczony

szkieletowe i trzewia, ale jest ograniczony

Mechanizmy kompensacyjne w niewydolności

Mechanizmy kompensacyjne w niewydolności

krążenia (3)

krążenia (3)

3/

3/

kompensacyjne reakcje neurohormonalne

kompensacyjne reakcje neurohormonalne

a/ układ nerwowy autonomiczny

a/ układ nerwowy autonomiczny

b/ układ renina-angiotensyna-aldosteron

b/ układ renina-angiotensyna-aldosteron

c/ peptydy natriuretyczne

c/ peptydy natriuretyczne

Ad a/

Ad a/

obwodowe baro- chemoreceptory,

obwodowe baro- chemoreceptory,

przeciwstawne

przeciwstawne

działanie części współczulnej i przywspółczulnej –

działanie części współczulnej i przywspółczulnej –

szybka równowaga hemodynamiczna

szybka równowaga hemodynamiczna

Ad b i c/

Ad b i c/

regulacja napięcia ściany naczyniowej i

regulacja napięcia ściany naczyniowej i

regulacji

regulacji

wolemii na poziomie nerek

wolemii na poziomie nerek

Ad c/

Ad c/

stymulacja adrenergiczna w zaawansowanej

stymulacja adrenergiczna w zaawansowanej

niewydolności krążenia progresja nk

niewydolności krążenia progresja nk

-

obciążenia wstępnego

obciążenia wstępnego

-

obciążenia następczego

obciążenia następczego

-

częstości akcji serca i nieznaczny kurczliwości

częstości akcji serca i nieznaczny kurczliwości

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

(niewydolność serca) /1/

(niewydolność serca) /1/

-

charakteryzuje się zbyt małą objętością

charakteryzuje się zbyt małą objętością

minutową w stosunku do zapotrzebowania

minutową w stosunku do zapotrzebowania

tkankowego.

tkankowego.

Czynniki determinujące objętość minutową

Czynniki determinujące objętość minutową

1. kurczliwość

1. kurczliwość

– w warunkach fizjologicznych

– w warunkach fizjologicznych

siła skurczu jest uzależniona od stopnia

siła skurczu jest uzależniona od stopnia

rozciągnięcia włókien mięśniowych i aktywacji

rozciągnięcia włókien mięśniowych i aktywacji

adrenergicznej. Im większy stopień rozciągnięcia

adrenergicznej. Im większy stopień rozciągnięcia

włókien mięśniowych tym większa siła skurczu

włókien mięśniowych tym większa siła skurczu

(prawo Franka-Sterlinga)

(prawo Franka-Sterlinga)

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

(niewydolność serca) /2/

(niewydolność serca) /2/

Czynniki determinujące objętość minutową /c.d./

Czynniki determinujące objętość minutową /c.d./

2. obciążenie wstępne (preloud)

2. obciążenie wstępne (preloud)

Obciążenie to siła, z jaką krew rozciąga ściany

Obciążenie to siła, z jaką krew rozciąga ściany

serca,

serca,

zależna od ciśnienia komorowego i objętości

zależna od ciśnienia komorowego i objętości

komory. Obciążenie wstępne to siła, z jaką krew

komory. Obciążenie wstępne to siła, z jaką krew

rozciąga ściany serca w momencie maksymalnego

rozciąga ściany serca w momencie maksymalnego

skurczu (zależy od ciśnienia komorowego i objętości

skurczu (zależy od ciśnienia komorowego i objętości

komory w momencie maksymalnego rozkurczu).

komory w momencie maksymalnego rozkurczu).

Obciążenie wstępne jest wprost proporcjonalne do

Obciążenie wstępne jest wprost proporcjonalne do

ilości krwi krążącej i powrotu żylnego, a odwrotnie

ilości krwi krążącej i powrotu żylnego, a odwrotnie

proporcjonalne do frakcji wyrzutowej i podatności

proporcjonalne do frakcji wyrzutowej i podatności

rozkurczowej ścian komór.

rozkurczowej ścian komór.

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

(niewydolność serca) /3/

(niewydolność serca) /3/

Wykładniki hemodynamiczne

Wykładniki hemodynamiczne

obciążenia

obciążenia

wstępnego to:

wstępnego to:

a/ ciśnienie końcowo-rozkurczowe w lewej

a/ ciśnienie końcowo-rozkurczowe w lewej

komorze (LVEDP – left ventricular end-diastolic

komorze (LVEDP – left ventricular end-diastolic

pressure)

pressure)

b/ średnie ciśnienie w lewym przedsionku

b/ średnie ciśnienie w lewym przedsionku

c/ ciśnienie zaklinowane w tętnicy płucne (PAWP –

c/ ciśnienie zaklinowane w tętnicy płucne (PAWP –

pulmonary arterial wedge pressure)

pulmonary arterial wedge pressure)

Między kapilarami płucnymi a lewym

Między kapilarami płucnymi a lewym

przedsionkiem nie ma zastawek, dlatego ciśnienie

przedsionkiem nie ma zastawek, dlatego ciśnienie

w lewym przedsionku.

w lewym przedsionku.

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego

(niewydolność serca) /4/

(niewydolność serca) /4/

3/ obciążenie następcze (afterload)

3/ obciążenie następcze (afterload)

Obciążenie następcze to siła, z jaką krew rozciąga

Obciążenie następcze to siła, z jaką krew rozciąga

ściany komory w momencie otwarcia zastawek ujścia

ściany komory w momencie otwarcia zastawek ujścia

tętniczego. Obciążenie następcze lewej komory to siła

tętniczego. Obciążenie następcze lewej komory to siła

z jaka krew rozciąga ściany komory lewej w

z jaka krew rozciąga ściany komory lewej w

momencie otwarcia zastawek półksiężycowych aorty.

momencie otwarcia zastawek półksiężycowych aorty.

Zależy od ciśnienia komorowego i objętości komory

Zależy od ciśnienia komorowego i objętości komory

w momencie otwarcia zastawek ujścia tętniczego.

w momencie otwarcia zastawek ujścia tętniczego.

Obciążenie następcze jest proporcjonalne do oporów

Obciążenie następcze jest proporcjonalne do oporów

mechanicznych stawianych krwi wyrzucanej przez

mechanicznych stawianych krwi wyrzucanej przez

komorę, do stopnia obkurczania tętnic obwodowych

komorę, do stopnia obkurczania tętnic obwodowych

lub płucnych, do ilości krwi krążącej i jej lepkości.

lub płucnych, do ilości krwi krążącej i jej lepkości.

Niewydolność krążenia pochodzenia

Niewydolność krążenia pochodzenia

sercowego

sercowego

(niewydolność serca) /5/

(niewydolność serca) /5/

Wykładniki hemodynamiczne

Wykładniki hemodynamiczne

obciążenia

obciążenia

następczego to:

następczego to:

a/ ciśnienie końcowo-rozkurczowe w lewej

a/ ciśnienie końcowo-rozkurczowe w lewej

komorze (LVESP – left ventiricurar end-

komorze (LVESP – left ventiricurar end-

systolic

systolic

pressure)

pressure)

b/ ciśnienie w aorcie

b/ ciśnienie w aorcie

c/ częstość pracy serca

c/ częstość pracy serca

Główne fizjologiczne mechanizmy

Główne fizjologiczne mechanizmy

niewydolności

niewydolności

serca

serca

1/ siły skurczowej m. sercowego w

1/ siły skurczowej m. sercowego w

następstwie

następstwie

jego uszkodzenia

jego uszkodzenia

2/ nadmierny wzrost obciążenia

2/ nadmierny wzrost obciążenia

wstępnego LVEDP> 24mmMg)

wstępnego LVEDP> 24mmMg)

3/ patologiczny obciążenia następczego

3/ patologiczny obciążenia następczego

4/ istotne zaburzenia rytmu serca

4/ istotne zaburzenia rytmu serca

Wielkość zmian czynnościowych w

Wielkość zmian czynnościowych w

niewydolności

niewydolności

serca określa się na podstawie klasyfikacji

serca określa się na podstawie klasyfikacji

Nowojorskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Nowojorskiego Towarzystwa Kardiologicznego

I klasa – choroba serca bez ograniczenia

I klasa – choroba serca bez ograniczenia

aktywności fizycznej

aktywności fizycznej

II klasa – choroba powodująca niewielkie

II klasa – choroba powodująca niewielkie

ograniczenia aktywności fizycznej

ograniczenia aktywności fizycznej

III klasa – choroba powodująca znaczne

III klasa – choroba powodująca znaczne

ograniczenie aktywności fizycznej

ograniczenie aktywności fizycznej

IV klasa – choroba serca, która powoduje

IV klasa – choroba serca, która powoduje

dyskomfort przy jakiejkolwiek

dyskomfort przy jakiejkolwiek

aktywności fizycznej

aktywności fizycznej

Ostra niewydolność lewokomorowa. Obrzęk

Ostra niewydolność lewokomorowa. Obrzęk

płuc. /1/

płuc. /1/

Przyczyną są stany nagle zmniejszające objętość

Przyczyną są stany nagle zmniejszające objętość

wyrzutową lewej komory np.

wyrzutową lewej komory np.

-

zawał mięśnia sercowego

zawał mięśnia sercowego

-

zapalenie wsierdzia

zapalenie wsierdzia

-

ostra niedomykalność zastawki mitralnej

ostra niedomykalność zastawki mitralnej

-

przełom nadciśnieniowy

przełom nadciśnieniowy

-

zdekompensowane wody zastawkowe

zdekompensowane wody zastawkowe

-

zaburzenia rytmu serca

zaburzenia rytmu serca

Obrzęk płuc

Obrzęk płuc

–

–

jest efektem masywnego

jest efektem masywnego

przemieszczania płynów z włośniczek płucnych

przemieszczania płynów z włośniczek płucnych

do

do

tkanki śródmiąższowej i pęcherzyków płucnych.

tkanki śródmiąższowej i pęcherzyków płucnych.

Ostra niewydolność lewokomorowa.

Ostra niewydolność lewokomorowa.

Obrzęk

Obrzęk

płuc. /2/

płuc. /2/

Mechanizmy

Mechanizmy

1/ ciśnienia hydrostatycznego w

1/ ciśnienia hydrostatycznego w

odcinku

odcinku

żylnym naczyń włosowatych

żylnym naczyń włosowatych

2/ ciśnienia onkotycznego osocza

2/ ciśnienia onkotycznego osocza

3/ przepuszczalności ścian naczyń

3/ przepuszczalności ścian naczyń

włosowatych

włosowatych

4/ ciśnienia tkankowego

4/ ciśnienia tkankowego

Ostra niewydolność lewokomorowa. Obrzęk

Ostra niewydolność lewokomorowa. Obrzęk

płuc. /3/

płuc. /3/

Obrzęk płuc:

Obrzęk płuc:

1/ pochodzenia sercowego

1/ pochodzenia sercowego

2/ związane ze znacznie obniżonym ciśnieniem

2/ związane ze znacznie obniżonym ciśnieniem

onkotycznym (przewodnienie i retencja

onkotycznym (przewodnienie i retencja

płynów)

płynów)

3/ związany ze przepuszczalności ścian

3/ związany ze przepuszczalności ścian

naczyń włosowatych (alergie, zatrucia)

naczyń włosowatych (alergie, zatrucia)

4/ związany ze znacznie ciśnieniem w

4/ związany ze znacznie ciśnieniem w

pęcherzykach płucnych (na dużych

pęcherzykach płucnych (na dużych

wysokościach)

wysokościach)

Patomechanizm zmian:

Patomechanizm zmian:

1/ Nagłe zmniejszenie objętości wyrzutowej lewej

1/ Nagłe zmniejszenie objętości wyrzutowej lewej

komory doprowadza do wzrostu ciśnienia w lewym

komory doprowadza do wzrostu ciśnienia w lewym

przedsionku, a ponieważ nie ma zastawek między

przedsionku, a ponieważ nie ma zastawek między

lewym przedsionkiem i żyłami płucnymi, wzrasta

lewym przedsionkiem i żyłami płucnymi, wzrasta

także ciśnienie w krążeniu płucnym. Taki znaczny

także ciśnienie w krążeniu płucnym. Taki znaczny

wzrost ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach

wzrost ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach

włosowatych płuc jest przyczyną przesiękania

włosowatych płuc jest przyczyną przesiękania

płynu

płynu

z naczyń do przestrzeni śródmiąższowej i

z naczyń do przestrzeni śródmiąższowej i

pęcherzyków płucnych. W efekcie ostrej

pęcherzyków płucnych. W efekcie ostrej

niewydolności lewokomorowej rozwija się więc

niewydolności lewokomorowej rozwija się więc

pełnoobjawowy obrzęk płuc.

pełnoobjawowy obrzęk płuc.

2/ Ponadto w większości przypadków spadek

2/ Ponadto w większości przypadków spadek

objętości

objętości

wyrzutowej prowadzi do hipotonii, niedokrwienia

wyrzutowej prowadzi do hipotonii, niedokrwienia

narządów obwodowych i objawów wstrząsu.

narządów obwodowych i objawów wstrząsu.

Ostra niewydolność prawokomorowa (ostry

Ostra niewydolność prawokomorowa (ostry

zespół płucno-sercowy, ostre serce płucne)

zespół płucno-sercowy, ostre serce płucne)

Przyczyną jest nagły wzrost ciśnienia

Przyczyną jest nagły wzrost ciśnienia

tętnicy

tętnicy

płucnej, czyli nagły wzrost obciążenia

płucnej, czyli nagły wzrost obciążenia

następczego prawej komory:

następczego prawej komory:

-

zator tętnicy płucnej lub jej odgałęzień

zator tętnicy płucnej lub jej odgałęzień

-

odmowa (wentylowa)

odmowa (wentylowa)

-

stan astmatyczny

stan astmatyczny

-

szybko narastający wysięk opłucnowy

szybko narastający wysięk opłucnowy

-

nagłe pękniecie przegrody

nagłe pękniecie przegrody

międzykomorowej

międzykomorowej

Stany ograniczające rozkurczowe napełnianie

Stany ograniczające rozkurczowe napełnianie

się

się

prawej komory:

prawej komory:

-

tamponada osierdzia

tamponada osierdzia

-

duża przepuklina rozworu przełykowego

duża przepuklina rozworu przełykowego

Istotne zaburzenia kurczliwości prawej komory

Istotne zaburzenia kurczliwości prawej komory

w masywnym zawale prawej komory

w masywnym zawale prawej komory

Objawy ostrej niewydolności prawokomorowej

Objawy ostrej niewydolności prawokomorowej

wynikają z:

wynikają z:

-

ostrego przeciążenia prawej komory i jej

ostrego przeciążenia prawej komory i jej

poszerzenia

poszerzenia

-

nagłego upośledzenia napełniania komory

nagłego upośledzenia napełniania komory

lewej i objętości wyrzutowej ( RR,

lewej i objętości wyrzutowej ( RR,

niedotlenienie mózgu i mięśnia sercowego)

niedotlenienie mózgu i mięśnia sercowego)

Przyczyny przewlekłej niewydolności

Przyczyny przewlekłej niewydolności

prawokomorowej.

prawokomorowej.

1/ Choroby prowadzące do niewydolności komory

1/ Choroby prowadzące do niewydolności komory

lewej oraz zwężenie lewego ujścia żylnego

lewej oraz zwężenie lewego ujścia żylnego

2/ Inne schorzenia prowadzące do rozwoju

2/ Inne schorzenia prowadzące do rozwoju

wtórnego nadciśnienia płucnego:

wtórnego nadciśnienia płucnego:



choroby układu oddechowego

choroby układu oddechowego

-

hipoksja pęcherzykowa

hipoksja pęcherzykowa

-

zmniejszenie pojemności łożyska naczyń

zmniejszenie pojemności łożyska naczyń

płucnych

płucnych



mnogie zatory naczyń płucnych

mnogie zatory naczyń płucnych



zniekształcenia klatki piersiowej

zniekształcenia klatki piersiowej

3/ Pierwotne nadciśnienie płucne

3/ Pierwotne nadciśnienie płucne

4/ Choroby serca prawego

4/ Choroby serca prawego

Prawokomorowa przewlekła niewydolność

Prawokomorowa przewlekła niewydolność

krążenia

krążenia

a/ przyrost masy ciała i obrzęki

a/ przyrost masy ciała i obrzęki

b/ wątroba zastoinowa

b/ wątroba zastoinowa

c/ nieżyt zastoinowy żołądka i jelit

c/ nieżyt zastoinowy żołądka i jelit

d/ białkomocz

d/ białkomocz

Lewokomorowa przewlekła niewydolność krążenia

Lewokomorowa przewlekła niewydolność krążenia

a/ zastój w krążeniu płucnym

a/ zastój w krążeniu płucnym

-

duszność, tachypnoe, orthopnoe

duszność, tachypnoe, orthopnoe

-

astma sercowa, obrzęk płuc

astma sercowa, obrzęk płuc

-

sinica

sinica

b/ niedostateczna objętość wyrzutowa lewej

b/ niedostateczna objętość wyrzutowa lewej

komory

komory

-

zmniejszenie sprawności fizycznej

zmniejszenie sprawności fizycznej

-

zaburzenia czynności mózgu

zaburzenia czynności mózgu

Objawy przewlekłej zastoinowej niewydolności

Objawy przewlekłej zastoinowej niewydolności

krążenia (1)

krążenia (1)

1/ znaczne ograniczenie wydolności fizycznej

1/ znaczne ograniczenie wydolności fizycznej

( zdolności serca do objętości wyrzutowej w

( zdolności serca do objętości wyrzutowej w

trakcie wysiłku, redukcja przepływu krwi przez

trakcie wysiłku, redukcja przepływu krwi przez

mm. szkieletowe

mm. szkieletowe

2/ duszność

2/ duszność

– wzrost ciśnienia w naczyniach

– wzrost ciśnienia w naczyniach

płucnych, żylnych i włośniczkowych

płucnych, żylnych i włośniczkowych

obrzęk śródmiąższowy i dyfuzja gazów

obrzęk śródmiąższowy i dyfuzja gazów

3/ orthopnoe

3/ orthopnoe

- duszność w pozycji siedzącej z

- duszność w pozycji siedzącej z

mechanizmem dodatkowych mm.

mechanizmem dodatkowych mm.

oddechowych - powrót żylny z dolnej części

oddechowych - powrót żylny z dolnej części

ciała do serca

ciała do serca

Objawy przewlekłej zastoinowej

Objawy przewlekłej zastoinowej

niewydolności

niewydolności

krążenia (2)

krążenia (2)

4/ kaszel

4/ kaszel

– odruch związany z przekrwieniem

– odruch związany z przekrwieniem

oskrzeli i tchawicy

oskrzeli i tchawicy

5/ napadowa duszność nocna

5/ napadowa duszność nocna

(astma

(astma

sercowa) nagła duszność w godzinach

sercowa) nagła duszność w godzinach

nocnych

nocnych

zmuszająca chorego do przyjęcia pozycji

zmuszająca chorego do przyjęcia pozycji

siedzącej ( powrotu żylnego, uruchomienie

siedzącej ( powrotu żylnego, uruchomienie

obrzęków obwodowych, przewaga ukł.

obrzęków obwodowych, przewaga ukł.

przyswspółczulnego, depresja ośrodka

przyswspółczulnego, depresja ośrodka

oddechowego)

oddechowego)

Objawy przewlekłej zastoinowej niewydolności

Objawy przewlekłej zastoinowej niewydolności

krążenia (3)

krążenia (3)

6/

6/

oddech Cheyna-Stokesa

oddech Cheyna-Stokesa

– nieregularny tor

– nieregularny tor

oddychania naprzemienne okresy bezdechu i

oddychania naprzemienne okresy bezdechu i

okresy oddechów o stopniowo narastającej

okresy oddechów o stopniowo narastającej

głębokości i częstości ( przepływu

głębokości i częstości ( przepływu

mózgowego, co wrażliwość ośrodka

mózgowego, co wrażliwość ośrodka

oddechowego na prężność CO

oddechowego na prężność CO

2

2

7/ brak apetytu, nudności, dolegliwości

7/ brak apetytu, nudności, dolegliwości

brzuszne (zastoinowe zmiany w obrębie

brzuszne (zastoinowe zmiany w obrębie

wątroby i jelit)

wątroby i jelit)

Objawy przewlekłej zastoinowej

Objawy przewlekłej zastoinowej

niewydolności

niewydolności

krążenia (4)

krążenia (4)

8/ objawy upośledzonej perfuzji OUN -

8/ objawy upośledzonej perfuzji OUN -

zdolność koncentracji, zaburzenia pamięci,

zdolność koncentracji, zaburzenia pamięci,

bóle głowy,

bóle głowy,

bezsenność, pobudzenie psychoruchowe

bezsenność, pobudzenie psychoruchowe

9/ Nykturia – oddawanie dużej ilości moczu w

9/ Nykturia – oddawanie dużej ilości moczu w

nocy (przesunięcie obrzęków z dolnej

nocy (przesunięcie obrzęków z dolnej

połowy

połowy

ciała i nasilenie ich nerkowej resorpcji w

ciała i nasilenie ich nerkowej resorpcji w

godzinach nocnych)

godzinach nocnych)

Odchylenie w badaniu fizykalnym u

Odchylenie w badaniu fizykalnym u

zaawansowanej n.k. (1)

zaawansowanej n.k. (1)

1/ skóra blada, chłodna (skurcz nn. obwodowych)

1/ skóra blada, chłodna (skurcz nn. obwodowych)

często z cechami sinicy, spocona ( potliwość

często z cechami sinicy, spocona ( potliwość

–

–

alternatywny mechanizm utraty ciepła)

alternatywny mechanizm utraty ciepła)

2/ hipotensja, tachykardia (stym. adrenerg.) rytm

2/ hipotensja, tachykardia (stym. adrenerg.) rytm

cwałowy, tętno naprzemienne, ciśnienia

cwałowy, tętno naprzemienne, ciśnienia

żylnego

żylnego

3/ powiększenie serca ze względną

3/ powiększenie serca ze względną

niedomykalnością zastawek

niedomykalnością zastawek

4/ cech zastoju nad polami płucnymi

4/ cech zastoju nad polami płucnymi

5/ przyrost masy ciała, obrzęki ( przesączania

5/ przyrost masy ciała, obrzęki ( przesączania

kłębuszkowego, retencja Na i H

kłębuszkowego, retencja Na i H

2

2

Odchylenie w badaniu fizykalnym u

Odchylenie w badaniu fizykalnym u

zaawansowanej n.k. (2)

zaawansowanej n.k. (2)

6/ wątroba zastoinowa

6/ wątroba zastoinowa

7/ powiększenie śledziony (efekt zastoju krwi

7/ powiększenie śledziony (efekt zastoju krwi

żylnej w obrębie układu wrotno-

żylnej w obrębie układu wrotno-

śledzionowego)

śledzionowego)

8/ płyn w jamie opłucnowej (przesięk)

8/ płyn w jamie opłucnowej (przesięk)

9/ wyniszczenie sercowe – nasilony katabolizm i

9/ wyniszczenie sercowe – nasilony katabolizm i

zastój błony śluzowej żołądka i jelit

zastój błony śluzowej żołądka i jelit

10/ białkomocz (efekt ciśnienia w nn. żylnych

10/ białkomocz (efekt ciśnienia w nn. żylnych

nerek)

nerek)

11/ czerwienica (przewlekłe niedotlenienie

11/ czerwienica (przewlekłe niedotlenienie

szpiku)

szpiku)

12/ zakrzepy żylne kończyn dolnych

12/ zakrzepy żylne kończyn dolnych

Niewydolność skurczowa

Niewydolność skurczowa

Frakcja wyrzutowa < 40%:

Frakcja wyrzutowa < 40%:

zmniejszenie na

zmniejszenie na

skutek spadku kurczliwości

skutek spadku kurczliwości

maksymalnej

maksymalnej

siły, którą może generować mięsień

siły, którą może generować mięsień

sercowy

sercowy

Niewydolność rozkurczowa

Niewydolność rozkurczowa

Frakcja wyrzutowa <40%: obciążenie

Frakcja wyrzutowa <40%: obciążenie

podatności (zwiększenie sztywności) m.

podatności (zwiększenie sztywności) m.

sercowego w różnych okresach rozkurczu

sercowego w różnych okresach rozkurczu

Zaburzenie czynności rozkurczowej serca

Zaburzenie czynności rozkurczowej serca

obejmuje: upośledzenie fazy wczesnego

obejmuje: upośledzenie fazy wczesnego

rozkurczu (proces aktywny), upośledzenie

rozkurczu (proces aktywny), upośledzenie

fazy

fazy

późnego rozkurczu (proces bierny) lub obu

późnego rozkurczu (proces bierny) lub obu

tych zaburzeń

tych zaburzeń

Przykłady

Przykłady

a/ choroba niedokrwienna serca –

a/ choroba niedokrwienna serca –

niedotlenienie i zaburzenia energetyczne

niedotlenienie i zaburzenia energetyczne

upośledzają aktywny rozkurcz

upośledzają aktywny rozkurcz

b/ nadciśnienie tętnicze – prowadzące do

b/ nadciśnienie tętnicze – prowadzące do

przerostu mięśniówki

przerostu mięśniówki

c/ kardiomiopatia przerostowa,

c/ kardiomiopatia przerostowa,

kardiomiopatia zaciskająca – przewlekłe

kardiomiopatia zaciskająca – przewlekłe

zaburzenie podatności lewej komory

zaburzenie podatności lewej komory

d/ schorzenie osierdzia – zaciskające

d/ schorzenie osierdzia – zaciskające

zapalenie osierdzia, tamponada worka

zapalenie osierdzia, tamponada worka

osierdziowego

osierdziowego