1. Łagodne

• Znamię

• Brodawczak

• Skórzak nagałkowy
• Tłuszczakoskórzak

2. Stany przedrakowe

• Pierwotna nabyta melanoza (PAM)

• Wewnątrznabłonkowe nowotworzenie
w spojówce (carcinoma in situ)

3. Złośliwe

• Czerniak

• Rak płaskokomórkowy

• Mięsak Kaposiego

• Chłoniak

GUZY SPOJÓWKI

Znamię

•

30% jest słabo wybarwionych

•

Najczęściej w okolicy rąbka

•

Ostro odgraniczone i nieco

uniesione

•

Występuje w pierwszych dwóch

dekadach

Brodawczak

Uszypułowan
y

Nieuszypułowany

•

Występuje w wieku średnim

•

Nie jest wywołany zakażeniem

•

Pojedynczy i jednostronny

•

Występuje w dzieciństwie

i u młodych dorosłych

•

Infekcja wirusem papilloma

•

Mogą być mnogie i obustronne

•

Występuje w dzieciństwie

•

Gładka, miękka masa

•

Zwykle w okolicy rąbka

•

Niekiedy zespół Goldenhara

Skórzak nagałkowy

Objawy

Związek

Tłuszczakoskórzak

•

Występuje u dorosłych

•

Miękka, przesuwalna masa podspojówkowa

•

Najczęściej w kącie bocznym

Wewnątrznabłonkowe nowotworzenie w spojówce

(carcinoma in situ)

•

Przyrąbkowa mięsista

beznaczyniowa masa

•

Może ulec unaczynieniu i szerzyć się

na rogówkę

•

Występuje u starszych dorosłych

•

Złośliwa transformacja jest rzadka

Objawy

Przebieg

Pierwotna nabyta melanoza (PAM)

•

PAM bez atypii jest łagodne

•

PAM z atypią jest stanem

przedrakowym

•

Jednostronne, nieregularne obszary

płaskiego, brązowego przebarwienia

•

Może wystąpić w każdej okolicy spojówki

•

Występuje u starszych dorosłych

Objawy

Typy

Czerniak spojówki

Na podłożu PAM z atypią

•

Nagłe wystąpienie guzków

w obrębie PAM

Na podłożu znamienia

•

Nagłe powiększenie

rozmiaru lub wybarwienia

Pierwotny

•

Pojedynczy guzek

•

Często przyrąbkowo, ale

może wystąpić

w każdej okolicy

•

Bardzo rzadko

•

Najczęstszy typ

Guz zlokalizowany

•

Wycięcie

Leczenie czerniaka spojówki

Guz rozlany

•

Wycięcie guzków

Nawrót w oczodole

•

Wyciecie

i radioterapia

•

Pomocniczo krioterapia lub

mitomycyna C

•

Egzenteracja

•

Pomocniczo krioterapia

Rak płaskokomórkowy

•

Rzadko daje przerzuty

•

Powstaje z wewnątrznabłonkowego

nowotworzenia w spojówce lub de novo

•

Często w okolicy rąbka

•

Powoli rosnący

•

Występuje u starszych dorosłych

•

Może rozlegle naciekać

Objawy

Przebieg

Mięsak Kaposiego

•

Najczęściej w załamku dolnym

•

Występuje u chorych z AIDS

•

Unaczyniony, powoli rosnący guz o niskiej złośliwości

•

Bardzo wrażliwy na radioterapię

Chłoniak

•

Naciek podspojówkowy koloru łososiowego

•

Zwykle występuje u dorosłych

•

Łagodny lub złośliwy