ŻYWIENIE A
CHOROBY
DIETA
ANTYRAKOWA
OGROMNE ZNACZENIE WŚRÓD
PRZYCZYN NOWOTWORÓW
MAJĄ ZWYCZAJE ŻYWIENIOWE
I SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
PRODUKTÓW SPOŻYWCZYCH.
•
Jelito grube i odbytnica
•
Żołądek
•
Prostata
•
Piersi
KARCINOGENY(CZ.RAKOTWÓRCZE):
1.Nitrozoaminy
2.Nadmiar tłuszczów
3.Substancje konserwujące(m.in.saletra)
4.Aflatoksyny(wytwarzane przez pleśnie)
5.Nadmiar soli
6.Alkohol
INICJATORY I PROMOTORY (składniki
zwiększające ryzyko nowotworów):
•
tłuszcze smażone i zjełczałe
•
przypalona żywność
•
niektóre składniki kawy
•
fluorokumaryny(seler,pasternak,figi)
•
hydrazyny(grzyby)
•
teobromina(herbata,kakao)
•
chinony i pochodne
WSKAZÓWKI DIETETYCZNE:
•
nie przejadać się
•
wybierać produkty o wysokiej wartości
biologicznej a niskiej kaloryczności
•
urozmaicać pożywienie
•
jeść świeże owoce i warzywa
•
mniej tłuszczów
•
białko-poprzez spożywanie nabiału,
prod. roślinnych,ryb,a w mniejszym
stopniu-mięsa
•
Ograniczyć spożywanie soli i środków
konserwujących zawierających sód
•
pić stosunkowo wiele napojów(nie
słodzonych)
•
starannie przechowywać produkty i
potrawy
•
spożywać produkty pochodzące z
upraw nie zniszczonych ekologicznie
•
potrawy przygotowywać w sposób
prosty, nie niszcząc ich wartości
biologicznych. Jeść dużo surówek.
WITAMINY ANTYRAKOWE:
•
WIT.A - hamuje wzrost i rozwój nowotworów
piersi, pęcherzyka żółciowego, skóry, płuc.
•
WIT.C- podanie tej wit. w trakcie leczenia
nowotworów korzystnie wpływa na przebieg
terapii.Zapobiega
nowotworom:gardła,j.ustnej,
trzustki,żołądka,piersi,odbytu,szyjki macicy.
•
WIT.E- antyoksydant; chroni przed nowotwo-
-rami i utratą równowagi psych. i ch.serca.
•
WIT.B - niedobór(szczególnie
kw.foliowego)
zwiększa ryzyko raka szyjki macicy.
Wit.B2 i B12- działanie ochronne przed
wystąpieniem choroby nowotworowej.
CELEM DIETY ANTYRAKOWEJ JEST
UAKTYWNIENIE ODPORNOŚĆI I
POPRAWA PRZEMIANY MATERII. NIE
TYLKO ZAPOBIEGA
NOWOTWOROM,MA RÓWNIEŻ DUŻE
ZNACZENIE W TRAKCIE TERAPII-
ZWIĘKSZA SZANSĘ WYLECZENIA.
CUKRZYCA
RODZAJE CUKRZYCY:
•
insulinozależna typu 1(IDDM)- produkcja
insuliny w kom.B jest niewystarczająca, a w
pewnych momentach nawet żadna.Na ten
typ cukrzycy zapadają częściej dzieci i
młodzież.
•
Insulinoniezależna typu 2 (NIDDM)- 80-90%
wszystkich chorych na cukrzycę.Dotyczy
osób starszych,najczęściej po 50r.ż. Otyłość
zwiększa insulinooporność,co powoduje,że
obok cukrzycy obserwuje się dużą liczbę
osób z upośledzeniem tolerancji glukozy
•
C. ciężarnych -najczęściej pojawia się w
drugiej połowie ciąży,czasem wymaga
leczenia insuliną.Ustępuje po porodzie.
•
C. Insulinoniezależna
młodocianych(MODY)
•
C.polekowa-leki stos. w chorobach
układu krążenia (np. tiazydy,leki
sterydowe)
•
C.związana z chorobami gr.
dokrewnych: zesp. Cushinga,
akromegalia, nadczynność tarczycy,...
DIETA:
•
TYP1: spożycie białka-umiarkowane, a u
chorych z nefropatią-ograniczone. Nie
ogranicza się węglowodanów złożonych, z
dużą zawartością włókien roślinnych(55-
60% wart. kalorycznej diety).
•
TYP2: dieta
małoenergetyczna:ograniczenie
jedzenia,głównie tłuszczów i
węglowodanów- ale nie
warzyw.Ważne:obfitość posiłków powinna
być duża, przy małej kalorycznosci.
LECZENIE CUKRZYCY
U OSÓB STARSZYCH I DZIECI
•
Choroba dziecka i osoby starszej
angażuje rodzinę.
•
Zorganizowanie stałej opieki
domowej dla pacjentów nie jest
przesadą, a wymogiem.
PRECZ Z ALKOHOLEM !!!
•Zaburzenia stężenia glukozy
•Wytwarzanie nieprawidłowych
produktów przemiany materii (ciała
ketonowe)
•Uszkodzenia serca, wątroby,
trzustki
•Podwyższenie ciśnienia tętniczego
krwi
•Pacjenci nadużywający alkoholu
z reguły zaniedbują leczenie
Leczenie cukrzycy powinno być
kompleksowe
1.kontrolować codziennie poziom cukru
2.nauczyć się samokontroli
3.oglądać systematycznie własne stopy
4.prowadzić styl życia sprzyjający zdrowiu
5.wiedzieć kiedy porozumieć się z
lekarzem
6.czytać broszury i książki o cukrzycy
POWIKŁANIA CUKRZYCY:
MIKROANGIOPATIE:
•
Retinopatia
•
Nefropatia
•
Neuropatia
ŚPIĄCZKA CUKRZYCOWA
•
Hiperosmotyczna
•
Hipoglikemiczna
OSTEOPOROZA
Definicja Światowej Organizacji Zdrowia
mówi: "Osteoporoza jest uogólnioną
chorobą metaboliczną kości,
charakteryzującą się niską masą kostną,
upośledzoną mikroarchitekturą tkanki
kostnej, a w konsekwencji zwiększoną jej
łamliwością i podatnością na złamania".
CZYNNIKI RYZYKA
•
zaawansowany wiek, płeć żeńska
•
rasa biała i żółta
•
przebyte uprzednio złamanie po
minimalnym urazie,
•
rodzinna skłonność do występowania
osteoporozy, manifestująca się złamaniami
kości po niewielkich urazach (lub bez urazu)
•
wczesna menopauza i długotrwały niedobór
estrogenów po menopauzie,
• utrzymujące się zaburzenia miesiączkowania
w każdym wieku kobiety
•nierodzenie
•niedobór androgenów (testosteronu) u
mężczyzn (hipogonadyzm),
•szczupła budowa ciała,
•długotrwałe stosowanie
glikokortykosterydów
•nadczynność tarczycy i nadnerczy
•mała podaż wapnia i mała lub
nadmierna podaż fosforu
•nikotynizm, alkoholizm, kofeinizm
•brak aktywności fizycznej
CZYNNIKI RYZYKA C.D.
ZAPOBIEGANIE
•
Spożywaj pokarmy bogate w wapń (mleko i
jego przetwory: jogurty, kefir) i wit. D (tran,
żółtko jaj) tak, żeby Twoje kości miały
odpowiednią ilość budulca.
•
Jeżeli uważasz, że nie jesteś w stanie zapewnić
swojemu organizmowi właściwej podaży
wapnia w diecie rozpocznij przyjmowanie
preparatów wapniowo-witaminowych.
•
Postaraj się osiągnąć i utrzymać prawidłową
dla swojej płci, wieku i wzrostu masę ciała.
•
Zmień tryb życia z siedzącego na bardziej aktywny
- zacznij się gimnastykować, dużo spaceruj.
•
Postaraj się ograniczyć do minimum używki, tj.
kawę, papierosy, alkohol - zadbasz w ten sposób
nie tylko o kości, ale o cały organizm.
•
Bądź ostrożny - unikaj sytuacji mogących
doprowadzić do upadku, a w konsekwencji do
złamań kości.
•
Korzystaj ze słonecznej pogody (pod wpływem
promieni słonecznych powstaje w skórze witamina
D).
•
Jeżeli zidentyfikowałeś u siebie obecność
czynników ryzyka rozwoju osteoporozy,
zainteresuj się możliwością wykonania
badania densytometrycznego kości.
•
Jeżeli przyjmujesz przewlekle leki,
zapytaj lekarza rodzinnego, czy nie mają
one negatywnego wpływu na kości.
•
Poproś swojego lekarza, aby ocenił, czy
Twój organizm jest zagrożony
osteoporozą.
DIETA W OSTEOPOROZIE
•
Wapń
•Witamina D
DIETA W OSTEOPOROZIE C.D.
•
Mleko i jego przetwory
•
Ser żółty
LECZENIE:
leki powstrzymujące niszczenie
kości
•bisfosfoniany
•estrogeny
•kalcytonina
•Raloksyfen, tamoksyfen
leki pobudzające tworzenie i
uwapnienie kości
•preparaty wapnia i witaminy D
•fluorki