Odpowiedzialność cywilna

Odpowiedzialność odszkodowawcza

Odpowiedzialność odszkodowawcza

•

Odpowiedzialność odszkodowawcza

Odpowiedzialność odszkodowawcza

jakiegoś podmiotu (osoby fizycznej

jakiegoś podmiotu (osoby fizycznej

czy prawnej) powstaje, gdy ziszczą

czy prawnej) powstaje, gdy ziszczą

się określone w systemie prawnym

się określone w systemie prawnym

pewne zdarzenia prawne

pewne zdarzenia prawne

(przesłanki).

(przesłanki).

Przesłanki

odpowiedzialności

•

Przesłanki konieczne do powstania

Przesłanki konieczne do powstania

odpowiedzialności odszkodowawczej

odpowiedzialności odszkodowawczej

to :

to :

–

zdarzenie

zdarzenie

, z którym system prawny

, z którym system prawny

łączy czyjś obowiązek naprawienia

łączy czyjś obowiązek naprawienia

szkody,

szkody,

–

powstanie szkody

powstanie szkody

,

,

–

związek przyczynowy

związek przyczynowy

między

między

zdarzeniem a szkodą.

zdarzeniem a szkodą.

Rodzaje odpowiedzialności

cywilnej

• Odpowiedzialność deliktowa
• Odpowiedzialność kontraktowa

Odpowiedzialność deliktowa

•

Art. 415.

Art. 415.

Kto z winy swej wyrządził

Kto z winy swej wyrządził

drugiemu szkodę, obowiązany jest do

drugiemu szkodę, obowiązany jest do

jej naprawienia.

jej naprawienia.

•

Ciężar udowodnienia szkody

Ciężar udowodnienia szkody

– zgodnie

– zgodnie

z ogólną regułą art. 6 k.c. – spoczywa

z ogólną regułą art. 6 k.c. – spoczywa

na osobie, która z faktu tego

na osobie, która z faktu tego

wywodzi

wywodzi

skutki prawne

skutki prawne

, a więc na

, a więc na

poszkodowanym.

poszkodowanym.

Odpowiedzialność deliktowa

• Art. 426. Małoletni, który nie ukończył lat

trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za

wyrządzoną szkodę.

• Art. 429. Kto powierza wykonanie czynności

drugiemu, ten jest odpowiedzialny za

szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy

wykonywaniu powierzonej mu czynności,

chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że

wykonanie czynności powierzył osobie,

przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w

zakresie swej działalności zawodowej

trudnią się wykonywaniem takich czynności.

Odpowiedzialność

kontraktowa

• Art. 471. Dłużnik obowiązany jest do

naprawienia szkody wynikłej z
niewykonania lub nienależytego
wykonania zobowiązania, chyba że
niewykonanie lub nienależyte
wykonanie jest następstwem
okoliczności, za które dłużnik
odpowiedzialności nie ponosi.

Odpowiedzialność

kontraktowa

• Art. 474. Dłużnik odpowiedzialny jest

jak za własne działanie lub zaniechanie

za działania i zaniechania osób, z

których pomocą zobowiązanie

wykonywa, jak również osób, którym

wykonanie zobowiązania powierza.

Przepis powyższy stosuje się także w

wypadku, gdy zobowiązanie wykonywa

przedstawiciel ustawowy dłużnika.

Zasady odpowiedzialności

cywilnej

• Zasada winy
• Zasada ryzyka
• Zasada słuszności

Zasada winy

• Art. 415. Kto z winy swej wyrządził

drugiemu szkodę, obowiązany jest do
jej naprawienia

Zasada ryzyka

• Art. 435. § 1. Prowadzący na własny rachunek

przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w
ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu,
elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi
odpowiedzialność za szkodę na osobie lub
mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch
przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że
szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo
wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby
trzeciej, za którą nie ponosi
odpowiedzialności

Zasada ryzyka

• Art. 436. § 1. Odpowiedzialność

przewidzianą w artykule

poprzedzającym ponosi również

samoistny posiadacz mechanicznego

środka komunikacji poruszanego za

pomocą sił przyrody. Jednakże gdy

posiadacz samoistny oddał środek

komunikacji w posiadanie zależne,

odpowiedzialność ponosi posiadacz

zależny.

Zadanie 1

• Załóżmy, że prowadzimy firmę

remontowo-budowlaną. Podczas

montażu okien w budynku z

rusztowania spada dopiero, co

wymontowane stare okno prosto na

zaparkowany w pobliżu samochód.

• Odpowiedzialność deliktowa czy

kontraktowa?

Zadanie 2

• Załóżmy, że prowadzimy firmę

remontowo-budowlaną. Po montażu
okien okazało się, że część z nich nie
działa w poprawny sposób (ciężko się
otwierają).

• Odpowiedzialność deliktowa czy

kontraktowa?

Pytanie?

• W porze nocnej poza terenem zabudowanym

prawidłowo lewym poboczem porusza się

pieszy. Z naprzeciwka nadjeżdża ciężarówka,

której kierowca zostaje oślepiony przez

światła wymijanego samochodu. Pomimo

ostrożnej jazdy z bezpieczną prędkością

dochodzi do potrącenia pieszego, który nie

był widoczny. Nie można uznać, że do

wypadku doszło z winy kierowcy, niemniej

jednak pieszemu należy się odszkodowanie,

gdyż kierowca ponosi odpowiedzialność na

zasadzie ryzyka.

Orzeczenie sądu

• Akt uniewinnienia kierowcy samochodu, który

spowodował wypadek śmiertelny nie ma
wpływu na odpowiedzialność samoistnego
posiadacza samochodu na zasadzie ryzyka
(art. 436 § 1 kc w zw. z art. 435 § 1 kc), a tym
samym i na odpowiedzialność pozwanego
Państwowego Zakładu Ubezpieczeń z
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z
dnia 5 czerwca 1974 r., II CR 178/74.

Zasada winy czy ryzyka

• posiadacz samochodu osobowego,

potrącił pieszego lub rowerzystę

• posiadacz samochodu osobowego

najechał na inny pojazd niebędący
w ruchu

• posiadacz samochodu osobowego

zderzył się z innym pojazdem
mechanicznym będącym w ruchu.