BUDOWA ŚWIATA MATERII

CO TO JEST
MATERIA?



Cały otaczający nas świat jest zbudowany z materii.



Materią nazywamy wszystko to co

nas otacza i co możemy poznać

za pomocą zmysłów.



Badaniem materii zajmują się wszystkie nauki

przyrodnicze, w tym również chemia.

CECHY MATERII

Podstawowymi cechami materii są zmienność i ziarnistość.

ziarnistość: substancje tworzące otaczająca nas materię

zbudowane

są z małych,niewidocznych gołym okiem ziarenek nazywanych
drobinami lub cząstkami. Drobiny te oddziałują ze sobą: przyciągają

się

lub odpychają. Substancje, oglądane gołym okiem wyglądają jak
Jednolity materiał, jednak gdy ogląda się je w powiększeniu, np. pod
mikroskopem elektronowym widać, że są zbudowane z wielkiej ilości
drobin.

zmienność: substancje mogą zmieniać swój stan skupienia, przy

czym procesy przemiany z jednego stanu skupienia w drugi są
odwracalne.

Ciała fizyczne

Materia to

wszystkie ciała



Stała



Ciekła



Gazowa

czyli składniki

przyrody :



Ożywione -

ludzie , zwierzęta,

rośliny



Nieożywione-skały,

woda powietrze

Fizycy nazywają je

ciałami

fizycznymi

ATOM



Wszystkie
substancje
zbudowane są z
bardzo małych
drobin. Nazywamy
je atomami.

BUDOWA ATOMU



Atomy różnią
się między
sobą:



Wielkością;



Budową;



Właściwościa
mi .

SUBSTANCE PROSTE I ZŁOZONE



Materia jako masa

występuje w postaci

ogromnej liczby

różnorodnych ciał

nazywanych

substancjami. Ogólnie

substancje dzielimy na

proste (nie dające się

rozłożyć na nic

prostszego) i złożone

(składające się z kilku

substancji prostych).

Czasami substancje

tworzą ze sobą

mieszaniny

PODZIAŁ MATERII

Pierwiastki występujące w
organizmach roślin , zwierząt i
ludzi.

PIERWIASTKI

Pierwiastek chemiczny to nazwa

naukowa

substancji prostej.
Pierwiastkami są np. żelazo, miedź,

złoto,

srebro, wodór, chlor.

Tylko nieliczne substancje występują w
przyrodzie jako substancje proste,

większość

występuje w połączeniu z innymi
pierwiastkami jako substancje złożone.
Pierwiastki zostały nazwane, opisane i
uporządkowane w specjalnej tablicy

nazywanej

układem okresowym przez

rosyjskiego

chemika Dymitrieja Mendelejewa.

UKŁAD OKRESOWY
PIERWIASTKÓW



Układ okresowy pierwiastków

jest to zestawienie wszystkich

pierwiastków chemicznych w

postaci rozbudowanej tabeli,

uporządkowane według ich

rosnącej liczby atomowej,

grupujące pierwiastki według

ich cyklicznie powtarzających

się podobieństw właściwości

to zestawienie wszystkich

pierwiastków chemicznych w

postaci rozbudowanej tabeli,

uporządkowane według ich

rosnącej liczby atomowej,

grupujące pierwiastki według

ich cyklicznie powtarzających

się podobieństw właściwości.

TABLICA MENDELEJEWA

PIERWIASTKI dzieła się na
METALE, PÓŁMETALE I
NIEMETALE

Substancje proste (pierwiastki) zbudowane z

jednego tylko rodzaju atomów dzielimy

na metale i niemetale. Glin i krzem są

metalami, które wykazują własności

chemiczne charakterystyczne nie tylko

dla metali, ale i dla niemetali.

Metale charakteryzują się następującymi

właściwościami fizycznymi: występują w

stałym stanie fizycznym z wyjątkiem rtęci

są błyszczące, kowalne i ciągliwe (można

je wyklepywać i wyciągać z nich druty);

są dobrymi przewodnikami prądu

elektrycznego i ciepła.

Niemetale są kruche i nie posiadają

wymienionych wyżej własności

charakterystycznych dla metali.

Typowym niemetalem jest żółta i krucha

siarka. Niemetalem jest też pierwiastek

węgiel zarówno w postaci diamentu, jak i

grafitu. Diament jest doskonałym

izolatorem, a grafit jest

półprzewodnikiem, który przewodzi prąd

elektryczny – a zatem wykazuje też

własności metaliczne.

Półmetale mają zarówno cechy metali i

niemetali np. krzem

Pierwiastki znajdujące się w
organizmach roślin , zwierząt i
ludzi

ZWIĄZKI CHEMICZNE

Związki chemiczne, czyli substancje złożone składają się z dwóch lub
większej liczby różnych pierwiastków, połączonych ze sobą, np. woda i
dwutlenek węgla. (zbudowane są z atomów substancji prostych).
Woda składa się z połączonych ze sobą atomów tlenu i wodoru. Jak

widać

jest to cząsteczka stosunkowo prosta. Większość związków

chemicznych z

którymi spotykacie się na co dzień składa się z kilku substancji

prostych

połączonych w duże cząsteczki.
Związkami chemicznymi są na przykład cukier, sól kuchenna, ocet,

białko

czy tłuszcz. Najwięcej związków chemicznych tworzy węgiel.