 Kontrola płytki nazębnej ma na celu:

 Hamowanie jej odkładania poprzez

 Kontrolowanie mechaniczne (szczotkowanie zębów)

 Kontrolowanie chemiczne opiera się na:

 Rozkładzie płytki

 Działaniu bakteriobójczym

 Działaniu antyseptycznym

 Bezpieczny

 Nietoksyczny

 Nie powodujący alergii

 Nie powodujący podrażnień

 Skuteczny

 Klinicznie i statystycznie znaczna redukcja płytki i zapalenia dziąseł

 Specyficzny

 Wpływa tylko na patogenną florę

 Nie indukuje oporności

 Akceptowany smak

 Niski koszt

 Beztlenowe

 Peptostreptococcus micros, Actinomyces

 Bifidobacterium, Eubacterium, Clostridia,

Propionibacterium

 Bacteroides, Fusobacteria, Porphyromonas, Prevotella

 Treponemes

 Treponema denticola, T.macrodentium, T. oralis

 Tlenowe

 Staphylococci, Lactobacillus, Corynebacterium, Eikenella

corrodens

 Czynniki utleniające

 Metale/fluorki: fluorek cynawy, chlorek cynawy

 Biguanidy: Chlorheksydyna

 Pochodne fenolu: tymol, triklosan, eugenol

 Czwartorzędowe związki amoniowe: chlorek cetylpirydyny

 Alkaloid - sanguinaryna

 Mouthrinses with hydrogen peroxide reduces plaque

formation and gingivitis and arrest ulcerative
gingivitis.

 0,5-1,5% hydrogen peroxide

 3% hydrogen peroxide mouthrinse – oral ulceration

 3% - wound cleaning

 30% -tooth bleaching

 Listeryna

 Triklosan

 Tymol

 Eugenol

 Listeryna

 Thymol

 Eucalyptol

 Mentol

 Salicylan metylowy

 Alkohol etylowy

 Płukać jamę ustną małą ilością płynu 10-12ml przez

30-60 sek.

 Triklosan

 Wykazuje aktywność przeciw G- w tym beztlenowcom

i drożdżakom

 Stosowany w nowszych pastach do zębów w

stężeniach 0,2-0,3%

 W płukankach 0,03-0,045%

 Zakres stężeń stosowanych w celu hamowania

rozwoju płytki nazębnej, działania
przeciwpróchnicowego i antyseptycznego0,03% to
0,2%.

 Wykazuje aktywność przeciwgrzybiczą i

przeciwbakteryjną (gram positive and gram-
negative)

 Przebarwienia zębów, wypełnień i koron akrylowych

 Zaburzenia smaku

 Zwiększenie odkładania kamienia nazębnego

 Stosować stosunkowo krótko 2-4 tygodnie

 Habitane -0,1 i 0,2%

 Corsodyl -0,2% 2xdz do płukania po 10ml

2 x dziennie, najlepiej rano i
wieczorem po jedzeniu i umyciu
zębów płukać jamę ustną 10 ml
roztworu (do kreski wewnątrz
zakrętki).

 Stosowany w stężeniach 0,05-0,1%

 Gotowe płukanki Perio, Scope i Cepocal

 Objawy uboczne:

 Owrzodzenie jamy ustnej

 Dyskomfort i uczucie palenia języka

Płyn Oral-B dzięki zawartości fluorku
sodowego 0,05%, chlorku
cetylopiryny 0,05% zwalcza płytkę
nazębną i pomaga chronić zęby przed
próchnicą.
Płyn Oral-B dzięki zawartości fluorku
sodowego 0,05%, chlorku
cetylopiryny 0,05% zwalcza płytkę
nazębną i pomaga chronić zęby przed
próchnicą.

 Alkaloid benzafenantrydynowy otrzymany z

alkoholowego wyciągu sproszkowanych kłączy
krwawnika kanadyjskiego (Sanguinaria canadiensis)

 Obecność czynnego jonu amoniowego nadaje mu

właściwości antyseptyczne

 Słabszy od chlorheksydyny, ale mniej działań

ubocznych

 Preparaty

 Viadent 0,01% z dodatkiem chlorku cynku

 Periogard

 Vipont z dodatkiem monofluorofosforanu sodu

 Fluorki

 Fluorek sodu (NaF)

 Monofluorofosforan sodu (Na2FPO3)

 Fluoroaminy

 Fluorek cynawy

 (SnF2)

 Fluorek glinu (AlF3)

Związki fluoru a
działanie
przeciwpróchnicze

 Jony fluoru mają silne powinowactwo do wapnia. Reagują z

hydroksyapatytami szkliwa, wchodząc w miejsce jonów wodorotlenowych i

powstają fluoroapatyty.

Hydroksyapatyty + fluor→ fluoroapatyty

 Fluoroapatyty

 Mniej rozpuszczalne w kwasach

 Większa stabilność, co zabezpiecza przed demineralizacją szkliwa

 ŚOZ i FDI przyjęły, że całkowite stężenie fluoru w

profilaktycznych pastach nie może przekraczać
0,15% (odsetek dotyczy czystego fluoru F-, a nie
fluorków

 Dla dzieci do 4 r.ż. pasty powinny być pozbawione

fluorków

 Dla dzieci między 4 a 7 r.ż. - 0,025 – 0,05%

 A dla dzieci starszych 0,085% fluoru

 Stosowane parametry

 % -1 cz. w 100 cz.

 ppm – 1cz. w 1 mln cz.

 0,1-0,15% to????????

 Stosowane parametry

 % -1 cz. w 100 cz.

 ppm – 1cz. w 1 mln cz.

 0,1-0,15% to 1000-1500 ppm

 Preparaty o zawartości F- wysokim do 0,5%

(5000ppm), działają bakteriobójczo w stosunku do
płytki bakteryjnej oraz remineralizująco.

 Stosowane rzadziej niż codziennie, często raz w

tygodniu (Fluormex żel)

 Sprzedawane tylko w aptekach

Age

(years)

Fluoride concentration

(ppm) in primary drinking

water
<0,3

0,3 to

0,6

> 0,6

0,5 to 3

0,25

0

0

3 to 6

0,5

0,25

0

6 to at

least 16

1,0

0,5

0

 0,2% do płukania jamy ustnej co tydzień lub co 2

tygodnie w ciągu całego roku szkolnego – 30 ml
roztworu przez 30 sek szczotkowanie

 0,5-1% fluorku sodu 5-10 razy w roku, 30 ml

roztworu, szczotkowanie 2-3 min

 Rp.

0,05% sol. Natrii fluoratii 300,0

M.D.S. Do codziennego płukania jamy ustnej przez 30
sek. z użyciem 10 ml roztworu

 5-10g fluorku sodu (2,5-5g fluorku) stanowi

dawkę śmiertelną dla dorosłych , a

mniejsze wartości dla dzieci

 Powstaje w organizmie fluorowodór,

działający silnie drażniąco na błony

śluzowe

 Przyczyną zgonu jest porażenie ośrodka

oddechowego

 Występuje tężyczka wynikająca z wiązania

wapnia

 Nudności, wymioty, biegunka

 Hipotensja

 Wyraźna hipokalcemia i hipomagnezemia i kwasica

 Zaburzenia rytmu serca z zaburzeniami

komorowymi włącznie

 Asystolia

 I krok –zapobieganie wchłaniania fluorków poprzez

stosowanie leków indukujących wymioty oraz
płynów zawierających jony wapnia –glukonian lub
mleczan wapnia (również mleko w celu złągodzenia
podrażnienia przełyku i żołądka)

 Monitorowanie serca i oddechu z przygotowaniem

do intubacji i kardiowersji

 Analiza w plazmie Ca, Mg, K and pH

 Alkalizacja moczu prowadząca do zwiększenia

wydalania fluoru

 Odpowiednie leczenie ostrych zaburzeń rytmu serca

 W ciągu roku należy stosować jedną serię zabiegów.

Przez serię zabiegów rozumie się stosowanie żelu 5
do 10 razy co 2 tygodnie, tzn. 1 szczotkowanie co 2
tygodnie przez 10 do 20 tygodni.

 Fluoroza prowadzi do pojawienia się kilku białych

plamek do intensywnie brązowych uszkodzeń

 Alantoina

 Wyciąg z aloesu

 Propolis

 Α-bisabolol

 Wyciągi rumiankowo-szałwiowe

 Preparat torfowy

 Salicylan choliny

 Benzydamina

 Metindonium –preparat złożony zawierający

indometacynę i cetrymonium bromidum –działanie

dodatkowo p/grzybicze i p/bakteryjne. Stosowany

do smarowania płyn lub w postaci przymoczków na

ubytki

 Anthodium Chamomillae

 Αlfa-bisabolol

 Azuleny: chamazulen, gwajazulen

 Arnica montana

 Tymol

 Oleum Thymi

 Anthodium Arnicae

 Eugenol –Oleum Caryophylli

 Folium Eucalypti

 Folium Salviae

 Łączą się z białkami tkanek powierzchniowych i

tworzą nierozpuszczalne połączenia zwane
białczanami, a które działają protekcyjnie w
stosunku do głębiej położonych warstw komórek,
ograniczając działanie czynników drażniących i
infekcyjnych

 Garbniki są pochodzenia roślinnego

 Tanina (Tanninum) 0,5-5% roztwory wodne

 Kwas taninowy (Acidum tannicum)

 Szałwia (Folium Salviae)

 Dziurawiec (Herba Hyperici)

 Dąb (Cortex Quercus)

 Nalewka z pięciornika (Tinctura Tormentillae)

 Nalewka z dębianek (Tinctura Gallae)



ml płynu zawiera: nalewka z dębianek 304 mg,

nalewka z arniki 304 mg, nalewka z kłączy

pięciornika 304 mg.



Działanie Przeciwzapalne i ściągające, hamujące

rozwój flory bakteryjnej w jamie ustnej.



Wskazania Lekkie stany zapalne błony śluzowej

jamy ustnej, w zapaleniu dziąseł oraz w aftach.



Dawkowanie: patyczek higieniczny lub

tamponik o średnicy 2-3 cm zwilżyć taką ilością

płynu by nie przeciekał przez tamponik lub

patyczek i delikatnie wcierać w chorobowo

zmienione powierzchnie dziąseł i jamy ustnej.

Preparat stosować 2-3 razy na dobę w zależności

od nasilenia się objawów chorobowych.
Do płukania - 1 łyżeczkę preparatu zmieszać z 3

łyżeczkami przegotowanej ostudzonej wody do

temp. 35oC-40oC, wymieszać łyżeczką przez 1-2

min i płukać 2 razy na dobę. Nie połykać płynu.



Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na arnikę,

inne składniki produktu lub na rośliny z rodziny

złożonych (Compositae)

 Preparat zawiera Dentopsept działający

ściągająco, przeciwbakteryjnie,

przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie na

błony śluzowe jamy ustnej, wzbogacony

dodatkiem działającej miejscowo

znieczulająco anestezyny i działającego

odkażająco boraksu. Dzięki substancjom

zagęszczającym działanie preparatu trwa

dłużej i jest skuteczniejsze.

 Stosowanie Choroby jamy ustnej

przebiegające z odczynem zapalnym,

głównie surowicze, ropne zapalenie

dziąseł i jamy ustnej, powierzchniowe i

głębokie zapalenie przyzębia. Ponadto

skłonności do krwawienia z dziąseł,

nieżytowe zapalenie języka, bakteryjne

zapalenie jamy ustnej, odleżyny w jamie

ustnej.

 Dawkowanie Pędzlować chore miejsca

co najmniej 3 razy dziennie. Bezpośrednio

po zastosowaniu preparatu nie płukać

jamy ustnej.

 Działania niepożądane Mogą wystąpić

przebarwienia zębów i błony śluzowej

jamy ustnej mijające po codziennym ich

szczotkowaniu.

 Nalewka z dębianek jest preparatem galenowym sporządzonym

według przepisu farmakopealnego. Otrzymywana jest w wyniku

wytrawiania 80° alkoholem etylowym [metodą podwójnej

maceracji] dębianek (Galla). Nalewka powinna zawierać min.10 %

garbników.

  
  Dębianki, zwane także galasami dębowymi bądź galasami

tureckimi – Galla = Galla haleppensis = Galla turcica są kulistymi,

patologicznymi naroślami na liściach dębu tureckiego – Quercus

infectoria Oliver (Quercus lusitanica Lamarck)z rodziny

bukowatych – Fagaceae. Powstają wskutek bujania tkanki

merystematycznej pąka po złożeniu w nim jajeczek przez owady

Adleria gallae-tiactorie (Andricus infectoria). Dębianki są bardzo

bogate w garbniki, których zawartość wynosi do 70 %.

  
 W skład nalewki wchodzi większość związków zawartch w

surowcu zielarskim : garbniki, kwas galusowy, kwas elagowy i in.

 TOŁPA CHAMOSALDONT Żel

stomatologiczny Naturalny preparat

przeznaczony do pielęgnacji błony

śluzowej jamy ustnej oraz dziąseł.

Systematyczne stosowanie eliminuje

czynniki powodujące powstawanie płytki

bakteryjnej. Jego skuteczność została

potwierdzona badaniami w klinice

stomatologicznej. Głównym składnikiem

aktywnym żelu jest Zagęszczony Wyciąg

torfowy TOŁPA (o s.m. 5,4%), bogaty w

cenne substancje organiczne, makro- i

mikroelementy, posiadający właściwości

proregeneracyjne i łagodzący

podrażnienia. Pozostałe składniki aktywne

działają antybakteryjnie i ściągająco.

Doskonałym uzupełnieniem są pasta i żel

do zębów TOŁPA CHAMOSALDONT.

 Skład Zagęszczony Wyciąg torfowy

TOŁPA, wyciąg z kwiatostanu rumianku,

wyciąg z liści szałwi, kwas salicylowy,

mentol.

 Stosowanie Żel delikatnie wcierać w

dziąsła lub powlekać błonę śluzową jamy

ustnej 2-3 razy dziennie. Nie stosować u

osób uczulonych na kwas salicylowy.

 HSV

 Opryszczka wargowa
 Leczenie:

Leki przeciwwirusowe

Acyklowir (Zovirax)
Denotiwir (Vratizolin)

Leki inne

Osuszające (pasta cynkowa),
Odkażające

Postępowanie stomatologiczne

Nystatyna
Mikonazol

Płyny do pędzlowania
jamy ustnej

 Nystatyna 100 000 j.m./ml

 Neomycinum 0,25-1,25%

 Benzocainum (Anaesthesinum) 5-10%

 Hydrocortisonum 0,25-2,5%

 Natrii tetraboras 10-20%

Distreptaza

Nazwa

międzynarodowa:

STREPTODORNASUM + STREPTOKINASUM

Postacie występowania

leku:

liofilizat do sporządzania roztworu do iniekcji, czopki doodbytnicze,

tabletki do stosowania w jamie ustnej

Jak działa lek? Jest to lek złożony, składający się ze streptokinazy, enzymu niszczącego

włóknik, podstawową składową skrzepu krwi, oraz ze streptodornazy,

enzymu który rozpuszcza substancje wchodzące w skład ropy.

Kiedy lek ma

zastosowanie?

Lek stosowany jest w leczeniu ropniaków, krwiaków, również w jamach

ciał, takich jak: opłucna, jamy stawowe, w leczeniu nalotów ropnych,

podskórnych, ropniakach kości, w zapaleniu zatok bocznych nosa,

jajników, w leczeniu stanów ropnych odbytu i okolic oraz odleżyn.

Jakie są zasady

przyjmowania leku?

Doustnie lub podjęzykowo w postaci tabletek, ssać do całkowitego

rozpuszczenia, zwykle 4 razy dziennie. Nie połykać i nie rozgryzać.

•Pamiętaj! Nigdy nie przyjmuj podwójnej dawki nawet jeżeli zapomnisz

zażyć lek na czas!

 Lini semen

 Althaeae

 Malvae flos

Leki hamujące krwawienie,

stosowane miejscowo w obrębie

jamy ustnej

 Exacyl – kwas traneksamowy

 Spongostan Dental

 Trombina

Leki hamujące

Leki hamujące

fibrynolizę

fibrynolizę



Kwas traneksamowy – przeciętna dawka wynosi 15

Kwas traneksamowy – przeciętna dawka wynosi 15

mg/kg m.c. co 6-8 godz.

mg/kg m.c. co 6-8 godz.



Exacyl –tabl. 500 mg

Exacyl –tabl. 500 mg



Exacyl – roztwór doustny 1g w 10 ml – 5 amp.

Exacyl – roztwór doustny 1g w 10 ml – 5 amp.



Stosuje się w celu miejscowej kontroli krwawienia

Stosuje się w celu miejscowej kontroli krwawienia

płukanie jamy ustnej 3-4 razy dziennie przez dwa dni po

płukanie jamy ustnej 3-4 razy dziennie przez dwa dni po

zabiegu 4,8% roztworem kwasu traneksamowego lub

zabiegu 4,8% roztworem kwasu traneksamowego lub

roztworem 10 ml bez rozcieńczania

roztworem 10 ml bez rozcieńczania

 Pilocarpinum hydrochloricum

5-10mg

Dawka max dobowa 40 mg

 Wskazania: Choroby błony śluzowej jamy ustnej,

przyzębia i dziąseł.

Dawkowanie: Zewnętrznie. Dawkę i częstotliwość
stosowania leku ustala lekarz. Stosować w formie
okładów albo wcierań na dziąsła lub zmienione
chorobowo miejsca jamy ustnej, po jedzeniu i
przepłukaniu ust wodą.

 Octenidine

 Działa na bakterie (MRSA rónież), grzyby , wirusy

(HSV, inaktywuje HBV, HIV), pierwotniaki

 Wodny roztwór do dezynfekcji skóry i błony śluzowej

 Płukać jamę ustną 20ml przez 20 sek.

 Korzeń tarczycy bajkalskiej (Scutellaria baikalensis)

 Działanie przeciwzapalne, p/bakteryjne, p/grzybicze

 Wcierać 2cm żelu w dziąsłą 2 x dz.

Leki wywołujące
zmiany w jamie
ustnej

 Tetracykliny

 Antybiotyki szerokowidmowe – dysbakteriozy

 Chemioterapeutyki (sulfonamidy)– wysypki

skórne, obrzęki błony śluzowej, zespół
Stevens-Johnsona

 Antyseptyki –Chlorheksydyna

 Cytostatyki – doksorubicyna, fluorouracyl,

metotreksat

Wskazane antybiotyki

Wskazane antybiotyki

dla dorosłych i dzieci

dla dorosłych i dzieci



Amoksycylina 2g 1h przed zabiegiem, dzieci

Amoksycylina 2g 1h przed zabiegiem, dzieci

50mg/kg

50mg/kg



Ampicylina 2g i.m. lub i.v. 30 min przed zabiegiem

Ampicylina 2g i.m. lub i.v. 30 min przed zabiegiem



Klindamycyna 600mg, dzieci 20mg/kg p.o. 1h przed

Klindamycyna 600mg, dzieci 20mg/kg p.o. 1h przed

zabiegiem

zabiegiem



Cefaleksyna lub cefadroksyl 2g 1h przed zabiegiem,

Cefaleksyna lub cefadroksyl 2g 1h przed zabiegiem,

dzieci 50mg/kg

dzieci 50mg/kg

Wskazane antybiotyki

Wskazane antybiotyki

dla dorosłych i dzieci

dla dorosłych i dzieci



Azytromycyna lub klarytromycyna 500mg 1h przed,

Azytromycyna lub klarytromycyna 500mg 1h przed,

dzieci 15mg/kg

dzieci 15mg/kg



Klindamycyna –dorośli 600mg, dzieci 20 mg/kg i.v.

Klindamycyna –dorośli 600mg, dzieci 20 mg/kg i.v.

0,5h przed zabiegiem

0,5h przed zabiegiem



Cefazolina dorośli 1g, dzieci 25mg/kg i.v. lub i.m. 30

Cefazolina dorośli 1g, dzieci 25mg/kg i.v. lub i.m. 30

min przed zabiegiem

min przed zabiegiem