Psychologiczne prawidłowości

Psychologiczne prawidłowości

i pedagogiczne zasady

i pedagogiczne zasady

nauczania i uczenia się motorycznego

nauczania i uczenia się motorycznego

dr Aleksandra Bulska

dr Aleksandra Bulska

Poznań, 3 X 2009 r.

Poznań, 3 X 2009 r.

[e-mail]

[e-mail]

chomik.pl >> wikkeu

chomik.pl >> wikkeu



Psychologiczna analiza procesu

Psychologiczna analiza procesu

uczenia się motorycznego

uczenia się motorycznego



Fazy tworzenia się nawyku

Fazy tworzenia się nawyku

ruchowego

ruchowego



Zasady nauczania ze szczególnym

Zasady nauczania ze szczególnym

uwzględnieniem nauczania

uwzględnieniem nauczania

czynności motorycznych

czynności motorycznych

Psychologiczna analiza procesu

Psychologiczna analiza procesu

uczenia się motorycznego

uczenia się motorycznego



Uczenie się czynności motorycznych -

Uczenie się czynności motorycznych -

zmysłowe odbieranie od otoczenia

zmysłowe odbieranie od otoczenia

i przetwarzanie umysłowe informacji

i przetwarzanie umysłowe informacji

nieznanej dotąd czynności motorycznej

nieznanej dotąd czynności motorycznej



a następnie wykonanie czynności za

a następnie wykonanie czynności za

pomocą systemu motorycznego oraz

pomocą systemu motorycznego oraz

sprawdzenie skuteczności tej czynności

sprawdzenie skuteczności tej czynności

w różnych sytuacjach otoczenia.

w różnych sytuacjach otoczenia.

Trzy aspekty uczenia się

Trzy aspekty uczenia się



Poznawczy- nastawiony na rozwój

Poznawczy- nastawiony na rozwój

procesów mentalnych takich jak poprawa

procesów mentalnych takich jak poprawa

wiedzy, zdolność rozwiązywania

wiedzy, zdolność rozwiązywania

problemów,

problemów,



Afektywny- nastawiony na emocje i

Afektywny- nastawiony na emocje i

uczucia; rozwój pozytywnej postawy do

uczucia; rozwój pozytywnej postawy do

danej aktywności fizycznej

danej aktywności fizycznej



Psychomotoryczny- nastawiony na rozwój

Psychomotoryczny- nastawiony na rozwój

motorycznych zdolności obejmujące

motorycznych zdolności obejmujące

umiejętności ruchowe podstawowe jak i

umiejętności ruchowe podstawowe jak i

szczegółowe

szczegółowe

Determinanty przebiegu i efektu

Determinanty przebiegu i efektu

nauczania motorycznego

nauczania motorycznego



Właściwości uczącego się

Właściwości uczącego się



Okoliczności i czynniki

Okoliczności i czynniki

charakteryzujące sytuacje nauczania

charakteryzujące sytuacje nauczania

motorycznego

motorycznego



Właściwości instruktora

Właściwości instruktora

Właściwości uczącego się

Właściwości uczącego się

Stopień dojrzałości organizmu

Stopień dojrzałości organizmu



faza progresywna (0- 30 lat)

faza progresywna (0- 30 lat)



faza równowagi (30- 60 lat)

faza równowagi (30- 60 lat)



faza regresji ( po 60 latach)

faza regresji ( po 60 latach)

Pojawienie się okresów szczególnie sprzyjających

Pojawienie się okresów szczególnie sprzyjających

uczeniu motorycznemu

uczeniu motorycznemu



apogeum motoryczne dla dziewcząt 10- 11 lat,

apogeum motoryczne dla dziewcząt 10- 11 lat,

chłopców 11- 12

chłopców 11- 12

Zróżnicowane predyspozycje ruchowe; zespół

Zróżnicowane predyspozycje ruchowe; zespół

uwarunkowań człowieka decyduje o szybkości

uwarunkowań człowieka decyduje o szybkości

uczenia się czynności ruchowych (zdolności

uczenia się czynności ruchowych (zdolności

wrodzone)

wrodzone)

Cechy somatyczne; poziom sprawności poszczególnych

Cechy somatyczne; poziom sprawności poszczególnych

zmysłów; fizyczne możliwości odtworzenia danego

zmysłów; fizyczne możliwości odtworzenia danego

ruchu oraz gotowość do wykonania tej czynności

ruchu oraz gotowość do wykonania tej czynności



ogólna postawa uczącego się

ogólna postawa uczącego się

Fazy tworzenia się nawyku

Fazy tworzenia się nawyku

ruchowego

ruchowego



Nawyk ruchowy- zdolność ruchowa

Nawyk ruchowy- zdolność ruchowa

charakteryzująca się

charakteryzująca się

zautomatyzowanym przebiegiem i

zautomatyzowanym przebiegiem i

tym, że jej wykonanie nie wymaga

tym, że jej wykonanie nie wymaga

jakieś specjalnej koncentracji, uwagi.

jakieś specjalnej koncentracji, uwagi.



Nawyk nie oznacza samej czynności

Nawyk nie oznacza samej czynności

ale jest nabytą zdolnością do

ale jest nabytą zdolnością do

wykonania określonej czynności.

wykonania określonej czynności.

Rodzaje nawyków ruchowych

Rodzaje nawyków ruchowych



ZAMKNIĘTE

ZAMKNIĘTE

oparte na uwarunkowaniu

oparte na uwarunkowaniu

wewnętrznym a istotą jest ścisłe

wewnętrznym a istotą jest ścisłe

odwzorowanie wcześniej zaprogramowanej

odwzorowanie wcześniej zaprogramowanej

formy ruchu

formy ruchu



OTWARTE

OTWARTE

konieczne dostosowanie formy

konieczne dostosowanie formy

ruchu do sytuacji zmieniającej się w

ruchu do sytuacji zmieniającej się w

środowisku zewnętrznym

środowisku zewnętrznym

Etapy kształtowania

Etapy kształtowania

nawyku ruchowego

nawyku ruchowego

1.

1.

faza

faza

GEneralizacji

GEneralizacji

- pokazanie w jaki

- pokazanie w jaki

sposób można wykonać poprawnie daną

sposób można wykonać poprawnie daną

czynność

czynność

2.

2.

faza

faza

KONcentracji

KONcentracji

- usuwanie błędów

- usuwanie błędów

3.

3.

faza

faza

Automatyzacji

Automatyzacji

= ekonomizacja

= ekonomizacja

i stabilizacja nawyku ruchowego

i stabilizacja nawyku ruchowego

4.

4.

faza

faza

USuwania błędów

USuwania błędów

5.

5.

faza precyzyjnej

faza precyzyjnej

ANalizy ruchu

ANalizy ruchu

6.

6.

faza

faza

UPlastycznienia

UPlastycznienia

czynności

czynności

ruchowej

ruchowej

gekona usanup

gekona usanup

Kolejność kształtowania

Kolejność kształtowania

umiejętności ruchowych

umiejętności ruchowych

1.

1.

Podanie ustalonej nazwy ćwiczenia i jej

Podanie ustalonej nazwy ćwiczenia i jej

znaczenie i możliwości zastosowania

znaczenie i możliwości zastosowania

2. Zwięzły i krótki opis reguł działania by

2. Zwięzły i krótki opis reguł działania by

stworzyć właściwe wyobrażenie o ruchu

stworzyć właściwe wyobrażenie o ruchu

3. Wzorcowy pokaz ćwiczenia

3. Wzorcowy pokaz ćwiczenia

4. Myślowa analiza i konfrontacja wyobrażeń

4. Myślowa analiza i konfrontacja wyobrażeń

o ruchu z poznanym obrazem

o ruchu z poznanym obrazem

5. Wykonanie ćwiczenia pod kontrolą z

5. Wykonanie ćwiczenia pod kontrolą z

dodatkową werbalna i obrazowa informacją

dodatkową werbalna i obrazowa informacją

nauczyciela

nauczyciela

6. Stopniowe systematyczne przejście do

6. Stopniowe systematyczne przejście do

samodzielnego wykonywania ćwiczenia w

samodzielnego wykonywania ćwiczenia w

bardziej złożonych warunkach.

bardziej złożonych warunkach.

Zasady nauczania ze

Zasady nauczania ze

szczególnym uwzględnieniem

szczególnym uwzględnieniem

nauczania czynności

nauczania czynności

motorycznych

motorycznych



Metoda - wszelki sposób uczenia się

Metoda - wszelki sposób uczenia się

i każda droga systematycznego

i każda droga systematycznego

i skutecznego przekazywania

i skutecznego przekazywania

wiedzy.

wiedzy.

Metody prowadzenia zajęć

Metody prowadzenia zajęć



Zabawowa

Zabawowa



Współzawodnictwa

Współzawodnictwa



Ścisła

Ścisła



Zadaniowa

Zadaniowa



Improwizacji ruchowej

Improwizacji ruchowej



Obwodowa - stacyjna

Obwodowa - stacyjna



Nauczania programowego

Nauczania programowego



Wielozadaniowa

Wielozadaniowa

Niespecyficzne metody nauczania

Niespecyficzne metody nauczania

czynności ruchowych

czynności ruchowych

występują łącznie i zgodnie

występują łącznie i zgodnie

z zasadami dydaktycznymi

z zasadami dydaktycznymi

poprzez stosowanie

poprzez stosowanie

informacji słownej,

informacji słownej,

wizualnej i zadań ruchowych.

wizualnej i zadań ruchowych.



słowne

słowne



poglądowe

poglądowe



działania praktycznego

działania praktycznego

Specyficzne metody nauczania

Specyficzne metody nauczania

czynności ruchowych dzielimy na:

czynności ruchowych dzielimy na:



Syntetyczne

Syntetyczne

- nauka czynności

- nauka czynności

ruchowych bez dzielenia na elementy

ruchowych bez dzielenia na elementy



Analityczne

Analityczne

- nauka czynności

- nauka czynności

ruchowych etapami

ruchowych etapami



Kompleksowe

Kompleksowe

- stosowanie

- stosowanie

przemiennie metody analitycznej i

przemiennie metody analitycznej i

syntetycznej

syntetycznej

Zasady metodyki ćwiczeń fizycznych

Zasady metodyki ćwiczeń fizycznych



zasada świadomości

zasada świadomości

- osoba, która rozumie cel ćwiczeń i ich

- osoba, która rozumie cel ćwiczeń i ich

praktyczne zastosowanie uczy się szybciej i

praktyczne zastosowanie uczy się szybciej i

chętniej

chętniej

- zaszczepienie potrzeby ruchu

- zaszczepienie potrzeby ruchu



zasada aktywności

zasada aktywności

- czynny i twórczy stosunek ucznia do zajęć

- czynny i twórczy stosunek ucznia do zajęć

- uwzględnienie zainteresowań uczniów

- uwzględnienie zainteresowań uczniów

- podkreślenie wartości osiągniętych wyników

- podkreślenie wartości osiągniętych wyników

- pobudzenie do osiągania coraz lepszych

- pobudzenie do osiągania coraz lepszych

wyników poprzez wprowadzenie elementu

wyników poprzez wprowadzenie elementu

współzawodnictwa

współzawodnictwa

c.d. metodyki ćwiczeń fizycznych

c.d. metodyki ćwiczeń fizycznych



zasada poglądowości

zasada poglądowości

- wywołanie wyobrażeń ruchowych

- wywołanie wyobrażeń ruchowych

- wzbudzanie chęci ich naśladownictwa

- wzbudzanie chęci ich naśladownictwa



zasada systematyczności

zasada systematyczności

- stopniowanie trudności, od ćwiczeń

- stopniowanie trudności, od ćwiczeń

łatwiejszych do bardziej złożonych

łatwiejszych do bardziej złożonych

- wprowadzanie elementów znanych na

- wprowadzanie elementów znanych na

bazie elementów nieznanych

bazie elementów nieznanych

c.d. metodyki ćwiczeń fizycznych

c.d. metodyki ćwiczeń fizycznych



zasada przystępności

zasada przystępności

- materiał ćwiczebny musi być

- materiał ćwiczebny musi być

dostosowany do poziomu rozwoju

dostosowany do poziomu rozwoju

motorycznego i wydolności organizmu

motorycznego i wydolności organizmu

oraz płci i wieku

oraz płci i wieku



zasada trwałości

zasada trwałości

- utrwalenie wyników nauczania

- utrwalenie wyników nauczania

- zdobyte nawyki ruchowe muszą

- zdobyte nawyki ruchowe muszą

zostać doprowadzone do perfekcji

zostać doprowadzone do perfekcji

Funkcje ewaluacji

Funkcje ewaluacji



dydaktyczna

dydaktyczna

- potrzeba stałego

- potrzeba stałego

informowania nauczyciela i ucznia o

informowania nauczyciela i ucznia o

stopniu realizacji celów wytyczonych przez

stopniu realizacji celów wytyczonych przez

program nauczania

program nauczania

- diagnoza pedagogiczna, ułatwiająca

- diagnoza pedagogiczna, ułatwiająca

dobór i korektę stosowanych środków

dobór i korektę stosowanych środków



wychowawcza

wychowawcza

- samodoskonalenie-

- samodoskonalenie-

kontrola i ocena zaspokaja potrzebę

kontrola i ocena zaspokaja potrzebę

poznania własnej wartości

poznania własnej wartości

i samopotwierdzenia ucznia

i samopotwierdzenia ucznia



społeczna

społeczna

- ocena jest istotnym

- ocena jest istotnym

czynnikiem kształtującym wzajemne

czynnikiem kształtującym wzajemne

stosunki między jednostką a

stosunki między jednostką a

zespołem klasowym

zespołem klasowym

Zapraszam na chwilę

Zapraszam na chwilę

przerwy

przerwy