Hydroterapia i

Hydroterapia i

aerozoloterapia

aerozoloterapia

Aerozoloterapia

Aerozoloterapia

– zabieg leczniczy

– zabieg leczniczy

polegający na wdychaniu par wód

polegający na wdychaniu par wód

mineralnych, roztworów leków lub ich

mineralnych, roztworów leków lub ich

aerozoli. Wykonywany za pomocą

aerozoli. Wykonywany za pomocą

specjalnego aparatu (inhalatora) lub

specjalnego aparatu (inhalatora) lub

przez wdychanie par wrzącego płynu.

przez wdychanie par wrzącego płynu.

Aerozol

Aerozol

–

–

zawiesina cieczy lub substancji stałej na

zawiesina cieczy lub substancji stałej na

nośniku gazowym ( powietrze, freon, tlen)

nośniku gazowym ( powietrze, freon, tlen)

Właściwości fizyczne aerozoli

Właściwości fizyczne aerozoli

Rozproszenie ciał stałych lub cieczy w gazie powoduje
powstanie układu dyspersyjnego, a powierzchnia tych
substancji ulega znacznemu zwiększeniu, przez co
potęguje się ich działanie fizykochemiczne i
farmakologiczne.

Aerozol podawany do układu oddechowego nie powinien
zaburzać parametrów środowiska naturalnego.
Optymalna temperatura aerozolu to 27-30 st. C. Aerozole
zimne poniżej 27 st. C mogą drażnić błonę śluzową
oskrzeli , a nawet powodować skurcz oskrzeli.

W zależności od średnicy kropelek

W zależności od średnicy kropelek

aerozole dzielimy na:

aerozole dzielimy na:

- Aerozole prawdziwe ( suche) od 0,1 do 5

- Aerozole prawdziwe ( suche) od 0,1 do 5

mikrometrów

mikrometrów

- Aerozole wilgotne od 5 do 20 mikrometrów

- Aerozole wilgotne od 5 do 20 mikrometrów

- Mokra mgła , czyli spray – powyżej 20

- Mokra mgła , czyli spray – powyżej 20

mikrometrów

mikrometrów

Podział aerozoli na frakcje

Podział aerozoli na frakcje



100-300 ( i więcej)

100-300 ( i więcej)

mikrometrów-

mikrometrów-

jama nosowa i gardło

jama nosowa i gardło



30- 100 mikrometrów

30- 100 mikrometrów

– tchawica i główne oskrzela

– tchawica i główne oskrzela



5- 30 mikrometrów

5- 30 mikrometrów

– oskrzela i oskrzeliki

– oskrzela i oskrzeliki



3-6 mikrometrów

3-6 mikrometrów

– oskrzeliki

– oskrzeliki



1-2 mikrometrów

1-2 mikrometrów

– pęcherzyki

– pęcherzyki



poniżej 1 mikrometra

poniżej 1 mikrometra

- ponownie wydychane z płuc

- ponownie wydychane z płuc

W leczniczym oddziaływaniu aerozoli

W leczniczym oddziaływaniu aerozoli

odgrywają rolę następujące czynniki:

odgrywają rolę następujące czynniki:

1. głębokość wnikania w drogi oddechowe

1. głębokość wnikania w drogi oddechowe

2.szybkość prądu powietrza w drogach oddechowych

2.szybkość prądu powietrza w drogach oddechowych

3.wielkość kropelek aerozolu

3.wielkość kropelek aerozolu

4.częstość oddychania

4.częstość oddychania

5. temperatura aerozolu

5. temperatura aerozolu

Wskazania do aerozoloterapii w

Wskazania do aerozoloterapii w

chorobach górnych dróg oddechowych

chorobach górnych dróg oddechowych

1.przewlekły nieżyt nosa i gardła : zanikowy,

1.przewlekły nieżyt nosa i gardła : zanikowy,

naczynioruchowy, przerostowy ( w początkowej fazie.)

naczynioruchowy, przerostowy ( w początkowej fazie.)

2. alergiczny nieżyt nosa

2. alergiczny nieżyt nosa

3. nawracające i przewlekłe stany zapalne zatok

3. nawracające i przewlekłe stany zapalne zatok

przynosowych

przynosowych

4. przewlekłe nieswoiste stany zapalne nosa, gardła i krtani.

4. przewlekłe nieswoiste stany zapalne nosa, gardła i krtani.

5.przewlekły nieżyt krtani: zanikowy, przerostowy, dysphonia

5.przewlekły nieżyt krtani: zanikowy, przerostowy, dysphonia

6. grzybice gardła, krtani

6. grzybice gardła, krtani

7. stany po operacji przegrody nosa, polipów nosa, operacjach

7. stany po operacji przegrody nosa, polipów nosa, operacjach

zatok

zatok

Wskazania do aerozoloterapii w

Wskazania do aerozoloterapii w

chorobach oskrzeli i płuc

chorobach oskrzeli i płuc

1. zapalenia oskrzeli nawracające przewlekłe oraz rostrzenie

1. zapalenia oskrzeli nawracające przewlekłe oraz rostrzenie

oskrzeli

oskrzeli

2. mukowiscydoza

2. mukowiscydoza

3. astma oskrzelowa

3. astma oskrzelowa

4. zespół zatokowo-oskrzelowy

4. zespół zatokowo-oskrzelowy

5. stany po zapaleniu płuc odoskrzelowym

5. stany po zapaleniu płuc odoskrzelowym

6. zakażenia grzybicze układu oddechowego

6. zakażenia grzybicze układu oddechowego

7. stany przed i po zabiegach operacyjnych

7. stany przed i po zabiegach operacyjnych

8. stany po tracheotomii

8. stany po tracheotomii

Przeciwwskazania do aerozoloterapii

Przeciwwskazania do aerozoloterapii

- Ostre stany zapalne dróg oddechowych

- Ostre stany zapalne dróg oddechowych

- Choroby zakaźne

- Choroby zakaźne

- Stany upośledzonej drożności wymagające leczenia

- Stany upośledzonej drożności wymagające leczenia

operacyjnego

operacyjnego

- Niewydolność krążeniowo- oddechowa

- Niewydolność krążeniowo- oddechowa

- Nowotwory

- Nowotwory

- Krwawienia z dróg oddechowych

- Krwawienia z dróg oddechowych

Urządzenia służące do wytwarzania

Urządzenia służące do wytwarzania

aerozolu i podawania wziewnego leków

aerozolu i podawania wziewnego leków

Indywidualny

Indywidualny

inhalator

inhalator

dozujący

dozujący

(

(

pMDI

pMDI

)-

)-

wprowadzony w 1956 r. (wielokrotnie modyfikowany)

wprowadzony w 1956 r. (wielokrotnie modyfikowany)

Budowa:

Budowa:

- metalowy pojemnik – jego zawartość:

- metalowy pojemnik – jego zawartość:

1. lek w postaci proszku lub roztworu

1. lek w postaci proszku lub roztworu

2. gazy nośnikowe ( freony, tetrafluoroetan);

2. gazy nośnikowe ( freony, tetrafluoroetan);

3. substancje zmniejszające napięcie powierzchniowe

3. substancje zmniejszające napięcie powierzchniowe

4. tzw. substancje smarujące

4. tzw. substancje smarujące

- plastikowa obudowa zakończona ustnikiem

- plastikowa obudowa zakończona ustnikiem

Wada freonów

Wada freonów

1.Stosowanie freonów ( chlorofluorokarbony) jest krytykowane

1.Stosowanie freonów ( chlorofluorokarbony) jest krytykowane

od wielu lat ( dziura

od wielu lat ( dziura

ozonowa), Protokół Montrealski z

ozonowa), Protokół Montrealski z

1987 r. nakazał wyeliminowanie freonów.

1987 r. nakazał wyeliminowanie freonów.

2. problem: freony stosowane w pMDI powodowały niekorzystne

2. problem: freony stosowane w pMDI powodowały niekorzystne

, drażniące

, drażniące

działanie tzw.” efekt zimnego gazu”.

działanie tzw.” efekt zimnego gazu”.

Aby prawidłowo zainhalować lek do

Aby prawidłowo zainhalować lek do

oskrzeli należy:

oskrzeli należy:

1. zdjąć nasadkę z ustnika i wstrząsnąć inhalatorem

1. zdjąć nasadkę z ustnika i wstrząsnąć inhalatorem

2. wykonać głęboki wydech,

2. wykonać głęboki wydech,

3. umieścić ustnik między wargami,

3. umieścić ustnik między wargami,

4. wykonać głęboki wdech i na jego szczycie nacisnąć

4. wykonać głęboki wdech i na jego szczycie nacisnąć

pojemnik z lekiem uwalniając dawkę leku

pojemnik z lekiem uwalniając dawkę leku

5. zatrzymać oddech na kilka sekund (10)

5. zatrzymać oddech na kilka sekund (10)

6. wykonać wydech przez nos

6. wykonać wydech przez nos

7. wyjąć aparat z ust

7. wyjąć aparat z ust

Trzy podstawowe metody rozpraszania

Trzy podstawowe metody rozpraszania

inhalacyjnego leków:

inhalacyjnego leków:

1. Za pomocą sprężonego powietrza

1. Za pomocą sprężonego powietrza

2. Energii ultradźwiękowej

2. Energii ultradźwiękowej

3. Siły odśrodkowej ( turbinowej)

3. Siły odśrodkowej ( turbinowej)

Klastyczna metoda pneumatyczna jest najstarsza. Polega

Klastyczna metoda pneumatyczna jest najstarsza. Polega

na przepływie sprężonego powietrza pod ciśn.1-3 atm.

na przepływie sprężonego powietrza pod ciśn.1-3 atm.

przez dyszę lub zespoły dysz umieszczone w pobliżu ,

przez dyszę lub zespoły dysz umieszczone w pobliżu ,

prostopadle do niej ustawionej rurki zanurzonej w leku.

prostopadle do niej ustawionej rurki zanurzonej w leku.

Wytworzone w rurce podciśnienie powoduje zassanie leku ,

Wytworzone w rurce podciśnienie powoduje zassanie leku ,

który przechodząc przez jej przewężenie ulega

który przechodząc przez jej przewężenie ulega

gwałtownemu rozprężeniu i rozbiciu na aerozol.

gwałtownemu rozprężeniu i rozbiciu na aerozol.

Za pomocą sprężonego powietrza

Za pomocą sprężonego powietrza

Metoda pneumatyczna

Metoda pneumatyczna

Wytworzony strumień aerozolu, skierowany na specjalny

Wytworzony strumień aerozolu, skierowany na specjalny

ekran bądź ścianki nebulizatora , ulega wtórnemu rozbiciu i

ekran bądź ścianki nebulizatora , ulega wtórnemu rozbiciu i

poprzez ustnik lub maskę trafia do układu oddechowego

poprzez ustnik lub maskę trafia do układu oddechowego

chorego. Jako gazy służące do rozpraszania leków stosuje

chorego. Jako gazy służące do rozpraszania leków stosuje

się powietrze, tlen lub parę wodną. Sprężone powietrze

się powietrze, tlen lub parę wodną. Sprężone powietrze

uzyskuje się z butli , sprężarek elektrycznych, sieci

uzyskuje się z butli , sprężarek elektrycznych, sieci

centralnej w szpitalach.

centralnej w szpitalach.

W starszych typach-uzyskuje się frakcje wielko i średnio-
cząsteczkowe i stosuje się w chorobach górnych dróg
oddechowych.
Nowsze modele – aerozol małocząsteczkowy stosowany w
leczeniu astmy oskrzelowej, zapalenia oskrzeli,
mukowiscydozy. ( MEDBRYT D1- dwa nebulizatory do
dolnych i górnych dróg oddechowych)

Dodatkowe techniki inhalacyjne

Dodatkowe techniki inhalacyjne



Wibroaerozole ( aerozole o zwiększonej ruchliwości cząstek)

Wibroaerozole ( aerozole o zwiększonej ruchliwości cząstek)



Termoaerozole ( aerozole o wyższej temperaturze 28-37

Termoaerozole ( aerozole o wyższej temperaturze 28-37

stopni Celsjusza) – u noworodków, niemowląt, chorych z

stopni Celsjusza) – u noworodków, niemowląt, chorych z

nadreaktywnością oskrzelową )

nadreaktywnością oskrzelową )



Elektoaerozole .

Elektoaerozole .

Technika inhalacji u dzieci

Technika inhalacji u dzieci

1. Zabiegi inhalacyjne są wykonywane na zlecenie lekarza

1. Zabiegi inhalacyjne są wykonywane na zlecenie lekarza

(zawierające nazwę środka leczniczego, jego dawkę, rodzaj

(zawierające nazwę środka leczniczego, jego dawkę, rodzaj

aparatury, czas trwania zabiegu, częstość i ogólną liczbę

aparatury, czas trwania zabiegu, częstość i ogólną liczbę

inhalacji )

inhalacji )

2. Zabieg inhalacyjny może u dzieci wywołać strach i
niepokój. Personel musi nawiązać kontakt z dzieckiem .Po
uzyskaniu aprobaty dziecka przystępuje się do:
- nauki właściwego oddychania w czasie inhalacji
- wyuczenia właściwej postawy- swobodna pozycja
siedząca z lekko odchyloną głową do tyłu
- oczyszczenia nosa z zalegającej wydzieliny

3. Do inhalacji dziecko powinno przystępować wypoczęte i
nie bezpośrednio po posiłku.
4. W czasie inhalacji dziecko powinno być obserwowane
pod kątem wystąpienia ewentualnych objawów ubocznych
oraz sposobu jego właściwego oddychania i siedzenia.

Technika inhalacji u dzieci

Technika inhalacji u dzieci

W pierwszych zabiegach inhalacyjnych stosujemy małą

W pierwszych zabiegach inhalacyjnych stosujemy małą

gęstość mgły i mały nadmuch, w celu eliminacji

gęstość mgły i mały nadmuch, w celu eliminacji

drażniącego działania aerozolu.

drażniącego działania aerozolu.

Oddechy na początku stosowania inhalacji nie powinny być

Oddechy na początku stosowania inhalacji nie powinny być

zbyt głębokie.

zbyt głębokie.

Po podaniu inhalacji z środków mukolitycznych dziecko

Po podaniu inhalacji z środków mukolitycznych dziecko

należy ułożyć w pozycji drenażowej i wykonać zabiegi w

należy ułożyć w pozycji drenażowej i wykonać zabiegi w

celu ewakuacji upłynnionej wydzieliny.

celu ewakuacji upłynnionej wydzieliny.

Po zakończonej inhalacji przez 10 minut dziecko nie
powinno rozmawiać i przeciwwskazane jest opuszczanie
pomieszczenia przez 10 minut w przypadku zabiegów
ambulatoryjnych.

Wziewania (inhalacje)

Wziewania (inhalacje)

– metoda leczenia polegająca na

– metoda leczenia polegająca na

wprowadzeniu leków do układu oddechowego (górnych

wprowadzeniu leków do układu oddechowego (górnych

dróg oddechowych i drzewa oskrzelowego), dzięki

dróg oddechowych i drzewa oskrzelowego), dzięki

zastosowaniu urządzeń wytwarzających aerozole. Inhalacja

zastosowaniu urządzeń wytwarzających aerozole. Inhalacja

trwa 10-30 minut, może być również z zastosowaniem

trwa 10-30 minut, może być również z zastosowaniem

aerozoli naturalnych w tężniach lub nad brzegiem morza.

aerozoli naturalnych w tężniach lub nad brzegiem morza.

Inhalacje stosuje się w astmie, ostrych i przewlekłych

Inhalacje stosuje się w astmie, ostrych i przewlekłych

stanach zapalnych dróg oddechowych.

stanach zapalnych dróg oddechowych.

Hydroterapia

Hydroterapia

– metoda leczenia

– metoda leczenia

bodźcowego polegająca na

bodźcowego polegająca na

zewnętrznym stosowaniu wody o

zewnętrznym stosowaniu wody o

różnych postaciach: ciekłej, stałej lub

różnych postaciach: ciekłej, stałej lub

gazowej. Podstawę leczniczego

gazowej. Podstawę leczniczego

działania stanowi odpowiednia

działania stanowi odpowiednia

temperatura lub ciśnienie wody użytej

temperatura lub ciśnienie wody użytej

odpowiednio do danej terapii.

odpowiednio do danej terapii.

Hydroterapia działa w sposób

Hydroterapia działa w sposób

przeciwbólowy, odprężający oraz

przeciwbólowy, odprężający oraz

relaksacyjny na układ fizyczny i

relaksacyjny na układ fizyczny i

psychiczny pacjenta.

psychiczny pacjenta.

Kąpiele i półkąpiele

Kąpiele i półkąpiele

– polegają na zanurzaniu częściowym

– polegają na zanurzaniu częściowym

lub całkowitym ciała chorego w środku o aktywnym

lub całkowitym ciała chorego w środku o aktywnym

leczniczo (wody mineralne, odwary z ziół, borowina, piasek)

leczniczo (wody mineralne, odwary z ziół, borowina, piasek)

lub w środowisku gazowym. Najczęściej stosowane są

lub w środowisku gazowym. Najczęściej stosowane są

kąpiele solankowe, przydatne w leczeniu chorób mięśni i

kąpiele solankowe, przydatne w leczeniu chorób mięśni i

stawów, siarczkowo-siarczkowodorowe w chorobach

stawów, siarczkowo-siarczkowodorowe w chorobach

skórnych, kwaso-węglowe przy przewlekłych schorzeniach

skórnych, kwaso-węglowe przy przewlekłych schorzeniach

układu krążenia, gazowe stosowane w rehabilitacji.

układu krążenia, gazowe stosowane w rehabilitacji.

Natryski

Natryski

– hartują organizm, wzmacniają układ

– hartują organizm, wzmacniają układ

odpornościowy, polepszają ukrwienie narządów, aktywizują

odpornościowy, polepszają ukrwienie narządów, aktywizują

przemianę materii, uspakajają układ nerwowy. Podczas

przemianę materii, uspakajają układ nerwowy. Podczas

zabiegu podrażniane są receptory skóry. W wyniku tego

zabiegu podrażniane są receptory skóry. W wyniku tego

zwężają się peryferyczne naczynia krwionośne i rozszerzają

zwężają się peryferyczne naczynia krwionośne i rozszerzają

się naczynia krwionośne narządów wewnętrznych.

się naczynia krwionośne narządów wewnętrznych.

Polewania

Polewania

– są to zabiegi z wykorzystaniem działania zimnej

– są to zabiegi z wykorzystaniem działania zimnej

wody. Wskazane przy leczeniu nerwic, bezsenności, w

wody. Wskazane przy leczeniu nerwic, bezsenności, w

przewlekłych nieżytach oskrzeli, astmie i rozedmie płuc,

przewlekłych nieżytach oskrzeli, astmie i rozedmie płuc,

nieżytach żołądka i jelit, rwie kulszowej, w żylakach nóg.

nieżytach żołądka i jelit, rwie kulszowej, w żylakach nóg.

Okłady

Okłady

- zabiegi polegające na miejscowym stosowaniu

- zabiegi polegające na miejscowym stosowaniu

zimna lub ciepła. Rozróżniamy okłady chłodzące i

zimna lub ciepła. Rozróżniamy okłady chłodzące i

rozgrzewające. Okłady chłodzące mają na celu hamowanie

rozgrzewające. Okłady chłodzące mają na celu hamowanie

rozwoju stanów zapalnych, ropień, działa przeciwbólowo i

rozwoju stanów zapalnych, ropień, działa przeciwbólowo i

obrzękowo, obniża temperaturę i aktywność metaboliczną

obrzękowo, obniża temperaturę i aktywność metaboliczną

tkanek. Stosuje się tutaj płótno, flanelkę lub ręcznik

tkanek. Stosuje się tutaj płótno, flanelkę lub ręcznik

zamoczony w zimniej wodzie i położony w miejscu leczenia.

zamoczony w zimniej wodzie i położony w miejscu leczenia.

Natomiast okłady rozgrzewające mają na celu rozluźnienie

Natomiast okłady rozgrzewające mają na celu rozluźnienie

mięśni, zmniejszenie lepkości krwi oraz zwiększenie

mięśni, zmniejszenie lepkości krwi oraz zwiększenie

przepływu chłonki. Stosuje się w nich okłady pod ceratką,

przepływu chłonki. Stosuje się w nich okłady pod ceratką,

okłady gorące, termofory, poduszki elektryczne itp.

okłady gorące, termofory, poduszki elektryczne itp.

Bicze wodne

Bicze wodne

– ze względu na ciśnienie strumienia wody

– ze względu na ciśnienie strumienia wody

oprócz działania termicznego mają bardzo silne działanie

oprócz działania termicznego mają bardzo silne działanie

mechaniczne. Stanowią formę masażu wodnego, a ze

mechaniczne. Stanowią formę masażu wodnego, a ze

względu na temperaturę wody używanej do masażu

względu na temperaturę wody używanej do masażu

rozróżnia się bicze zimne, gorące i zmiennocieplne. Bicze

rozróżnia się bicze zimne, gorące i zmiennocieplne. Bicze

mogą być wykonywane na całym ciele lub częściowo np.

mogą być wykonywane na całym ciele lub częściowo np.

bicze kolan, ud.

bicze kolan, ud.

HYDROTERAPIA

HYDROTERAPIA

Zastosowanie:

Zastosowanie:

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

-

-

miażdżycy,

miażdżycy,

-

-

nadciśnieniu,

nadciśnieniu,

-

-

chorobach serca,

chorobach serca,

-

-

żylakach,

żylakach,

-

-

wybroczynach,

wybroczynach,

-

-

zmianach troticznych-skóry i w stanach spastycznych oraz w

zmianach troticznych-skóry i w stanach spastycznych oraz w

misilonych zespołach bólowych kręgosłupa.

misilonych zespołach bólowych kręgosłupa.

-

-

w początkowych stadiach nadciśnienia tętniczego,

w początkowych stadiach nadciśnienia tętniczego,

-

-

nadpobudliwości nerwowej,

nadpobudliwości nerwowej,

-

-

migrenie,

migrenie,

-

-

bezsenności,

bezsenności,

-

-

zaburzeniach krążenia obwodowego,

zaburzeniach krążenia obwodowego,

-

-

wspomagająco w chorobach ze wzmożonym napięciem mięśniowym.

wspomagająco w chorobach ze wzmożonym napięciem mięśniowym.

KONIEC

KONIEC