TEORETYCZNE PODSTAWY WYMIANY

TEORETYCZNE PODSTAWY WYMIANY

MIĘDZYNARODOWEJ

MIĘDZYNARODOWEJ

Klasyczne i współczesne teorie handlu

Klasyczne i współczesne teorie handlu

międzynarodowego

międzynarodowego

MSG – 2007

MSG – 2007

Joanna Skrzypczyńska

Joanna Skrzypczyńska

DOKTRYNA SŁUSZNEJ CENY

DOKTRYNA SŁUSZNEJ CENY



„

„

Psychoza lęku przed brakiem towarów”

Psychoza lęku przed brakiem towarów”



Handel jest korzystny jeśli jest realizowany po

Handel jest korzystny jeśli jest realizowany po

„

„

słusznej cenie

słusznej cenie

”

”



„

„

słuszna cena”= cena która pokrywa koszty

słuszna cena”= cena która pokrywa koszty

produkcji

produkcji



„

„

słuszna cena” = od XIII wieku cena kształtowana

słuszna cena” = od XIII wieku cena kształtowana

przez rynek uwzględniająca sprawiedliwy zysk

przez rynek uwzględniająca sprawiedliwy zysk

MERKANTYLIZM

MERKANTYLIZM



Przełom XVI/XVII wieku do połowy XVIII wieku

Przełom XVI/XVII wieku do połowy XVIII wieku



Źródło bogactwa = zasoby kruszców szlachetnych

Źródło bogactwa = zasoby kruszców szlachetnych



Pierwsza usystematyzowana teoria

Pierwsza usystematyzowana teoria

protekcjonizmu

protekcjonizmu



Pierwsza faza – bulionizm

Pierwsza faza – bulionizm



Druga faza – merkantylizm właściwy

Druga faza – merkantylizm właściwy



Niemcy – kameralizm- zaspokojenie potrzeb

Niemcy – kameralizm- zaspokojenie potrzeb

skarbca książęcego

skarbca książęcego



Francja – kolbertyzm – potrzeba rozbudowy

Francja – kolbertyzm – potrzeba rozbudowy

przemysłu

przemysłu

FIZJOKRATYZM

FIZJOKRATYZM



Druga połowa XVIII w. Francja

Druga połowa XVIII w. Francja



Przedstawiciele – arystokracja ziemska

Przedstawiciele – arystokracja ziemska



Podstawa gospodarki – rolnictwo

Podstawa gospodarki – rolnictwo



Koncepcja porządku naturalnego

Koncepcja porządku naturalnego



Koncepcja dochodu czystego

Koncepcja dochodu czystego



Koncepcja obiegu dóbr

Koncepcja obiegu dóbr



Zwolennicy leseferyzmu

Zwolennicy leseferyzmu



Krytyka protekcjonizmu

Krytyka protekcjonizmu

PROTEKCJONIZM WYCHOWAWCZY

PROTEKCJONIZM WYCHOWAWCZY



F. LIST - Niemcy

F. LIST - Niemcy



Teoria rozwoju narodu: okres dzikości,

Teoria rozwoju narodu: okres dzikości,

pasterski, rolniczy, rolniczo- rękodzielniczy,

pasterski, rolniczy, rolniczo- rękodzielniczy,

rolniczo-rękodzielniczo-handlowy

rolniczo-rękodzielniczo-handlowy



A. Hamilton, H. Carey - USA

A. Hamilton, H. Carey - USA

KLASYCZNE TEORIE WYMIANY – ROZWÓJ

KLASYCZNE TEORIE WYMIANY – ROZWÓJ

TEORII WOLNEGO HANDLU

TEORII WOLNEGO HANDLU



Adam Smith i D. Ricardo

Adam Smith i D. Ricardo



Źródło bogactwa kraju = rozmiary produkcji

Źródło bogactwa kraju = rozmiary produkcji



Handel zagraniczny = specjalizacja

Handel zagraniczny = specjalizacja



SMITH – podstawa specjalizacji = absolutne

SMITH – podstawa specjalizacji = absolutne

różnice w kosztach wytwarzania

różnice w kosztach wytwarzania



Ricardo – względne różnice w kosztach

Ricardo – względne różnice w kosztach

wytwarzania tzn. mierzone nakładami pracy czyli

wytwarzania tzn. mierzone nakładami pracy czyli

najtańsza produkcja oznaczała taką przy której

najtańsza produkcja oznaczała taką przy której

względna przewaga kosztów wytwarzania jest

względna przewaga kosztów wytwarzania jest

stosunkowo największa lub różnica na niekorzyść

stosunkowo największa lub różnica na niekorzyść

stosunkowo najmniejsza

stosunkowo najmniejsza

POKLASYCZNE TEORIE WYMIANY

POKLASYCZNE TEORIE WYMIANY

MIĘDZYNARODOWEJ

MIĘDZYNARODOWEJ



J. S. MILL – prawo wzajemnego popytu = kraj

J. S. MILL – prawo wzajemnego popytu = kraj

odnosi większe korzyści z wymiany jeśli jego

odnosi większe korzyści z wymiany jeśli jego

popyt na towary z kraju partnera jest słabszy od

popyt na towary z kraju partnera jest słabszy od

popytu kraju partnera na towary danego kraju

popytu kraju partnera na towary danego kraju



Teorie klasyczne miały charakter statyczny i

Teorie klasyczne miały charakter statyczny i

przyjęły pewne uproszczenia:

przyjęły pewne uproszczenia:



Dwa kraje, dwa towary

Dwa kraje, dwa towary



Doskonała podzielność i przenośność czynników

Doskonała podzielność i przenośność czynników

produkcji

produkcji



Doskonała konkurencja w skali krajowej i

Doskonała konkurencja w skali krajowej i

międzynarodowej

międzynarodowej

KIERUNKI ROZWOJU TEORII HANDLU

KIERUNKI ROZWOJU TEORII HANDLU

MIĘDZYNARODOWEGO

MIĘDZYNARODOWEGO



1

1

.

.

TEORIA KOSZTÓW REALNYCH

TEORIA KOSZTÓW REALNYCH

(J. Viner, A.

(J. Viner, A.

Marshall) – akceptowano realne koszty

Marshall) – akceptowano realne koszty

zastosowania pracy i innych czynników produkcji

zastosowania pracy i innych czynników produkcji

– teoria kosztów alternatywnych

– teoria kosztów alternatywnych



2.

2.

MATEMATYCZNA SZKOŁA „RÓWNOWAGI

MATEMATYCZNA SZKOŁA „RÓWNOWAGI

OGÓLNEJ”

OGÓLNEJ”

(V. Pareto, B. Ohlin, P. Samuelson) –

(V. Pareto, B. Ohlin, P. Samuelson) –

powiązanie strony podaży (koszty zastosowania

powiązanie strony podaży (koszty zastosowania

czynników produkcji) ze stroną popytu (wybory

czynników produkcji) ze stroną popytu (wybory

konsumentów) w jeden system równowagi ogólnej

konsumentów) w jeden system równowagi ogólnej

– teoria obfitości zasobów

– teoria obfitości zasobów

TEORIE NEOKLASYCZNE – MODEL MARSHALLA

TEORIE NEOKLASYCZNE – MODEL MARSHALLA



Kontynuuję rozważania J. S. Milla

Kontynuuję rozważania J. S. Milla



1890 – „Zasady ekonomiki”

1890 – „Zasady ekonomiki”



Pojęcie terms of trade

Pojęcie terms of trade



Pojęcie elastyczności popytu i podaży – krzywa

Pojęcie elastyczności popytu i podaży – krzywa

wzajemnego popytu przedstawia różne ilości

wzajemnego popytu przedstawia różne ilości

dobra eksportowanego jaki kraj jest skłonny

dobra eksportowanego jaki kraj jest skłonny

zaoferować w zamian za daną ilość dobra

zaoferować w zamian za daną ilość dobra

importowanego, lub alternatywne ilości dobra

importowanego, lub alternatywne ilości dobra

importowanego jakie kraj akceptuje na wymianę

importowanego jakie kraj akceptuje na wymianę

za daną ilość dobra eksportowanego

za daną ilość dobra eksportowanego

TEORIA KOSZTÓW ALTERNATYWNYCH

TEORIA KOSZTÓW ALTERNATYWNYCH



Autor – G. Haberler

Autor – G. Haberler



Specyficzne rozwinięciem klasycznej teorii

Specyficzne rozwinięciem klasycznej teorii

kosztów względnych

kosztów względnych



„

„

każdy kraj może wytworzyć pewna ilość towarów

każdy kraj może wytworzyć pewna ilość towarów

i zawsze istnieje możliwość wyboru między

i zawsze istnieje możliwość wyboru między

produkcją 1 towaru oraz 2 towaru co powoduje

produkcją 1 towaru oraz 2 towaru co powoduje

powstanie kosztów – ALTERNATYWNYCH”

powstanie kosztów – ALTERNATYWNYCH”



Koszty alternatywne= konieczność rezygnacji z

Koszty alternatywne= konieczność rezygnacji z

produkcji określonej ilości towaru 1 po to aby

produkcji określonej ilości towaru 1 po to aby

wyprodukować określoną ilość towaru 2

wyprodukować określoną ilość towaru 2

TEORIA OBFITOŚCI ZASOBÓW HECKSCHERA-OHLINA

TEORIA OBFITOŚCI ZASOBÓW HECKSCHERA-OHLINA

I SAMUELSONA

I SAMUELSONA



Stworzona przez E. Heckschera i B. Ohlina, a w

Stworzona przez E. Heckschera i B. Ohlina, a w

latach 40-tych i 50-tych XX w rozwinięta przez P.

latach 40-tych i 50-tych XX w rozwinięta przez P.

Samuelsona stąd teoria H-O-S

Samuelsona stąd teoria H-O-S



Główna przesłanka rozwoju HM= relatywne

Główna przesłanka rozwoju HM= relatywne

różnice kosztów i cen

różnice kosztów i cen



Odmienne wyposażenie krajów w czynniki

Odmienne wyposażenie krajów w czynniki

produkcji tj. w kapitał i pracę

produkcji tj. w kapitał i pracę



W teorii klasycznej różnica kosztów i cen

W teorii klasycznej różnica kosztów i cen

upatrywana była w odmienności warunków

upatrywana była w odmienności warunków

wytwarzania

wytwarzania

ZAŁOŻENIA TEORII OBFITOŚCI ZASOBÓW

ZAŁOŻENIA TEORII OBFITOŚCI ZASOBÓW

1. ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE

1. ZAŁOŻENIA WYJŚCIOWE

:

:



2 kraje, 2 towary, 2 czynniki wytwórcze

2 kraje, 2 towary, 2 czynniki wytwórcze



Brak kosztów transportu

Brak kosztów transportu



Odmienne wyposażenie krajów w czynniki

Odmienne wyposażenie krajów w czynniki

wytwórcze

wytwórcze

2.ZAŁOŻENIA DOT. TECHNICZNYCH WARUNKÓW PRODUKCJI I

2.ZAŁOŻENIA DOT. TECHNICZNYCH WARUNKÓW PRODUKCJI I

WARUNKÓW WYBORU KONSUMENTA:

WARUNKÓW WYBORU KONSUMENTA:



Jednorodne, doskonale podzielne i porównywalne w skali

Jednorodne, doskonale podzielne i porównywalne w skali

międzynarodowej czynniki produkcji

międzynarodowej czynniki produkcji



Relatywne wyposażenie w czynniki produkcji jest niezmienne

Relatywne wyposażenie w czynniki produkcji jest niezmienne



Ceny i koszty kształtują się tylko pod wpływem relatywnego

Ceny i koszty kształtują się tylko pod wpływem relatywnego

wyposażenia w czynniki produkcji

wyposażenia w czynniki produkcji

Założenia H-O-S

Założenia H-O-S



Niezmienność zasobochłonności wytwarzanych produktów

Niezmienność zasobochłonności wytwarzanych produktów



Brak rosnących lub malejących przychodów

Brak rosnących lub malejących przychodów



Niezmienne preferencje konsumenta

Niezmienne preferencje konsumenta

3. ZAŁOŻENIA DOT. SYSTEMU FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI

3. ZAŁOŻENIA DOT. SYSTEMU FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI

NARODOWEJ I RYNKU MIĘDZYNAROWEGO

NARODOWEJ I RYNKU MIĘDZYNAROWEGO



Funkcjonowanie rynków = wolna konkurencja, pełne wykorzystanie

Funkcjonowanie rynków = wolna konkurencja, pełne wykorzystanie

czynników produkcji

czynników produkcji



Doskonała konkurencja w skali międzynarodowej = brak przeszkód

Doskonała konkurencja w skali międzynarodowej = brak przeszkód

dla międzynarodowych przepływów produktów

dla międzynarodowych przepływów produktów

ISTOTA TEORII H-O-S

ISTOTA TEORII H-O-S

1.

1.

ZASADA OBFITOŚCI ZASOBÓW (zasada proporcji w

ZASADA OBFITOŚCI ZASOBÓW (zasada proporcji w

zasobach)=

zasobach)=

KAŻDY KRAJ POWINIEN SIĘ SPECJALIZOWAĆ W

KAŻDY KRAJ POWINIEN SIĘ SPECJALIZOWAĆ W

PRODUKCJI I EKSPORCIE TYCH DÓBR KTÓRYCH PRODUKCJA

PRODUKCJI I EKSPORCIE TYCH DÓBR KTÓRYCH PRODUKCJA

WYMAGA BARDZIEJ INTENSYWNEGO ZASTOSOWANIA

WYMAGA BARDZIEJ INTENSYWNEGO ZASTOSOWANIA

RELATYWNIE OBFITSZEGO I TAŃSZEGO CZYNNIKA PRODUKCJI A

RELATYWNIE OBFITSZEGO I TAŃSZEGO CZYNNIKA PRODUKCJI A

IMPORTOWAĆ TOWARY WYMAGAJĄCE BARDZIEJ INTENSYWNEGO

IMPORTOWAĆ TOWARY WYMAGAJĄCE BARDZIEJ INTENSYWNEGO

ZASTOSOWANIA RELATYWNIE MNIEJ OBFITEGO I DROŻSZEGO

ZASTOSOWANIA RELATYWNIE MNIEJ OBFITEGO I DROŻSZEGO

CZYNNIKA PRODUKCJI tzn. kraj wyposażony obficie w kapitał

CZYNNIKA PRODUKCJI tzn. kraj wyposażony obficie w kapitał

powinien eksportować dobra kapitałochłonne a kraj posiadający

powinien eksportować dobra kapitałochłonne a kraj posiadający

większe zasoby pracy produkty pracochłonne

większe zasoby pracy produkty pracochłonne

2.

2.

TEOREMAT (twierdzenie) WYRÓWNYWANIA SIĘ CEN

TEOREMAT (twierdzenie) WYRÓWNYWANIA SIĘ CEN

CZYNNIKÓW WYTWÓRCZYCH

CZYNNIKÓW WYTWÓRCZYCH

(P. SAMUELSON)= ROZWÓJ

(P. SAMUELSON)= ROZWÓJ

HANDLU MIĘDZYNARODOWEGO W WARUNKACH DOSKONAŁEJ

HANDLU MIĘDZYNARODOWEGO W WARUNKACH DOSKONAŁEJ

KONKURENCJI PRZY CZĘŚCIOWEJ SPECJALIZACJI PARTNERÓW I

KONKURENCJI PRZY CZĘŚCIOWEJ SPECJALIZACJI PARTNERÓW I

SPEŁNIENIU INNYCH ZAŁOŻEŃ WYWOŁUJE TENDENCJĘ DO

SPEŁNIENIU INNYCH ZAŁOŻEŃ WYWOŁUJE TENDENCJĘ DO

WZGLĘDNEGO WYRÓWNYWANIA SIĘ CEN CZYNNIKÓW

WZGLĘDNEGO WYRÓWNYWANIA SIĘ CEN CZYNNIKÓW

PRODUKCJI W RÓŻNYCH KRAJACH

PRODUKCJI W RÓŻNYCH KRAJACH

TEOREMAT STOPLERA I SAMUELSONA

TEOREMAT STOPLERA I SAMUELSONA



Bazuje za założeniach teorii H-O-S

Bazuje za założeniach teorii H-O-S



Różnica- wprowadzenie do rozważań wniosków z

Różnica- wprowadzenie do rozważań wniosków z

obserwacji, że w warunkach gospodarki rynkowej zmiany

obserwacji, że w warunkach gospodarki rynkowej zmiany

relacji cenowych, nowe technologie, produkty wywołują

relacji cenowych, nowe technologie, produkty wywołują

odpowiednie procesy dostosowawcze w danym kraju

odpowiednie procesy dostosowawcze w danym kraju



Istnieje ścisły związek między zmianami cen produktów a

Istnieje ścisły związek między zmianami cen produktów a

zmianami cen czynników wytwórczych = wzrost ceny

zmianami cen czynników wytwórczych = wzrost ceny

relatywnej danego dobra prowadzi do wzrostu ceny realnej

relatywnej danego dobra prowadzi do wzrostu ceny realnej

czynnika wytwórczego, a spadku ceny czynnika

czynnika wytwórczego, a spadku ceny czynnika

wytwórczego wykorzystywanego mniej intensywnie

wytwórczego wykorzystywanego mniej intensywnie

PARADOKS LEONTIEFA

PARADOKS LEONTIEFA



Odkryty w 1947

Odkryty w 1947



Wykorzystanie tablic nakładów i wyników do

Wykorzystanie tablic nakładów i wyników do

analizy struktury handlu USA

analizy struktury handlu USA



amerykański eksport okazał się względnie

amerykański eksport okazał się względnie

pracochłonnych (mimo dużych zasobów kapitału)

pracochłonnych (mimo dużych zasobów kapitału)

a import kapitałochłonny

a import kapitałochłonny

HANDEL ZAGRANICZNY W TEORII Keynesa I TEORII

HANDEL ZAGRANICZNY W TEORII Keynesa I TEORII

WZROSTU Harroda

WZROSTU Harroda



Keynes- ścisła współpraca międzynarodowa w

Keynes- ścisła współpraca międzynarodowa w

ramach instytucji

ramach instytucji



Korzyści z racjonalnej specjalizacji

Korzyści z racjonalnej specjalizacji

międzynarodowej w warunkach wolnorynkowych

międzynarodowej w warunkach wolnorynkowych

ponosi tylko ta gospodarka która znajduje się w

ponosi tylko ta gospodarka która znajduje się w

stanie pełnego zatrudnienia

stanie pełnego zatrudnienia



W sytuacji kryzysu, bezrobocia należy dążyć do

W sytuacji kryzysu, bezrobocia należy dążyć do

przewagi eksportu nad importem

przewagi eksportu nad importem



Harrod – koncepcja modelu wzrostu

Harrod – koncepcja modelu wzrostu

gospodarczego

gospodarczego

WSPÓŁCZESNE TEORIE HANDLU MIĘDZYNAROWEGO

WSPÓŁCZESNE TEORIE HANDLU MIĘDZYNAROWEGO

– TEORIE NEOTECHNOLOGICZNE

– TEORIE NEOTECHNOLOGICZNE



GŁÓWNE ZAŁOŻENIA– dalsze badania nad

GŁÓWNE ZAŁOŻENIA– dalsze badania nad

paradoksem Leontiefa i uzupełnienie oraz

paradoksem Leontiefa i uzupełnienie oraz

rozwinięcie zasady obfitości zasobów

rozwinięcie zasady obfitości zasobów



Główna przyczyna zmian i rozwoju wymiany

Główna przyczyna zmian i rozwoju wymiany

międzynarodowej to POSTĘP TECHNICZNY

międzynarodowej to POSTĘP TECHNICZNY

rozumiany jako proces (a zatem wprowadzone

rozumiany jako proces (a zatem wprowadzone

rozwiązania podlegają zmianie)

rozwiązania podlegają zmianie)



Zerwanie z założeniem o darmowości infomacji i

Zerwanie z założeniem o darmowości infomacji i

dostępu do wiedzy

dostępu do wiedzy

TEORIE NEOTECHNLOGICZNE: TEORIA LUKI

TEORIE NEOTECHNLOGICZNE: TEORIA LUKI

TECHNOLOGICZNEJ POSNERA (1961)

TECHNOLOGICZNEJ POSNERA (1961)



Na kształt wymiany międzynarodowej mają wpływ

Na kształt wymiany międzynarodowej mają wpływ

istniejące różnice w poziomie rozwoju

istniejące różnice w poziomie rozwoju

technologicznego w danej dziedzinie wynikają one z

technologicznego w danej dziedzinie wynikają one z

istniejącej między państwami LUKI TECHNOLOGICZNEJ

istniejącej między państwami LUKI TECHNOLOGICZNEJ



Państwa odznaczające się przewagę technologiczną i

Państwa odznaczające się przewagę technologiczną i

innowacyjnością mają ułatwiony dostęp do

innowacyjnością mają ułatwiony dostęp do

zagranicznych rynków zbytu

zagranicznych rynków zbytu



Wg. Posnera kolejny, wyższy etap rozwoju wiedzy

Wg. Posnera kolejny, wyższy etap rozwoju wiedzy

technicznej osiągają tylko niektóre kraje

technicznej osiągają tylko niektóre kraje



O kształcie wymiany stanowią czasowe różnice w

O kształcie wymiany stanowią czasowe różnice w

opanowaniu określonych technologii przez

opanowaniu określonych technologii przez

poszczególne państwa = opóźnienie naśladowcze

poszczególne państwa = opóźnienie naśladowcze

TEORIE NEOTECHNOLOGICZNE – TEORIA CYKLU

TEORIE NEOTECHNOLOGICZNE – TEORIA CYKLU

ZYCIA PRODUKTU VERNONA - 1966

ZYCIA PRODUKTU VERNONA - 1966



Wiedza techniczna nie jest dobrem wolnym i równomiernie

Wiedza techniczna nie jest dobrem wolnym i równomiernie

rozprzestrzenionym w świecie

rozprzestrzenionym w świecie



Innowacje rozprzestrzeniają się stopniowo i

Innowacje rozprzestrzeniają się stopniowo i

nierównomiernie

nierównomiernie



Produkt przechodzi przez 3 fazy: wprowadzenie, wzrost,

Produkt przechodzi przez 3 fazy: wprowadzenie, wzrost,

standaryzacja

standaryzacja



FAZA I – INNOWACYJNA – producent wprowadza produkt na

FAZA I – INNOWACYJNA – producent wprowadza produkt na

swój rynek, wysokie koszty, niejednolita technologia

swój rynek, wysokie koszty, niejednolita technologia



FAZA II – WZROSTU (dojrzewania) produkt zaczyna być

FAZA II – WZROSTU (dojrzewania) produkt zaczyna być

produkowany przez większą ilość państw, lepsza

produkowany przez większą ilość państw, lepsza

technologia, podejmowanie seryjnej produkcji i

technologia, podejmowanie seryjnej produkcji i

upowszechnienie się nowej technologii produkcji

upowszechnienie się nowej technologii produkcji



FAZA III – STANDARYZACJI – technologia staje się ogólno

FAZA III – STANDARYZACJI – technologia staje się ogólno

dostępna i ujednolicona, pełna standaryzacja nowego

dostępna i ujednolicona, pełna standaryzacja nowego

produktu

produktu



Pojęcie luki menadżerskiej - J. G. Diebold

Pojęcie luki menadżerskiej - J. G. Diebold

TEORIE NEOCZYNNIKOWE

TEORIE NEOCZYNNIKOWE



Wskazanie na dodatkowe przesłanki rozwoju

Wskazanie na dodatkowe przesłanki rozwoju

specjalizacji i handlu międzynarodowego oraz

specjalizacji i handlu międzynarodowego oraz

kolejne czynniki wpływające na kształtowanie się

kolejne czynniki wpływające na kształtowanie się

jego rozmiarów i struktury

jego rozmiarów i struktury



Podstawa teorii – teoria H-O-S

Podstawa teorii – teoria H-O-S



Powstawały na bazie paradoksu Leontiefa

Powstawały na bazie paradoksu Leontiefa



Należą do nich: teoria trójczynnikowa, teoria

Należą do nich: teoria trójczynnikowa, teoria

wewnętrznej złożoności czynników oraz teoria

wewnętrznej złożoności czynników oraz teoria

wieloczynnikowa

wieloczynnikowa

Teoria trójczynnikowa

Teoria trójczynnikowa



3 czynniki – praca, kapitał, zasoby naturalne

3 czynniki – praca, kapitał, zasoby naturalne



Twórca – J. Vanek (1963)

Twórca – J. Vanek (1963)



W dyskusji nad paradoksem Leontiefa, Vanek

W dyskusji nad paradoksem Leontiefa, Vanek

zwrócił uwagę na specyficzne uwarunkowania

zwrócił uwagę na specyficzne uwarunkowania

produkcji i handlu art. surowcowo-rolniczymi

produkcji i handlu art. surowcowo-rolniczymi

twierdząc że import USA jest dwa razy bardziej

twierdząc że import USA jest dwa razy bardziej

surowcochłonny niż eksport

surowcochłonny niż eksport



W związku z wysoką kapitałochłonnością

W związku z wysoką kapitałochłonnością

inwestycji surowcowych import amerykański jest

inwestycji surowcowych import amerykański jest

bardziej kapitałochłonny niż eksport

bardziej kapitałochłonny niż eksport



Kapitał i zasoby naturalne zostały potraktowane

Kapitał i zasoby naturalne zostały potraktowane

jako czynniki komplementarne

jako czynniki komplementarne

Teoria wewnętrznej złożoności czynników –

Teoria wewnętrznej złożoności czynników –

pracy i kapitału

pracy i kapitału



D. B. Keesing (1965), Kenen (1965)

D. B. Keesing (1965), Kenen (1965)



Teoria ta wyodrębnia kapitał rzeczowy, prace

Teoria ta wyodrębnia kapitał rzeczowy, prace

prostą oraz pracę złożoną (kapitał ludzki)

prostą oraz pracę złożoną (kapitał ludzki)



2 podejścia do kapitału ludzkiego:

2 podejścia do kapitału ludzkiego:

1.

1.

Kapitał ludzki traktuje się jako trzeci, niezależny

Kapitał ludzki traktuje się jako trzeci, niezależny

czynnik produkcji

czynnik produkcji

2.

2.

Kapitał rzeczowy i ludzki są traktowane jako

Kapitał rzeczowy i ludzki są traktowane jako

czynniki komplementarne

czynniki komplementarne

Teoria wieloczynnikowa

Teoria wieloczynnikowa



Zwolennicy tej teorii: R. E. Baldwin, G. C.

Zwolennicy tej teorii: R. E. Baldwin, G. C.

Haufbauer

Haufbauer



Synteza poprzednich teorii

Synteza poprzednich teorii



Główna przesłanka rozwoju specjalizacji to

Główna przesłanka rozwoju specjalizacji to

relatywne różnice między krajami w zakresie

relatywne różnice między krajami w zakresie

wyposażenia w: zasoby naturalne, kapitał

wyposażenia w: zasoby naturalne, kapitał

rzeczowy, pracę prosta i kapitał ludzki

rzeczowy, pracę prosta i kapitał ludzki

TEORIE PODAŻOWO – POPYTOWE- teoria

TEORIE PODAŻOWO – POPYTOWE- teoria

podobieństw produktu

podobieństw produktu

I.

I.

1961 LINDER

1961 LINDER

:

:

-

Kraj będzie eksportował te towary na które jest

Kraj będzie eksportował te towary na które jest

zapotrzebowanie na rynku wewnętrznym

zapotrzebowanie na rynku wewnętrznym

(istnieje tzw. „reprezentatywny popyt”)

(istnieje tzw. „reprezentatywny popyt”)

-

Wielkość PKB per capita wpływa na istniejącą

Wielkość PKB per capita wpływa na istniejącą

strukturę popytu,

strukturę popytu,

a handel międzynarodowy

a handel międzynarodowy

jest tym bardziej intensywny im mniejsze są

jest tym bardziej intensywny im mniejsze są

różnice przeciętnych dochodów

różnice przeciętnych dochodów

indywidualnych we współpracujących krajach

indywidualnych we współpracujących krajach

-

Intensywność handlu artykułami

Intensywność handlu artykułami

przemysłowymi jest tym większa im bardziej

przemysłowymi jest tym większa im bardziej

zbliżone są struktury popytu krajów-partnerów

zbliżone są struktury popytu krajów-partnerów

TEORIE POPYTOWO – PODAŻOWE – teoria

TEORIE POPYTOWO – PODAŻOWE – teoria

zróżnicowania produktu

zróżnicowania produktu



Twórca- Armington (1969)

Twórca- Armington (1969)



Zwraca uwagę na wymianę międzynarodową pod

Zwraca uwagę na wymianę międzynarodową pod

względem obrotów zróżnicowanymi dobrami,

względem obrotów zróżnicowanymi dobrami,

będącymi bliskimi substytutami, służącymi do

będącymi bliskimi substytutami, służącymi do

zaspokajania takich samych potrzeb

zaspokajania takich samych potrzeb



Elementy różnicujące: kraj pochodzenia, jakość,

Elementy różnicujące: kraj pochodzenia, jakość,

wygląd, styl, parametry techniczne, koszt

wygląd, styl, parametry techniczne, koszt

wytworzenia

wytworzenia



Im wyższe dochody tym preferencje

Im wyższe dochody tym preferencje

konsumentów bardziej zróżnicowane

konsumentów bardziej zróżnicowane