Metody oparte o skurcz

izotoniczny

Ćwiczenia kształtujące siłę i

wytrzymałość mięśniową należą do

jednych z najczęściej stosowanych w

kinezyterapii. Jak wiadomo, o sile mięśni

decyduje cały szereg czynników,

związanych m.in. z samym mięśniem,

dopływem bodźców do jego pracy oraz

warunkami biomechanicznymi czynności

mięśniowej.

Siła mięśniowa jest cechą, która wykazuje

ścisły związek z wytrzymałością, a także z

szybkością ruchów, co ma zresztą duże

znaczenie praktyczne. Dla zaspokojenia

potrzeb życia codziennego niezbędne jest,

bowiem pewne minimum siły mięśniowej, ale

poparte też określoną wytrzymałością

(wyrażoną m.in. zdolnością powtarzania ruchów

w czasie), przy czym znane jest zjawisko

kompensowania ubytków siły szybkością ruchu.

Mówiąc o metodach treningu siły

mięśniowej, można najpierw ogólnie

wskazać na metody oparte o skurcz

izometryczny lub izotoniczny. Można też

wyróżnić postępowanie bazujące na:
• krótkotrwałych wysiłkach maksymalnych
(lub submaksymalnych) z niewielką liczbą
powtórzeń;
• wysiłkach powtarzanych do granic
zmęczenia;
• wysiłkach powtarzanych według
określonych zasad (np. trening obwodowy czy
interwałowy).

Spośród metod opartych o skurcz

izotoniczny, w kinezyterapii najczęściej

wykorzystuje się trzy podstawowe metody,

bazujące na tzw. maksymalnym oporze

(ciężarze) do dziesięciokrotnego

dźwignięcia.

Trening oporowy według Mc Queena,

który polega na 40 dźwignięciach wyżej

wymienionego ciężaru maksymalnego,

rozłożonych na 4 sety po 10 dźwignięć. Po

każdym secie następuje dwuminutowa

przerwa. Ćwiczy się 3 razy w tygodniu, a

opór dobiera się co 1-2 tygodnie.

Znane są też inne odmiany tego treningu.

Powyższy sposób jest tzw. odmianą

„hipertoficzną" tego treningu. Istnieje też

tzw. odmiana „siłowa", w której ćwiczy się 1

set z maksymalnym ciężarem do

dziesięciokrotnego dźwignięcia, a następnie

zwiększa się obciążenie i ćwiczy z

maksymalnym ciężarem do 8-6 krotnego

dźwignięcia, wykonując tylko 8 powtórzeń -

itd., zależnie od kondycji pacjenta.

Trening z progresywnie wzrastającym

oporem (wg De Lorme'a i Watkinsa), który

polega na 30 dźwignięciach odpowiedniego

ciężaru, rozłożonych na 3 sety po 10

dźwignięć. W każdym secie jednak stosuje się

odmienny opór. W pierwszym z nich

wykorzystuje się tylko 50% maksymalnego

ciężaru do dziesięciokrotnego dźwignięcia, w

drugim 75% tego ciężaru, a w trzecim - cały

(100%).

Po każdym secie następuje dwuminutowa

przerwa. Ćwiczy się 4 razy w tygodniu, a

opór dobiera się także co 1-2 tygodnie.

Program Oxfordzki (wg Zinovieff)

jest treningiem z progresywnie malejącym

obciążeniem.

Ćwiczy się 5 razy w tygodniu po dziesięć

setów.

Tylko w pierwszym secie wykorzystuje się

maksymalny ciężar do dziesięciokrotnego
dźwignięcia, a w każdym następnym
odejmuje się po pół kilograma.

Siła mięśniowa jest cechą plastyczną, bardzo

podatną na wszelkie oddziaływania - zarówno

te o charakterze kształtującym (ćwiczenia

kształtujące, treningi siłowe), jak i czynniki

degradujące, takie jak bezczynność i

unieruchomienie.

Pomijając oczywiste wskazania do

wykonywania ćwiczeń opartych o skurcz

izometryczny mięśnia (zwykłe, krótkie i

długie ćwiczenia izometryczne) warto zwrócić

uwagę na fakt, że w ćwiczeniach tych zakres

przyrostu siły i masy mięśniowej jest

ograniczony i uwarunkowany nie tylko

zadanym obciążeniem i intensywnością

treningu.

ĆWICZENIA IZOMETRYCZNE

Cel ćwiczeń:
Podniesienie siły mięśniowej
Uzyskanie przyrostu masy mięśniowej
Wspomaganie pompy mięśniowej
Przeciwdziałanie zanikom mięśniowym
Utrzymanie aktywności mięśni w obrębie
unieruchomionych odcinków ciała

Wskazania:
Osłabienie siły mięśniowej na 1
Zaniki mięśniowe
Unieruchomienia (gips, wyciąg, leżenie)
W sytuacji kiedy ruch jest przeciwwskazany

Metodyka wykonania ćwiczeń
należy dokładnie nauczyć chorego napięć
izometrycznych
pokazać pacjentowi mięsień, który ma
ćwiczyć
zaczynamy od nauki na kończynie zdrowej
następnie ćwiczymy na kończynie zdrowej i
chorej jednocześnie
na końcu ćwiczymy tylko chorą kończyną