PROPEDEUTYKA
LEŚNICTWA

Dr inż. Justyna NOWAKOWSKA

Wykład 2

Funkcje lasu

Przez pojęcie

FUNKCJE LASU

FUNKCJE LASU

rozumie się zdolność do świadczenia

różnego rodzaju usług o materialnym

i niematerialnym charakterze.
Całokształt świadczeń lasu nazywa

się funkcjami, ponieważ świadczenia

te są zmiennymi zależnymi, zarówno

od charakteru lasu, jak i od ciągle

ulepszanych metod gospodarowania

w lasach.

Funkcje lasu

Las spełnia funkcje:



pozaprodukcyjne,



produkcyjne,



mieszane (bardzo często)

Funkcje lasu

Lasy spełniają funkcje w
sposób:



naturalny

lub



w wyniku działań
gospodarki leśnej

Funkcje lasu

Celem nadrzędnym gospodarki leśnej
jest trwałe utrzymanie lasów dla
ciągłego spełniania przez nie
wielostronnych funkcji:
- środowiskotwórczych,
- ochronnych,
- społecznych,
- gospodarczych.

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Stabilizacja obiegu

wody w przyrodzie

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Przeciwdziałania powodziom, lawinom, osuwiskom
Ochrona gleb przed erozją i krajobrazu przed stepowieniem

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Kształtowanie klimatu globalnego i lokalnego
Lepsze warunki dla zdrowia i życia ludności oraz produkcji rolniczej

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Stabilizacja składu atmosfery i jej oczyszczanie

Cementownia Rejowiec (fot. T. Węgorek)

Elektrownia Kozienice (fot. J. Nowakowska)

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Tworzenie warunków do
zachowania potencjału
biologicznego wielkiej liczby
gatunków, ekosystemów i
wartości genetycznych
organizmów, zapewniające
wzbogacenie różnorodności i
złożoności krajobrazu

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Lepsze warunki dla zdrowia
i życia ludności oraz
produkcji rolniczej

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Lasy ochronne w zarządzie Lasów
Państwowych – 48,4%



Glebochrone – 4,2%



Wodochronne – 18,7%



Uzdrowiskowo-klimatyczne – 0,9%



Masowego wypoczynku – 0,3%



Krajobrazowe – 0,2%



W strefach oddziaływania przemysłu – 10,3%

Funkcje środowiskotwórcze
(ochronne)

Lasy ochronne w zarządzie Lasów
Państwowych – 48,4%



Wokół miast – 9,2%



Obronne

– 1,9%



Ostoje zwierząt – 1,0%



Powierzchnie badawcze – 0,8%



Cenne pod względem przyrodniczym – 0,7%



Nasienne – 0,2%

Udział lasów ochronnych wg
RDLP

Funkcje rezerwatowe
(ochronne)

REZERWAT PRZYRODY

obejmuje obszary zachowane w stanie
naturalnym lub mało zmienionym,
ekosystemy, ostoje i siedliska
przyrodnicze, a także siedliska roślin,
siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz
twory i składniki przyrody nieożywionej,
wyróżniające się szczególnymi wartościami
przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi
lub walorami krajobrazowymi.

Funkcje rezerwatowe (ochronne)

ochrona ścisła

– długookresowym,

niezmiennym celem jest
zapewnienie naturalnych procesów
rozwojowych i obserwacja rozwoju
lasu,

renaturalizacja

– kształtowanie

struktury drzewostanów właściwej
dla danych warunków siedliskowych,

Funkcje rezerwatowe (ochronne)

Rezerwat ścisły „Bukowa Góra” (fot. J.
Nowakowska)

Funkcje rezerwatowe
(ochronne)

przebudowa

– przywracanie

właściwych składników
drzewostanów lub eliminacja
niewłaściwych (np. obcych
gatunków),

stabilizacja

– utrzymanie danego

stanu (np. punktów widokowych,
ale nie drzewostanów).

Funkcje społeczne

Kształtowanie korzystnych warunków
zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa

Ścieżka zdrowia – elementy wyposażenia (fot. Gabriel
Garus)

Las na Kole

Las Młociny

Funkcje
społeczne

Kształtowanie korzystnych warunków
zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa

Pomost widokowy na ścieżce
przyrodniczej w Lesie Młociny
(fot. Gabriel Garus)

Miejsce odpoczynku – wiata
drewniana w Lesie Młociny (fot.
Gabriel Garus)

Funkcje
społeczne

Wzbogacanie rynku pracy

 

                                                   

Puszcza Piska
(2002 r.)
(fot. J.
Nowakowska)

Funkcje społeczne

Wzbogacanie rynku pracy

Funkcje społeczne



Tworzenie różnorodnych
form użytkowania lasu przez
społeczność lokalną



Zagospodarowanie terenów
zdegradowanych i gleb
marginalnych

Funkcje społeczne



Wzmocnienie obronności kraju



Rozwój kultury, oświaty i nauki
oraz edukacji ekologicznej
społeczeństwa

Edukacja ekologiczna
społeczeństwa



W 1994 r. powołano Leśne

Kompleksy Promocyjne (LKP) –

obecnie jest 19



LKP umożliwiają lepszy kontakt

społeczeństwa z leśnikami



LKP promują w społeczeństwie

proekologiczną i wielofunkcyjną

gospodarkę leśną

Edukacja ekologiczna
społeczeństwa

Infrastruktura dydaktyczno-
turystyczna w LKP:



Ośrodki edukacji ekologicznej (18)



Izby przyrodniczo-leśne (44)



Wiaty edukacyjne – „zielone klasy” (62)



Ścieżki dydaktyczne (141)



Punkty edukacyjne (195)



Parki i ogrody dendrologiczne (18)

Funkcje produkcyjne
(gospodarcze)



Zachowanie odnawialności i

trwałego użytkowania lasu



Pozyskiwanie użytków niedrzewnych

i gospodarki łowieckiej



Rozwijanie turystyki kwalifikowanej



Zyski ze sprzedaży towarów i usług



Tworzenie stanowisk pracy



Zasilanie podatkiem budżetu

państwa i budżetów samorządowych