dr Robert Pietrusiński
Chłopecki Sobolewska i
Wspólnicy
Doradcy Prawni Spółka
Komandytowa

Spółki kapitałowe – władze spółki

Spółki kapitałowe – władze spółki



Relacje pomiędzy spółką a członkami

Relacje pomiędzy spółką a członkami

zarządu

zarządu



Mandat / kadencja

Mandat / kadencja



Powstanie

Powstanie

–

Uchwała rady nadzorczej

Uchwała rady nadzorczej

–

Uchwała wspólników / akcjonariuszy

Uchwała wspólników / akcjonariuszy

–

Decyzje innych osób

Decyzje innych osób

Odpowiedzialność członków zarządu - ustalenie :

Odpowiedzialność członków zarządu - ustalenie :

kto był i kto jest członkiem zarządu

kto był i kto jest członkiem zarządu

!

!

Jakie relacje istnieją pomiędzy spółką a członkami zarządu?

Jakie relacje istnieją pomiędzy spółką a członkami zarządu?

W jaki sposób działa zarząd jako ciało kolegialne?

W jaki sposób działa zarząd jako ciało kolegialne?

Jak odpowiadają poszczególni członkowie zarządu?

Jak odpowiadają poszczególni członkowie zarządu?



Wygaśnięcie mandatu

Wygaśnięcie mandatu

–

Przyczyny – upływ kadencji, odwołanie,

Przyczyny – upływ kadencji, odwołanie,

rezygnacja , śmierć.

rezygnacja , śmierć.

–

Rezygnacja – art. 746 kodeksu cywilnego

Rezygnacja – art. 746 kodeksu cywilnego

–

Wygaśnięcie mandatu a wpis do KRS

Wygaśnięcie mandatu a wpis do KRS

Zmiana zarządu – wpis do KRS

Zmiana zarządu – wpis do KRS



W umowie między spółką a członkiem

W umowie między spółką a członkiem

zarządu oraz w sporze z nim spółkę

zarządu oraz w sporze z nim spółkę

reprezentuje rada nadzorcza lub

reprezentuje rada nadzorcza lub

pełnomocnik powołany uchwałą

pełnomocnik powołany uchwałą

wspólników / akcjonariuszy

wspólników / akcjonariuszy



Art. 210 i 379 KSH

Art. 210 i 379 KSH



Spółka z o.o. / S.A. rada n. /

Spółka z o.o. / S.A. rada n. /

pełnomocnik

pełnomocnik



Umowa o pracę:

Umowa o pracę:

–

Na okres trwania kadencji

Na okres trwania kadencji

–

Bez terminu

Bez terminu

–

Na pełnienie funkcji członka zarządu

Na pełnienie funkcji członka zarządu

–

Nie związana z mandatem

Nie związana z mandatem

Umowa o zarządzanie – 750 KC

Umowa o zarządzanie – 750 KC



Reprezentacja spółki kapitałowej

Reprezentacja spółki kapitałowej

–

Prezes, wice prezes, członkowie

Prezes, wice prezes, członkowie

–

Członek zarządu + członek zarządu

Członek zarządu + członek zarządu

–

Członek zarządu + prokurent

Członek zarządu + prokurent

–

Członek zarządu jednoosobowo

Członek zarządu jednoosobowo

–

Inny sposób reprezentacji

Inny sposób reprezentacji

–

Prokura samoistna

Prokura samoistna

–

Pełnomocnictwo udzielone przez członka zarządu

Pełnomocnictwo udzielone przez członka zarządu

innemu członkowi zarządu

innemu członkowi zarządu



Podejmowanie decyzji – uchwał przez

Podejmowanie decyzji – uchwał przez

członków zarządu

członków zarządu



W sprawach przekraczających zakres

W sprawach przekraczających zakres

zwykłych czynności zarządu

zwykłych czynności zarządu



Regulacje w umowie / statucie

Regulacje w umowie / statucie



regulaminie

regulaminie



Regulamin zarządu

Regulamin zarządu

- zwoływanie

- zwoływanie

- głosowanie

- głosowanie

- protokół art. 376 KSH

- protokół art. 376 KSH



Relacja pomiędzy spółką a radą

Relacja pomiędzy spółką a radą

nadzorczą

nadzorczą



Uchwała wspólników / akcjonariuszy

Uchwała wspólników / akcjonariuszy



Mandat / kadencja członków rady

Mandat / kadencja członków rady

nadzorczej

nadzorczej



Podejmowanie decyzji przez radę

Podejmowanie decyzji przez radę

nadzorczą

nadzorczą



Regulamin rady nadzorczej

Regulamin rady nadzorczej



Protokoły rady nadzorczej

Protokoły rady nadzorczej



Odpowiedzialność wobec spółki

Odpowiedzialność wobec spółki



Art. 293 i 483 KSH

Art. 293 i 483 KSH

–

Działanie / zaniechanie sprzeczne z prawem

Działanie / zaniechanie sprzeczne z prawem

lub postanowieniami umowy/statutu

lub postanowieniami umowy/statutu

–

Wina

Wina

–

Staranność „zawodowa”/ „sumiennego

Staranność „zawodowa”/ „sumiennego

kupca”

kupca”

–

Z roszczeniem występuje spółka przeciwko:

Z roszczeniem występuje spółka przeciwko:

–

Członkom zarządu

Członkom zarządu

–

Członkom rady n. - KTO WYSTĘPUJE?

Członkom rady n. - KTO WYSTĘPUJE?

Członkowie zarządu i rady nadzorczej

Członkowie zarządu i rady nadzorczej



Miernik staranności:

Miernik staranności:

powinien być

powinien być

taki sam jak przy działaniach we

taki sam jak przy działaniach we

własnych interesach

własnych interesach



Obowiązek posiadania wiedzy fachowej

Obowiązek posiadania wiedzy fachowej



Objęcie stanowiska w spółce mimo

Objęcie stanowiska w spółce mimo

braku wykształcenia lub wiadomości

braku wykształcenia lub wiadomości

potrzebnych do jej prowadzenia jest

potrzebnych do jej prowadzenia jest

naruszeniem wymaganej staranności

naruszeniem wymaganej staranności



Bezprawne działanie członków władz

Bezprawne działanie członków władz

spółek jest rozpatrywane jako

spółek jest rozpatrywane jako

wyrządzenie szkody spółce

wyrządzenie szkody spółce



Domniemanie winy

Domniemanie winy



KC

KC

Relacje pomiędzy członkiem władz spółki
oparte na KSH
nie wykluczają zastosowania art.. 471 KC
Ciężar dowodu nie obciąża spółki, ale
osobę, która wyrządziła szkodę
Członek zarządu musi wykazać, że nie
ponosi winy
Odpowiedzialność:

-Szkoda

-Działanie bezprawne / zaniechanie

-Związek przyczynowy



Odpowiedzialność:

Odpowiedzialność:



Spółka poniosła szkodę

Spółka poniosła szkodę



Związek przyczynowy

Związek przyczynowy



Nie jest nieodzowne umyślne lub

Nie jest nieodzowne umyślne lub

niedbałe działanie lub zaniechanie

niedbałe działanie lub zaniechanie

członka władz

członka władz



Odpowiedzialność nie zachodzi w

Odpowiedzialność nie zachodzi w

przypadku braku winy

przypadku braku winy



Brak winy:

Brak winy:



Czynności członków władz podzielone

Czynności członków władz podzielone



Przy podejmowaniu uchwał nie ma

Przy podejmowaniu uchwał nie ma

znaczenia jak głosowały poszczególne

znaczenia jak głosowały poszczególne

osoby. Nie uwalnia to ich od

osoby. Nie uwalnia to ich od

odpowiedzialności

odpowiedzialności



Problemy

Problemy



Obowiązek przestrzegania:

Obowiązek przestrzegania:

- umowy/ statutu

- umowy/ statutu

-

uchwał wspólników / akcjonariuszy

uchwał wspólników / akcjonariuszy

-

które spowodują spółce szkodę

które spowodują spółce szkodę

-

Obowiązek zapobiegania szkodzie

Obowiązek zapobiegania szkodzie

-

Art. 375 KSH – wiążące polecenia !

Art. 375 KSH – wiążące polecenia !



Ważność umów zawieranych przez spółkę

Ważność umów zawieranych przez spółkę

bez zgody wspólników/akcjonariuszy

bez zgody wspólników/akcjonariuszy



Art. 17

Art. 17

§

§

1 KSH – wynikający z ustawy

1 KSH – wynikający z ustawy



np. 15, 228, 393 KSH – nieważność!

np. 15, 228, 393 KSH – nieważność!



Art. 17

Art. 17

§

§

2 KSH – termin – do 2 miesięcy

2 KSH – termin – do 2 miesięcy



Art. 17

Art. 17

§

§

3 KSH – brak nieważności bo

3 KSH – brak nieważności bo

dodatkowe kompetencje wynikają z

dodatkowe kompetencje wynikają z

umowy / statutu

umowy / statutu



Odpowiedzialność członków zarządu za

Odpowiedzialność członków zarządu za

zobowiązania spółki

zobowiązania spółki



Art. 299 z o.o. - w S.A. brak

Art. 299 z o.o. - w S.A. brak

odpowiednika

odpowiednika



Art.116 Ordynacji podatkowej –

Art.116 Ordynacji podatkowej –

odpowiedzialność członków zarządu

odpowiedzialność członków zarządu

identyczna w z o.o. i S.A.

identyczna w z o.o. i S.A.



Egzekucja bezskuteczna

Egzekucja bezskuteczna



Odpowiedzialność solidarna

Odpowiedzialność solidarna



Uwolnienie od odpowiedzialności –

Uwolnienie od odpowiedzialności –

ocena indywidualna

ocena indywidualna

- złożenie wniosku o upadłość/układ

- złożenie wniosku o upadłość/układ

- niezgłoszenie wniosku nastąpiło bez

- niezgłoszenie wniosku nastąpiło bez

winy członka zarządu

winy członka zarządu

- wierzyciel nie poniósł szkody

- wierzyciel nie poniósł szkody

Odpowiedzialność członków zarządu na etapie tworzenia spółki

Odpowiedzialność członków zarządu na etapie tworzenia spółki



Odpowiedzialność za zobowiązania z okresu

Odpowiedzialność za zobowiązania z okresu

przed rejestracją

przed rejestracją



Art. 11 – 13 KSH – spółka w organizacji

Art. 11 – 13 KSH – spółka w organizacji



Pojęcie wkładów – art. 14 KSH

Pojęcie wkładów – art. 14 KSH



Wniesienie wkładów

Wniesienie wkładów



Wycena wkładów

Wycena wkładów



Odpowiedzialność w związku z wniesieniem

Odpowiedzialność w związku z wniesieniem

wkładów

wkładów



Oświadczenia członków zarządu

Oświadczenia członków zarządu



Zaliczkowa wypłata dywidendy

Zaliczkowa wypłata dywidendy



Umocowanie w umowie spółki

Umocowanie w umowie spółki



Art. 194 KSH

Art. 194 KSH



Odpowiedzialność za wypłatę

Odpowiedzialność za wypłatę

nienależnej dywidendy

nienależnej dywidendy



Art. 198 , 350 KSH

Art. 198 , 350 KSH



Odpowiedzialność związana z :

Odpowiedzialność związana z :

- podziałem

- podziałem

- przekształceniem

- przekształceniem

- łączeniem spółek

- łączeniem spółek

Odpowiedzialność w świetle ustawy o rachunkowości i kodeksu

Odpowiedzialność w świetle ustawy o rachunkowości i kodeksu

spółek handlowych

spółek handlowych



Odpowiedzialność zarządu

Odpowiedzialność zarządu



Odpowiedzialność rady nadzorczej

Odpowiedzialność rady nadzorczej



Odpowiedzialność innych osób

Odpowiedzialność innych osób



Problemy

Problemy



Czy rzeczywiście można wykluczyć

Czy rzeczywiście można wykluczyć

odpowiedzialność członków zarządu w

odpowiedzialność członków zarządu w

sytuacji wskazania osoby odpowiedzialnej,

sytuacji wskazania osoby odpowiedzialnej,

jeśli pod sprawozdaniem podpisują się

jeśli pod sprawozdaniem podpisują się

wszyscy członkowie tegoż zarządu?

wszyscy członkowie tegoż zarządu?



Kto odpowiada za wiarygodność

Kto odpowiada za wiarygodność

sprawozdania w przypadku, gdy wszyscy

sprawozdania w przypadku, gdy wszyscy

członkowie zarządu odmówią złożenia

członkowie zarządu odmówią złożenia

podpisu (załączając uzasadnienie

podpisu (załączając uzasadnienie

odmowy)?

odmowy)?



Istnieje możliwość powierzenia innej

Istnieje możliwość powierzenia innej

osobie odpowiedzialności za

osobie odpowiedzialności za

prowadzenie rachunkowości.

prowadzenie rachunkowości.



Przejęcie odpowiedzialności

Przejęcie odpowiedzialności

wymaga formy pisemnej.

wymaga formy pisemnej.



W przypadku przejęcia

W przypadku przejęcia

odpowiedzialności przez inną osobę,

odpowiedzialności przez inną osobę,

Kierownik jednostki pozostaje

Kierownik jednostki pozostaje

odpowiedzialny za nadzór.

odpowiedzialny za nadzór.



Odpowiedzialność członków zarządu a

Odpowiedzialność członków zarządu a

odpowiedzialność prokurentów

odpowiedzialność prokurentów



Odpowiedzialność na zasadzie art.415 i

Odpowiedzialność na zasadzie art.415 i

nasępne KC

nasępne KC



Kto z winy swej wyrządził drugiemu

Kto z winy swej wyrządził drugiemu

szkodę obowiązany jest do jej naprawienia

szkodę obowiązany jest do jej naprawienia



Osoba prawna jest obowiązana do

Osoba prawna jest obowiązana do

naprawienia szkody wyrządzonej z winy

naprawienia szkody wyrządzonej z winy

jej organu

jej organu



Absolutorium dla członków zarządu i

Absolutorium dla członków zarządu i

rady nadzorczej

rady nadzorczej



Brak absolutorium – skutki !

Brak absolutorium – skutki !



Odpowiedzialność

Odpowiedzialność



Ustawa z dnia 28 X 2002 r. o odpowiedzialności

Ustawa z dnia 28 X 2002 r. o odpowiedzialności

podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod

podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod

groźba kary. Dz. U .Nr 197 z póź. zmianami.

groźba kary. Dz. U .Nr 197 z póź. zmianami.



„

„

Pytia Delficka”

Pytia Delficka”



Podmiot zbiorowy – spółka

Podmiot zbiorowy – spółka



Odpowiada za działanie osoby fizycznej!!!

Odpowiada za działanie osoby fizycznej!!!



Jeżeli do popełnienia czynu zabronionego

Jeżeli do popełnienia czynu zabronionego

doszło w następstwie co najmniej braku

doszło w następstwie co najmniej braku

należytej staranności w wyborze osoby

należytej staranności w wyborze osoby

fizycznej , lub co najmniej braku należytego

fizycznej , lub co najmniej braku należytego

nadzoru nad tą osobą – ze strony organu lub

nadzoru nad tą osobą – ze strony organu lub

przedstawiciela podmiotu zbiorowego.

przedstawiciela podmiotu zbiorowego.



W przypadku spółek kapitałowych

W przypadku spółek kapitałowych

należy zwrócić szczególną uwagę na

należy zwrócić szczególną uwagę na

procedury wewnątrz spółki

procedury wewnątrz spółki



Regulaminy

Regulaminy



Systemy obiegu dokumentów

Systemy obiegu dokumentów



Uchwały organów

Uchwały organów