Obligacje

• Obligacja - papier wartościowy, w

którym emitent stwierdza, że jest
dłużnikiem wobec właściciela
obligacji (wierzyciela) i zapłaci mu
kwotę pieniężną oraz ustalone
oprocentowanie w sposób i
terminach określonych w obligacji.

Obligacje skarbowe

Obligacje skarbowe to dłużne papiery wartościowe

emitowane przez Skarb Państwa, reprezentowany przez

Ministra Finansów. Skarb Państwa - Emitent obligacji - pożycza

od nabywcy obligacji określoną sumę pieniędzy i zobowiązuje

się ją zwrócić (wykupić obligacje) - w określonym czasie wraz z

należnymi odsetkami.

Innymi słowy, obligacje skarbowe to forma oprocentowanej
pożyczki pieniężnej zaciąganej przez Skarb Państwa u osób

zakupujących obligacje. Środki uzyskane z obligacji finansują

istotne cele przewidziane w budżecie państwa oraz są

przeznaczane na spłatę wcześniej zaciągniętych długów.

• Obligacje skarbowe oferowane w sieci

sprzedaży detalicznej dzielą się na dwie
grupy:
- obligacje oszczędnościowe,
- obligacje rynkowe

• Obligacje oszczędnościowe są oferowane wyłącznie osobom

fizycznym, rezydentom i nierezydentom. Mogą być przedmiotem
obrotu na rynku wtórnym nieregulowanym na podstawie umowy
sprzedaży lub darowizny. Nie są natomiast notowane na Giełdzie
Papierów Wartościowych. Obligacje oszczędnościowe są emitowane
co miesiąc i sprzedawane zawsze po cenie równej wartości
nominalnej, tj. 100zł.

Do obligacji oszczędnościowych zalicza się

obligacje dwuletnie

,

czteroletnie

oraz

dziesięcioletnie

.

Obligacje skarbowe

• Obligacje rynkowe są dostępne zarówno dla rezydentów jak i

nierezydentów, będących osobami fizycznymi oraz dla osób prawnych
i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, z
wyłączeniem podmiotów finansowych, spółek akcyjnych i spółek z
ograniczoną odpowiedzialnością.

Najważniejszą cechą tych obligacji

jest możliwość obrotu nimi na Giełdzie Papierów Wartościowych

- za

pośrednictwem biur maklerskich dla posiadaczy rachunków papierów
wartościowych lub możliwość sprzedaży bezpośrednio z rachunku
rejestrowego dla tych, którzy nie posiadają rachunku inwestycyjnego.
Od maja 2005 r. obligacje rynkowe są notowane nie tylko na Giełdzie
Papierów Wartościowych, ale także na rynku regulowanym
prowadzonym przez MTS CeTO S.A. (dotyczy to obligacji
wyemitowanych od maja 2005 r., a więc TZ0508 i wszystkich kolejnych
emisji trzylatek oraz emisji pięciolatek od SP0610 do SP1210). Ponadto
mogą być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym nieregulowanym na
podstawie umów sprzedaży lub darowizny. Obligacje rynkowe są
sprzedawane w trzymiesięcznych emisjach - zawsze po dziennej cenie
sprzedaży odpowiadającej cenie emisyjnej powiększonej o wartość
odsetek przypadających na dany dzień sprzedaży.

Do obligacji rynkowych zalicza się obligacje

trzyletnie

i pięcioletnie*.

*

Sprzedaż

obligacji

pięcioletnich

była

prowadzona

do

dnia

28

lutego

2006r.

(jako ostatnie zostały wyemitowane obligacje serii SP1210.)

Bezpieczeństwo

Obligacje skarbowe stanowią bezpieczną formę lokowania
posiadanych środków pieniężnych. Wynika to przede
wszystkim z faktu, że Skarb Państwa gwarantuje całym
swoim majątkiem wypłatę zainwestowanych pieniędzy wraz
z

należnymi

odsetkami.

Obligacje skarbowe nie mają postaci materialnej - istnieją
wyłącznie jako zapis komputerowy. Fakt zakupu zostaje
odnotowany w specjalnym Rejestrze Nabywców Obligacji.
Kupujący otrzymuje natomiast wydrukowane potwierdzenie
zakupu, a na życzenie imienne świadectwo depozytowe.
Potwierdzenie zakupu nie jest papierem wartościowym. Jest
to jedynie dokument stwierdzający, że legitymująca się nim
osoba jest właścicielem określonej liczby obligacji danej
emisji. Zdematerializowana postać obligacji wyklucza ich
zgubienie, sfałszowanie bądź kradzież.

Opłacalność

• W ostatnich latach pojawiło się w Polsce wiele różnych

sposobów inwestowania oszczędności. Zawsze jednak

przed

decyzją

o

ulokowaniu

swoich

nadwyżek

finansowych, pojawiają się mniejsze lub większe

wątpliwości dotyczące pewności i wysokości przyszłych

zysków.

Aby zatem być pewnym, czy inwestycja okaże się trafna,

najlepiej wybrać taką formę oszczędzania, która łączy w

sobie gwarancję zwrotu zainwestowanego kapitału i

uzyskania

satysfakcjonującego

zysku.

Sposobem

spełniającym wymienione warunki jest zakup obligacji

skarbowych.

Wszystkie oferowane klientom rodzaje detalicznych

obligacji skarbowych przynoszą zysk w postaci odsetek.

Ich oprocentowanie jest konkurencyjne w porównaniu z

dochodowością innych form oszczędzania.

Płynność

•

Jedną z najważniejszych zalet tej formy oszczędzania jest płynność, polegająca na możliwości wycofania

się z inwestycji przed terminem wykupu obligacji.

W przypadku obligacji oszczędnościowych (czyli dwu- , cztero- i dziesięcioletnich), ich właściciel

może przedstawić dowolną liczbę posiadanych obligacji do przedterminowego wykupu.

W tym celu posiadacz obligacji powinien złożyć odpowiednią dyspozycję w jednym z Punktów

Sprzedaży Obligacji, podając jednocześnie numer swojego rachunku bankowego, na który mają być

przelane środki z tytułu obligacji. Jeżeli nabywca obligacji posiada uaktywniony dostęp do systemów

teleinformatycznych (telefon i internet), może także tą drogą przedstawić je do wykupu. Wypłata

świadczenia nastąpi po upływie 5 dni roboczych od dnia złożenia dyspozycji.

Obligacje oszczędnościowe mogą być również przedmiotem obrotu na rynku wtórnym nieregulowanym

na podstawie umowy cywilno-prawnej.

Obligacje rynkowe (czyli trzy- i pięcioletnie*) można sprzedać zarówno na rynku wtórnym

regulowanym (na Giełdzie Papierów Wartościowych lub przez Centralną Tabelę Ofert**), jak i

nieregulowanym, tj. odsprzedać je innej osobie. Sprzedając obligacje skarbowe na rynku wtórnym

należy złożyć dyspozycję sprzedaży z rachunku inwestycyjnego prowadzonego przez DM PKO BP lub z

rachunku rejestrowego w Punkcie Sprzedaży Obligacji..

Sprzedając obligacje skarbowe na podstawie umowy cywilno-prawnej, należy odwiedzić wraz z

kupującym jeden z Punktów Sprzedaży Obligacji i przedstawić umowę sprzedaży. Jeżeli umowa

sprzedaży jest potwierdzona notarialnie, wystarczy by do placówki zgłosił się jedynie sam kupujący.

* Sprzedaż obligacji pięcioletnich była prowadzona do dnia 28 lutego 2006r. (jako ostatnie zostały

wyemitowane obligacje serii SP1210.)

** Obligacje rynkowe są notowane w systemie Centralnej Tabeli Ofert począwszy od emisji TZ0508 i

emisji od SP0610 do SP1210. Obrót wtórny obligacjami rynkowymi wyemitowanymi przed majem 2005

r. jest realizowany wyłącznie na GPW.

Kupowanie

• Terminy sprzedaży obligacji oraz wszelkie inne warunki

dotyczące danej emisji obligacji, są zawsze zawarte w listach

emisyjnych Ministra Finansów. Listy emisyjne są dostępne w

placówkach PKO Banku Polskiego, na stronie internetowej

www.obligacjeskarbowe.pl

oraz na stronie internetowej

Ministerstwa Finansów

www.mf.gov.pl/obligacje

.

Nabywca kupuje obligacje po dziennej cenie sprzedaży. Dla

obligacji dwuletnich, czteroletnich i dziesięcioletnich jest to stała

cena i w każdym dniu zakupu wynosi 100 złotych. W przypadku

obligacji trzyletnich dzienna cena sprzedaży jest sumą ceny

emisyjnej i odsetek narosłych od pierwszego dnia sprzedaży danej

serii obligacji.

Płatności za obligacje można dokonać:

• gotówką,

• przelewem na rachunek bankowy,

• środkami uzyskanymi z wykupu obligacji przez Skarb Państwa

(zamiana wykupywanych obligacji na nowe).

Charakterystyka obligacji

•

Skarb Państwa oferuje różne rodzaje obligacji, umożliwiając w ten sposób wybór

najbardziej dogodniej dla klienta formy oszczędzania. W ofercie znajdują się obligacje o

oprocentowaniu stałym, zmiennym oraz opartym na inflacji.

Obligacje dwuletnie o stałym oprocentowaniu są dobrym rozwiązaniem dla osób, które

chcą ulokować posiadane wolne środki pieniężne i mieć pewność stałego oraz pewnego

zysku. Dzięki stałemu oprocentowaniu obligacji dwuletnich z góry wiadomo jaki będzie

zysk po zakończeniu okresu oszczędzania.

Obligacje trzyletnie o zmiennym oprocentowaniu to dobry sposób dla osób, które chcą

ulokować oszczędności w taką inwestycję, która zapewnia regularny (co 6 miesięcy)

dopływ gotówki oraz zawsze podąża za zmieniającymi się trendami na rynku finansowym.

Czteroletnie obligacje indeksowane to świetny sposób inwestowania dla osób, które

dysponują nadwyżkami finansowymi i zamierzają je pewnie ulokować na dłuższy czas,

mając pewność, że inflacja nie uszczupli ich zysku z kapitału, a marża odsetkowa

zagwarantuje interesujący zysk. Zapewniają coroczny dopływ gotówki z wypłacanych

odsetek.

Obligacje dziesięcioletnie o zmiennym oprocentowaniu, opartym na wskaźniku inflacji z

jednoczesną kapitalizacją odsetek po każdym rocznym okresie odsetkowym, to doskonały

produkt, kierowany przede wszystkim do osób wyrażających chęć oszczędzania na swoją

przyszłą, dodatkową emeryturę. W szczególności, obligacje EDO mogą być nabywane w

ramach programu Indywidualnych Kont Emerytalnych - "Konta IKE-Obligacje"

Zestawienie najważniejszych cech i zalet detalicznych obligacji

skarbowych sprzedawanych

w PKO Banku Polskim

• Rodzaje 2-letnie o stałym oprocentowaniu 3-letnie o zmiennej

stopie procentowej 4-letnie indeksowane 10-letnie indeksowane

Symbol DOS TZ COI EDO Wartość nominalna 100 zł;100 zł 100

zł100 zł Nabywcy na rynku pierwotnym osoby fizyczne

rezydenci i nierezydenci osoby fizyczne rezydenci i nierezydenci,

osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające

osobowości prawnej, z wył. podmiotów finansowych osoby fizyczne

rezydenci i nierezydenci osoby fizyczne rezydenci i nierezydenci

Oprocentowanie stałe - z roczną kapitalizacją zmienne -

aktualizowane co pół roku, naliczane na podstawie wskaźnika

WIBOR, bez kapitalizacji zmienne - aktualizowane co rok,

uzależnione od inflacji i stałej marży, bez kapitalizacji zmienne -

aktualizowane co rok, uzależnione od inflacji i stałej marży,

kapitalizowane Cena sprzedaży każdego dnia równa wartości

nominalnej, tj. 100 zł inna każdego dnia (cena emisyjna +

naliczone odsetki) każdego dnia równa wartości nominalnej, tj. 100

zł każdego dnia równa wartości nominalnej, tj. 100 zł Cykl

sprzedaży miesięczny 3-miesięczny, miesięczny, miesięczny.

Wykup dwa lata od dnia zakupu trzy lata od dnia emisji cztery lata

od dnia zakupu dziesięć lat od dnia zakupu

Zestawienie najważniejszych cech i zalet detalicznych obligacji

skarbowych sprzedawanych

w PKO Banku Polskim

•

Zakup rynek pierwotny (sieć sprzedaży PKO BP), rynek wtórny nieregulowany

(umowa cywilno-prawna) rynek pierwotny (sieć sprzedaży PKO BP), rynek

wtórny regulowany (GPW i CeTO) i nieregulowany (umowa cywilno-prawna)

rynek pierwotny (sieć sprzedaży PKO BP), rynek wtórny nieregulowany

(umowa cywilno-prawna) rynek pierwotny (sieć sprzedaży PKO BP), rynek

wtórny nieregulowany (umowa cywilno-prawna) Odsetki przy zakupie

obligacji Klient zna wysokość odsetek, jakie otrzyma po dwóch latach

oszczędzania, kapitalizacja odsetek następuje po upływie roku odsetki są

wypłacane co pół roku po każdym z czterech rocznych okresów odsetkowych

następuje wypłata odsetek odsetki są kapitalizowane po każdym rocznym

okresie odsetkowym i wypłacane po 10 latach od dnia zakupu Płynność i

możliwość wcześniejszego wycofania środków przedterminowy wykup

po złożeniu odpowiedniej dyspozycji oraz rynek wtórny nieregulowany

sprzedaż na rynku wtórnym regulowanym i nieregulowanym przedterminowy

wykup po złożeniu odpowiedniej dyspozycji oraz rynek wtórny nieregulowany

przedterminowy wykup po złożeniu odpowiedniej dyspozycji oraz rynek

wtórny nieregulowany Zalety zysk określony jest z góry, już w dniu zakupu

obligacji nabywcy wiedzą, jak wysokie odsetki otrzymają za dwa lata

zapewniają regularny dopływ gotówki z wypłat odsetek w półrocznych

okresach dobra inwestycja na dłuższy czas, stała marża doliczana do inflacji

gwarantuje właścicielom obligacji atrakcyjny zysk dla osób, które chcą

oszczędzać na emeryturę, stała marża doliczana do inflacji gwarantuje

właścicielom obligacji atrakcyjny zysk

Wykupywanie

Zakup obligacji przez nabywców jest formą pożyczki udzielonej

Skarbowi Państwa. Po upływie czasu, na jaki obligacje zostały

wyemitowane, Skarb Państwa wykupuje od nabywców obligacje,

regulując w ten sposób swoją wierzytelność. Operacja ta określana

jest jako wykup.

Sposoby realizacji wykupu:

• wypłata gotówki - w dowolnej placówce PKO BP prowadzącej

obsługę obligacji,

• dokonanie przelewu - na rachunek posiadacza obligacji,

• zamiana - gdy właściciel obligacji zechce przedłużyć inwestowanie

w obligacje i złoży dyspozycję, aby środki należne z wykupu

obligacji zostały przeznaczone na zakup obligacji kolejnych emisji.

• Dla obligacji nabywanych od 1 sierpnia 2003r. będzie

istniała możliwość zaliczenia wierzytelności z tytułu ich

wykupu na poczet ceny zakupu nabywanych obligacji,

odpowiednio po upływie terminu ich zapadalności.

2-letnie Obligacje Skarbu Państwa

DOS0110

• W sprzedaży od 01.01.2008 - 31.01.2008
• Oprocentowanie: 5,50% w skali roku, stałe w

okresie 2 lat

• Roczna kapitalizacja odsetek
• Cena emisyjna 1 Obligacji - 100,00 zł
• Do kupienia w każdym Oddziale PKO BP, przez

Internet i telefon

• Szczegółowe informacje w Liście

emisyjnym

• zobacz na stronie
• pobierz PDF-a

3-letnie Obligacje Skarbu Państwa TZ1110
• W sprzedaży od 02.11.2007 - 31.01.2008
• Oprocentowanie: 4,95% w pierwszym okresie

odsetkowym

• Wypłata odsetek: co pół roku
• Cena emisyjna 1 Obligacji - 100,00 zł
• Do kupienia w każdym Oddziale PKO BP, przez

Internet i telefon

• Szczegółowe informacje w Liście

emisyjnym

4-letnie Obligacje Skarbu Państwa COI0112
• W sprzedaży od 01.01.2008 - 31.01.2008
• Oprocentowanie: 6,25% w pierwszym rocznym

okresie odsetkowym

• Wypłata odsetek: co rok
• Cena emisyjna 1 Obligacji - 100,00 zł
• Do kupienia w każdym Oddziale PKO BP, przez

Internet i telefon

• Szczegółowe informacje w Liście

emisyjnym

• 10-letnie Obligacje Skarbu Państwa

EDO0118

• W sprzedaży od 01.01.2008 - 31.01.2008

• Oprocentowanie: 6,75% w pierwszym rocznym

okresie odsetkowym

• Roczna kapitalizacja odsetek

• Cena emisyjna 1 Obligacji - 100,00 zł

• Do kupienia w każdym Oddziale PKO BP, przez

Internet i telefon

• Szczegółowe informacje w Liście

emisyjnym zobacz na stronie

• pobierz PDF-a

Słownik pojęć

• Agent emisji

• instytucja odpowiedzialna za sprzedaż oraz obsługę obligacji;

w przypadku detalicznych obligacji skarbowych agentem emisji

jest PKO Bank Polski.

• Cena emisyjna

• cena ustalana przez Emitenta, która może być równa, niższa

lub wyższa od nominału. Nie może być jednak niższa od ceny

zamiany.

• Cena sprzedaży

• cena, którą Klient płaci w danym dniu.

• Na cenę sprzedaży obligacji trzyletnich, składa się: cena

emisyjna powiększona o wartość odsetek naliczonych od

wartości nominalnej, począwszy od pierwszego dnia sprzedaży

do dnia zakupu obligacji (w kolejnych dniach cena sprzedaży

obligacji powiększa się o wartość naliczonych odsetek),

• W przypadku dwu-, cztero- oraz dziesięcioletnich obligacji

oszczędnościowych dzienna cena sprzedaży zawsze jest równa

wartości nominalnej, czyli 100 zł.

• Cena zamiany

• cena po jakiej posiadacz może dokonać zamiany wykupywanych

obligacji na obligacje nowej emisji.

• Dzień wykupu

• dzień, w którym następuje wypłata posiadaczom obligacji

należnych środków finansowych wraz z należnymi odsetkami.

• Emitent

• instytucja, która w wyniku sprzedaży obligacji zaciąga dług u

nabywcy tych obligacji i zobowiązuje się do zwrotu pożyczonej

kwoty wraz z odsetkami; w przypadku obligacji skarbowych

emitentem jest Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra

Finansów.

• Kapitalizacja odsetek

• doliczanie należnych odsetek od obligacji z danego okresu

odsetkowego do wartości nominalnej i traktowanie sumy wartości

nominalnej i narosłych odsetek jako podstawy do naliczenia zysku

w kolejnym okresie odsetkowym. Dotyczy to obligacji dwuletnich i

dziesięcioletnich.

Słownik pojęć

• List emisyjny

• oficjalny dokument wydany przez Emitenta, określający szczegółowe warunki

emisji skarbowych papierów wartościowych, dotyczący świadczeń wynikających

ze skarbowego papieru wartościowego i sposobu ich realizacji. List emisyjny w

szczególności zawiera: datę emisji; powołanie podstawy prawnej emisji; wartość

nominalną tej emisji; cenę sprzedaży; stopę procentową lub sposób jej

obliczania; sposób, miejsce, terminy wypłaty należności; termin wykupu.

• Okres odsetkowy

• okres, w którym naliczane są odsetki. Po zakończeniu okresu odsetkowego

następuje wypłata odsetek bądź ich kapitalizacja.

• Przedterminowy wykup

• możliwość wcześniejszego wycofania się z inwestycji poprzez przedstawienie

Skarbowi Państwa obligacji przez właściciela przed terminem ich wykupu

(dotyczy obligacji oszczędnościowych, tj. dwu-, cztero- oraz dziesięcioletnich).

• Rejestr Nabywców Obligacji

• wykaz posiadaczy obligacji, prowadzony przez Agenta Emisji.

• Rynek pierwotny detalicznych obligacji skarbowych

• sprzedaż obligacji przez Emitenta pierwszemu nabywcy za pośrednictwem sieci

sprzedaży PKO Banku Polskiego.

Słownik pojęć

Słownik pojęć

•

Rynek wtórny detalicznych obligacji skarbowych

•

o rynku wtórnym mówimy, gdy obligacje skarbowe po ich sprzedaniu przez Emitenta

pierwszemu właścicielowi są po raz kolejny odsprzedawane następnym nabywcom

na:

•

rynku regulowanym - za pośrednictwem Giełdy Papierów Własnościowych,

•

rynku nieregulowanym - w drodze umowy cywilno-prawnej.

•

Termin wykupu

•

dzień, w którym Emitent przedkłada posiadaczom obligacji należne środki finansowe

(wartość nominalna wraz z narosłymi odsetkami).

•

Wartość nominalna obligacji

•

wartość obligacji, od której naliczane są odsetki; dla obligacji skarbowych

oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej wartość nominalna może wynosić 100 zł

bądź wielokrotność tej kwoty.

•

WIBOR

•

średnie oprocentowanie, po jakim banki działające w Polsce gotowe są udzielić

pożyczek innym bankom; baza dla oprocentowania wielu kredytów.

•

Zamiana

•

forma nabywania obligacji dostępna tylko dla posiadaczy obligacji wybranej emisji

podlegającej wykupowi. Kupno obligacji przez zamianę jest zwykle korzystniejsze od

nabywania ich po cenie emisyjnej. Warunkiem kupna obligacji w ten sposób jest

złożenie odpowiedniej dyspozycji w terminie określonym przez Emitenta.

Obligacje z pewnymi różnicami przypominają

powszechnie znane umowy pożyczki i kredytu

bankowego

POŻYCZKA

OBLIGACJA

KREDYT BANKOWY

charakter
umowy

umowa przeniesienia
własności przedmiotu
umowy z pożyczkodawcy
na pozyczkobiorcę

umowa przeniesienia
własności przedmiotu
umowy z wierzyciela na
emitenta

umowa oddania do
dyspozycji przedmiotu
umowy z banku
na kredytobiorcę

przedmiot
umowy

może nim być:
a./ suma pieniężna
b./ rzecz

może nim być tylko
określona suma pieniężna

jest nim określona suma
pieniężna

oprocentowani
e

przedmiot umowy może
podlegać oprocentowaniu

przedmiot umowy jest
oprocentowany

przedmiot umowy jest
oprocentowany

dysponowanie
przedmiotem
umowy

dowolność

przedmiot umowy ma
ściśle określony cel (tzn.
jest uwarunkowany) - w
przeciwnym razie
sankcje karne

przedmiot umowy ma
ściśle określony cel (tzn.
jest uwarunkowany) - w
przeciwnym razie
sankcje karne