Parafunkcje

Nawykowe ssanie

• Odruch ssania powinien zaniknąć około 1 roku

życia, w związku z rozwojem ośrodków
korowych mózgu

• U 45 % dzieci przechodzi w nawyk w związku z

psychogennym zachwianiem równowagi
mięśniowej

• Przyczyny, które uwzględniamy w wywiadzie:
uczucie głodu, stosowanie pustych smoczków,

karmienie butelką, nagłe przerwanie karmienia
naturalnego, choroby, zmęczenie, senność,
niepokój, stany lękowe, podawanie
przedmiotow do nagryzania w okresie
wyrzynania zębów mlecznych

Ssanie smoczka

• Wywołuje silne ruchy dotylne żuchwy
• Ciśnienie ujemne w jamie ustnej hamuje rozwój

poprzeczny szczęki, powodując jej rozrost
doprzedni

• Prowadzi do tyłozgryzu, tyłożuchwia, zwężenia

szczęk, wychylenia siekaczy górnych oraz
zgryzu otwartego przedniego

• Nagryzanie na smoczek hamuje
rozrost pionowy prowadząc
do zgryzu otwartego przedniego
lub bocznego

Ssanie kciuka

• Pionowe ułożenie kciuka – przesunięcie żuchwy

do tyłu i ku dołowi, hamuje wzrost doprzedni
prowadząc do tyłozgryzów, tyłożuchwia i
wysunięcia siekaczy górnych oraz
przechyleniem dolnych

• Poziome jest przyczyną zgryzu otwartego

częściowego przedniego

• Ukośne prowadzi do wychylenia siekaczy

górnych, zwężenia szczęki oraz tyłozgryzów i
tyłożuchwia

• Nagryzanie doprowadza do deformacji kości

palców

Ssanie języka

• Język układany między siekacze hamuje wzrost

pionowy powodując zgryz otwarty częściowy
przedni powikłany tyłozgryzem rzekomym lub
częściowym

• Język ułożony na powierzchni wargowej

siekaczy hamuje wzrost doprzedni prowadząc
do przodozgryzu lub tyłozgryzu częściowego.

• Układany między zębami bocznymi prowadzi

do zgryzu otwartego częściowego bocznego.

• Nagryzanie na język zwiększa istniejąca

nieprawidłowość zgryzową

Ssanie warg i

policzków

• Ssanie wargi górnej hamuje doprzedni wzrost

szczęki powodując przechylenie górnych
siekaczy – powstaje przodozgryz

• Ssanie wargi dolnej hamuje
doprzedni wzrost żuchwy
prowadząc do tyłozgryzu
• Ssanie i nagryzanie na policzki
powoduje powstanie zgryzów
otwartych częściowych bocznych

Ogryzanie paznokci

Podobnie jak nagryzanie na twarde przedmioty

np. ołówki powoduje hamowanie wzrostu
pionowego w miejscu nagryzania, prowadząc
do zgryzu otwartego

Wciskanie przedmiotów między zęby prowadzi

do powstania diastemy lub trem

Nawyk podpierania bródki lub kąta żuchwy

prowadzi do tyłozgryzu, przodozgryzu, zgryzów
krzyżowych oraz przemieszczeń żuchwy, w
zależności od ułożenia dłoni.

Nawyk podpierania

Zgrzytanie zębami

Zależą od nawykowego przemieszczenia żuchwy

podczas zgrzytania, powoduje starcie guzków i
spłycanie pionowej składowej zwarcia.

Krzywica

• Choroba spowodowana niedostatecznym

odkładaniem się soli wapnia w kościach przy
wzmożonej czynności osteoblastów

• Wynika z niedoboru witaminy D (podaży w

diecie lub niedostatecznego naświetlania
światłem słonecznym)

lub jest uwarunkowana wewnątrzpochodnie

poprzez istnienie oporności na wit D

• Niedobór wapnia w kościach powoduje

powstanie zmian pierwotnych, natomiast
działanie siły mięśni, masy ciała i ciśnienia
tkankowego prowadzi do zmian wtórnych.

• Szczęka ulega zwężeniu, a jej przednio-tylny

wymiar zwiększeniu. W odcinku przednim
ulega spłaszczeniu, charakterystyczne jest
wysokie gotyckie podniebienie wskutek
zwiększenia pionowego wyrostków
zębodołowych w odcinku bocznym.

• Żuchwa ulega spłaszczeniu a jej trzon wygięciu

wskutek podatności na mięśnie żucia.

• Zauważane są nieprawidłowości w czasie oraz

kolejności wyrzynania zębów, nieprawidłowości
budowy szkliwa i zębiny. Zęby z braku miejsca
są często wychylone, przechylone, przesunięte
dośrodkowo i obrócone dookoła osi długiej.

Zapalenie przyusznic

• Wirusowe zapalenie ślinianek powoduje obrzęk

i bolesność okolicy przyuszniczo-żwaczowej,
często występuje utrudnione otwieranie ust.

• Długotrwały stan zapalny doprowadza do

zmian w stawie s-ż, zesztywnienia i trudności
otwierania ust

• Jednostronne zapalenie prowadzi do asymetrii

twrzy, przemieszczenia bocznego żuchwy i
zgryzu krzyżowego

• Obustronne może doprowadzić do różnych

zaburzeń zgryzu.

Akrodynia

• Ogólnoustrojowa choroba o różnej etiologii

prowadząca m.in. do zaburzeń troficznych
kości i przyzębia, a w dalszej kolejności
samoistnego wypadania zębów.

• Występuje do 5. roku życia, więc dotyczy

najczęściej zębów mlecznych, ale powstałe
owrzodzenia i ogniska martwicze mogą
uszkodzić zawiązki zębów stałych, lub objąć
kości twarzoczaszki.

Urazy

• W czasie porodu: wadliwa pozycja płodu lub

nieodpowiednie założenie kleszczy przy
porodzie kleszczowym może doprowadzać do
uszkodzenia stawu s-ż, kości twarzoczaszki,
przemieszczenia żuchwy i różnych zaburzeń
zgryzowych.

• Pozostałe urazy, złamania – mogą prowadzić

do zaburzeń zgryzowych, zmian ssż oraz
nieprawidłowości zębowych.