Zarządzanie

Zarządzanie

strategiczne

strategiczne

Dr inż.

Dr inż.

Aleksander

Aleksander

Gwiazda

Gwiazda

Decyzje

menedżerskie

Wykład 4

Plan wykładu

Plan wykładu



Wprowadzenie

Wprowadzenie



Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Decyzja to świadoma reakcja na
sytuacje

powstające

w

trakcie

funkcjonowania organizacji. Decyzja jest
zatem wynikiem pracy intelektualnej.

Pojęcie decyzji

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Do

podstawowych

uwarunkowań

decydowania zaliczyć należy:

Uwarunkowania decydowania

• wiedzę
• predyspozycje

intelektualne

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Osnową

decyzji

jest

sytuacja

problemowa. Sytuacja problemowa to
system elementów, do których należą:.

Pojęcie sytuacji problemowej

• obiektywne trudności

• niejasność

• niepewność

• konflikt dążeń

• konieczność

dokonania

selekcji

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Problem to uświadomiona niewiedza. Jej
uświadomienie może zostać określone
poprzez umiejętność stawiania pytań
problemowych.

Jeżeli

znana

jest

odpowiedź na pytanie problemowe to
dana kwestia nie może być dłużej
określana jako problem.

Definicja problemu

Wprowadzenie

Wprowadzenie

• pytania diagnostyczne (dlaczego tak

jest ?)

• pytania prognostyczne (co się zdarzy w

przyszłości ?)

• pytania normatywne (jak powinno być ?)
• pytania prakseologiczne (jak sprawnie

działać ?)

• pytania efodologiczne (jaki jest system ?)

Rodzaje pytań problemowych

Wprowadzenie

Wprowadzenie

• pytania diagnostyczne (dlaczego tak

jest ?)

• pytania prognostyczne (co się zdarzy w

przyszłości ?)

• pytania normatywne (jak powinno być ?)
• pytania prakseologiczne (jak sprawnie

działać ?)

• pytania efodologiczne (jaki jest system ?)

Rodzaje pytań problemowych

Wprowadzenie

Wprowadzenie

• problemy ontologiczne
• problemy aksjologiczne
• problemy

epistemologiczne

Ogólne rodzaje problemów

Wprowadzenie

Wprowadzenie

• abstrakcyjne

matematyczne

logiczne

• konkretne

Problemy ontologiczne

Wprowadzenie

Wprowadzenie

• społeczne
• przyrodnicze
• techniczne

Problemy konkretne

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Ogólna struktura procesu

decyzyjnego

Podejmow

anie

decyzji

Analiza

problem

u

Opracowan

ie

procedur

zaradczych

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Etapy procesu decyzyjnego

Definiowanie kryteriów

Definiowanie wariantów

Ocena kryteriów

Ocena wariantów

Podejmowanie decyzji

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Przykład: wybór dostawcy

Zadaniem procesu decyzyjnego jest
wybór dostawcy dla przedsiębiorstwa X.

Zastosowana metoda ma bazować na
ogólnych kryteriach racjonalności i
systematyczności.

W

swojej

bazie

analitycznej nawiązuje ona do metod
badań operacyjnych.

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Definiowanie kryteriów

Definiowanie

kryteriów

to

etap

polegający

na

określeniu

zbioru

kryteriów,

względem

których

podejmowana

będzie

decyzja.

Nie

można podjąć decyzji bez jakiegokolwiek
zbioru kryteriów.

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Rodzaje kryteriów

• kryteria

zdeterminowane

• kryteria

probabilistyczne

• kryteria rozmyte

Można wyróżnić następujące rodzaje
kryteriów (według cech opisujących je
relacji):

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Cele kryteriów

• maksimum
• wartości średniej
• minimum

Cele kryteriów, zgodnie z teoria decyzji,
określają charakter dążenia danego
kryterium. Może ono dążyć do:

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Przykład: kryteriów wyboru

dostawcy

K1 - cena jednostkowa (zdeterminowane,

minimum)

K2 - niezawodność (probabilistyczne,

maksimum)

K3

-

marka

dostawcy

(rozmyte,

maksimum)

K4 - czas dostawy (zdeterminowane,

minimum)

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Definiowanie wariantów

Definiowanie

wariantów

to

etap

polegający na określaniu wszystkich
istotnych cech wariantów decyzyjnych.
Na etapie tym prowadzi się między
innymi badania rynkowe i literaturowe.

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Przykład: definiowanie dostawców

W1

–

dostawca

pierwszy

W2 – dostawca drugi

W3 – dostawca trzeci

W4 – dostawca czwarty

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Ocena kryteriów

Podczas oceny kryteriów ustala się jaki
wpływ dane kryterium winno mieć na
ostateczny wynik podejmowanej decyzji.
W przypadkach prostych można przyjąć,
że każde kryterium ma taką samą wagę.

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Skala ocen

W przypadku wyboru skali ocen istnieje
prosta zasada: im mniej wiemy o
przedmiocie decyzji tym węższa winna
być skala ocen.

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Przykład: ocena kryteriów

wyboru dostawców

K1

K1

K2

K2

K3

K3

K4

K4









n

n

K1

K1

X

X

1

1

1

1

1

1

3

3

0,5

0,5

0

0

K2

K2

0

0

X

X

0,5

0,5

0

0

0,5

0,5

0,0

0,0

8

8

K3

K3

0

0

0,5

0,5

X

X

0,5

0,5

1

1

0,1

0,1

7

7

K4

K4

0

0

1

1

0,5

0,5

X

X

1,5

1,5

0,2

0,2

5

5

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Ocena wariantów

Ocena wariantów sprowadza proces
analizy decyzyjnej to prostych aktów
oceny. Na tym etapie oceniane są
poszczególne

cechy

wariantów

ze

względu na wybrany układ kryteriów

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Typy skal ocen

Skale ocen dzielą się na:

• skale porządkowe (np.: 1, 2, 3, 4, 5)
• skale znormalizowane (np. 0, 0.25,

0.5, 0.75, 1)

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Przykład: ocena dostawców

K1

K1

K2

K2

K3

K3

K4

K4

O

O

w

w

O

O

wn

wn

W1

W1

5

5

4

4

2

2

4

4

25

25

0,83

0,83

W2

W2

4

4

5

5

3

3

1

1

19

19

0,63

0,63

W3

W3

3

3

5

5

4

4

4

4

21,5

21,5

0,72

0,72

W4

W4

4

4

4

4

2

2

3

3

20,5

20,5

0,68

0,68

W

W

id

id

5

5

5

5

5

5

5

5

30

30

1

1

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Podejmowanie decyzji

Podejmując decyzje opieramy się na
wynikach metod oceny, lecz jej wymiar
zależy wyłącznie od oceny sytuacji przez
menedżera. Podejmując decyzje należy
mieć na uwadze nie tylko sam wynik
liczbowy lecz też jego kontekst.

Proces decyzyjny

Proces decyzyjny

Przykład: wybór dostawcy

Bazując na otrzymanych rezultatach
należy wybrać dostawcę W1. Jego
dodatkowym atrybutem jest to, iż w 83%
spełnia wymogi stawiane rozwiązaniu
idealnemu.

Podsumowanie

1.Praca

menedżera

polega

na

podejmowaniu

decyzji

aby

rozwiązywać problemy organizacji.

2.Proces

decyzyjny

wspomagają

różnorodne metody będące domeną
badań operacyjnych i teorii decyzji.

Dziękuję z uwagę