W.RWOM30
1
Kredyt jako forma
finansowania
W.RWOM30
2
Odsetki
Polskie banki obliczają odsetki wg
wzoru:
Odsetki =
K • t •
d
365 •
100
W.RWOM30
3
Efektywne
oprocentowanie
kredytu
przykłady
W.RWOM30
4
Przykład 1.
Kwota pożyczki = 100 000 zł
Okres kredytu = 1 rok
Oprocentowanie nominalne = 7%
A.
Kwota kredytu i odsetki są spłacane na koniec roku
K
sk
– kwota spłaty kredytu
K
nk
– kwota netto kredytu
R
ef
=
K
sk
– K
nk
K
nk
• 100
W.RWOM30
5
K
sk
= 100 000 + 100 000•7% = 107 000 zł
K
nk
= 100 000 zł
Przykład 1.
R
ef
=
107 000 – 100
000
100 000
• 100 = 7%
Efektywne oprocentowanie kredytu jest takie
samo jak oprocentowanie nominalne
W.RWOM30
6
B.
Spłata odsetek następuje na początku okresu
kredytowania z kwoty zaciągniętego kredytu, a
cała kwota kredytu jest spłacana na końcu roku
K
sk
= 100 000 zł
K
nk
= (100 000 – 7 000) = 93 000 zł
Przykład 1.
R
ef
=
100 000 – 93 000
93 000
• 100 = 7,53%
Efektywne oprocentowanie kredytu jest wyższe o
0,53 pkt proc. niż oprocentowanie nominalne.
W.RWOM30
7
C.
Spłata odsetek następuje na początku okresu kredytowania z kwoty
zaciągniętego kredytu, a cała kwota kredytu jest spłacana na końcu
roku. Dodatkowo przedsiębiorstwo musi wpłacić kaucję na rachunek
w wysokości 10% kredytu (jest ona zwracana po spłacie kredytu)
K
sk
= 100 000 – 10 000 = 90 000 zł
K
nk
= 90 000 – 7 000 = 83 000 zł
Przykład 1.
R
ef
=
90 000 – 83 000
83 000
• 100 = 8,43%
Efektywne oprocentowanie kredytu jest wyższe o
1,43 pkt proc. niż oprocentowanie nominalne.
W.RWOM30
8
Oprocentowanie nominalne = 7%
Brak dodatkowych kosztów
Kwota kredytu = 100 000 zł
Spłaty następują w miesięcznych ratach
A. Wartość przybliżona
Przykład 2.
R
ef
=
Kwota odsetek
Średni poziom
zadłużenia
• 100
Średni
poziom
zadłużenia
Zadłużenie na początku okresu + zadłużenie na koniec
okresu
2
=
W.RWOM30
9
Przykład 2.
R
ef
=
7 000
50 000
• 100 = 14%
Średni poziom
zadłużenia
100 000 + 0
2
=
= 50 000
zł
Koszt kredytu jest dwukrotnie wyższy niż
oprocentowanie nominalne
W.RWOM30
10
Przykład 2.
R
ef
=
[
(1+IRR)
12
– 1
]
• 100
B. Wartość dokładna
Wysokość miesięcznych rat = 107 000:12 = 8
916,67 zł
100 000
=
8 916,67
(1+IRR)
1
+
8 916,67
(1+IRR)
2
+ … +
8 916,67
(1+IRR)
1
2
IRR = 1,057%
R
ef
=
[
(1+0,01057)
12
– 1
]
• 100 = 13,44%
W.RWOM30
11
Przykład 3. Koszt kredytu w postaci linii
kredytowej
Limit kredytu = 100 000 zł
Nominalne oprocentowanie = 7% (płacone od
faktycznie zaciągniętego kredytu)
Prowizja od otwartej linii kredytowej = 0,5%
Okres kredytu = 1 kwartał
Prowizja płacona jest na początku kwartału
Spłata odsetek następuje na koniec kwartału
Spłata kapitału następuje w miarę posiadanych
środków
Przedsiębiorstwo skorzystało z 50% przyznanej kwoty
w ciągu pierwszych 30 dni
Przez następne 61 dni wykorzystanie kredytu wzrosło
do 80%
W ciągu kwartału nie nastąpiła żadna spłata kredytu.
W.RWOM30
12
Przykład 3.
1. Obliczamy średnie zadłużenie w ciągu kwartału
30 dni
50 000 zł
61 dni
80 000 zł
Średni poziom
zadłużenia
30
91
=
• 50 000
+
61
91
• 80 000 = 70 109,89 zł
2. Prowizja
0,5% • 100 000 = 500 zł
3. Kwota netto kredytu = 70 109,89 – 500 = 69 609,89 zł
W.RWOM30
13
Przykład 3.
4. Koszt kredytu liczony od faktycznego zadłużenia
odsetk
i
3
0
365
=
• 50 000 •7%
+
36
5
61
• 80 000 • 7%= 1 223,56
zł
5. Koszt kredytu = odsetki + prowizja = 500 + 1 223,56 =
1 723,56 zł
6. Efektywny koszt kredytu za kwartał:
• 100
R
ef
=
Koszt
kredytu
Kwota netto
kredytu
• 100 =
2,48%
R
ef
=
1
723,56
69
609,89
W.RWOM30
14
Przykład 3.
Gdyby przedsiębiorstwo nie zadłużało się więcej to koszt
roczny wyniósłby:
365
91
• 2,48% = 9,95%
Jest on wyższy niż nominalne oprocentowanie (7%) ale
niższy niż gdyby przedsiębiorstwo zaciągnęło kredyt od
razu w pełnej wysokości tj. 100 000 zł
Gdyby zaciągnęło kredyt w pełnej wysokości od razu jego
koszt wyniósłby:
• 100
R
ef
=
Koszt
kredytu
Średnie
zadłużenie
W.RWOM30
15
Przykład 3.
Koszt kredytu = odsetki + prowizja
Odsetki = 7% • 100 000 = 7 000 zł
Prowizja = 0,5% • 100 000 = 500 zł
Koszt kredytu = 7 000 + 500 = 7 500 zł
Średni poziom
zadłużenia
99 500 + 0
2
=
= 49 750 zł
• 100 = 15,10%
R
ef
=
7
500
49
750
W.RWOM30
16
Kredyt kupiecki
W.RWOM30
17
Schemat przebiegu płatności w
rachunku otwartym
importer
eksporter
Bank importera
Bank eksportera
2
3
4
1
W.RWOM30
18
Ocena
opłacalności
kredytu
kupieckiego
przykład
W.RWOM30
19
Przykład 1. Ocena opłacalności korzystania z
kredytu kupieckiego
Przedsiębiorstwo zakupiło towar na kwotę 500 000
zł.
Termin płatności = 6 miesięcy
Jeżeli zapłata nastąpi w ciągu 30 dni to otrzyma 2%
upustu
Aby to zrobić przedsiębiorstwo musi zaciągnąć
kredyt w banku oprocentowany na 7% rocznie
Czy takie rozwiązanie jest opłacalne?
W.RWOM30
20
Wariant A. Przedsiębiorstwo rezygnuje z
kredytu kupieckiego
Korzyści:
Upust cenowy = 500 000 • 2% = 10 000 zł
Przedsiębiorstwo zapłaci = 500 000 – 10 000 = 490 000 zł
Koszty:
Odsetki od kredytu na 150 dni
odsetk
i
150
365
=
• 490 000 •7% = 14 095,89 zł
Przedsiębiorstwo zyska 10 000 zł ale poniesie
koszty kredytu w wysokości 14 095,89 zł
Łącznie zatem musi „dodać” 4 095,89 zł
W.RWOM30
21
Wariant B. Przedsiębiorstwo korzysta z
kredytu kupieckiego
Korzyści:
Brak (przedsiębiorstwo nie zyska upustu)
Przedsiębiorstwo zapłaci = 500 000 zł
Dodatkowe koszty:
Brak
Po upływie uzgodnionego terminu przedsiębiorstwo
zapłaci umówioną kwotę 500 000 zł.
W tej sytuacji skorzystanie z kredytu kupieckiego
jest tańszym rozwiązaniem.
W.RWOM30
22
Kredyt bankowy
W.RWOM30
23
Kredyt dla nabywcy
(importera)
BANK
BANK
IMPORTER
IMPORTER
EKSPORTER
EKSPORTER
1
4
2
3
W.RWOM30
24
Kredyt dla dostawcy
(eksportera)
EKSPORTE
EKSPORTE
R
R
BANK
BANK
IMPORTER
IMPORTER
1a
2
3
1
4
W.RWOM30
25
Działanie systemu DOKE
BGK
BGK
(SKARB
(SKARB
PAŃSTWA)
PAŃSTWA)
BANK
BANK
RYNEK
RYNEK
MIĘDZYBANKO
MIĘDZYBANKO
WY
WY
1a
KREDYTOBIORCA
1
2
CIRR
np.:
WIBOR
W.RWOM30
26
DOKE - przykład
W.RWOM30
27
Wartość kontraktu = 1 000 000 USD
Wysokość kredytu = 850 000 USD (150 000 USD – 15%
importer wpłacił jako zaliczkę)
Okres spłaty = 2 lata (4 równe raty co 6 miesięcy)
Wysokość każdej raty = 212 500 USD (850 000:4 raty)
Oprocentowanie wg CIRR dla kredytów 2-5 lat z dnia
15.10.1996 = 7,41%
Bank pozyskał środki na rynku międzybankowym wg
oprocentowania LIBOR (6-miesięczny LIBOR dla USD)
I okres (15.04.1997 – I rata) = 6,04%
II okres (15.10.1997 – II rata) = 5,84%
III okres (15.04.1998 – III rata) = 5,72%
IV okres (15.10.1998 – IV rata) = 5,16%
Marża banku = 2%
W.RWOM30
28
Odsetki jakie uzyska bank od udzielonego
kredytu:
Ilość dni • kwota kredytu • oprocentowanie CIRR
Ilość dni w roku
I okres
6 • 850 000 •
7,41%
1
2
= 31 492,50 USD
II okres
6 • 637 500 • 7,41%
1
2
= 23 619,38 USD
III okres
6 • 425 000 • 7,41%
1
2
= 15 746,25 USD
IV
okres
6 • 212 500 • 7,41%
1
2
= 7 873,13 USD
Razem
78
731,26 USD
W.RWOM30
29
Odsetki jakie bank musi zapłacić od
pozyskanych środków na rynku
międzybankowym (koszt pozyskania środków):
Ilość dni • kwota kredytu • (oprocentowanie
LIBOR+marża)
Ilość dni w roku
I okres
6 • 850 000 • (6,04+2)%
1
2
= 34 170 USD
II okres
6 • 637 500 • (5,84+2)%
1
2
= 24 990 USD
III okres
6 • 425 000 • (5,72+2)%
1
2
= 16 405 USD
IV
okres
6 • 212 500 • (5,16+2)%
1
2
= 7 607,50 USD
Razem
83
172, 50 USD
W.RWOM30
30
Odsetki pozyskane (przychód) 78
731,26 USD
Koszt pozyskania środków 83 172, 50
USD
Saldo
- 4 441, 24 USD
Ponieważ koszt pozyskania środków przez
bank przeznaczonych na kredyt
udzielony wg stopy CIRR jest wyższy
niż odsetki od tego udzielonego kredytu
różnicę zwraca bankowi Skarb Państwa.