Mechanika
Mechanika
Gruntów
Gruntów
osiadania
osiadania
Plan wykładu
Plan wykładu
Osiadanie fundamentów -
Osiadanie fundamentów -
przypomnienie
przypomnienie
Metoda odkształceń
Metoda odkształceń
jednowymiarowych
jednowymiarowych
Metoda odkształceń trójwymiarowych
Metoda odkształceń trójwymiarowych
półprzestrzeni sprężystej
półprzestrzeni sprężystej
Osiadaniem
Osiadaniem
nazywa się pionowe
nazywa się pionowe
przemieszczenie powierzchni obciążonej
przemieszczenie powierzchni obciążonej
warstwy gruntu.
warstwy gruntu.
Odprężenie
Odprężenie
to pionowe przemieszczenie
to pionowe przemieszczenie
ku górze powierzchni warstwy przy zdjęciu
ku górze powierzchni warstwy przy zdjęciu
obciążenia (np. po wykonaniu wykopu).
obciążenia (np. po wykonaniu wykopu).
Całkowite osiadanie podłoża s
Całkowite osiadanie podłoża s
jest
jest
sumą osiadania:
sumą osiadania:
początkowego
początkowego
S
S
i
i
konsolidacyjnego
konsolidacyjnego
S
S
c
c
wtórnego
wtórnego
S
S
s
s
Osiadanie Gruntów:
Osiadanie Gruntów:
przypomnienie
przypomnienie
P
P
P
osiadan
ie
fundam
entu
q
s
odks
ztałc
enie
w
P
FAZA I
FAZA II
FAZA III
Fazy osiadania
Fazy osiadania
fundamentów
fundamentów
Osiadania w praktyce (met.
Osiadania w praktyce (met.
odkształceń jednoosiowych)
odkształceń jednoosiowych)
n
i
i
n
i
i
s
s
s
1
''
1
'
=1 – uwzględnia się odprężenie
podłoża;
w przeciwnym wypadku =0
Osiadania pierwotne warstwy i:
oi
i
zdi
i
M
h
s
'
Osiadania wtórne warstwy
i:
i
i
zsi
i
M
h
s
''
Osiadania w praktyce
Osiadania w praktyce
zdi
– naprężenie dodatkowe w warstwie i,
zsi
– naprężenie wtórne w warstwie i,
q – obciążenie,
D – zagłębienie fundamentu,
i
– współczynnik zaniku naprężenia,
M
oi
– edometryczny moduł ściśliwości
pierwotnej,
M
i
– edometryczny moduł ściśliwości
wtórnej.
i
zd
D
q
i
)
(
i
zs
D
i
Sumujemy osiadania do głębokości
oddziaływania danego fundamentu tzw.
głębokości aktywnej
– orientacyjnie 2÷3 szerokości fundamentu.
Kończymy sumowanie osiadań, gdy:
'
3
,
0
z
zdi
'
2
,
0
z
zdi
lub
Sumujemy osiadania do spągu warstw
słabonośnych
Osiadania w praktyce
Osiadania w praktyce
• osiadanie średnie fundamentu,
• przechylenie (obrót)
fundamentu,
• różnicę osiadań fundamentów,
• strzałkę ugięcia.
dop
s
s
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Nasyp
Grunt 2,
M
0
=15MPa
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
2m
3m
5m
γ=20kN/
m
3
50m
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Nasyp
Grunt 2,
M
0
=15MPa
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
2m
3m
5m
γ=20kN/
m
3
Obliczamy obciążenie
od nasypu:
q = hγ = 5m 20kN/m
3
q = 100kPa
50m
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Grunt 2,
M
0
=15MPa
2m
3m
Wzór na wielkość
osiadań w pojedynczej
warstwie o miąższości
h
i
:
q=100kP
a
i
zd
i
i
M
h
s
0
50m
q
zd
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Grunt 2,
M
0
=15MPa
2m
3m
50m
B
z
q
zd
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
z
1
q=100kP
a
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Grunt 2,
M
0
=15MPa
2m
3m
50m
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
W tym przypadku
możemy przyjąć (w
uproszczeniu):
η
= 0,9 (warstwa
1)
więc:
σ
zd
= 90 kPa
η = 0,75 (warstwa
2)
więc: σ
zd
= 75 kPa
q=100kP
a
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Grunt 2,
M
0
=15MPa
2m
3m
50m
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
Wyznaczamy osiadanie
warstwy gruntu 1:
s
1
= h
i
zd
/ M
0i
s
1
= 2m 90kPa / 5MPa
s
1
= 36
q=100kP
a
mm
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Grunt 2,
M
0
=15MPa
2m
3m
50m
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
Wyznaczamy osiadanie
warstwy gruntu 2:
s
2
= 3m 75kPa /
15MPa
s
2
= 15 mm
q=100kP
a
Podłoże
nieodkształcalne
Grunt 1, M
0
=5MPa
Grunt 2,
M
0
=15MPa
2m
3m
50m
Na koniec… po co te
Na koniec… po co te
moduły?
moduły?
Wyznaczamy osiadanie
całkowite:
s = s
1
+
s
2
= 51 mm
q=100kP
a
Metoda odkształceń
Metoda odkształceń
trójwymiarowych półprzestrzeni
trójwymiarowych półprzestrzeni
sprężystej
sprężystej
Odkształcenie pionowe prostopadłościennego
Odkształcenie pionowe prostopadłościennego
elementu gruntowego:
elementu gruntowego:
Sumaryczne przemieszczenia danego elementu
Sumaryczne przemieszczenia danego elementu
(osiadania)
(osiadania)
dz
E
dz
ds
y
x
z
z
z
)
(
1
0
0
z
z
z
ds
s
0
2
0
)
1
(
E
B
q
s
Osiadania zgodnie z met. odkształceń
trójwymiarowych
q – obciążenie na poziomie półprzestrzeni
sprężystej,
B – szerokość (średnica) obciążonego obszaru,
0
– współczynnik Poissona (rozszerzalności
bocznej),
E
0
– moduł odkształcenia,
– współczynnik wpływu.
– współczynnik wpływu
Kształt
podstawy
fundamentu
Fundament podatny
Fundame
nt
absolutnie
sztywny
osiadanie
środka
powierzch
ni
osiadanie
punktu
narożnego
średnia
wartość
osiadania
osiadanie
fundament
u
0
n
m
os
Koło
1,00
0,64
0,85
0,79
Kwadrat
1,12
n
=
0,5*
0
0,95
0,88
Prostokąt
(L/B=2)
1,53
1,30
1,22
(L/B=5)
2,10
1,83
1,72
(L/B=10)
2,53
2,25
2,12
0
2
0
)
1
(
E
B
q
s
Osiadania zgodnie z met. odkształceń
trójwymiarowych
0
0
M
E
0
0
0
1
)
2
1
)(
1
(
v
Przykład obliczeniowy
Przykład obliczeniowy
Podłoże skaliste
Namuł: k=10
-6
cm/s, M
0
=5.1
MPa
Projektujemy nasyp drogowy o docelowej wysokości H=10m i szerokości
Projektujemy nasyp drogowy o docelowej wysokości H=10m i szerokości
100m. Budowa ma trwać 6 miesięcy. Wyznaczyć przebieg konsolidacji w
100m. Budowa ma trwać 6 miesięcy. Wyznaczyć przebieg konsolidacji w
etapach 2-mies.
etapach 2-mies.
10m
30m
Piasek
γ=22kN/m
3
Podłoże skaliste
Namuł: k=10
-6
cm/s, M
0
=5.1
MPa
Wyznaczamy nacisk na namuł od nasypu:
Wyznaczamy nacisk na namuł od nasypu:
Δ
Δ
σ
σ
= H
= H
γ
γ
= 10m
= 10m
22kN/m
22kN/m
3
3
=
=
220kPa
220kPa
Szacujemy osiadania całkowite namułu s
Szacujemy osiadania całkowite namułu s
c
c
=
=
Δ
Δ
σ
σ
h/M
h/M
0
0
= 220 30/5100 =
= 220 30/5100 =
1,3m
1,3m
10m
30m
Piasek
γ=22kN/m
3
Przykład obliczeniowy
Przykład obliczeniowy
Przykład obliczeniowy
Przykład obliczeniowy
Podłoże skaliste
Namuł: k=10
-6
cm/s, M
0
=5.1
MPa
Wobec wartości osiadań musimy zwiększyć wysokość nasypu,
Wobec wartości osiadań musimy zwiększyć wysokość nasypu,
przyjmujemy H=11.5m Wyznaczamy poprawiony nacisk na namuł od
przyjmujemy H=11.5m Wyznaczamy poprawiony nacisk na namuł od
nasypu:
nasypu:
Δ
Δ
σ
σ
= H
= H
γ
γ
= 11.5m
= 11.5m
22kN/m
22kN/m
3
3
= 253kPa
= 253kPa
11.5
m
30m
Piasek
γ=22kN/m
3
Przykład obliczeniowy
Przykład obliczeniowy
Podłoże skaliste
Namuł: k=10
-6
cm/s, M
0
=5.1
MPa
11.5
m
30m
Piasek
γ=22kN/m
3
Szacujemy osiadania całkowite namułu s
Szacujemy osiadania całkowite namułu s
c
c
=
=
Δ
Δ
σ
σ
h/M
h/M
0
0
= 253 30/5100 =
= 253 30/5100 =
1,5m
1,5m
Wyznaczamy zależność na czynnik czasu: T
Wyznaczamy zależność na czynnik czasu: T
v
v
=k
=k
M
M
0
0
t/h
t/h
2
2
=0.0005
=0.0005
t
t
[doba]
[doba]
Przykład obliczeniowy
Przykład obliczeniowy
Wystarczy teraz wyznaczyć czynnik czasu T
Wystarczy teraz wyznaczyć czynnik czasu T
v
v
dla wybranej liczby
dla wybranej liczby
dni
dni
i odczytać wielkość stopnia konsolidacji U
i odczytać wielkość stopnia konsolidacji U
v
v
z tabeli. Wielkości U
z tabeli. Wielkości U
v
v
dla poszczególnych stopni obciążenia można dodawać!
dla poszczególnych stopni obciążenia można dodawać!
Teoria konsolidacji 1-D
Teoria konsolidacji 1-D
Szkic rozkładu ciśnień w czasie
Szkic rozkładu ciśnień w czasie
Za tydzień ciąg dalszy…
Za tydzień ciąg dalszy…
o parciu i odporze gruntu
o parciu i odporze gruntu
Osiadanie Gruntów:
Osiadanie Gruntów:
przypomnienie
przypomnienie
Osiadanie początkowe (S
Osiadanie początkowe (S
i
i
)
)
,
,
wynikające
wynikające
z postaciowych odkształceń nasyconego
z postaciowych odkształceń nasyconego
ośrodka gruntowego przebiega najczęściej
ośrodka gruntowego przebiega najczęściej
w warunkach przyrostu nadwyżki ciśnienia
w warunkach przyrostu nadwyżki ciśnienia
wody w porach. Występuje ono głównie
wody w porach. Występuje ono głównie
podczas obciążania podłoża i w krótkim
podczas obciążania podłoża i w krótkim
czasie po przyłożeniu obciążenia.
czasie po przyłożeniu obciążenia.
Osiadanie Gruntów:
Osiadanie Gruntów:
przypomnienie
przypomnienie
Osiadanie konsolidacyjne (S
Osiadanie konsolidacyjne (S
c
c
)
)
,
,
wynika
wynika
z rozpraszania, powstałej po przyłożeniu
z rozpraszania, powstałej po przyłożeniu
obciążenia, nadwyżki ciśnienia wody w
obciążenia, nadwyżki ciśnienia wody w
porach. Prędkość konsolidacji pierwotnej
porach. Prędkość konsolidacji pierwotnej
zależy od zmian objętościowych i
zależy od zmian objętościowych i
charakterystyk przepuszczalności gruntu, jak
charakterystyk przepuszczalności gruntu, jak
również od usytuowania warstw
również od usytuowania warstw
drenujących.
drenujących.
s
c
i
S
S
S
S
Osiadanie Gruntów:
Osiadanie Gruntów:
podsumowanie
podsumowanie
Osiadanie wtórne
Osiadanie wtórne
(pełzanie)
(pełzanie)
szkieletu gruntowego (S
szkieletu gruntowego (S
s
s
)
)
,
,
wynika
wynika
z plastycznych odkształceń szkieletu
z plastycznych odkształceń szkieletu
gruntowego pod wpływem
gruntowego pod wpływem
naprężenia efektywnego.
naprężenia efektywnego.
Osiadanie całkowite podłoża
Osiadanie całkowite podłoża
gruntowego :
gruntowego :