Osiadanie zapadowe gruntów
Ruch mas powierzchniowych może odbywać się również pionowo i polegać głównie na obniżaniu się powierzchni na skutek grawitacyjnego przemieszczenia się cząstek gruntów w warunkach zmniejszonej spójności i tarcia wewn. Grunty te początkowo stabilne w stanie powietrzno-suchym, po nasyceniu wodą tracą swoją stabilność, gdyż zmniejsza się ich spójność i tarcie wewn. Szczególną podatność na osiadanie zapadowe wykazują lessy. Z tego powodu lessy nie są dobrym podłożem budowlanym, zwłaszcza dla większych obiektów. Jeśli jednak zachodzi potrzeba posadowienia większej budowli na lessach, to wymagane jest wówczas zabezpieczenie podłoża przed wpływami wód opadowych, gruntowych i przemysłowych.
• Spełzywanie jest to bardzo powolny, ale stały ruch rozluźnionych utworów zboczowych , sięgający płytko, bez powierzchni odbicia od podłoża. Procesowi spełzywania ulegają: - zwietrzeliny lub utwory luźne, gdy są przesiąknięte wodą; - utwory o dużej spójności a małym tarciu wewn. (utwory ilaste).
• Spływy stanowią osobną grupę ruchu mas przypowierzchniowych , gdy przesycone wodą luźne utwory powodują tworzenie się spływów błotnych, co może następować nawet przy kilkustopniowym nachyleniu zbocza.
• Staczanie rozdrobnionych fragmentów skalnych, głazików oraz okruchów frakcji kamienistej i żwirowej z powierzchni stromego zbocza (nachylenie 30-400), jak również osypywanie się żwirów i piasków prowadzą do powstania usypisk, piargów, maliniaków.
• Usypiska powstają na stromych zboczach o intensywnym wietrzeniu fizycznym, zwłaszcza w górach, gdzie produkty wietrzenia osypują się i staczają z różną intensywnością, tworząc u podnóża stożki usypiskowe, pozostające niekiedy nadal w ruchu, ale znacznie spowolnionym
• Obrywy są spowodowane gwałtownymi ruchami mas wzdłuż płaszczyzny ścinania lub zgodnie z rysami strukturalnymi zbocza np. płaszczyznami warstwowania ciosu, spękań. Powstają w wysokich górach lub na wysokich i stromych zboczach.
• Osuwiska powstają gdy grawitacyjne przemieszczenia mas gruntów tworzących zbocze odbywa się przez rozwinięcie płaszczyzny ścięcia i poślizgu. Osuwiska w zależności od rozmiarów i charakteru mogą zagrażać torom kolejowym, niszczyć pola uprawne, większe osiedla lub zatamować bieg rzeki.
DENUdacja
Denudacja jest odsłanianiem na szeroką skalę powierzchniowej części skorupy ziemskiej. Rezultatem denudacji jest niszczenie wzniosłości na powierzchni ziemi i zasypywanie zagłębień rozluźnionymi produktami wietrzenia, co dokonuje się poprzez działalność erozyjną i transportową wiatru, lodowców oraz płynących wód rzek (jezior i mórz). Denudacja jest sumarycznym procesem wietrzenia, erozji, powierzchniowych ruchów masowych i akumulacji.