charakterystyka gruntów w polsce
• Grunty skaliste występują głównie w obszarach górskich: Sudetach, na Przedgórzu Sudeckim, Wyż. Śląskiej i Krak-Częst., G. Świętokrzyskich, na Wyż. Lubelskiej, w Karpatach. W tych obszarach występują na powierzchni lub pod warstwą zwietrzeliny. Na ogół stanowią dobre podłoże budowlane, choć masywy skalne poszczególnych regionów wykazują duże zróżnicowanie własności geologiczno-inżynierskich w związku z budową geologiczną i wykształceniem oraz stopniem zaangażowania niszczących procesów geologicznych. Poważniejszymi problemami geol.-inż. są deformacje tektoniczne (fałdy, uskoki i spękania tworzące niekiedy gęstą sieć wokół dyslokacji tektonicznych, zjawiska krasowe w skałach wapiennych i gipsowych osuwiska strukturalne, szczególnie częste w sfałdowanych utworach fliszu Karpackiego, spełzywanie zboczy, obrywy i usypiska, suffozja, podatność niektórych skał marglistych i łupków ilastych na pęcznienie).
• Grunty nieskaliste mineralne to grunty powstałe z wietrzenia, erozji i denudacji skał pierwotnych (magmowych, osadowych i metamorficznych) oraz współczesnych powierzchniowych procesów geodynamicznych i akumulacji ich produktów w środowisku lądowym lub morskim. Zalicz się do nich: zwietrzelinę, rumoszę, koluwia, utwory niespoiste pochodzenia eolicznego, rzecznego, lodowcowego, jeziornego i morskiego; utwory spoiste jak: iły trzecio-czwartorzędowe, lessy i gliny lessopodobne, zwałowe, zwietrzelinowe występujące w różnych miejscach w Polsce.
Zwietrzelina to grunty tworzące się w miejscu wietrzenia. Rodzaj zależy od skały macierzystej (granitowa, wapienna), własności mechaniczne i wytrzymałościowe od dynamiki strefy wietrzenia. Wytrzymałość na ściskanie i ścinanie w strefie bloków jest dużo mniejsza niż masywu skalnego, w strefie gruzu. Płaszcz zwietrzelinowy występuje w obszarach górzystych i charakteryzują go związki z budową geologiczną danego obszaru.
Zwietrzelina gliniasta występuje w strefie pyłów i iłów pokrywy zwietrzelinowej, ma małą wytrzymałość na ściskanie i ścinanie, ma własności fizyczne: ściśliwość, spójność, plastyczność i zdolność do pęcznienia.
Rumosz jest głównie ostrokrawędzistym gruzem skalnym przemieszczonym po zboczu z wyższych partii w wyniku spadania i staczania się okruchów skalnych, głazów, które tworzą głazowiska, stożki nasypowe itp. Rumosz przemyty z domieszka frakcji iłowej to rumosz gliniasty.
Koluwia utwory przemieszczone z wyższych partii w wyniku działania siły ciężkości (powierzchniowych ruchów masowych). Są to głównie produkty spełzywań utworów zwietrzelinowych, osuwisk, obrywów i usypisk. Mają dużą różnorodność składu mineralnego.
• Grunty glacjalne związane ze wzgórzami moren czołowych, morenami dennymi.
Grunty glacjalnie sypkie - wykształcone w postaci gruboziarnistych utworów (głazy, żwiry, pospółki) albo jako bruk złożony z głazów między którymi przestrzenie wypełnione są głównie pospółką lub piaskiem gruboziarnistym.
Grunty glacjalnie spoiste - gliny zwałowe, które pozostawiły po sobie transgresję lądolodów, wkraczające czterokrotnie na obszar Polski. Ich zasięg wyznaczają granice poszczególnych zlodowaceń - lessy (właściwie utwory lessopodobne), występują w Polsce południowej, iły warstwowe - produkty zastoisk polodowcowych. Składają się z warstewek wzajemnie się przewarstwiających jasnych (dużo frakcji pyłowej: Si, węglanów) oraz ciemnych (z przewagą frakcji iłowej: min. ilaste, tlenki, wodorotlenki żelaza). W związku ze zróżnicowaniem litologicznym wykazują one zróżnicowane własności fizyczno-mechaniczne.
Grunty fluwioglacjalne - sypkie, związane z sandrami, ozami i kemami. Składają się z zespołów żwirowo-piaszczystych, pylastych.
Grunty morskie - sypkie holoceńskie piaski drobno, średnio, gruboziarniste, pylaste lub zawierające głazy oraz (ok. Szczecina) oligoceńskie piaski morskie starego podłoża i mioceńskie piaski morskie (na Roztoczu i w Zapadlisku przedkarpackim).