Język filmu

• System reguł określających wypowiedź filmową;
• W historii refleksji nad językiem filmu można wyodrębnić kilka

punktów widzenia:

–

stricte techniczny, który pojmuje „język filmu” jako zespół chwytów i
środków wyrazu filmowego, które ma do dyspozycji realizator filmu;

–

„język filmu” jako nowy rodzaj ekspresji artystycznej, zbiór środków
wyrazu specyficznych dla odrębnej i autonomicznej dziedziny sztuki;

–

orientacja lingwistyczna - gramatyka filmu, a w dalszej konsekwencji
powstanie i rozwój semiotyki filmu, lata 60. i 70. XX wieku. Głównymi
inspiracjami w tym kręgu teoretycznym były prace językoznawców od
Ferdynanda de Saussure’a do gramatyki generatywno-
transformacyjnej Noama Chomsky’ego (generatywizm).
Przedstawicielami byli: Roland Barthes, Christian Metz, Pier Paolo
Pasolini, Jurij Łotman, Jerry Lee Salvaggio, Umberto Eco.

–

orientacja psychoanalityczna, która włączyła w zakres rozważań nad
możliwościami znaczeniowymi języka filmu aspekty podmiotu
i nieświadomości. Przedstawicielem tej orientacji był Jacques Lacan.

Środki wyrazu języka filmowego

–

Plany zdjęciowe

•

plan ogólny

•

plan pełny

•

plan amerykański

•

plan średni

•

półzbliżenie

•

zbliżenie

•

detal

–

Punkty widzenia kamery filmowej

•

kamera skierowana w dół

•

kamera skierowana w górę

•

kamera z perspektywy żabiej

•

kamera odchylona od pionu

•

subiektywny punkt widzenia

–

Kąty widzenia kamery filmowej

•

Szeroki kąt widzenia

•

Wąski kat widzenia

•

Zmienny kąt widzenia

–

Ruchy kamery

•

panorama pozioma

•

panorama pionowa

•

panorama ukośna

•

panorama pełna (360º)

•

panorama półpełna (180º)

•

jazdy kamery: (odjazd, najazd,
po krzywiźnie)

•

jazda z panoramowaniem

•

szwenk

–

Ruchy obiektu w kadrze

–

Ruch taśmy: (przyśpieszony i zwolniony)

–

Deformacja obrazu filmowego

•

Nieostrość

•

Negatyw

•

Krzywe zwierciadło

–

Zdjęcia nakładane i trikowe

–

Montaż

•

montaż twardy

•

montaż miękki

•

montaż na ruchu

•

montaż oparty na punkcie widzenia

•

montaż wewnątrzujęciowy

•

montaż linearny

•

montaż równoległy

•

montaż synchroniczny

–

Figury stylistyczne narracji filmowej

•

stopniowanie napięcia: dramaturgia

•

elipsa

•

zawieszenie

•

antyteza

•

metafora

•

symbol

•

alegoria

–

Składniki narracji filmowej (fabuła, sjużet,
aktor, czas przestrzeń filmowa)

–

Konstrukcja narracji: zależna
(subiektywna), pozornie zależna,
analityczna i całkująca