Zarządzanie strategiczne
seminarium
Klasyfikacja strategii –
definicje, rodzaje, podziały
Magdalena Latacz
Tomasz Łanowy
Wrocław, 2011/2012
Plan wystąpienia
• Wstęp
• Definicje strategii
• Klasyfikacja strategii
• Podsumowanie
• Literatura
Wstęp
• Zarządzanie strategiczne należy
definiować przez podstawową
kategorię, czyli strategię.
• Mnogość definicji strategii oraz ich
klasyfikacji wynika ze istnienia wielu
koncepcji zarządzania.
Ogólnie o strategii
• Słowo pochodzi z języka greckiego.
• Oznacza kierowanie wojskiem z pozycji
naczelnego wodza.
• W innych dziedzinach ludzkiej aktywności
m.in. w polityce czy ekonomi słowo to
zakorzeniło się po II wojnie światowej.
• Niejednoznaczność treści.
Źródło: Zarządzanie strategiczne systemowa koncepcja biznesu,
Moszkowicz M., Wydawnictwo PWE, Warszawa 2005, str. 47
Definicje strategii
• Wg M.E.Porter
„Strategia firmy jest tworzeniem
unikatowej i wartościowej pozycji za
pomocą odmiennego, w stosunku do rywali,
zestawu czynności”
• Wg A.D. Chandler’a
„Strategia to określenie głównych,
długofalowych celów firmy i przyjęcie
takich kierunków działania oraz taka
alokacja zasobów, które są konieczne dla
zrealizowania celów”
Definicje strategii c.d.
• wg M. Moszkowicza
„Strategia przedsiębiorstwa - jest to
wyprowadzony z przyjętej koncepcji biznesu
(misji) - sposób postępowania, umożliwiający
przedsiębiorstwu zachowanie korzystnej –
przy zadanych kryteriach – stabilności
przedsiębiorstwa względem otoczenia”
• wg H. Mintzberga
:
„Strategia jest sposobem kształtowania
relacji między organizacją i jej otoczeniem”
Definicje strategii c.d.
• Wg K. Obłója:
Strategia to przemyślana, ogólna koncepcja
działania, której realizacja zapewnia
organizacji przewagę na rynku, mimo
inteligentnego przeciwdziałania konkurencji
• Wg J. Jeżaka:
Strategia to system pewnych wartości, przy
pomocy których przedsiębiorstwo rozpoznaje i
ocenia pojawiające się dla niego szanse i
zagrożenia oraz zgodnie z którymi wybiera i
podejmuje określone działania, mające na
celu zapewnienie mu długofalowej egzystencji
Definicje strategii jako zbiór
reguł działania
• Wg. H.Simon
„strategia to ciąg decyzji określających
zachowanie przedsiębiorstwa w pewnym
przedziale czasu”.
• Wg. B.Hedberg oraz S.Jonsson
„Zespół idei i konstrukcji, przez które
firma rozpoznaje, interpretuje i rozwiązuje
określone problemy oraz zgodnie z
którymi wybiera i podejmuje działania”.
Źródło: Pierścionek Z. Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie,
Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2011, str.25
5P Mintzberga jako definicja
strategii
Źródło: opracowanie własne na podstawie Zarządzanie strategiczne,
Janasz K, Janasz W, Wydawnictwo Diffin, Warszawa 2008, str. 46
Czym strategia NIE jest?
• Programem działań dostosowawczych,
reakcją na zaburzenia.
• Typowym planem o horyzoncie
czasowym w przedziale 2 – 3 lat.
• Zbiorem intencji i życzeń.
• Zbiorem idei i koncepcji wąskiego
grona kierownictwa.
Źródło: Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody, pod red. R.Krupskiego,
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego We Wrocławiu, Wrocław 2008, str. 19
Potencjalne strategie czyste
Scenariusze
otoczenia
Potencjał
organizacji
Sposobności
Zagrożenia
Siły
Agresywna
(przejęcie
organizacji)
Konserwatyw
na
(redukcja
kosztów)
Słabości
Konkurencyjn
a
(ulepszanie
linii
produktów)
Defensywna
(wycofywanie
się)
Źródło: Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody, pod red. R.Krupskiego,
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego We Wrocławiu, Wrocław 2008, str.43-44
Strategie wg
zachowań menedżerskich
• Orientacja na cele jak i na procesy.
Źródło: Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody, pod red. R.Krupskiego,
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego We Wrocławiu, Wrocław 2008, str. 39
Cele
(co)
Procesy
(jak)
Silna
Słaba
Silna
Logiczne
narastanie
Kierowane
uczenie sie
Słaba
Racjonalne
planowanie
Szukanie
okazji
Strategie wg R. Krupskiego
a) ogólne i strategie domen
b) funkcjonalne
c) elastyczne
Behawioralne:
• podział ze względu na przyjęte tempo
zmian,
• podział ze względu na zdolności
adaptacyjne przedsiębiorstwa do zmian
w otoczeniu (wg R. E. Miles’a i C. C.
Snow’a),
• strategie wg P. Drucker’a
Strategie ogólne i strategie
domen organizacji
Strategie wg Druckera -
ofensywne
• Być „najlepszym i najsilniejszym”
• Uderzyć w konkurentów tam gdzie ich
nie ma.
• Wyszukać i zająć wyspecjalizowaną
niszę ekologiczną
• Zmienić ekonomiczne właściwości
wyrobu, rynku, przemysłu.
Źródło: Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem,
Nieżurawski L, Wydawnictwo WSHE, Włocławek 2005, str. 44
Biznesów (domen):
• podział wg M. E. Portera,
• strategie konkurencji wg K. Ohmae,
• rodzaje strategii wg grupy Strategor,
• strategie sukcesu rynkowego wg Obłója
Strategie ogólne i strategie
domen organizacji
Na poziomie korporacji (strategie
rozwoju):
• strategie wzrostu H. I. Ansoffa
• strategie naczelnego kierownictwa wg
M. Moszkowicza
• strategie SWOT
• strategie wzrostu przedsiębiorstwa z
perspektyw umiędzynarodowienia
Strategie ogólne i strategie
domen organizacji
Podział strategii wg Ansoffa
•
Podział ze względu na wzrost oraz rozwój.
•
Kryterium podziału to nowość rynku i produktu.
Źródło: Pierścionek Z. Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie,
Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2011, str.42
Produkt
Rynek
Obecny
Nowy
Obecny
Strategia
penetracji
rynku
Strategia
rozwoju
produktu
Nowy
Strategia
rozwoju rynku
Strategia
dywersyfikacji
Strategie funkcjonalne
Działalności podstawowej:
• strategie wg podejścia systemowego,
• strategie wg podejścia pozycyjnego,
• strategie wg podejścia procesowego
Marketingowe:
• klasyfikacja E. J. McCarthy’ego (4P),
• strategie produktu J. G. Myers’a,
• strategie konkurencji M. E. Portera
,
• strategie marketingowe wg P. Kotlera
Strategie funkcjonalne
Strategie konkurencji wg
M.Portera
• Ukierunkowania się na niskie koszty
(strategia przywództwa kosztowego)
• Ukierunkowania się na dywersyfikacje
wyrobu
• Strategia koncentracji
Źródło: Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem,
Nieżurawski L, Wydawnictwo WSHE, Włocławek 2005, str. 41
Strategie przywództwa
kosztowego
• Dumpingu – akceptowanie strat
wprowadzając produkt zastępczy na rynek.
• Dominacji – polega na odzwierciedleniu
kosztów w cenie.
• Parasola – utrzymywać stałą cenę w celu
zwiększenia marży zysku.
• Przechwycenia – taka polityka cenowa, by
zdobyć rynek.
• Porzucenia – wycofanie się z rynku.
Źródło: Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem,
Nieżurawski L, Wydawnictwo WSHE, Włocławek 2005, str. 50-51
Dyferencjacji
• Strategia udoskonalenia wartości
użytkowej produktu
– Wyroby ekskluzywne, limitowane edycje
– Wyroby wg unikatowych receptur, technologii
– Wyroby wraz z wyrobami komplementarnymi
• Strategia zubożenia wartości użytkowej
produktu
Źródło: Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem,
Nieżurawski L, Wydawnictwo WSHE, Włocławek 2005, str. 52-53
Koncentracji - focus
• Koncentracja branżowa
– jeden produkt
lub grupa asortymentowa
• Koncentracja rynkowa –
zaspokojenie
określonej grupy nabywców
• Koncentracja geograficzna –
koncentracja
na określonym rynku geograficznym
Źródło: Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem,
Nieżurawski L, Wydawnictwo WSHE, Włocławek 2005, str. 55
Finansowe – wg S. Slater’a i T. J. Zwirlein’a:
• stabilni gracze,
• niewykorzystujący szans agenci,
• unikający ryzyka finansowego,
• podręcznikowi menedżerowie,
• stratedzy bazujący na efekcie dźwigni,
• stratedzy zorientowani na wartość,
• tonące okręty,
• ścinający dochody
Strategie funkcjonalne
Personalne:
• klasyfikacja wg I. Brunstein,
• klasyfikacja wg K. Stobińskiej,
• klasyfikacja wg Dubois’a i Rothwell
• klasyfikacja wg A. Bird’a i S.
Beechleer’a
Strategie funkcjonalne
Logistyczne:
• klasyfikacja wg Ch. C. Poirier’a,
• klasyfikacja wg J. Witkowskiego
Strategie funkcjonalne
• w zależności od złożoności i dynamiki
zmian otoczenia,
• strategie o strukturze scenariuszy,
• strategie kształtowania wiedzy,
• strategia kształtowania lojalności
pracowniczej
Strategie elastyczne
Strategia województwa
Zgodnie z wymogami ustawowymi, strategia powinna:
– wśród przyjętych celów uwzględniać w szczególności
następujące zadania:
• pielęgnowanie polskości oraz rozwój i kształtowanie
świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej
mieszkańców;
• pobudzanie aktywności gospodarczej;
• podnoszenie poziomu konkurencyjności i innowacyjności
gospodarki województwa;
• zachowanie wartości środowiska kulturowego i przyrodniczego
przy uwzględnieniu potrzeb przyszłych pokoleń;
• kształtowanie i utrzymanie ładu przestrzennego (Ustawa o
samorządzie województwa, art. 11 ust. 1);
– określać uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju
województwa (Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym,
art. 54b ust. 1).
Podsumowanie
• Nie istnieje jedna prosta odpowiedź na
pytanie czym jest strategia.
• Stąd strategia może mieć charakter
ogólny, można mówić o jej pewnych
cechach.
• Mnogość klasyfikacji strategii w dużym
stopniu sprawia, że wybór tych samych
strategii przez różne przedsiębiorstwa
jest mało prawdopodobny.
Bibliografia
1. Daszkiewicz N., Internacjonalizacja małych i średnich
przedsiębiorstw we współczesnej gospodarce, wyd.
Scientific Publishing Group, Gdańsk 2004
2. Janasz K, Janasz W, Zarządzanie strategiczne. Koncepcje,
metody, strategie, wyd. Difin, Warszawa 2008
3. Johnson G, Scholas K., Podstawy strategii, Polskie
Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2010
4. Krupski R., Niemczyk J., Stańczyk-Hugiet E., Koncepcje
strategii organizacji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa 2009
5. Nieżurawski L., Owczarczyk -Szpakowska G., Zarządzanie
strategiczne przedsiębiorstwem, wyd. Wyższa Szkoła
Humanistyczno - Ekonomiczna we Włocławku, Włocławek
2005
Bibliografia
6. Pierścionek Z., Zarządzanie strategiczne w
przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2011
7. Romanowska M., Planowanie strategiczne w
przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa 2009
8. Strategia. Opracuj i zastosuj najlepszą strategię dla swojej
firmy, praca zbiorowa, wyd. MT Biznes, Warszawa 2010
9. Zarządzanie strategiczne. Koncepcje - metody, pod red. R.
Krupskiego, Wydawnictwo Akademii ekonomicznej im
Oskara Langego We Wrocławiu, Wrocław 2007
10. Zarządzanie strategiczne. Systemowa koncepcja biznesu,
pod red. M. Moszkowicza, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2005