Rewitalizacja

Rewitalizacja

przestrzeni

przestrzeni

miejskiej i terenów

miejskiej i terenów

poprzemysłowych

poprzemysłowych

Autorzy:

Autorzy:

Michał Kaczmarczyk

Michał Kaczmarczyk

Anna Piotrowska

Anna Piotrowska

Natalia Kotlińska

Natalia Kotlińska

DEFINICJA REWITALIZACJI

DEFINICJA REWITALIZACJI

Kompleksowy proces odnowy obszaru

zurbanizowanego.

Przestrzeń, funkcje i substancja tego obszaru uległy

procesowi strukturalnej degradacji.

Degradacja wywołuje stan kryzysowy, który

uniemożliwia lub

utrudnia rozwój ekonomiczny i społeczny obszaru.

Utrudnia zrównoważony rozwój miasta.

CECHY

CECHY

REWITALIZACJI

REWITALIZACJI

Nie prowadzi się rewitalizacji na terenach nie zdefiniowanych jako

zdegradowane.

Degradacja odnosi się do sfery architektoniczno – urbanistycznej

(substancja),

przestrzennej, gospodarczej i społecznej (funkcja) terenu.

Rewitalizacja ma rozwiązywać problemy obszaru związane ze wszystkimi

sferami

a nie jedną z nich.

Rewitalizacja prowadzona we współpracy wszystkich sektorów życia
społeczno – gospodarczego.

Kompleksowy proces oznacza szereg wzajemnie uzupełniających się działań
mających na celu wywołanie pozytywnej zmiany na zidentyfikowanym

obszarze.

PO CO REWITALIZOWAĆ?

PO CO REWITALIZOWAĆ?

Głównym zadaniem rewitalizacji jest wzmocnienie

potencjału zdegradowanych obszarów, które z
jakichś względów znalazły się poza obszarem
zainteresowania mieszkańców, użytkowników czy
też inwestorów.

Rewitalizacja jest także narzędziem likwidującym
podstawowe problemy społeczne.

EFEKTY REWITALIZACJI

EFEKTY REWITALIZACJI

Korzyści wynikające z rewitalizacji mogą wyznaczać nie
tylko uczestników (partnerów) tego procesu, ale
powinny być
podstawą określenia zakresu i form ich zaangażowania.

Główni partnerzy:



Mieszkańcy



Przyjezdni



Pracujący na obszarze



Właściciele nieruchomości



Przedsiębiorcy



Władze publiczne

KORZYŚCI DLA

KORZYŚCI DLA

MIESZKAŃCÓW

MIESZKAŃCÓW



Wyższa jakość życia i możliwość rozwoju osobistego



Większa dostępność powierzchni mieszkalnej



Większa dostępność usług



Poprawa bezpieczeństwa



Lepszy standard infrastruktury i przestrzeni
publicznej



Nowe możliwości aktywności zawodowej

KORZYŚCI DLA

KORZYŚCI DLA

PRZYJEZDNYCH

PRZYJEZDNYCH



Atrakcyjniejsza oferta: spędzania czasu wolnego,
rozwoju
osobistego, leczenia, zakupu usług i produktów



Poprawa jakości i zakresu usług



Poprawa dostępności terenu z zewnątrz



Poprawa bezpieczeństwa publicznego

KORZYŚCI DLA

KORZYŚCI DLA

PRACUJĄCYCH NA

PRACUJĄCYCH NA

OBSZARSZE

OBSZARSZE



Stabilizacja lub wzrost dochodów z pracy



Wzrost i poprawa oferty rynku pracy obszaru



Poprawa dostępności transportu do rynku pracy
mieszkańców innych obszarów

KORZYŚCI DLA

KORZYŚCI DLA

WŁAŚCICIELI

WŁAŚCICIELI

NIERUCHOMOŚCI

NIERUCHOMOŚCI



Stabilizacja lub wzrost dochodów z nieruchomości



Wzrost dochodów z czynszów



Wzrost wartości nieruchomości

KORZYŚCI DLA

KORZYŚCI DLA

PRZEDSIĘBIORCÓW

PRZEDSIĘBIORCÓW



Poprawa konkurencyjności i wzrost dochodów



Poprawa jakości przestrzeni do prowadzenia różnych
form
działalności gospodarczej



Dostępność lepiej wykwalifikowanych pracowników



Obniżenie kosztów



Wsparcie publiczne dla firm



Współdziałanie firm i instytucji obszaru

KORZYŚCI DLA WŁADZ

KORZYŚCI DLA WŁADZ

PUBLICZNYCH

PUBLICZNYCH



Wzrost aktywności ekonomicznej i społecznej oraz
generowanych przez to wpływów



Spadek liczby osób wymagających opieki państwa



Wzrost wpływów z tytułu podatków: VAT, CIT, PIT,
od
nieruchomości oraz opłat lokalnych



Wzrost dochodów ze sprzedaży usług publicznych

CO TO JEST

CO TO JEST

GENTRYFIKACJA?

GENTRYFIKACJA?

„Rehabilitacja budynków, opuszczonych oraz zamieszkanych
przez klasę pracującą, i konsekwentne przeobrażanie ich wraz z
najbliższym otoczeniem w dzielnicę zamieszkaną przez klasę
średnią.”

N. Smith, P. Williams, Gentrification of the City, 1986

„Gentryfikacja jest przejawem społecznego i przestrzennego
przejścia ze stadium industrialnego do postindustrialnego,
opartego na przewadze handlu, finansów i usług oraz trwałych
zmian w lokalizacji miejsc pracy, w strukturze zatrudnienia,
zarobków i wydatków, jak również zmianą stylu życia i stosunku
do obszarów śródmiejskich.”

C. Hamnett, Gentrification and the Middle-class Remaking of Inner London, 1961–2001, 2003

GENTRYFIKACJA WIĄŻE SIĘ

GENTRYFIKACJA WIĄŻE SIĘ

Z:

Z:



Kompleksową poprawą warunków mieszkaniowych
na gentryfikowanym terenie



Wzrostem cen gruntów i budynków



Wymianą klasową, wysiedleniem uboższej ludności

i napływem bogatszej klasy średniej



Zmniejszeniem przestępczości



Zmniejszeniem ilości pustostanów

KRAKOWSKI KAZIMIERZ

KRAKOWSKI KAZIMIERZ

JAKO PRZYKŁAD

JAKO PRZYKŁAD

GENTRYFIKACJI

GENTRYFIKACJI

UL. HOŻA W WARSZAWIE

UL. HOŻA W WARSZAWIE

JAKO PRZYKŁAD

JAKO PRZYKŁAD

GENTRYFIKACJI

GENTRYFIKACJI

TIMES SQUARE JAKO

TIMES SQUARE JAKO

PRZYKŁAD GENTRYFIKACJI

PRZYKŁAD GENTRYFIKACJI

Tereny poprzemysłowe definiuje się, jako

zdegradowane, zanieczyszczone, nieużytkowane lub
nie w pełni wykorzystane tereny, przeznaczone
pierwotnie pod działalność gospodarczą, która
została zakończona.

Przykłady: kopalnie, huty, ale także wszelkie hale

magazynowe itp.

TERENY POPRZEMYSŁOWE

TERENY POPRZEMYSŁOWE

NIECZYNNA KOPALNIA

NIECZYNNA KOPALNIA

WĘGLA KAMIENNEGO

WĘGLA KAMIENNEGO

„KATOWICE”

„KATOWICE”

NIECZYNNA KOPALNIA

NIECZYNNA KOPALNIA

WĘGLA KAMIENNEGO

WĘGLA KAMIENNEGO

„KATOWICE”

„KATOWICE”

PLANY PRZEBUDOWY KOPALNI –

PLANY PRZEBUDOWY KOPALNI –

SIEDZIBA MUZEUM ŚLĄSKIEGO

SIEDZIBA MUZEUM ŚLĄSKIEGO

PLANY PRZEBUDOWY KOPALNI –

PLANY PRZEBUDOWY KOPALNI –

SIEDZIBA MUZEUM ŚLĄSKIEGO

SIEDZIBA MUZEUM ŚLĄSKIEGO

DLACZEGO TERENY

DLACZEGO TERENY

POPRZEMYSŁOWE SĄ TAK

POPRZEMYSŁOWE SĄ TAK

WAŻNE DLA GÓRNEGO

WAŻNE DLA GÓRNEGO

ŚLĄSKA?

ŚLĄSKA?

Powód: Rosnące

zapotrzebowanie wśród

inwestorów na postindustrialne

lokalizacje

TERENY POPRZEMYSŁOWE

TERENY POPRZEMYSŁOWE

SĄ POSZUKIWANE

SĄ POSZUKIWANE

GŁÓWNIE POD

GŁÓWNIE POD

INWESTYCJE:

INWESTYCJE:



LOGISTYCZNE I MAGAZYNOWE

Przykłady: Prologis w Chorzowie, Sosnowiecki Park Naukowo-

Technologiczny na terenie dawnej Kopalni Niwka-Modrzejów.



BIUROWE

Przykłady: Na miejscu dawnej Huty Silesia, gdzie w

obiektach administracyjnych Huty mają powstać biurowce
oraz drukarnia przy al. W. Korfantego, którą planuje się
przekształcić w powierzchnie biurowe klasy A.

TERENY POPRZEMYSŁOWE

TERENY POPRZEMYSŁOWE

SĄ POSZUKIWANE

SĄ POSZUKIWANE

GŁÓWNIE POD

GŁÓWNIE POD

INWESTYCJE:

INWESTYCJE:



MIESZKANIOWE

Przykłady: Inwestycje powstające w łaźni kopalni "Orzeł Biały„
w Bytomiu, na terenie starego spichlerza w Gliwicach oraz w

siemianowickim browarze.



HANDLOWE

Przykłady: Huta Gliwice, gdzie powstaje Focus Park, teren

poprzemysłowy KWK „Katowice Kleofas” i zwałowisko górnictwa
węgla kamiennego, gdzie powstała Silesia City Center.

LOKALNY PROGRAM

LOKALNY PROGRAM

REWITALIZACJI

REWITALIZACJI

Plan rozwoju i przemian społecznych, gospodarczych
i przestrzennych na terenie danego miasta.

Zawiera w sobie:



Opis niezbędnych działań potrzebnych dla rozwoju

gospodarczego rewitalizowanych terenów



Proponowane sposoby rozwiązywania problemów

społecznych



Plan finansowy rewitalizacji obszarów miejskich

LOKALNY PROGRAM

LOKALNY PROGRAM

REWITALIZACJI GLIWIC

REWITALIZACJI GLIWIC



Projekt realizujący działania przestrzenne

Nr

projekt

u

Wnioskodawca

Nazwa

zadania

i lokalizacja

Produkt

Miara

produkt

u

Rezultat

Koszty

projekt

u

w tys.

zł

1PPŚ0
1

Gliwicki Teatr

Muzyczny
ul. Nowy Świat

55/57
44-100 Gliwice

Odbudowani
e Ruin Teatru

Miejskiego w
Gliwicach,

al. Przyjaźni
18

Powierzchnia
obiektów

zmodernizowany
ch na cele

kulturalne i
turystyczne

2 000
m

2

• Liczba nowych ofert

programowych
w zakresie kultury i

turystyki

• Liczba nowych

miejsc pracy powstała w

wyniku realizacji
projektów

turystycznych
i kulturalnych

• Liczba osób

korzystających
z nowej lokalnej bazy

kulturalnej i
turystycznej

• Liczba turystów

krajowych
i zagranicznych

10050,
0

LOKALNY PROGRAM

LOKALNY PROGRAM

REWITALIZACJI GLIWIC

REWITALIZACJI GLIWIC



Projekt realizujący działania gospodarcze

Nr

projekt

u

Wnioskodawca

Nazwa zadania

i lokalizacja

Produkt

Miara

produktu

Rezultat

Koszty

projekt

u

w tys.

zł

2PRŚ0

1

Fundacja

Edukacji
Technicznej

ul. Kopernika
63a

44-117 Gliwice

Remont i

adaptacja
przedwojennego

budynku
szkolnego na

potrzeby
polsko-

francuskiej
Wyższej Szkoły

Technicznej
„SILESIANUM”

• Liczba (1) i

powierzchnia
budynków

poddanych
przebudowie

infrastruktury
technicznej (2)
• Liczba (1)

powierzchnia

budynków
przebudowanych na

cele
edukacyjno-

społeczne

1) 1

budynek
2) 6350 m

2

3) 1
budynek

4) 6350 m

2

• Liczba

nowych miejsc

pracy powstała
w wyniku

realizacji
projektu

• Powierzchnia

usługowa
faktycznie

wykorzystywan
a

1

225,0

LOKALNY PROGRAM

LOKALNY PROGRAM

REWITALIZACJI GLIWIC

REWITALIZACJI GLIWIC



Projekt realizujący działania społeczne

Nr

projekt

u

Wnioskodawc

a

Nazwa zadania

i lokalizacja

Produkt

Miara

produktu

Rezultat

Koszty

projekt

u

w tys.

zł

3PPZK

1

Spółdzielnia

Mieszkaniowa
"Kopernik" ul.

Kopernika 21,
44-117

Gliwice

Zabudowa

podcieni i
zorganizowanie

świetlicy lub
klubu dla

potrzeb
mieszkańców

osiedla przy
ul. Jowisza 26-

32

• Liczba
budynków

wyremontowany
ch na cele

edukacyjno-
społeczne (1)

• Powierzchnia

budynków
zmodernizowany

ch na cele
edukacyjno-

społeczne (2)

• Powierzchnia
zmodernizowanej

lokalnej bazy
kulturalnej i

turystycznej (3)

1) 1
budynek

2) 130 m

2

3) 130 m

2

• Liczba nowych ofert

programowych w
zakresie kultury i

turystyki

• Liczba osób
korzystających z

nowej lokalnej bazy
kulturalnej i

turystycznej

• Liczba osób
korzystających z

obiektów
dydaktycznych

•Liczba osób

korzystających
z obiektów

infrastruktury
społeczno-

edukacyjnej

195,0

PRZYKŁADY REWITALIZACJI

PRZYKŁADY REWITALIZACJI

Projekt: "Renowacja poprzemysłowej strefy

Projekt: "Renowacja poprzemysłowej strefy

Nowe Gliwice"

Nowe Gliwice"

PRZYCZYNY

PRZYCZYNY

REWITALIZACJI:

REWITALIZACJI:



Zakończenie działalności kopalni węgla
kamiennego „Gliwice”



Powolne niszczenie zabytkowych budynków,
atrakcyjnych pod względem architektonicznym



Dobra lokalizacja obiektów

BUDYNEK BYŁEJ WILLI

BUDYNEK BYŁEJ WILLI

DYREKTORA KOPALNI PRZED I

DYREKTORA KOPALNI PRZED I

PO

PO

BIUROWIEC DAWNEJ DYREKCJI

BIUROWIEC DAWNEJ DYREKCJI

TERAZ KOLEGIUM JĘZYKOWE

TERAZ KOLEGIUM JĘZYKOWE

DAWNA MASZYNOWNIA

DAWNA MASZYNOWNIA

OBECNIE INKUBATOR

OBECNIE INKUBATOR

PRZEDSIĘBIORCZOŚC

PRZEDSIĘBIORCZOŚC

I

I

DAWNA CECHOWNIA

DAWNA CECHOWNIA

OBECNIE SIEDZIBA GWSP

OBECNIE SIEDZIBA GWSP

SKUTKI REWITALIZACJI:

SKUTKI REWITALIZACJI:



Powstanie infrastruktury edukacyjnej będącej w stanie służyć
ponad 2000 studentów



Utworzenie około 1500 nowych miejsc pracy



Przywrócenie funkcjonalności zabytkowym obiektom
architektury przemysłowej



Rekultywacja terenów poprzemysłowych- redukcja ryzyka
ekologicznego



Aktywizacja mieszkańców w innych niż przemysłowo-
kopalnianych kierunkach gospodarki



Skojarzenie sektora edukacyjnego z biznesem



Aktywizacja południowo-wschodnich dzielnic miasta



Rozwój życia kulturalno-społecznego miasta

PROJEKT: ,,ADAPTACJA BUDYNKU

PROJEKT: ,,ADAPTACJA BUDYNKU

POWOJSKOWEGO PRZY UL.

POWOJSKOWEGO PRZY UL.

KOSZAROWEJ 17 DLA POTRZEB ASP W

KOSZAROWEJ 17 DLA POTRZEB ASP W

KATOWICACH”

KATOWICACH”

PRZED

PRZED

PO

PO

PRZED

PRZED

PO

PO

SKUTKI REWITALIZACJI:

SKUTKI REWITALIZACJI:



Polepszenie stanu regionalnej infrastruktury edukacyjnej
– zwiększenie możliwości edukacyjnych społeczeństwa



Wzrost poziomu uczestnictwa społeczeństwa w kulturze



Zwiększenie dostępu do szkolnictwa artystycznego, dóbr
kultury, szczególnie dla osób z terenu aglomeracji
śląskiej



Pełen przystosowanie obiektu dla osób
niepełnosprawnych

REWITALIZACJA ULICY

REWITALIZACJA ULICY

MARIACKIEJ

MARIACKIEJ

SKUTKI

SKUTKI

REWITALIZACJI

REWITALIZACJI

:

:



Wyeliminowanie ruchu samochodowego



Remont nawierzchni i wprowadzenie spójnej małej
architektury: ławki- kanapy rozdzielone stołem, obudowy
na drzewa, stojaki na rowery, podświetlone słupy
ogłoszeniowe, lampy uliczne



Monitoring



Wzrost wartości rynkowej kamienic



Nowe knajpki, ogródki piwne, sklepy



Wzrost dochodów z wynajmu lokali w odnowionych
budynkach



Brak parkingu



Brak zainteresowania ulicą, ze względu na brak zieleni,
kawiarni lub lodziarni



Zamykanie działalności gospodarczych przez
dotychczasowych przedsiębiorców

REWITALIZACJA RYNKU W

REWITALIZACJA RYNKU W

KATOWICACH

KATOWICACH

TERAZ

TERAZ

REWITALIZACJA RYNKU W

REWITALIZACJA RYNKU W

KATOWICACH

KATOWICACH

PO

PO

PROJEKT NOWEGO RYNKU

PROJEKT NOWEGO RYNKU



Nie znikną tramwaje



Nowy budynek Urzędu Miasta



Nowoczesny wielofunkcyjny budynek



Sztuczne koryt Rawy



Podziemny tunel łączący ulicę Warszawską z
Mickiewicza



Dużo zieleni



Place zabaw dla dzieci



Kawiarnie



Prawdopodobnie pomnik

NIERUCHOMOŚĆ

NIERUCHOMOŚĆ

ZABYTKOWA

ZABYTKOWA

Nieruchomością zabytkową jest nieruchomość, jej część
lub zespół nieruchomości, stanowiące świadectwo
minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży
w interesie społecznym ze względu na posiadaną
wartość historyczną, artystyczną lub naukową.

REJESTR ZABYTKÓW

REJESTR ZABYTKÓW



Najbardziej powszechna forma ochrony zabytków



Działaniami administracyjnymi w zakresie wpisu
obiektu do rejestru zabytków zajmuje się wojewódzki
konserwator zabytków



Procedura wpisu rozpoczyna się na wniosek strony-
właściciela lub użytkownika obiektu, bądź z urzędu



W etapie przygotowawczym gromadzone są
informacje i materiały dokumentacyjne, mające
potwierdzić wartość danego obiektu dla dziedzictwa
narodowego



Pozytywnie zakończone postępowanie kończy się
wpisem do księgi rejestru zabytków

CZY WARTO ZAJMOWAĆ SIĘ

CZY WARTO ZAJMOWAĆ SIĘ

ZABYTKAMI

ZABYTKAMI

Wady:



Wszelkie prace i roboty przy
zabytkach wolno przeprowadzić
tylko za zezwoleniem
wojewódzkiego konserwatora
zabytków



Duże nakłady pieniężne potrzebne
na utrzymanie i konserwacje
nieruchomości zabytkowej



Zgoda wojewódzkiego
konserwatora zabytków wymagana
jest przy zmianie przeznaczenia
lub sposobu korzystania z zabytku

Zalety:



Zwolnienie z podatku od
nieruchomości, darowizn,
spadku



Ulgi podatkowe



Bonifikaty w stosunku do
opłaty rocznej na
użytkowanie wieczyste



Potencjał turystyczny

PARTYCYPACJA SPOŁECZNA

PARTYCYPACJA SPOŁECZNA

Partycypacja społeczna jest to aktywny udział
mieszkańców
w decyzjach podejmowanych przez samorządy lokalne
w sprawach mających bezpośredni lub pośredni wpływ
na ich własne interesy.

Podstawowe formy partycypacji społecznej:



Informowanie



Konsultowanie



Współdecydowanie

KONIEC

KONIEC

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ