WYDALANIE I REGULACJA WODNO-MINERALNA
Rola nerek w organizmie
1.
Funkcja wydalnicza
2.
Funkcja regulacyjna
3.
Funkcja endokrynna
BUDOWA NERKI
Nerki są położone w jamie brzusznej, w okolicy
lędźwiowej, po obu stronach kręgosłupa.
Są otoczone warstwą tłuszczu, tzw. torebką
tłuszczową., pod którą znajdują się
łącznotkankowa torebka włóknista
Budowa makroskopowa
kora nerki.
strefa przyrdzeniowa.
rdzeń nerki
miedniczka nerkowa
Budowa mikroskopowa
Podstawową jednostką
strukturalną i
czynnościową nerek jest
nefron. W obrębie nefronu
rozróżniamy:
ciało nerkowe,
kanalik bliższy,
pętle nefronu (ramię
zstępujące i wstępujące),
kanalik dalszy.
Blaszka
ścienna
Blaszka
trzewna
Jama torebki
Budowa mikroskopowa
Podstawową jednostką
strukturalną i
czynnościową nerek jest
nefron. W obrębie nefronu
rozróżniamy:
ciało nerkowe,
kanalik bliższy,
pętle nefronu (ramię
zstępujące i wstępujące),
kanalik dalszy.
Rąbek szczoteczkowy
Budowa mikroskopowa
Podstawową jednostką
strukturalną i
czynnościową nerek jest
nefron. W obrębie nefronu
rozróżniamy:
ciało nerkowe,
kanalik bliższy,
pętle nefronu (ramię
zstępujące i wstępujące),
kanalik dalszy.
Kanalik
zbiorczy
Przewody
brodawkow
e
Przez nerki przepływa ok. 35% objętości minutowej serca
Co jaki czas cała objętość krwi zostanie przefiltrowana przez
nerki w organizmie człowieka ?
Ukrwienie nerek
Tętnica
nerkowa
Tętnice
międzypłat
owe
tętniczki
Żyła
nerkowa
Mechanizm wytwarzania moczu w nerkach
Powstawanie moczu w nerkach jest związane z trzema
procesami:
•Filtracją kłębkową
•Wchłanianiem kanalikowym
•Wydzielaniem kanalikowym
Filtracja kłębkowa
Wielkość filtracji k. zależy od:
•Wielkości filtracyjnej wszystkich kłębków
•Przepuszczalności błony filtracyjnej
•Ciśnienia filtracyjnego
Błona
podstawowa
komórek
torebki
Blaszka
trzewna
Śródbłonek naczyń włosowatych
Filtracja kłębkowa
W ciągu 1 minuty powstaje w nerkach dorosłego człowieka około
125 ml moczu pierwotnego
Ile na dobę?
Wchłanianie/wydzielanie kanalikowe
substancje
1.
Nie są wchłaniane ani wydzielane w
kanalikach i przechodzą do moczu ostatecznego w
ilości, w jakiej zostały przefiltrowane w kłębkach
Tak zachowuje się np. innulina
2.
Zostają wchłonięte całkowicie w kanalikach
(np. glukoza) lub częściowo (mocznik, sód)
3.
Zostają dodatkowo wydzielone przez nabłonek
kanalika (np. kwas paraaminohipurowy lub
kreatynina).
4.
Są jednocześnie wchłaniane w jednym miejscu
kanalika, np. w odcinku proksymalnym, i wydalone
w odcinku dystalnym, tak zachowuje się potas.
wydalanie
substancji organicznych
z moczem
wydalanie
substancji
nieorganicznych
z
moczem
Na – 99% resorbowany (aktywny
transport)
K- resorbowany i wydalany
(+regulacja hormonalna)
Ca – 99% resorbowane (+ regulacja
hormonalna)
Zagęszczanie i rozcieńczanie moczu
Woda:
resorbowana
w 99%
70-80%
% objętości przesączu kłębkowego
rdzeń
kora
wazopresyna
AUTOREGULACJA PRZEPLYWU KRWI PRZEZ NERKI
REGULACJA CZYNNOŚCI NEREK
REGULACJA NERWOWA CZYNNOŚCI
NEREK
REGULACJA CZYNNOŚCI NEREK
• Uwalnianie reniny
• Resorpcja Na i Wody
• Wchłanianie Ca, Cl,
• Wchłanianie węglanów
i fosforanow
• Wchłanianie kw. mocz.
i glukozy
•Wazopresyna
•Aldosteron
•Renina
REGULACJA CZYNNOŚCI NEREK
WYDALANIE MOCZU
Czynności pęcherza moczowego
Zwieracz zew.
Zwieracz wew.
Mięsień głowowy.