Czynność układu nerwowego

Czynność układu nerwowego

w procesie treningu

w procesie treningu

Wpływ układu nerwowego na

Wpływ układu nerwowego na

siłę skurczu mięśnia

siłę skurczu mięśnia

Układ nerwowy pełni ważną rolę w procesie zwiększenia

Układ nerwowy pełni ważną rolę w procesie zwiększenia

siły w początkowym okresie treningu. Udowodniono że

siły w początkowym okresie treningu. Udowodniono że

bardzo niewielki wzrost masy mięśniowej na początku

bardzo niewielki wzrost masy mięśniowej na początku

treningu jest zbyt mały, by mógł być przyczyną

treningu jest zbyt mały, by mógł być przyczyną

występującego równolegle wzrostu siły skurczu mięśnia.

występującego równolegle wzrostu siły skurczu mięśnia.

Sądzi się, że przyczyną zwiększania tej siły są zmiany

Sądzi się, że przyczyną zwiększania tej siły są zmiany

czynności układu nerwowego.

czynności układu nerwowego.

Elektromiografia jest to badanie funkcji mięśnia poprzez analizę

Elektromiografia jest to badanie funkcji mięśnia poprzez analizę

sygnałów elektrycznych wytwarzanych przez mięsień.

sygnałów elektrycznych wytwarzanych przez mięsień.

Sa dwa mechanizmy, które biorą

Sa dwa mechanizmy, które biorą

udział we wspomnianym procesie

udział we wspomnianym procesie

wzrostu siły pod wpływem

wzrostu siły pod wpływem

treningu:

treningu:



Włączanie większej ilości jednostek, które biorą udział

Włączanie większej ilości jednostek, które biorą udział

w skurczu, podczas dowolnego wysiłku.

w skurczu, podczas dowolnego wysiłku.



Wzrost częstotliwości potencjałów czynnościowych

Wzrost częstotliwości potencjałów czynnościowych

generowanych przez czynne motoneurony, co pozwala

generowanych przez czynne motoneurony, co pozwala

na osiągnięcie silniejszego skurczu.

na osiągnięcie silniejszego skurczu.

Osoby niewytrenowane

Osoby niewytrenowane

Nie są zdolne w czasie maksymalnego dowolnego skurczu

Nie są zdolne w czasie maksymalnego dowolnego skurczu

pobudzić do czynności jednocześnie wszystkich swoich

pobudzić do czynności jednocześnie wszystkich swoich

jednostek ruchowych w mięśniach. W dodatku jednostki te

jednostek ruchowych w mięśniach. W dodatku jednostki te

nie są czynne z najwyższą możliwą do osiągnięcia siłą

nie są czynne z najwyższą możliwą do osiągnięcia siłą

skurczu.

skurczu.

Ich najsielniejsze jednostki ruchowe są włączane do ruchu

Ich najsielniejsze jednostki ruchowe są włączane do ruchu

dopiero gdy, jego siła osiąga odpowiednio wysoki poziom,

dopiero gdy, jego siła osiąga odpowiednio wysoki poziom,

natomiast u sportowców wytrzymałościowych dzieje się to

natomiast u sportowców wytrzymałościowych dzieje się to

na samy początku treningu.

na samy początku treningu.

Trening układu nerwowego

Trening układu nerwowego

Na przebieg skurczów, w tym na ich siłę wpływa sprawność

Na przebieg skurczów, w tym na ich siłę wpływa sprawność

działania układu nerwowego. Trening powoduje zmiany

działania układu nerwowego. Trening powoduje zmiany

adaptacyjne układu nerwowego w odniesieniu do realizowanej

adaptacyjne układu nerwowego w odniesieniu do realizowanej

aktywności.

aktywności.

Wpływ usprawnienia czynności układu nerwowego na wzrost

Wpływ usprawnienia czynności układu nerwowego na wzrost

skurczu mięśni można zaobserwować prowadząc dość

skurczu mięśni można zaobserwować prowadząc dość

specyficzny trening, polegający na wyobrażaniu sobie pewnego,

specyficzny trening, polegający na wyobrażaniu sobie pewnego,

niewykonywanego wcześniej ruchu. Po pewnym czasie takiego

niewykonywanego wcześniej ruchu. Po pewnym czasie takiego

„treningu” obserwuje się nieznaczny wzrost siły skurczy, ale

„treningu” obserwuje się nieznaczny wzrost siły skurczy, ale

mniejszy niż u osób, które rzeczywiście ten ruch wykonały.

mniejszy niż u osób, które rzeczywiście ten ruch wykonały.

Rolę układu nerwowego w procesie treningu obrazują ćwiczenia

Rolę układu nerwowego w procesie treningu obrazują ćwiczenia

wykonywane tylko na jednej kończynie, po pewnym czasie takich

wykonywane tylko na jednej kończynie, po pewnym czasie takich

ćwiczeń można zaobserwować wzrost siły skurczu mięśni nie

ćwiczeń można zaobserwować wzrost siły skurczu mięśni nie

tylko w trenowanej kończynie, ale także w tej która nie była

tylko w trenowanej kończynie, ale także w tej która nie była

ćwiczona.

ćwiczona.

Rola receptorów

Rola receptorów

Szybkość, sprawność i precyzja wykonywanych ruchów zależą w

Szybkość, sprawność i precyzja wykonywanych ruchów zależą w

dużym stopniu od prawidłowej czynności receptorów, które

dużym stopniu od prawidłowej czynności receptorów, które

pozwalają na odczuwanie siły skurczów oraz przebieg ruchów.

pozwalają na odczuwanie siły skurczów oraz przebieg ruchów.

Obserwacje zwierząt u których przeprowadzono deaferentację

Obserwacje zwierząt u których przeprowadzono deaferentację

kończyny (pozbawienie czucia przez uszkodzenie włókien

kończyny (pozbawienie czucia przez uszkodzenie włókien

czuciowych) wskazały na znaczenie informacji przekazywanych

czuciowych) wskazały na znaczenie informacji przekazywanych

z obwodu dla precyzji wykonywanych ruchów. Ograniczenie

z obwodu dla precyzji wykonywanych ruchów. Ograniczenie

czucia dotyczy czynności receptorów mięśniowych, stawowych i

czucia dotyczy czynności receptorów mięśniowych, stawowych i

skórnych.

skórnych.

Po deaferentacji mięśnie pozostają unerwione ruchowo, dlatego

Po deaferentacji mięśnie pozostają unerwione ruchowo, dlatego

istnieje możliwość wykonywania ruchów pozbawionymi czucia

istnieje możliwość wykonywania ruchów pozbawionymi czucia

kończynami. Znacznemu pogorszeniu ulega jednak precyzja, czy

kończynami. Znacznemu pogorszeniu ulega jednak precyzja, czy

ocena położenia kończyny.

ocena położenia kończyny.

Zmęczenie

Zmęczenie



Zmęczenie obwodowe (dotyczy mięśni),

Zmęczenie obwodowe (dotyczy mięśni),



Zmęczenie ośrodkowe (dotyczy struktur ośrodkowego układu

Zmęczenie ośrodkowe (dotyczy struktur ośrodkowego układu

nerwowego). Przejawia się jako zmniejszenie wpływów zstępujących z

nerwowego). Przejawia się jako zmniejszenie wpływów zstępujących z

nadrdzeniowych ośrodków na neurony rdzenia kręgowego oraz jako

nadrdzeniowych ośrodków na neurony rdzenia kręgowego oraz jako

spadek aktywności motoneuronów i spadek częstotliwości

spadek aktywności motoneuronów i spadek częstotliwości

generowanych przez nie wyładowań.

generowanych przez nie wyładowań.

U osób

U osób

wytrenowanych

wytrenowanych

ograniczenie wpływów nadrdzeniowych

ograniczenie wpływów nadrdzeniowych

wynikające ze zmęczenia jest mniejsze niż u osób

wynikające ze zmęczenia jest mniejsze niż u osób

niewytrenowanych

niewytrenowanych

Zmęczenie obwodowe zawsze

Zmęczenie obwodowe zawsze

występuję z

występuję z

ośrodkowym.

ośrodkowym.

Adaptacja motoneuronów

Adaptacja motoneuronów

– spadek

– spadek

częstotliwości wyładowań w czasie

częstotliwości wyładowań w czasie

gdy są one pobudzane bodźcem o

gdy są one pobudzane bodźcem o

stałym natężeniu. Uniemożliwia to

stałym natężeniu. Uniemożliwia to

bardzo silne zmęczenie obwodowe i

bardzo silne zmęczenie obwodowe i

powoduje ekonomiczne

powoduje ekonomiczne

wykorzystanie możliwości włókien

wykorzystanie możliwości włókien

nerwowych.

nerwowych.

Układ nerwowy nie tylko bierze udział

Układ nerwowy nie tylko bierze udział

w wystąpieniu zjawiska zmęczenia,

w wystąpieniu zjawiska zmęczenia,

ale także mu przeciwdziała:

ale także mu przeciwdziała:

W czasie trwającej długo aktywności mięśnia czworogłowego

W czasie trwającej długo aktywności mięśnia czworogłowego

obserwuje się, że główny ciężar aktywności przenosi się z jednaj

obserwuje się, że główny ciężar aktywności przenosi się z jednaj

głowy na drugą, co ma opóźnić wystąpienie zmęczenia.

głowy na drugą, co ma opóźnić wystąpienie zmęczenia.

Przypuszcza się że podobny mechanizm występuje w

Przypuszcza się że podobny mechanizm występuje w

pojedynczym mięśniu.

pojedynczym mięśniu.

Tego typu mechanizmy są możliwe tylko przy skurczu

Tego typu mechanizmy są możliwe tylko przy skurczu

submaksymalnym ( w miarę rozwoju zmęczenia obwodowego, w

submaksymalnym ( w miarę rozwoju zmęczenia obwodowego, w

celu podtrzymania żądanego poziomu siły, ośrodkowy układ

celu podtrzymania żądanego poziomu siły, ośrodkowy układ

nerwowy powoduje włączanie do ruchu coraz większej liczby

nerwowy powoduje włączanie do ruchu coraz większej liczby

jednostek ruchowych, których motoneurony generują coraz

jednostek ruchowych, których motoneurony generują coraz

większą częstotliwość wyładowań).

większą częstotliwość wyładowań).

Pod wpływem zmęczenia spada precyzja ruchów, a wzrasta

Pod wpływem zmęczenia spada precyzja ruchów, a wzrasta

amplituda drżenia mięśniowego, ograniczeniu ulega

amplituda drżenia mięśniowego, ograniczeniu ulega

spostrzegawczość.

spostrzegawczość.

Koordynacja czynności mięśni w

Koordynacja czynności mięśni w

czasie ruchów

czasie ruchów

Koordynacja czynności mięsni zachodzi na

Koordynacja czynności mięsni zachodzi na

poziomie ośrodkowego układu nerwowego. U

poziomie ośrodkowego układu nerwowego. U

osoby

osoby

niewytrenowanej

niewytrenowanej

podczas realizacji

podczas realizacji

ruchów czynne są nie tylko mięśnie

ruchów czynne są nie tylko mięśnie

bezpośrednio zaangażowane w dany ruch ale

bezpośrednio zaangażowane w dany ruch ale

pewną aktywność można stwierdzić także w

pewną aktywność można stwierdzić także w

innych mięśniach. Trening prowadzi do

innych mięśniach. Trening prowadzi do

ograniczenia aktywności zbędnych mięśni. W

ograniczenia aktywności zbędnych mięśni. W

efekcie ruch jest realizowany przy mniejszych

efekcie ruch jest realizowany przy mniejszych

kosztach energetycznych

kosztach energetycznych

Poprawa kondyzji nerwowo-mięśniowej

Poprawa kondyzji nerwowo-mięśniowej

powoduje również wzrost szybkości i precyzji

powoduje również wzrost szybkości i precyzji

wykonywanych ruchów

wykonywanych ruchów

Nauczanie

Nauczanie

ruchów

ruchów

Proces nabywania sprawności ruchowej wiąże się ze

Proces nabywania sprawności ruchowej wiąże się ze

szczególną cechą układu nerwowego, jaką jest pamięć.

szczególną cechą układu nerwowego, jaką jest pamięć.

Pamięć związaną ze zdolnością odtwarzania ruchów

Pamięć związaną ze zdolnością odtwarzania ruchów

określa się jako pamięć ruchową.

określa się jako pamięć ruchową.

W postaci pamięci wtórnej może trwać nawet całe życie

W postaci pamięci wtórnej może trwać nawet całe życie

Np. umiejętność jazdy na rowerze której nie zapomina się

Np. umiejętność jazdy na rowerze której nie zapomina się

po latach.

po latach.

W odniesieniu do procesu nauczania ruchów duże

W odniesieniu do procesu nauczania ruchów duże

znaczenie ma możliwość przeniesienia wiedzy wynikającej

znaczenie ma możliwość przeniesienia wiedzy wynikającej

z wcześniejszych doświadczeń i praktyki na nowe sytuacje

z wcześniejszych doświadczeń i praktyki na nowe sytuacje

i zadania motoryczne Np. zawodnicy którzy wcześniej

i zadania motoryczne Np. zawodnicy którzy wcześniej

trenowali grę w badmintona, czynili większe postępy w

trenowali grę w badmintona, czynili większe postępy w

procesie treningu gry w tenisa.

procesie treningu gry w tenisa.

Podsumowanie

Podsumowanie

Ruch odgrywa pozytywną rolę w odniesieniu do

Ruch odgrywa pozytywną rolę w odniesieniu do

układu nerwowego. Dotyczy to głownie do

układu nerwowego. Dotyczy to głownie do

neuropsychologii, ale regularny wysiłek jest

neuropsychologii, ale regularny wysiłek jest

czynnikiem antydepresyjnym, prowadzi do

czynnikiem antydepresyjnym, prowadzi do

poprawy snu, a także przyczynia się do lepszego

poprawy snu, a także przyczynia się do lepszego

samopoczucia i samooceny.

samopoczucia i samooceny.