Tomasz Łobacz
Tomasz Łobacz
Kamil Niedźwiedź
Kamil Niedźwiedź
Michał Terlikowski
Michał Terlikowski
Są to pęczki włókien
nerwowych istoty białej
rdzenia
•
Drogi własne rdzenia
Drogi własne rdzenia
kręgowego
kręgowego
•
Drogi rdzeniowo –
Drogi rdzeniowo –
mózgowe – czuciowe
mózgowe – czuciowe
•
Drogi mózgowo –
Drogi mózgowo –
rdzeniowe - ruchowe
rdzeniowe - ruchowe
Drogi rdzenia kręgowego dzielimy na:
Drogi rdzenia kręgowego dzielimy na:
Drogi własne rdzenia
Drogi własne rdzenia
kręgowego
kręgowego
•
Utworzone są przez neuryty większości
Utworzone są przez neuryty większości
komórek nerwowych rdzenia.
komórek nerwowych rdzenia.
•
Pęczki własne tych dróg pośredniczą w
Pęczki własne tych dróg pośredniczą w
przekazywaniu impulsów z obwodowych
przekazywaniu impulsów z obwodowych
neuronów czuciowych (komórki zwojów
neuronów czuciowych (komórki zwojów
rdzeniowych) na obwodowe neurony
rdzeniowych) na obwodowe neurony
ruchowe lub neurony układu
ruchowe lub neurony układu
autonomicznego.
autonomicznego.
•
Na tej drodze odbywają się liczne odruchy.
Na tej drodze odbywają się liczne odruchy.
Neuron
pośredniczący
Włókno czuciowe
Neuron czuciowy
Neuron
ruchowy
Włókno
ruchowe
Drogi własne
rdzenia
Drogi rdzeniowo – mózgowe
Drogi rdzeniowo – mózgowe
czuciowe
czuciowe
Wyróżniamy trzy grupy
Wyróżniamy trzy grupy
•
Drogi wstępujące sznura tylnego
Drogi wstępujące sznura tylnego
•
Drogi rdzeniowo - wzgórzowe
Drogi rdzeniowo - wzgórzowe
•
Drogi rdzeniowo - móżdżkowe
Drogi rdzeniowo - móżdżkowe
Drogi wstępujące sznura
Drogi wstępujące sznura
tylnego
tylnego
•
Utworzone są przez
Utworzone są przez
włókna korzeni tylnych
włókna korzeni tylnych
rdzenia. W sznurze
rdzenia. W sznurze
tylnym istoty białej
tylnym istoty białej
rdzenia tworzą dwa
rdzenia tworzą dwa
pęczki włókien
pęczki włókien
wstępujących:
wstępujących:
przyśrodkowy –
przyśrodkowy –
pęczek smukły
pęczek smukły
boczny –
boczny –
pęczek
pęczek
klinowaty
klinowaty
•
Pęczek smukły
Pęczek smukły
występuje na całej
występuje na całej
długości rdzenia
długości rdzenia
kręgowego, otrzymuje
kręgowego, otrzymuje
włókna z kończyn
włókna z kończyn
dolnych.
dolnych.
•
Pęczek klinowaty
Pęczek klinowaty
otrzymuje włókna
otrzymuje włókna
z górnej części ciała –
z górnej części ciała –
z najwyższych
z najwyższych
segmentów piersiowych
segmentów piersiowych
i szyjnych oraz kończyn
i szyjnych oraz kończyn
górnych.
górnych.
Przewodzi
czucie
głębokie
ze ścięgien
i stawów –
czucie ułożenia,
równowagi bez
udziału narządu
wzroku oraz
czucie
powierzchowne
–
nasilenie, rodzaj
i
umiejscowienie
bodźca
Drogi rdzeniowo –
Drogi rdzeniowo –
wzgórzowe
wzgórzowe
•
Rozpoczynają się w komórkach rogów tylnych
Rozpoczynają się w komórkach rogów tylnych
istoty szarej rdzenia. Neuryty tych komórek
istoty szarej rdzenia. Neuryty tych komórek
przechodzą na drugą stronę i tu biegną
przechodzą na drugą stronę i tu biegną
w sznurze przednim lub bocznym istoty białej
w sznurze przednim lub bocznym istoty białej
w kierunku domózgowym.
w kierunku domózgowym.
•
Przewodzą impulsy informacji protopatycznych
Przewodzą impulsy informacji protopatycznych
określanych również jako czucie
określanych również jako czucie
powierzchowne lub prymitywne. Prowadzą one
powierzchowne lub prymitywne. Prowadzą one
wrażenia dotyku powierzchownego, bólu,
wrażenia dotyku powierzchownego, bólu,
ucisku i temperatury. Receptory znajdują się w
ucisku i temperatury. Receptory znajdują się w
tkankach powierzchownych.
tkankach powierzchownych.
Drogi rdzeniowo -
Drogi rdzeniowo -
móżdżkowe
móżdżkowe
•
Są skupione w dwóch pęczkach:
Są skupione w dwóch pęczkach:
- przednim
- przednim
- tylnym
- tylnym
Droga przednia
Droga przednia
rozpoczyna się
rozpoczyna się
w komórkach rogów tylnych
w komórkach rogów tylnych
istoty szarej głównie w segmentach
istoty szarej głównie w segmentach
lędźwiowych. Neuryty komórek biegną
lędźwiowych. Neuryty komórek biegną
na stronę przeciwną rdzenia, wnikają do
na stronę przeciwną rdzenia, wnikają do
sznurów przednich istoty białej i
sznurów przednich istoty białej i
poprzez rdzeń przedłużony, most i
poprzez rdzeń przedłużony, most i
konary górne móżdżku dochodzą do
konary górne móżdżku dochodzą do
robaka móżdżku.
robaka móżdżku.
Droga tylna
Droga tylna
jest utworzona z
jest utworzona z
neurytów komórek jądra
neurytów komórek jądra
grzbietowego tej samej strony.
grzbietowego tej samej strony.
Większość włókien tej drogi
Większość włókien tej drogi
pochodzi z segmentów górnych
pochodzi z segmentów górnych
lędźwiowych i dolnych
lędźwiowych i dolnych
piersiowych. Włókna wychodzące
piersiowych. Włókna wychodzące
z jądra grzbietowego biegną
z jądra grzbietowego biegną
łukowato do sznurów tylnych
łukowato do sznurów tylnych
istoty białej po tej samej stronie
istoty białej po tej samej stronie
rdzenia. Droga ta dociera do
rdzenia. Droga ta dociera do
móżdżku poprzez rdzeń
móżdżku poprzez rdzeń
przedłużony oraz konary dolne.
przedłużony oraz konary dolne.
Drogi rdzeniowo – móżdżkowe
Drogi rdzeniowo – móżdżkowe
prowadzą do móżdżku impulsy z
prowadzą do móżdżku impulsy z
mięśni i stawów. W ten sposób
mięśni i stawów. W ten sposób
powodują że móżdżek jest
powodują że móżdżek jest
ośrodkiem dla kontroli ruchów.
ośrodkiem dla kontroli ruchów.
Drogi zstępujące rdzenia
Drogi zstępujące rdzenia
kręgowego
kręgowego
czyli korowo - rdzeniowe
czyli korowo - rdzeniowe
Dzielą się na trzy grupy:
Dzielą się na trzy grupy:
•
Drogi rozpoczynające się w korze
Drogi rozpoczynające się w korze
mózgowej (piramidowe)
mózgowej (piramidowe)
•
Biorące początek w ośrodkach
Biorące początek w ośrodkach
ruchowych pnia mózgu (poza
ruchowych pnia mózgu (poza
piramidowe).
piramidowe).
•
Drogi wychodzące z ośrodków
Drogi wychodzące z ośrodków
autonomicznych mózgowia.
autonomicznych mózgowia.
Drogi piramidowe
Drogi piramidowe
•
Utworzone są przez neuryty komórek
Utworzone są przez neuryty komórek
piramidowych kory mózgowej, głównie zakrętu
piramidowych kory mózgowej, głównie zakrętu
przedśrodkowego płata czołowego oraz innych
przedśrodkowego płata czołowego oraz innych
płatów półkul mózgu. Kierują one wykonywaniem
płatów półkul mózgu. Kierują one wykonywaniem
ruchów świadomych, dowolnych i zamierzonych.
ruchów świadomych, dowolnych i zamierzonych.
•
Jest jednym z organów wykonawczych, za
Jest jednym z organów wykonawczych, za
pomocą którego układ nerwowy kieruje funkcją
pomocą którego układ nerwowy kieruje funkcją
mięśni szkieletowych.
mięśni szkieletowych.
Drogi pozapiramidowe
Drogi pozapiramidowe
•
Należą do nich: prążkowie, gałkę bladą,
Należą do nich: prążkowie, gałkę bladą,
jądro niskowzgórzowe oraz istotę
jądro niskowzgórzowe oraz istotę
czarną i jądra czerwienne.
czarną i jądra czerwienne.
•
Drogi układu pozapiramidowego mają
Drogi układu pozapiramidowego mają
również liczne połączenia ze wzgórzo -
również liczne połączenia ze wzgórzo -
mózgowiem. Dzięki tym połączeniom,
mózgowiem. Dzięki tym połączeniom,
układ pozapiramidowy ma możliwość
układ pozapiramidowy ma możliwość
sprawowania kontroli podświadomej
sprawowania kontroli podświadomej
czynności mięśni. Reguluje napięcie
czynności mięśni. Reguluje napięcie
mięśniowe.
mięśniowe.
Drogi pozapiramidowe biegną
Drogi pozapiramidowe biegną
grzbietowo od dróg
grzbietowo od dróg
piramidowych, a w rdzeniu
piramidowych, a w rdzeniu
kręgowym prawdopodobnie w
kręgowym prawdopodobnie w
sznurach bocznych. Kończą się w
sznurach bocznych. Kończą się w
jądrach ruchowych rogów
jądrach ruchowych rogów
przednich rdzenia.
przednich rdzenia.
RDZEŃ KRĘGOWY
RDZEŃ KRĘGOWY
•
Jest narządem odruchów i narządem
Jest narządem odruchów i narządem
przewodzenia.
przewodzenia.
•
Czynności rdzenia kręgowego polegają
Czynności rdzenia kręgowego polegają
na przekazywaniu impulsów
na przekazywaniu impulsów
informacyjnych z receptorów do
informacyjnych z receptorów do
wyższych pięter układu nerwowego oraz
wyższych pięter układu nerwowego oraz
impulsów ruchowych z
impulsów ruchowych z
ośrodków pnia mózgu i kory na obwód do
ośrodków pnia mózgu i kory na obwód do
efektorów.
efektorów.