ZAPALENIE NADTWARDÓWKI I TWARDÓWKI

1. Zapalenie nadtwardówki

• Proste

• Guzkowe

2. Przednie zapalenie twardówki

• Niemartwicze rozlane

• Niemartwicze guzkowe

• Martwicze z procesem zapalnym

• Martwicze bez procesu zapalnego

(scleromalacia perforans)

3. Tylne zapalenie twardówki

Anatomia stosowana warstw naczyniowych

Zapalenie twardówki

• Maksymalne przekrwienie

głębokiego splotu

naczyniowego

• Niewielkie przekrwienie

naczyń nadtwardówkowych

• Maksymalne przekrwienie

naczyń nadtwardówkowych

Zapalenie nadtwardówki

Prawidłowe

• Promieniste powierzchowne

naczynia nadtwardówkowe

• Głęboki splot naczyniowy

przylegający do twardówki

Proste zapalenie nadtwardówki

• Częste, łagodne, samoograniczajace się, ale nierzadko nawracające

• Typowo dotyczy młodych dorosłych

Leczenie

• Rzadko związane z chorobą ogólną

Proste sektorowe zapalenie nadtwardówki

Proste rozlane zapalenie nadtwardówki

• Miejscowo steroidy

• Ogólnie flurbiprofen (100 mg 3 razy dziennie), jeśli brak reakcji

Guzkowe zapalenie nadtwardówki

• Rzadsze niż proste zapalenie nadtwardówki

• Może trwać dłużej, zanim się wycofa

• Leczenie - podobne do prostego zapalenia nadtwardówki

Zlokalizowany guzek, który jest przesuwalny

nad twardówką

Głęboka twardówkowa część

wiązki światła nieprzemieszczona

Przyczyny zapalenia twardówki

i związki z chorobami ogólnymi

1. Reumatoidalne zapalenie stawów

• Ziarniniak Wegenera

• Guzkowe zapalenie tętnic

• Toczeń rumieniowaty układowy

2. Choroby tkanki łącznej

3. Inne

• Nawracające zapalenie chrząstek

• Półpasiec oczny

• Wywołane zabiegiem chirurgicznym

Przednie niemartwicze rozlane zapalenie twardówki

• Rozlane nastrzyknięcie twardówkowe i nadtwardówkowe

• Względnie łagodne - nie postępuje w kierunku martwicy

• Doustne leki steroidowe,

jeśli brak odpowiedzi

Leczenie

• Doustne niesteroidowe

leki przeciwzapalne

Przednie niemartwicze guzkowe zapalenie twardówki

Guzek twardówkowy nie jest przesuwalny

względem leżącej pod nim tkanki

Cięższe niż rozlane zapalenie twardówki

Przy pobieżnym badaniu przypomina

guzkowe zapalenie nadtwardówki

Leczenie

- podobne do niemartwiczego rozlanego zapalenia twardówki

Przednie martwicze zapalenie twardówki z procesem zapalnym

Przebieg

• Bolesna i najcięższa postać

• Powikłania - zapalenie błony naczyniowej, zapalenie rogówki,

zaćma i jaskra

Leczenie

• Doustne leki steroidowe

• Leki immunosupresyjne (cyklofosfamid, azatiopryna, cyklosporyna)

• Skojarzenie dożylnych leków steroidowych i cyklofosfamidu, jeśli brak odpowiedzi

Martwica twardówki

i uwidocznienie naczyniówki

Powiększanie się

i zlewanie ognisk martwicy

Obszary beznaczyniowe

• Bezobjawowe i niepoddające się leczeniu

• Związane z reumatoidalnym zapaleniem stawów

Postępujące ścieńczenie twardówki z uwidocznieniem leżącej poniżej naczyniówki

Przednie martwicze zapalenie twardówki bez procesu zapalnego

(scleromalacia perforans)

Tylne zapalenie twardówki

Objawy

• Ok. 20% wszystkich przypadków zapalenia twardówki

• Ok. 30% chorych cierpi na chorobę układową

• Leczenie podobne do martwiczego zapalenia twardówki z procesem zapalnym

Fałdy naczyniówki

Wysięk podsiatkówkowy

Wytrzeszcz

i oftalmoplegia

Obrzęk tarczy

Wysiękowe

odwarstwienie siatkówki

Pierścieniowate

odwarstwienie naczyniowki

Badania obrazowe tylnego zapalenia twardówki

Ultrasonografia

a - Pogrubienie tylnej części twardówki

b - Płyn w przestrzeni Tenona

(„objaw T”)

Osiowe TK

Pogrubienie tylnego odcinka twardówki

a

b

a