1

PAŃSTWO :

•ROLA

•HIERARCHIA

•SUWERENNOŚĆ

2

CO TO JEST PAŃSTWO??

3

•OBSZAR

•LUDNOŚĆ

•SYSTEM POLITYCZNY

•POZYCJA

•ROLA MIĘDZYNARODOWA

ELEMENTY RÓŻNIĄCE

PAŃSTWA

4

lidera przywódcy

opiekuna patrona

donatora protektora

interwenta hegemona

sojusznika partnera

klienta odbiorcy

satelity

bufora pomostu przedmurza

Kordonu sanitarnego

globalna

kontynentalna

(sub-)regionalna

lokalna

sąsiedzka

ROLA:

rewolucyjna

innowacyjna

konserwatywna

reakcyjna

ROLA:

rewolucyjna

innowacyjna

konserwatywna

reakcyjna

rewolucyjna

innowacyjna

konserwatywna

reakcyjna

MIĘDZYNARODOWE ROLE

MIĘDZYNARODOWE ROLE

PAŃSTW

PAŃSTW

5

SIŁA – WSKAŹNIK RANGI
PAŃSTWA

• MATERIALNA - TERYTORIUM,

LUDNOŚĆ, EKONOMIA

• WOJSKOWA – HARD POWER

• MOTYWACYJNA – SOFT POWER

6

WYBITNE JEDNOSTKI

OPINIA
PUBLICZNA

SPÓJNOŚĆ
WEWNĘTRZNA

7

RANGA PAŃSTW W
SYSTEMIE
MIĘDZYNARODOWYM

GIGANTY
PRZEMYSŁO
WE

8

WSCHODZĄCE
GWIAZDY

9

GEPARDY AMERYKI ŁACIŃSKIEJ

10

PAŃSTWA WYSOKO ZALUDNIONE

11

PONADTO:

PAŃSTWA POSTKOMUNISTYCZNE

PAŃSTWA WYPEŁNIAJĄCE NISZE
PRZEMYSŁOWE

PAŃSTWA WYPEŁNIAJĄCE NISZE
SUROWCOWE

PAŃSTWA SŁABO ROZWINIĘTE (ok.. 50%)

12

Miejsce

Państwo

1

USA

2

Japonia

3

Chiny

4

Niemcy

5

Francja

6

Wielka Brytania

7

Włochy

8

Brazylia

9

Rosja

10

Hiszpania

NAJBOGATSZE PAŃSTWA ŚWIATA

13

Najbogatsze państwa świata - PKB

10 najbogatszych

reszta świata

40%

60%

14

Państwa średniej rangi:

m.in.. Polska, Czechy, Węgry

Państwa wasalne i zależne (minipaństwa)

oraz

Stolica Apostolska

Mocarstwa

Państwa małe i

karłowate

Uniwersalne

USA

Regionalne

Mocarstwa sektorowe + Indie, Brazylia, Meksyk,

RPA, Izrael, Włochy, Hiszpania i inne

Sektorowe

Chiny, Japonia, Niemcy, Francja, WB, Rosja.

Państwa upadłe- ok.30

15

SUWERENNOŚĆ

•Formalny status państwa

•Samodzielny i nieograniczony udział w
życiu międzynarodowym

•Zdolność traktatowa

•Prawo legacji

•Zrzeszanie się w organizacjach
międzynarodowych

•Pozytywna

•Negatywna

•Zewnętrzna

•Wewnętrzna

16

PAŃSTWO A
ORGANIZACJA

Państwa są bytami
suwerennymi, a
organizacje takich
atrybutów nie mają.

17

WSPÓLNOTY EUROPEJSKIE
JAKO SZCZEGÓLNY PRZYKŁAD
OGRANICZENIA SUWERENNOŚCI

18

WPŁYW GLOBALIZACJI NA MIEJSCE I ROLĘ
PAŃSTWA W STOSUNKACH
MIĘDZYNARODOWYCH

PAŃSTWA
WYSOKO
ROZWINIĘTE -
TRIADA

PAŃSTWA
UPADŁE

19

PRZECIW

ZA

prywatyzowane

przedsiębiorstwa

przynoszą dochód w

przeciwieństwie do

utrzymywanych czasem

sztucznie państwowych

molochów. Mniejsza

biurokracja to

sprawniejsze działanie.

 

w krajach słabiej

rozwiniętych, w których

państwo próbuje

wycofać się ze swoich

funkcji, może dochodzić

do nadużyć,

łapówkarstwa i innych

negatywnych zjawisk.

 

20

Zmiany w wykonywaniu
zwierzchnictwa
terytorialnego i
personalnego

Przenikliwość
Deterytorializacja
Obywatele o prawach
uniwersalnych
Globalny terroryzm

21

SUWERENNOŚĆ

TRAKTATY
WESTFALSKIE

DZISIA
J

istnienie państw
suwerennych, całkowicie
niezależnych od władzy
papieża i cesarza,
wzajemne uznanie
autonomii od zewnętrznej
ingerencji, władza
najwyższa należała do
władcy absolutnego, była
nieograniczona i wyłączna.

Ograniczenia
Prawo do pokoju
dekolonizacja
prawo narodów i
ludów do
samostanowienia.
Rozwój praw
człowieka

22

Czy w dobie globalizacji
można mówić o
suwerenności, na czym
ewentualnie ona
polega?

•niezależność konstytucyjna wewnętrzna

•niezależność zewnętrzna

•zdolność decydowania o zakresie własnej
kompetencji (competence comptence),

23

Kiedy dochodzi do utraty
suwerenności?

•zaniknięcie państwa (np. Polska w czasie
rozbiorów),

•połączenie kilku państw w federację (np.
Szwajcaria w 1648),

•rozpad istniejącej federacji (ZSRR,
Czechosłowacja)

24

KORPORACJE

organizacja,
przedsiębiorstwo,
jednostka,
podmiot ekonomiczny
działa w 2 lub więcej państw,
może mieć różny status prawny
może zajmować się różnymi rodzajami
działalności (handel, usługi, itp.)
może mieć różny status własnościowy
(publiczna, prywatna, mieszana)

25

0

5

10

15

20

25

państwa

50 największych korporacji świata

USA
WB
Holandia
Niemcy
Francja
Szwajcaria
Wlochy
J aponia
Bermudy

26

UPODOBNIENIE DO PAŃSTW:

•dzielą się na potęgi i korporacje
słabsze,

•posiadają interesy globalne,

•dokonują fuzji (joint ventures) i
wchodzą w strategiczne alianse,

•wykazują pewną zdolność do
działań w płaszczyźnie
międzynarodowej

•wpływają na stabilność czy
osłabienie pieniądza, na bilans
handlowy

•decydują o postępie technolog. i
rynku pracy,

•oddziałują na politykę krajów
macierzystych i krajów goszczących,

•posiadają silne lobby
międzynarodowe,
 

27

 

NIE MA
GLOBALNEGO
RZĄDU CZY
GLOBALNEJ
ORGANIZACJI,
KTÓRA MOGŁABY
ZASTĄPIĆ
PAŃSTWO.

28

DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ

MONIKA BOŃKA
SYLWIA DEC