ZARZĄDZANIE
RYZYKIEM BANKOWYM
procesów decyzyjnych
zachodzących w banku,
oceny prowadzonej
działalności bankowej
SYSTEM ZARZĄDZANIA
w BANKU
zbiór zasad i mechanizmów
odnoszących się do:
SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ
W ramach SYSTEMU
ZARZĄDZANIA w BANKU
funkcjonuje co najmniej:
ma za zadanie identyfikację, pomiar lub
szacowanie oraz monitorowanie
ryzyka występującego w działalności
banku służące zapewnieniu
prawidłowości procesu wyznaczania
i realizacji szczegółowych celów
prowadzonej przez bank działalności
SYSTEM ZARZĄDZANIA
RYZYKIEM
sformalizowane zasady określania wielkości
podejmowanego ryzyka i zasady zarządzania
ryzykiem,
sformalizowane procedury identyfikacji, pomiaru
lub szacowania oraz monitorowania ryzyka,
sformalizowane limity ograniczające ryzyko
i zasady postępowania w przypadku
przekroczenia limitu,
system sprawozdawczości zarządczej
umożliwiający monitorowanie poziomu ryzyka,
strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości
i profilu ponoszonego przez bank ryzyka
SYSTEM ZARZĄDZANIA
RYZYKIEM
PRZYCZYNY RYZYKA
BANKOWEGO
ZEWNĘTRZNE
WEWNĘTRZNE
makrootoczenie
(polityka fiskalna,
polityka banku
centralnego, koniunktura
gospodarcza),
mikrootoczenie
(liczba banków –
konkurentów, ich oferta
produktowa i cenowa)
działalność operacyjna
(depozytowa,
kredytowa),
zarządzanie bankiem,
organizacja procesów,
kanały dystrybucji,
kwalifikacje kadry,
marketing,
kondycja finansowa
RODZAJE RYZYKA
BANKOWEGO
ryzyko
operacyjn
e
ryzyko
płynności
ryzyko
kapitałow
e
ryzyko
kredytowe
ryzyko
upadłości
ryzyko
rynkowe
KONSEKWENCJE RYZYKA
BANKOWEGO
Zmniejszenie lub
utrata płynności
Mniejsza
wiarygodnoś
ć finansowa
Mniejsze
bezpieczeństw
o
Mniejsze
zyski
Wzrost
kosztów
Spadek
rentowności
KUMULACJA SKUTKÓW ZBYT
WYSOKIEGO RYZYKA
=
UPADŁOŚĆ
koszty upadłości dla:
akcjonariuszy klientów
sektora
bankowego
gospodarki
Rodzaje działań
aktywne
pasywne
STEROWANIE RYZYKIEM
BANKOWYM
INSTRUMENTY
STEROWANIA
FINANSOWANIE
SKUTKÓW
RYZYKA
instrumenty
zewnętrzne i
wewnętrzne
instrumenty sterowania
pojedynczym ryzykiem
i łącznym
ryzykiem
finansowanie ze źródeł
wewnętrznych
finansowanie ze źródeł
zewnętrznych
ZAGROŻENIE TERMINOWEJ SPŁATY
KREDYTU WRAZ Z ODSETKAMI
SPOWODOWANE TRUDNOŚCIAMI
W REALIZACJI
WARUNKÓW UMOWY KREDYTOWEJ
RYZYKO ZWIĄZANE Z
NIEMOŻNOŚCIĄ WYWIĄZANIA SIĘ
KONTRAHENTA W CAŁOŚCI LUB
W CZĘŚCI ZE SWYCH ZOBOWIĄZAŃ
W STOSUNKU DO BANKU
RYZYKO KREDYTOWE
RYZYKO KREDYTOWE –
RODZAJE
przed
podpisaniem
-
umowy
kredytowej,
po podpisaniu
-
umowy
kredytowej
pojedyncze,
łączne
-
(portfel
kredytowy)
aktywne,
pasywne
bilansowe,
pozabilansowe
RYZYKO KREDYTOWE –
PRZYCZYNY
(występujące po udzieleniu
kredytu)
zaniedbanie w badaniu sprawozdań
finansowych – monitoring
kredytowy,
pogorszenie kondycji finansowej
firmy – ryzyko braku środków na
spłatę długu,
wykorzystanie kredytu niezgodnie z
celem – naruszenie warunków
umowy kredytowej
RYZYKO KREDYTOWE – PRZYCZYNY
(występujące przed udzieleniem
kredytu)
ryzyko kredytowe
podmiotowe
ryzyko kredytowe
przedmiotowe
występujące po
stronie
-
kredytobiorcy
występujące po
stronie
-
kredytodawcy
czas trwania
transakcji
wielkość
zaangażowania
rodzaj transakcji
rodzaj i wysokość
-
zabezpieczeń
RYZYKO RYNKOWE
OZNACZA PONIESIENIE STRATY W
ZWIĄZKU Z NIEKORZYSTNĄ ZMIANĄ
CEN AKTYWÓW LUB KONTRAKTÓW,
KTÓRYCH PRZYCZYNĄ JEST NIEKORZYSTNE
Z PUNKTU WIDZENIA BANKU
KSZTAŁTOWANIE SIĘ NA RYNKU:
STÓP PROCENTOWYCH
KURSÓW WALUTOWYCH
KURSÓW AKCJI
RYZYKO OPERACYJNE
RYZYKO STRATY WYNIKAJĄCEJ
Z NIEDOSTOSOWANIA LUB
ZAWODNOŚCI PROCESÓW, LUDZI,
SYSTEMÓW LUB ZDARZEŃ
ZEWNĘTRZNYCH.
W ZAKRES RYZYKA OPERACYJNEGO
WCHODZI RYZYKO PRAWNE,
NATOMIAST WYŁĄCZA SIĘ Z NIEGO
RYZYKO REPUTACJI I STRATEGICZNE
KATEGORIE ZDARZEŃ
OPERACYJNYCH
dokonywanie
transakcji, dostawa,
zarządzanie
procesami
oszustwo
wewnętrzne
oszustwo
zewnętrzne
praktyka
kadrowa
bezpieczeńst
wo pracy
klienci,
produkty,
praktyki
operacyjn
e
uszkodzeni
a aktywów
rzeczowyc
h
zakłócenia
działalności,
awarie
systemów
LINIE BIZNESOWE
finansowanie przedsiębiorstw,
sprzedaż i operacje spekulacyjne,
bankowość detaliczna,
bankowość komercyjna,
płatności i rozliczenia,
usługi pośrednictwa,
zarządzanie aktywami na zlecenie,
brokerskie usługi detaliczne
RYZYKO KAPITAŁOWE
SPADEK WARTOŚCI AKTYWÓW
BANKU, W WYNIKU CZEGO
NASTĘPUJE ZMNIEJSZENIE LUB
UTRATA KAPITAŁU WŁASNEGO ZE
WZGLĘDU NA GENEROWANIE STRAT
PONOSZONYCH PRZEZ BANK
A WYNIKAJĄCYCH Z RÓŻNYCH
RODZAJÓW RYZYKA BANKOWEGO
RYZYKO KAPITAŁOWE
Ryzyko
gromadzenia
kapitału
(ryzyko
pierwotne)
Ryzyko
wykorzystania
kapitału
(ryzyko
wtórne)
NOWA UMOWA KAPITAŁOWA – NUK
FILAR I
FILAR II
FILAR III
pomiar
adekwatnośc
i kapitałowej
w zakresie
ryzyka
kredytowego,
rynkowego
i
operacyjnego
proces analizy
nadzorczej, czyli
zindywidualizowa
na ocena
adekwatności
kapitałowej
dyscyplina
rynkowa
FILAR I:
klasyfikacja należności do grupy
ekspozycji (np. ekspozycje państwowe,
detaliczne, korporacyjne, bankowe,
od firm inwestycyjnych),
określenie wag ryzyka dla każdej
ekspozycji,
uzależnienie wag ryzyka od ratingu,
określenie metod pomiaru i
minimalnych standardów ich
stosowania
nowy wymiar badania jakości
zarządzania ryzykiem,
określenie obszarów objętych
szczególną oceną, czyli tych rodzajów
ryzyka, których nie uwzględniono lub
nie w pełni ujęto w filarze I,
ustalenie czterech zasad, które
stanowią wytyczne dla działań
nadzorców
FILAR II:
celem jest przekazywanie uczestnikom
rynku informacji, które umożliwiłyby im
ocenę ryzyka instytucji i jej adekwatności
kapitałowej,
zakres sprawozdawczości np. struktura
kapitałowa, adekwatność kapitałowa,
ryzyko kredytowe (ogólnie), ryzyko
kredytowe (metoda standardowa), ryzyko
kredytowe (metoda IRB), techniki
ograniczania ryzyka kredytowego,
sekurytyzacja, ryzyko operacyjne
FILAR III: