RYZYKO BANKOWE
niepewność podejmowanych
działań,
możliwość podjęcia złej decyzji,
niebezpieczeństwo
nieosiągnięcia wyznaczonych
celów,
możliwość poniesienia straty
ZARZĄDZANIE
RYZYKIEM BANKOWYM
– ETAPY
IDENTYFIKACJA RYZYKA BANKOWEGO
STEROWANIE RYZYKIEM BANKOWYM
instrumenty minimalizowania ryzyka,
finansowanie strat
generowanych przez ryzyko
KONTROLOWANIE AKTUALNEGO
I POTENCJALNEGO RYZYKA
BANKOWEGO
nadzór bankowy,
audyt bankowy,
kontrola wewnętrzna
CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE
RYZYKA
czynniki ogólnogospodarcze,
czynniki społeczno – rynkowe,
czynniki polityczne,
tendencje na
międzynarodowych rynkach
finansowych
CZYNNIKI
WEWNĘTRZNE RYZYKA
działalność operacyjna banku,
zarządzanie aktywami i pasywami,
organizacja banku,
działalność marketingowa,
kondycja finansowa banku,
działania przestępcze
RODZAJE RYZYKA
BANKOWEGO
Ryzyko
płynności
Ryzyko
kapitałow
e
Ryzyko
kredytowe
Ryzyko
rynkowe
Ryzyko
operacyjn
e
Inne
rodzaje
ryzyka
KONSEKWENCJE RYZYKA
BANKOWEGO
Zmniejszenie lub
utrata płynności
Mniejsza
wiarygodnoś
ć finansowa
Mniejsze
bezpieczeństw
o
Mniejsze
zyski
Wzrost
kosztów
Spadek
rentowności
BANK JEST OBOWIĄZANY DO
UTRZYMANIA
PŁYNNOŚCI
PŁATNICZEJ
DOSTOSOWANEJ DO
ROZMIARÓW I RODZAJU
DZIAŁALNOŚCI, W SPOSÓB
ZAPEWNIAJĄCY WYKONANIE
WSZYSTKICH ZOBOWIĄZAŃ
PIENIĘŻNYCH ZGODNIE Z
TERMINAMI ICH PŁATNOŚCI
PŁYNNOŚĆ BANKU
zdolność do terminowego
regulowania zobowiązań,
zdolność do pozyskiwania funduszy
na sfinansowanie nieoczekiwanego
wycofania depozytów,
zdolność do generowania przez
bank dodatniego salda przepływów
gotówkowych w określonym
horyzoncie czasowym
PŁYNNOŚĆ RYNKU
(PRODUKTU)
MOŻLIWOŚĆ ZAMIANY NA
GOTÓWKĘ W KRÓTKIM
CZASIE OKREŚLONYCH
PRODUKTÓW NA RYNKU
BEZ ZNACZNYCH STRAT
FINANSOWYCH
PŁYNNOŚĆ BANKU –
HORYZONTY CZASOWE
płynność natychmiastowa:
w ciągu
dnia,
płynność bieżąca:
do 7 dni,
płynność krótkoterminowa:
do 30 dni,
płynność średnioterminowa: 1–12
miesięcy,
płynność długoterminowa:
powyżej 12
miesięcy
POMIAR RYZYKA
PŁYNNOŚCI
ANALIZA
PRZEPŁYWU
ŚRODKÓW
ANALIZA LUKI
PŁYNNOŚCI
zestawienie
niedopasowania
terminów
płatności aktywów
i pasywów
ocena realnych
przepływów
gotówkowych
RYZYKO KAPITAŁOWE
SPADEK WARTOŚCI AKTYWÓW
BANKU, W WYNIKU CZEGO
NASTĘPUJE ZMNIEJSZENIE LUB
UTRATA KAPITAŁU WŁASNEGO ZE
WZGLĘDU NA GENEROWANIE STRAT
PONOSZONYCH PRZEZ BANK A
WYNIKAJĄCYCH Z
RÓŻNYCH RODZAJÓW RYZYKA
BANKOWEGO
RYZYKO
KAPITAŁOWE
Ryzyko
gromadzenia
kapitału
(ryzyko
pierwotne)
Ryzyko
wykorzystania
kapitału
(ryzyko wtórne)
BANK JEST
OBOWIĄZANY
UTRZYMAĆ
sumę funduszy własnych i
dodatkowych pozycji bilansu banku
określonych przez KNB na poziomie
nie niższym niż suma wymogów
kapitałowych z tytułu
poszczególnych rodzajów ryzyka
oraz wymogów kapitałowych z tytułu
przekroczenia limitów i naruszenia
innych norm określonych w ustawie
POMIAR RYZYKA
KREDYTOWEGO
METODA
RATINGÓW
WEWNĘTRZNYCH
METODA
STANDARDOWA
wagi ryzyka
uzależnia się od
oceny ryzyka
wyznaczonej w
postaci ratingu
agencji ratingowej
metoda podstawowa,
w której część
parametrów ryzyka
określają władze
nadzorcze,
metoda zaawansowana,
w której bank
samodzielnie wyznacza
parametry ryzyka
RYZYKO OPERACYJNE
RYZYKO STRATY WYNIKAJĄCEJ
Z NIEDOSTOSOWANIA LUB
ZAWODNOŚCI PROCESÓW, LUDZI,
SYSTEMÓW LUB ZDARZEŃ
ZEWNĘTRZNYCH.
W ZAKRES RYZYKA OPERACYJNEGO
WCHODZI RYZYKO PRAWNE,
NATOMIAST WYŁĄCZA SIĘ Z NIEGO
RYZYKO REPUTACJI I STRATEGICZNE
KATEGORIE ZDARZEŃ
OPERACYJNYCH
dokonywanie
transakcji, dostawa,
zarządzanie
procesami
oszustwo
wewnętrzne
oszustwo
zewnętrzne
praktyka
kadrowa
bezpieczeńst
wo pracy
klienci,
produkty,
praktyki
biznesow
e
uszkodzeni
a aktywów
zakłócenia
działalności,
błędy
systemów
LINIE BIZNESOWE
finansowanie przedsiębiorstw,
sprzedaż i operacje spekulacyjne,
bankowość detaliczna,
bankowość komercyjna,
płatności i rozliczenia,
usługi pośrednictwa,
zarządzanie aktywami na zlecenie,
brokerskie usługi detaliczne
METODY POMIARU
RYZYKA OPERACYJNEGO
zaawansowan
a metoda
pomiaru
metoda
standardowa
metoda
podstawoweg
o wskaźnika
RYZYKO RYNKOWE
OZNACZA PONIESIENIE STRATY W
ZWIĄZKU Z NIEKORZYSTNĄ ZMIANĄ
CEN AKTYWÓW LUB KONTRAKTÓW,
KTÓRYCH PRZYCZYNĄ JEST
NIEKORZYSTNE Z PUNKTU WIDZENIA
BANKU KSZTAŁTOWANIE SIĘ NA RYNKU:
STÓP PROCENTOWYCH
KURSÓW WALUTOWYCH
KURSÓW AKCJI
POMIAR RYZYKA
RYNKOWEGO
metoda
standardowa
modele
wewnętrzne
opracowana przez
władze nadzorcze,
opiera się na
wyodrębnieniu
składników ryzyka,
które podlegają
pomiarowi a wyniki
są sumowane
pozwalają oszacować
tzw. wartość
zagrożoną,
muszą spełniać
określone wymogi
ilościowe i
jakościowe
REGULACJE
NADZORCZE
Limity koncentracji
zaangażowań
i dużych
zaangażowań
Próg
koncentracji
kapitałowej
Całkowity
wymóg
kapitałowy
Rezerwy na ryzyko:
● rezerwa na
ryzyko ogólne
● rezerwy celowe
Rating
Współczynnik
wypłacalności
CAŁKOWITY WYMÓG KAPITAŁOWY
ŁĄCZNY WYMÓG KAPITAŁOWY Z TYTUŁU RYZYKA
KREDYTOWEGO
ŁĄCZNY WYMÓG KAPITAŁOWY Z TYTUŁU RYZYKA RYNKOWEGO
ŁĄCZNY WYMÓG KAPITAŁOWY Z TYTUŁU RYZYKA ROZLICZENIA
DOSTAWY ORAZ RYZYKA KONTRAHENTA
ŁĄCZNY WYMÓG KAPITAŁOWY Z TYTUŁU PRZEKROCZENIA
LIMITU KONCENTRACJI ZAANGAŻOWAŃ I LIMITU DUŻYCH
ZAANGAŻOWAŃ
ŁĄCZNY WYMÓG KAPITAŁOWY Z TYTUŁU PRZEKROCZENIA
PROGU KONCENTRACJI KAPITAŁOWEJ
ŁĄCZNY WYMÓG KAPITAŁOWY Z TYTUŁU RYZYKA
OPERACYJNEGO
=
+
+
+
+
+
WSPÓŁCZYNNIK WYPŁACALNOŚCI
BANKU
=
fundusze własne + kapitał
krótkoterminowy
całkowity wymóg kapitałowy x 12,5
BANK JEST
OBOWIĄZANY
UTRZYMAĆ
współczynnik wypłacalności na poziomie
co najmniej 8%, a bank rozpoczynający
działalność operacyjną na poziomie co
najmniej
15 % przez pierwsze 12 miesięcy
działalności,
12% przez następne 12 miesięcy
działalności
RATING
SYNTETYCZNY WYNIK OCENY ZJAWISKA
DOKONANEJ ZE WZGLĘDU NA
WYBRANE ASPEKTY, KTÓREGO CELEM
JEST KLASYFIKACJA NA SKALI
PORZĄDKOWEJ.
WYRÓŻNIA SIĘ:
● RATING ZEWNĘTRZNY
● RZTING WEWNĘTRZNY
METODA WARTOŚCI
ZAGROŻONEJ
służy do szacowania ryzyka rynkowego
rozumianego jako strata na
utrzymywanych pozycjach w
instrumentach bazowych z tytułu
zmian parametrów cenowych,
przewidywana wielkość straty na
utrzymywanych pozycjach w
instrumentach bazowych z tytułu zmian
parametrów cenowych, obliczona na
podstawie modelu statystycznego
zwanego modelem wartości zagrożonej
NOWA UMOWA KAPITAŁOWA – NUK
FILAR I
FILAR II
FILAR III
pomiar
adekwatnośc
i kapitałowej
w zakresie
ryzyka
kredytowego,
rynkowego
i
operacyjnego
proces analizy
nadzorczej, czyli
zindywidualizowa
na ocena
adekwatności
kapitałowej
dyscyplina
rynkowa
FILAR I:
klasyfikacja należności do grupy
ekspozycji (np. ekspozycje państwowe,
detaliczne, korporacyjne, bankowe,
od firm inwestycyjnych),
określenie wag ryzyka dla każdej
ekspozycji,
uzależnienie wag ryzyka od ratingu,
określenie metod pomiaru i
minimalnych standardów ich
stosowania
FILAR II:
nowy wymiar badania jakości
zarządzania ryzykiem,
określenie obszarów objętych
szczególną oceną, czyli tych rodzajów
ryzyka, których nie uwzględniono lub
nie w pełni ujęto w filarze I,
ustalenie czterech zasad, które
stanowią wytyczne dla działań
nadzorców
FILAR III:
celem jest przekazywanie uczestnikom rynku
informacji, które umożliwiłyby im ocenę
ryzyka instytucji i jej adekwatności
kapitałowej,
zakres sprawozdawczości np. struktura
kapitałowa, adekwatność kapitałowa, ryzyko
kredytowe (ogólnie), ryzyko kredytowe
(metoda standardowa), ryzyko kredytowe
(metoda IRB), techniki ograniczania ryzyka
kredytowego, sekurytyzacja, ryzyko
operacyjne