SINICZE WADY SERCA
U DZIECI:
1. Całkowite przełożenie
wielkich naczyń TGA
2. Tetralogia Fallota ToF
CAŁKOWITE PRZEŁOŻENIE
WIELKICH NACZYŃ - TGA
• zgodność
przedsionkowo-
komorowa, niezgodność
komorowo-tętnicza
• PK-aorta, LK- t. płucna
• dwa krążenia całkowicie
oddzielone
• bez korekcji lub
połączeń (wad) - wada
letalna
5% wszystkich wad
częściej płeć męska
częściej gdy cukrzyca u
matki
Objawy TGA
eutroficzny noworodek bez szmerów w
sercu
objawy narastają w pierwszych
godzinach lub dniach życia
sinica centalna
duszność
pogarszanie się stanu ogólnego
kwasica (głównie metaboliczna)
cechy niewydolności krążenia
osłuchiwanie:
Charakterystyczny jest brak szmeru (jeśli
występuje to z wad współistniejących)
RTG:
wzmożony rysunek naczyniowy płuc
owalna sylwetka serca
EKG:
prawogram
przerost PK
przerost PP
ECHO
Decydujące dla rozpoznania
Triada objawów:
1.
Narastająca sinica
2.
Brak szmerów nad sercem
3.
Wzmożony rysunek naczyniowy płuc w rtg
klatki piersiowej
+ często kwasica metaboliczna
NASUWA PODEJRZENIE PRZEŁOŻENIA
DUŻYCH NACZYŃ !!!
Leczenie TGA
zachowawcze:
prostaglandyna
(Prostin)
leczenie zastoinowej
niewydolności serca
(naparstnica, leki
moczopędne)
kardiologia
interwencyjna:
cewnikowanie: ocena
anatomii serca i
tętnic wieńcowych
zabieg Rashkinda
chirurgiczne:
korekcja anatomiczna
wyniki korekcji anatomicznej
są dobre, ale
po korekcji
anatomicznej
istnieje
ryzyko zwężenia
w
miejscu anastomozy aorty i
tętnicy płucnej
konsekwencją
przeszczepiania tętnic
wieńcowych może być
również ich zwężenie w
miejscu implantacji
na efekty mogą wpływać
anomalie tętnic
wieńcowych
może dojść do
poszerzenia
nowej aorty
(anatomicznie
tętnicy płucnej) i
niedomykalności zastawki
,
co może zwiększać się z
wiekiem
w nowej tętnicy płucnej
może dochodzić do
zwężenia
nadzastawkowego
TETRALOGIA FALLOTA - ToF
1. ubytek przegrody międzykomorowej
2. dekstropozycja aorty (aorta jeździec) - ujście nad
ubytkiem
3. zwężenie drogi odpływu PK
4. przerost PK
rodzinnie występująca,
najczęstsza sinicza wada serca
(10% wszystkich wad)
PENTALOGIA FALLOTA:
5. Ubytek przegrody
międzyprzedsionkowej
Patofizjologia
najważniejszym czynnikiem
hemodynamicznym określającym
istotność wady
jest
stopień zwężenia
tętnicy płucnej
„różowy” Fallot (bez sinicy)
- łagodne
zwężenie, przeciek L-P
„niebieski” Fallot
(sinica)
- istotne
zwężenie, przeciek P-L
Nie ma dwóch takich samych
…
Różny
stopień zwężenia drogi odpływu
z prawej
komory
Różny poziom zwężenia (drogi odpływu z prawej
komory, zastawki tętnicy płucnej, pnia płucnego,
gałęzi tętnicy płucnej)
Różne współistniejące nieprawidłowości:
dwupłatkowa zastawka płucna (40%), prawostronny
łuk aorty (25%), anomalie przebiegu tętnic
wieńcowych, ASD, kanał przedsionkowo-komorowy,
nieprawidłowy spływ żył płucnych
Różna
wielkość VSD
i jego położenie
Różny stopień
przesunięcia aorty
Niewielkie zwężenie
tętnicy płucnej
Duże zwężenie tętnicy
płucnej
Przeciek jest L-P -
sinica nie
występuje w spoczynku
dopiero po wysiłku, w
następstwie spadku oporu
systemowego i nasileniu
zwężenia drogi odpływu PK
przeciek odwraca się i pojawia
się
sinica
przeciek jest P-L i
sinica
występuje od urodzenia
w
skrajnym
zwężeniu przepływ
płucny zależny jest od
drożnego
przewodu tętniczego
i z chwilą
jego zamykania dochodzi do
dramatycznego pogorszenia
stanu noworodka i zgonu
nawet jeśli po urodzeniu
zwężenie drogi odpływu nie jest
duże to
zwężenie to zwykle
narasta
z wiekiem
Objawy przedmiotowe:
•męczliwość
•sinica
•duszność
•paznokcie w kształcie szkiełek zegarkowych
•palce pałeczkowate
• nastrzyknięcie spojówek
•przepełnienie żył obwodowych
•zastoinowa niewydolność serca
• niedobór masy ciała
Tetralogia
Fallota
Podział kliniczny:
1. Sinica nie występuje. Wydolność wysiłkowa jest
dobra.
2. Sinica przy obciążeniu fizycznym. Ograniczona
wydolność wysiłkowa.
3. Sinica w spoczynku. Przy wysiłku duszność i sinica
narastają. Paznokcie kształcie szkiełek zegarkowych.
4. Duża sinica i duszność w spoczynku. Palce dłoni i
stóp pałeczkowate. Wydolność fizyczna znacznie
ograniczona. Rozwój fizyczny opóźniony.
Osłuchiwanie:
głośny II ton
szmer zwężenia nad t. płucną (II LM)
szmer skurczowy IV LM
Przy dobrze rozwiniętym krążeniu obocznym ciągły
szmer na plecach
EKG:
Prawogram
Przerost PP (wysoki P w II i V1)
Przerost PK (wysokie R w odprowadzeniach
przedsercowych prawych, głębokieS małe R w
odprowadzeniach przedsercowych po stronie
lewej)
Czasem przerost LK
Cewnikowanie:
ciśnienie w LK = PK
zmniejszone wysycenie tlenem krwi w aorcie
RTG:
•
serce w kształcie buta (przerost i powiększenie PK,
koniuszek uniesiony do góry)
•
łuk aorty prawostronny
•
zmniejszenie rysunku naczyniowego płuc
ECHO
•
Duży podaortalny ubytek międzykomorowy
•
Szeroka aorta w pozycji jeździec
•
Hipoplastyczny pień płucny
NAPADY ANOKSEMICZNE
6 m. ż.- 2 rok życia
wysiłek,
stres, defekacja, zmiana temperatury,
czasem bez uchwytnej przyczyny
głównie
rano
, kiedy
opór naczyniowy systemowy jest
niski
są następstwem
spadku przepływu płucnego
wskutek skurczu mięśni drogi odpływu PK,
zwiększenia przecieku P-L i nasilenia niedotlenienia
krwi tętniczej
ciężka sinica, przyśpieszony oddech, niepokój,
czasem utrata przytomności, bezdech, drgawki
Profilaktyka napadów hipoksemicznych
propranolol 1-4 mg/kg m.c./24 h
pierwszy napad hipoksemiczny jest wskazaniem
do pilnej konsultacji kardiochirurgicznej i podjęcia
decyzji o leczeniu operacyjnym
Napad hipoksemiczny - postępowanie
ułożyć dziecko z kolanami przygiętymi do klatki
piersiowej (zwiększenie oporu w krążeniu dużym)
podać tlen
dolantyna 1mg/kg m.c. i.m. (Dolargan)
wyrównać kwasicę 1 mEq/kg m.c. i.v.
brak efektu: propranolol 0.1 mg/kg m.c. i.v. przez 5-
10 min.
brak efektu: znieczulenie ogólne
Diagnostyka prenatalna
ToF powinno być
zdiagnozowane prenatalnie –
nie zawsze jest (są 4 jamy
serca, są prawidłowo
skrzyżowane wielkie
naczynia, nie ma u płodu
przerostu prawej komory)
Poród w ośrodku
referencyjnym, może być
drogami natury
Cechy:
Ubytek w przegrodzie
międzykomorowej i
uchodząca ponad nim aorta
Nieprawidłowy stosunek
tętnicy płucnej do aorty
(tętnica płucna węższa)
Niewidoczna grasica (przy
współistnieniu z zespołem Di
George’a)
Leczenie ToF: korekcja całkowita:
Preferowany jest zabieg wczesny – 3-6
miesiąc życia: korekcja wady w krążeniu
pozaustrojowym, w umiarkowanej
hipotermii 28
o
C
zamknięcie łatą VSD
zniesienie zwężeń w drodze odpływu PK
(walwulotomia, łata przezpierścieniowa,
homograft)
Po zabiegu możliwe:
• zwężenie drogi odpływu PK
• niedomykalność zastawki tętnicy
płucnej
• resztkowy ubytek międzykomorowy
• rekanalizacja ubytku
międzykomorowego
• późne arytmie komorowe (blizna
pooperacyjna)
• konieczność reoperacji – 5-14%
Leczenie ToF
zabieg paliatywny
– zespolenie systemowo-płucne Blalock-Taussig
lub walwuloplastyka – u pacjentów niekwalifikujących się do
leczenia jednoetapowego (z powodu niedostatecznego
wykształcenia tętnic płucnych, znacznej hipoksemii,
występowania napadów anoksemicznych) celem zwiększenia
dopływu do łożyska płucnego, poprawy utlenowania,
stymulowania wzrostu naczyń płucnych.
Postać klasyczna zabiegu –
zespolenie końca tętnicy
podobojczykowej do boku tętnicy
płucnej
Postać
zmodyfikowa
na z użyciem
protezy
naczyniowej
–
uniezależnia
od topografii
naczyń,
zachowuje
główne
źródło
ukrwienia
kończyny
górnej