Relacje
Relacje
interpersonalne
interpersonalne
Porównanie wieku
przedszkolnego z wiekiem
młodszym szkolnym
Słowo wstępne
Słowo wstępne
W wieku przedszkolnym dziecko
wchodzi w szersze środowisko
społeczne i staje się zdolne do
dostosowania swojego zachowania
do wymagań tego środowiska.
Rozwój społeczny ma pozytywne
i negatywne aspekty, które
podlegają różnym zmianom w wieku
szkolnym.
Czym warunkowany jest
Czym warunkowany jest
rozwój?
rozwój?
Rozwój jest efektem interakcji
dziecka
z otoczeniem. Jest on zatem
rezultatem:
1.
Aktywności własnej dziecka
2.
Możliwości dostępnych w otoczeniu
3.
Regulowanymi przez dziecko
wpływami otoczenia.
Podobieństwa
Podobieństwa
Związki z rodzicami:
•
Mniejszy lęk przed rozdzieleniem
z rodzicami niż w poprzednich
okresach
•
Jawne zachowania
przywiązaniowe pojawiają się
tylko w sytuacjach stresowych.
Duże znaczenie oceny płynącej
ze strony rodziców
Podobieństwa
Podobieństwa
Związki z rówieśnikami:
Przejawy agresji wobec rówieśników
(z wiekiem przyjmuje ona różne formy)
Bunt wobec rodziców (z wiekiem
słabnie)
Nawiązywanie przyjaźni, wspólna
zabawa
Dzieci określają grupy kolegów na
zasadzie wspólnie wykonywanych
czynności
Rożnice
Rożnice
OKRES PRZEDSZKOLNY
Związki z rodzicami:
•
Dzieci częściej stosują się do próśb
mających na celu zachowanie
bezpieczeństwa lub dbałości o
przedmioty niż o przełożenie jakiejś
czynności na później lub z troski o
siebie
•
W wieku 3, 4 lat u dziecka nasila się
jawny sprzeciw wobec rodziców
•
Rola rodziców dotyczy nauczenia
dziecka fizycznej niezależności i kontroli
zachowań
Różnice
Różnice
OKRES PRZEDSZKOLNY:
Związki z rówieśnikami:
Dzieci w wieku 2,3 lat przejawiają
agresję fizyczną, która przeradza się
później w agresję werbalną
Tworzą jeszcze związki mieszane
Spędzają mniej czasu z przyjaciółmi
Są bardziej otwarte i okazują bliskim
kolegom więcej wsparcia, pomagają
sobie wzajemnie i współpracują ze
sobą
Różnice
Różnice
OKRES MŁODSZY SZKOLNY:
Związki z rodzicami:
Uczucia dzieci do rodziców
okazywane są mniej jawnie
Rola rodziców dotyczy nauczenia
dzieci wypełniania obowiązków
domowych i szkolnych
Jawny sprzeciw wobec rodziców
znacznie słabnie a na jego miejsce
pojawia się próba negocjacji
Różnice
Różnice
OKRES MŁODSZY SZKOLNY:
Związki z rówieśnikami:
•
Wzrost roli grupy rówieśniczej, dzieci preferują
zabawę z rówieśnikami, spędzają z nimi wolny czas
•
Segregacja płci (różnice jakościowe przyjaźni wśród
chłopców i dziewczynek)
•
Stopniowy wzrost liczby przyjaciół
•
Bardziej krytyczny stosunek do przyjaciół i częste
kłótnie
•
Agresja fizyczna jest rzadziej spotykana. Gniew jest
coraz bardziej maskowany a agresja w coraz
większym stopniu kontrolowana, jednak chłopcy
czasem przejawiają agresję fizyczną, dziewczynki
natomiast, agresję społeczną.
Wiek
przedszkol
ny
Wiek młodszy szkolny
Egocentryzm
obecny
brak
przyjmowanie różnych punktów
widzenia, zdolność do dyskusji i
wypracowania wspólnego zdania
Kontakt z
pozytywnymi
wzorcami
dorosłych,
obecność
autorytetów
ważny
szczególnie ważny
Wpływ
rówieśników
duży
bardzo duży – ich opinia wpływa
na samoocenę, wybory,
postawy, zainteresowania
Wiek
przedszkolny
Wiek młodszy szkolny
Sposób
opisywan
ia siebie
prosty, bazujący
na cechach
zewnętrznych
•
silniej opiera się na uczuciach
i ideach, refleksji
•
koncentruje się na
właściwościach
emocjonalnych,
intelektualnych, stosunkach z
innymi
•
realistyczna ocena
•
porównywanie z ideałem
własnej osoby
•
postrzeganie siebie jako
osoby
o cechach indywidualnych
•
uwewnętrznianie poglądów
rodziców
Wiek przedszkolny
Wiek młodszy
szkolny
Koleżeństwo
•
zdolność do
uczestnictwa we
wspólnych zabawach
•
pierwsze przyjaźnie,
ale tymczasowe,
izolowanie siebie i
przyjaciela, traktowanie
innych jak zagrożenia
potrzeba życia w
grupie, kontaktów z
rówieśnikami także
poza szkołą
Sposób
opisywania
innych
prosty, brak pojęcia
stałości osobowości,
opisy w kategoriach:
jak wygląda - gdzie
mieszka - co robi
koncentrowanie się na
wewnętrznych
cechach
i wartościach innego
człowieka,
dostrzeganie ich
stałości,
porównywanie
Wiek
przedszkolny
Wiek młodszy szkolny
Stosunek
do
rodziców
•
przywiązanie,
poszukiwanie
wsparcia,
poczucia
bezpieczeństw
a
•
negatywizm,
brak
posłuszeństwa
•
rzadko okazuje poszukiwanie
wsparcia
i poczucia bezpieczeństwa u
rodziców
•
ocena rodziców ma duże znaczenie
dla poczucia własnej wartości
•
uwewnętrznia poglądy rodziców
•
irytacja w odpowiedzi na
upominanie
•
uważa, że sam wie jak należy
postępować, chce być traktowany
jak odpowiedzialna osoba
•
większa potrzeba uniezależnienia
się od rodziców – częściej zwraca się
do budzących zaufanie osób
dorosłych spoza rodziny, wzrasta
autorytet nauczyciela
•
kwestionuje autorytet osób
dorosłych
i badaja jego podstawy
Wiek
przedszkolny
Wiek młodszy szkolny
Przyjaźni
e
•
segregacja
płciowa
•
obdarowywanie
się nawzajem i
dzielenie,
przebywanie w
fizycznej
bliskości
•
silna segregacja płciowa
•
u chłopców oparte na
współzawodnictwie i dominacji,
zabawy w większych grupach,
zróżnicowanie wiekowe
•
wspólnota działania i poglądów
•
wzajemne zaufanie, udzielanie
sobie pomocy, obustronne
zrozumienie, posiadanie mile
widzianych cech
•
krytyczna postawa wobec
przyjaciół, ale silne dążenie do
zażegnania konfliktu