Choroby wieku

starczego

I.Definicja wieku starczego
II.Czynniki modulujące proces starzenia i długowieczność
III.Znaki wieku starczego
IV.Choroby:

2.) choroba Parkinsona
3.) Osteoporoza
4.) choroby reumatyczne
5.) choroby wzroku i słuchu
I.Podsumowanie
II.Wnioski i statystyka

Definicja wieku

starczego



„Starzenie się,



zool. proces biologiczny polegający na postępujących w
czasie zmianach wstecznych (inwolucyjnych) komórek i
narządów, których ostatecznym skutkiem jest śmierć
organizmu.” ~ Encyklopedia PWN

„Starzenie – proces powodujący to że dany osobnik staje
się starszy” ~

http://en.wikipedia.org/wiki/Ageing

Starzenie – rosnąca z wiekiem śmiertelność,
zachorowalność i obniżenie zdolności do rozrodu.

Definicja wieku

starczego

Określenie wieku starczego jest dość trudne, jako że na
proces starzenia mają wpływ zarówno czynniki
genetyczne, jak i epigenetyczne i środowiskowe (oraz
przypadkowe) = bardzo szeroki zakres czynników.



większość państw rozwiniętych przyjęła granicę 65 lat,



! jest to abstrakcyjna granica jeśli spojrzy się na afrykę



W Brytanii, „Friendly Societies Act” w 1875, mówiła a
wypłacie renty starczej ( emerytury ) dla osób powyżej
50 roku życia



Początek wczesnej starości → 60 lat. ( WHO )

Definicja wieku

starczego

„Starzenie jest nieuniknione, lecz modyfikowalne przez
środowisko” [„stary” pogląd]
VS
„Proces starzenia jest modyfikowalny i można mu
zapobiec” [nowy pogląd]

Uwagę zwracają zwierzęta które przeczą uniwersalności
procesów starzenia, np. żółwie gigantyczne, u których
śmiertelność z wiekiem nie rośnie, a plenność nie spada.

Czynniki modulujące proces

starzenia i długowieczność

1.Genetyczne – u człowieka genami zapewniającymi

długowieczność ( niebezpośrednio ) są geny supresory
nowotworów, biorące udział w naprawie DNA, a także
utrzymujące homeostazę w warunkach stresowych. Jedynym
genem dającym wynik pozytywny w badaniach
polimorfizmów genów jest gen apolipoproteiny E kodujący
białko transportujące cholesterol (APOE ), wariant E4... jest
w negatywny sposób związany z długowiecznością, i jest
czynnikiem ryzyka na choroby krążenia i chorobę
Alzheimera

3

2.Środowiskowe – zagęszczenie osobników, brak

pożywienia, toksyny, promieniowanie.

3.Epigenetyczne :
a.)poprzez metylacja dna – przyłączenie grupy metylowej

do cytozyny, w rejonach ubogich w CpG ( -C-phosphate
[ fosforan ]- G -)

,

w ciągu życia metylacja ogólnie spada,

ale dochodzi to hiper-metylacji promotorów wielu
genów;

b.) poprzez zmiany w acetylacji i metylacji histonów
c.) regulatorowe niekodujące RNA- tzw. mikro-RNA

(miRNAs), 21-23 nukleotydowe kwasy, łączą się z
docelowym mRNA i hamują aktywność genów

Czynniki modulujące proces

starzenia i długowieczność

Znaki wieku starczego

-Zmniejszenie zdolności adaptacji do zmieniającego się
środowiska zewnętrznego – homeostenoza;
-pogorszenie wzroku i słuchu;
-zanik komórek funkcjonalnych narządów, zastępowane
przez tkankę łączną
-upośledzenie czynności wątroby
-spadek aktywności enzymów
-zmniejszenie perystaltyki jelitowej, zmniejszenie
powierzchni błon śluzowych przewodu pokarmowego

Ogólne zmniejszenie wydajności organizmu, większa
podatność na czynniki środowiska i choroby, zmniejszenie
zdolności regeneracyjnych, postępujące zmiany
degeneracyjne.

Znaki wieku starczego

Przyczyna starzenia: są teorie, są badania, lecz nie ma jednej
przyczyny.

Starzenie się komórek: na starzenie się komórek ma wpływ
wiele czynników.
1.)Telomery i telomeraza – jedna z najbardziej znanych teorii
starzenia. Telomeraza to enzym o aktywności odwrotnej
transkryptazy, odbudowuje powtarzalne sekwencje telomerowe
do końca chromosomu, zapobiegając starzeniu replikacyj
nemu.

Znaki wieku starczego

Niestety w komórkach somatycznych stężenie telomerazy
jest zbyt małe żeby zapobiec skracaniu się telomerów.

2.) Stres oksydacyjny – źródła czynników stresowych –
wewnętrzne ( stany zapalne, uszkodzenia mitochondriów ) i
zewnętrzne/środowiskowe ( promieniowanie [ naturalnie
rocznie 3 mSv, 150-300 mSv w ciągu całego życia, 4-7 Sv –
śmiertelna ] zanieczyszczenia ) → produkowanie
nieprawidłowych białek.

Choroby

1.) Choroba Alzheimera – choroba neurodegeneracyjna,

zaczyna się powoli, pogarsza wraz z czasem.

a.) Przyczyny: około 70 % ryzyka może pochodzić z

genów, także różne urazy głowy, czy depresja;

b.) Przy postępującej chorobie występują blaszki

amyloidowe ( starcze )[ amyloid- nieprawidłowe białko ] i
splątki neurofibrylarne [ przyczyna: białko tau ( wolna
transferyna ) przy dużej fosforylacji ma b. duże
powinowactwo do mikrotubuli ]. Doprowadza do utraty
pamięci, problemów z jedzeniem ( nawet z
rozpoznaniem jedzenia ), niemożliwość aktywności.

c.) Lekarstwo : brak. Próby utrzymania codziennych

czynności, aktywność umysłowa zdaje się trochę
spowalniać postęp choroby, i jej zapobiegać – w
badaniach epidemicznych.

Choroby

1.) Choroba Alzheimera

d.) Zapobieganie : nie ma wystarczających badań, ani

statystycznie ważnych wyników aby stwierdzić
jednoznacznie na możliwe metody zapobiegania.

Wpływ mogą jednak mieć: dieta, inne choroby,

przyjmowane leki.

Jednak, czytanie, granie w gry, puzzle, granie na

instrumentach muzycznych, MOŻE mieć wpływ na
zapobieganie tej choroby.

Dieta: dieta śródziemnomorska i japońska MOGĄ mieć

również wpływ na zapobieganie AD ( Alzheimer's
Disease ).

Choroby

2.)choroba Parkinsona- choroba degeneratywna

centralnego układu nerwowego. Symptomy
spowodowane śmiercią komórek istoty czarnej ( szeroka
blaszka istoty szarej, śródmózgowie ) w której znajdują
się jądra komórek wytwarzających dopaminę.

Choroby

2.)choroba Parkinsona

a.) Przyczyny: niewiadome

b.) choroba postępuje, wraz z akumulacją synucleiny alpha

( alpha-synylecin, białko występujące w małych ilościach
w różnych tkankach, ale bardzo dużo w mózgu ) w
patologiczne zbiory zwane ciałkami Lewiego (Lewy
Bodies ) i niewystarczającą produkcją dopaminy.
Najbardziej znanymi symptomami są drgawki,
spowolnienie ruchu, sztywnienie kończyn, utrata
równowagi, lecz także zaburzenia mowy, niestabilność
emocjonalna, problemy z myśleniem twórczym.

c.) Leczenie: brak lekarstwa, lecz leki i operacje mogą

zmniejszyć symptomy (podawanie Dekarboksylazy
aromatycznych L-aminokwasów [L-DOPA = dopamina +
CO

2

)

Choroby

2.)choroba Parkinsona-

d.) Zapobieganie: kofeina na podstawie obserwacji,

prawdopodobnie też nikotyna ( też przez palenie
bierne ).

Choroby

3.) choroby reumatyczne – duża grupa chorób, z kilkoma

cechami wspólnymi: występowanie bólu, obejmują
tkankę łączna, często trudne do leczenia.

Obejmują od zapalenia stawów, poprzez zwyrodnienia,

nowotwory aż do urazów.

4.) choroby wzroku i słuchu -

a.) oczy: zwyrodnienie plamki żółtej ( AMD ) - utrata

widzenia centralnego;

zaćma – zmętnienie soczewki, poprzez powstanie

nierozpuszczalnych białek

b.) utrata słuchu związana z wiekiem – często wpływ mają

inne choroby, leki, etc.

Podsumowanie

Jak się szybko nie zestarzeć... i nie narazić się na choroby

wieku starczego.



Używać tego co jest między uszami.



Aktywność fizyczna – ale uwaga na urazy



Pić kawę. Kawę. Dużo kawy. ( ale z umiarem )

Statystki

Wskaźnik DALY – lata życia skorygowane niesprawnością,

lata życia utracone poprzez przedwczesną śmierć lub
uszczerbku na zdrowiu czy choroby.

Statystyki

Bibliografia:

Slajd 2:Starzenie i długowieczność, Ewa Sikora, Postępy w Biochemii Nr 3/2014, str 125-137

Slajd 3: Starzenie i długowieczność, Ewa Sikora, Postępy w Biochemii Nr 3/2014, str 125-137

Slajd 4:

http://www.who.int/healthinfo/survey/ageingdefnolder/en/

;

http://en.wikipedia.org/wiki/Friendly_Societies_Act_1875

Slajd 5: Starzenie i długowieczność, Ewa Sikora, Postępy w Biochemii Nr 3/2014, str 127

Slajd 6: Znaczniki starzenia komórkowego, Olga Olster, Zbigniew Korwek, Postępy w Biochemi Nr

3/2014, str 138-140; “Indicators for the Minimum Data Set Project on Ageing,” “Indicators for

the Minimum Data Set Project on Ageing,”

http://www.who.int/healthinfo/survey/ageing_mds_report_en_daressalaam.pdf

; “The Immune

System in the Elderly: A Fair Fight Against Diseases?”

http://www.medscape.com/viewarticle/780507_2

Slajd 6: Znaczniki starzenia komórkowego, Olga Alster, Zbigniew Korwek, Postępy w Biochemi Nr

3/2014, str 146

Slajd 7: Związki pochodzenia naturalnego modulujące starzenie i śmierć komórek, Magdalena

Dudkowska, Karolina Kucharewicz, Postępy w Biochemii Nr 3/2014, 215

Slajd 8: Burns, A; Iliffe, S (5 February 2009). "Alzheimer's disease.". BMJ (Clinical research ed.)

338: b158; "More research needed on ways to prevent Alzheimer's, panel finds" - National

Institute on Aging. 29 August 2006.

Slajd 9: Stern Y.; Cognitive reserve and Alzheimer disease. Alzheimer Disease and Associated

Disorders. July 2006;20(2):112–117; Solfrizzi V, Capurso C, D'Introno A, Colacicco AM,

Santamato A, Ranieri M, Fiore P, Capurso A, Panza F. Lifestyle-related Factors in Predementia

and Dementia Syndromes. Expert Review of Neurotherapeutics. 2008;8(1):133–58.

Biblografia:

Slajd 10: Pereira, EA; Aziz, TZ (May 2006). "Parkinson's disease and primate research: past,

present, and future"

Slajd 11: "Parkinson's disease: clinical features and diagnosis". Journal of Neurology,

Neurosurgery, and Psychiatry 7

Slajd 12: e Lau LM, Breteler MM; Breteler (June 2006). "Epidemiology of Parkinson's disease".

Lancet Neurol. 5 (6): 525–535.

Slajd 17 i 18:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wska%C5%BAnik_DALY

Mapy DALY i schematy pochodzą z bibliotek Wikipedia Commons (

http://commons.wikimedia.org

),na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Generic license.