SCHEMAT METODY
WARTOŚCIOWANIA
PRACY METODĄ
UMEWAP – 87 I 95
Kryteria wartościowania pracy
Maksymalna liczba
punktów wg UMEWAP
Syntetyczne
Elementarne
87
95
A. Złożoność
A. Złożoność
1. Wykształcenie zawodowe
1. Wykształcenie zawodowe
2. Doświadczenie zawodowe
2. Doświadczenie zawodowe
3. Innowacyjność
3. Innowacyjność
4. Zręczność
4. Zręczność
5. Współdziałanie
5. Współdziałanie
75
75
55
55
45
45
25
25
25
25
60
60
35
35
20
20
25
25
20
20
B. Odpowiedzialność
B. Odpowiedzialność
1. Przebieg i skutki pracy
1. Przebieg i skutki pracy
2. Decyzje
2. Decyzje
3. Środki i przedmioty pracy
3. Środki i przedmioty pracy
4. Bezpieczeństwo innych
4. Bezpieczeństwo innych
osób
osób
5. Kontakty zewnętrzne
5. Kontakty zewnętrzne
60
60
50
50
25
25
25
25
20
20
35
35
35
35
25
25
25
25
20
20
C. Uciążliwość pracy
C. Uciążliwość pracy
1. Wysiłek fizyczny
1. Wysiłek fizyczny
2. Wysiłek psychonerwowy
2. Wysiłek psychonerwowy
3. Wysiłek umysłowy
3. Wysiłek umysłowy
4. Monotonia, monotypia
4. Monotonia, monotypia
45
45
25
25
25
25
20
20
30
30
20
20
20
20
10
10
D. Warunki pracy
D. Warunki pracy
1. Uciążliwość środowiska
1. Uciążliwość środowiska
pracy
pracy
2. Czynniki niebezpieczne
2. Czynniki niebezpieczne
70
70
20
20
25
25
15
15
Maksymalna liczba punktów
Maksymalna liczba punktów
630
630
420
420
Taryfikator kwalifikacyjny
Taryfikator kwalifikacyjny
Taryfikator kwalifikacyjny określa liczbę kategorii
zaszeregowania oraz zasady zaszeregowania stanowisk
pracy do poszczególnych stanowisk pracy. Nazwa
taryfikator kwalifikacyjny pochodzi stąd, że powstał on w
okresie, kiedy głównymi czynnikami różnicowania płac
zasadniczych były kwalifikacje mierzone poziomem wiedzy
niezbędnej i umiejętnościami praktycznymi.
Obecnie w wyniku rozwoju zasad oceny pracy, przy
zaszeregowaniu do kategorii i różnicowaniu płac
zasadniczych bierze się pod uwagę znacznie szerszy
zakres wymagań.
Taryfikator kwalifikacyjny stanowi narzędzie służące do
wiązania różnic pracy z wynagrodzeniem i ułatwienie przy
ustalaniu pionowych różnic płac i zapewnieniu właściwej
hierarchii poszczególnych prac i stanowisk. W tabeli
przedstawiono rozpiętości punktowych dla poszczególnych
kategorii zaszeregowania według metody UMEWAP - 95.
Tabela rozpiętości punktowych dla
Tabela rozpiętości punktowych dla
poszczególnych kategorii zaszeregowania
poszczególnych kategorii zaszeregowania
Kategoria zaszeregowania
Liczba punktów
I
I
0 – 35
0 – 35
II
II
36 – 50
36 – 50
III
III
51 – 65
51 – 65
IV
IV
66 – 80
66 – 80
V
V
81 – 95
81 – 95
VI
VI
96 – 110
96 – 110
VII
VII
111 – 125
111 – 125
VIII
VIII
126 – 140
126 – 140
IX
IX
141 – 160
141 – 160
X
X
161 – 180
161 – 180
XI
XI
181 – 200
181 – 200
XII
XII
201 – 220
201 – 220
XIII
XIII
221 – 240
221 – 240
XIV
XIV
241 – 260
241 – 260
XV
XV
261 – 285
261 – 285
XVI
XVI
286 – 310
286 – 310
XVII
XVII
311 – 335
311 – 335
Klucz analityczny do kryterium
Klucz analityczny do kryterium
„Wykształcenie zawodowe” (A.1)
„Wykształcenie zawodowe” (A.1)
Stopień
złożoności
Wymagania pracy
Liczba
punktów
1
1
Ukończona szkoła podstawowa
Ukończona szkoła podstawowa
5
5
2
2
Ukończona szkoła podstawowa i kurs przysposobienia
Ukończona szkoła podstawowa i kurs przysposobienia
zawodowego
zawodowego
10
10
3
3
Ukończona zasadnicza szkoła zawodowa o wymaganym na
Ukończona zasadnicza szkoła zawodowa o wymaganym na
stanowisku profilu
stanowisku profilu
15
15
4
4
Ukończona zasadnicza szkoła zawodowa o wymaganym
Ukończona zasadnicza szkoła zawodowa o wymaganym
profilu plus obligatoryjne przeszkolenie lub specjalistyczne
profilu plus obligatoryjne przeszkolenie lub specjalistyczne
uprawnienia
uprawnienia
20
20
5
5
Ukończona szkoła średnia o wymaganym profilu
Ukończona szkoła średnia o wymaganym profilu
35
35
6
6
Ukończona szkoła średnia o wymaganym profilu plus
Ukończona szkoła średnia o wymaganym profilu plus
obligatoryjne przeszkolenie lub kierunkowe studium
obligatoryjne przeszkolenie lub kierunkowe studium
pomaturalne lub specjalne uprawnienia
pomaturalne lub specjalne uprawnienia
40
40
7
7
Ukończona szkoła wyższa o profilu właściwym dla danego
Ukończona szkoła wyższa o profilu właściwym dla danego
stanowiska
stanowiska
55
55
8
8
Ukończona szkoła wyższa o właściwym profilu plus
Ukończona szkoła wyższa o właściwym profilu plus
kierunkowe dokształcanie, np. studia podyplomowe,
kierunkowe dokształcanie, np. studia podyplomowe,
specjalne uprawnienia
specjalne uprawnienia
60
60
Klucz analityczny do kryterium
Klucz analityczny do kryterium
„Doświadczenie zawodowe” (A.2)
„Doświadczenie zawodowe” (A.2)
Stopień
złożoności
Wymagania pracy
Liczba
punktów
1
1
Nie jest wymagane doświadczenie zawodowe. Wystarcza krótkie
Nie jest wymagane doświadczenie zawodowe. Wystarcza krótkie
przyuczenie na stanowisko do 1 miesiąca. Prace proste powtarzalne.
przyuczenie na stanowisko do 1 miesiąca. Prace proste powtarzalne.
1
1
2
2
Wystarcza przyuczenie na stanowisku w granicach 1 - 6 miesięcy. Prace
Wystarcza przyuczenie na stanowisku w granicach 1 - 6 miesięcy. Prace
dość proste powtarzalne lub niewielka zmienność prac podobnych.
dość proste powtarzalne lub niewielka zmienność prac podobnych.
5
5
3
3
Na opanowanie umiejętności wykonywania zespołu czynności potrzeba w
Na opanowanie umiejętności wykonywania zespołu czynności potrzeba w
przybliżeniu roczną praktykę w specjalności. Prace powtarzalne o
przybliżeniu roczną praktykę w specjalności. Prace powtarzalne o
przeciętnym stopniu trudności lub proste prace zmienne.
przeciętnym stopniu trudności lub proste prace zmienne.
10
10
4
4
Na opanowanie umiejętności wykonywania zespołu czynności potrzeba 2 –
Na opanowanie umiejętności wykonywania zespołu czynności potrzeba 2 –
3 letniej praktyki w specjalności. Dość złożone prace powtarzalne lub
3 letniej praktyki w specjalności. Dość złożone prace powtarzalne lub
prace zmienne o przeciętnym stopniu trudności.
prace zmienne o przeciętnym stopniu trudności.
15
15
5
5
Na opanowanie umiejętności wykonywania szerokiego i zmiennego zakresu
Na opanowanie umiejętności wykonywania szerokiego i zmiennego zakresu
dość złożonych czynności potrzebna 4 – 5 letnia praktyka w specjalności.
dość złożonych czynności potrzebna 4 – 5 letnia praktyka w specjalności.
Wskazana aktualizacja wiedzy.
Wskazana aktualizacja wiedzy.
20
20
6
6
Szeroki i zmienny zakres złożonych czynności. Wymagana znajomość
Szeroki i zmienny zakres złożonych czynności. Wymagana znajomość
przebiegu czynności na współpracujących stanowiskach oraz aktualizacja
przebiegu czynności na współpracujących stanowiskach oraz aktualizacja
wiedzy. Dla prawidłowego wykonywania pracy konieczna 6 -7 letnia
wiedzy. Dla prawidłowego wykonywania pracy konieczna 6 -7 letnia
praktyka w zawodzie.
praktyka w zawodzie.
25
25
7
7
Złożony charakter procesów lub procedur. Wymagana znajomość
Złożony charakter procesów lub procedur. Wymagana znajomość
organizacji, podziału, przebiegu i charakteru pracy na szeregu
organizacji, podziału, przebiegu i charakteru pracy na szeregu
stanowiskach w przedsiębiorstwie. Konieczna aktualizacja wiedzy.
stanowiskach w przedsiębiorstwie. Konieczna aktualizacja wiedzy.
Wskazane posiadanie wiedzy interdyscyplinarnej. Pożądana ponad 7 -
Wskazane posiadanie wiedzy interdyscyplinarnej. Pożądana ponad 7 -
letnia praktyka w zawodzie.
letnia praktyka w zawodzie.
30
30
8
8
Bardzo złożony charakter procesów lub procedur. Doświadczenie w
Bardzo złożony charakter procesów lub procedur. Doświadczenie w
kierowaniu dużymi zespołami, koordynowaniu złożonych i
kierowaniu dużymi zespołami, koordynowaniu złożonych i
odpowiedzialnych przedsięwzięć. Umiejętność działania w warunkach
odpowiedzialnych przedsięwzięć. Umiejętność działania w warunkach
ryzyka i niepewności. Konieczna aktualizacja wiedzy oraz posiadanie
ryzyka i niepewności. Konieczna aktualizacja wiedzy oraz posiadanie
wiedzy interdyscyplinarnej. Pożądana ponad 7 - letnia praktyka w
wiedzy interdyscyplinarnej. Pożądana ponad 7 - letnia praktyka w
zawodzie.
zawodzie.
35
35
Klucz analityczny do kryterium
Klucz analityczny do kryterium
„Innowacyjność, twórczość” (A.3)
„Innowacyjność, twórczość” (A.3)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Sposób wykonania pracy (czynności, operacji) jest
Sposób wykonania pracy (czynności, operacji) jest
jednoznacznie określony przez instrukcje, regulamin
jednoznacznie określony przez instrukcje, regulamin
pracy, proces technologiczny, polecenie przełożonego.
pracy, proces technologiczny, polecenie przełożonego.
0
0
-
-
2
2
Praca wymaga samodzielnego wyboru wariantu
Praca wymaga samodzielnego wyboru wariantu
realizacyjnego lub sposobu wykonania. Myślenie
realizacyjnego lub sposobu wykonania. Myślenie
analityczne.
analityczne.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Wykonanie pracy jest związane z doskonaleniem i ( lub)
Wykonanie pracy jest związane z doskonaleniem i ( lub)
adoptowaniem istniejących rozwiązań do nowych
adoptowaniem istniejących rozwiązań do nowych
potrzeb i możliwości przedsiębiorstwa. Wprowadzane
potrzeb i możliwości przedsiębiorstwa. Wprowadzane
zmiany odnoszą się do jednorodnych zagadnień.
zmiany odnoszą się do jednorodnych zagadnień.
Interpretacja zjawisk i procesów. Myślenie syntetyczne.
Interpretacja zjawisk i procesów. Myślenie syntetyczne.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Praca wymaga udoskonalenia i (lub) adoptowania
Praca wymaga udoskonalenia i (lub) adoptowania
złożonych i różnorodnych zagadnień, działania, w
złożonych i różnorodnych zagadnień, działania, w
nowych warunkach gospodarki rynkowej. Zmienność
nowych warunkach gospodarki rynkowej. Zmienność
sytuacji i otoczenia wymaga ciągłej pomysłowości i
sytuacji i otoczenia wymaga ciągłej pomysłowości i
innowacyjności. Myślenie syntetyczne.
innowacyjności. Myślenie syntetyczne.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Praca o najwyższej skali trudności, wymagająca
Praca o najwyższej skali trudności, wymagająca
krytycznej analizy stanu istniejącego lub badań
krytycznej analizy stanu istniejącego lub badań
rozpoznawczych oraz projektowania i testowania
rozpoznawczych oraz projektowania i testowania
rozwiązań. Konieczna znajomość i wykorzystanie
rozwiązań. Konieczna znajomość i wykorzystanie
najnowszych osiągnięć w danej dziedzinie działalności
najnowszych osiągnięć w danej dziedzinie działalności
przedsiębiorstwa. Myślenie twórcze.
przedsiębiorstwa. Myślenie twórcze.
25
25
18 – 25
18 – 25
Klucz analityczny do kryterium „Zręczność”
Klucz analityczny do kryterium „Zręczność”
(A.4)
(A.4)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Prace wymagające zręczności fizycznej.
Prace wymagające zręczności fizycznej.
0
0
-
-
2
2
Prace wymagające normalnej zręczności fizycznej.
Prace wymagające normalnej zręczności fizycznej.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Prace wymagające zwiększonej zręczności fizycznej
Prace wymagające zwiększonej zręczności fizycznej
lub precyzji ruchów.
lub precyzji ruchów.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Procesy wymagające dużej zręczności fizycznej i
Procesy wymagające dużej zręczności fizycznej i
precyzji ruchów.
precyzji ruchów.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Prace wymagające bardzo dużej zręczności
Prace wymagające bardzo dużej zręczności
fizycznej i wysokiej precyzji ruchów.
fizycznej i wysokiej precyzji ruchów.
25
25
18 – 25
18 – 25
Klucz analityczny do kryterium
Klucz analityczny do kryterium
„Współdziałanie” (A.5)
„Współdziałanie” (A.5)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Prace nie wymagające współdziałania - wykonywane
Prace nie wymagające współdziałania - wykonywane
samodzielnie.
samodzielnie.
0
0
-
-
2
2
Prace zespołowe wymagające skoordynowania ruchów
Prace zespołowe wymagające skoordynowania ruchów
roboczych, dostosowania tempa własnej pracy do
roboczych, dostosowania tempa własnej pracy do
tempa pracy współpracowników. Indywidualne prace
tempa pracy współpracowników. Indywidualne prace
polegające na obsłudze innych osób - interesantów,
polegające na obsłudze innych osób - interesantów,
klientów.
klientów.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Prace indywidualne, wymagające częstego uzgadniania
Prace indywidualne, wymagające częstego uzgadniania
działań z pracownikami innych komórek lub zbierania
działań z pracownikami innych komórek lub zbierania
informacji. Prace zespołowe wymagające współdziałania
informacji. Prace zespołowe wymagające współdziałania
przy wykonywaniu zmiennych zadań lub w zmiennym
przy wykonywaniu zmiennych zadań lub w zmiennym
składzie zespołu. Koordynacja działań zespołów
składzie zespołu. Koordynacja działań zespołów
wykonujących średnio złożone i powtarzalne czynności.
wykonujących średnio złożone i powtarzalne czynności.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Prace indywidualne wymagające umiejętności
Prace indywidualne wymagające umiejętności
przekonywania i dyskusji oraz oddziaływania na
przekonywania i dyskusji oraz oddziaływania na
postawy innych. Prace związane z obsługą
postawy innych. Prace związane z obsługą
obcokrajowców. Koordynacja pracy zespołów
obcokrajowców. Koordynacja pracy zespołów
wykonujących różnorodne i bardzo złożone zadania.
wykonujących różnorodne i bardzo złożone zadania.
Prace wymagające doboru pracowników do zespołów,
Prace wymagające doboru pracowników do zespołów,
organizowania pracy i motywowania innych osób.
organizowania pracy i motywowania innych osób.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Prace związane z prowadzeniem odpowiedzialnych
Prace związane z prowadzeniem odpowiedzialnych
negocjacji ( np. handlowych, dotyczących umów
negocjacji ( np. handlowych, dotyczących umów
zbiorowych, rozstrzyganie konfliktów społecznych).
zbiorowych, rozstrzyganie konfliktów społecznych).
Koordynacja prac prowadzonych przez szereg
Koordynacja prac prowadzonych przez szereg
specjalistycznych komórek organizacyjnych, związanych
specjalistycznych komórek organizacyjnych, związanych
z opracowywaniem wspólnych projektów, planów,
z opracowywaniem wspólnych projektów, planów,
programów, ocen itd.
programów, ocen itd.
20
20
18 - 20
18 - 20
Klucz analityczny do kryterium
Klucz analityczny do kryterium
„Odpowiedzialność za przebieg i skutki
„Odpowiedzialność za przebieg i skutki
pracy” (B.1)
pracy” (B.1)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Praca własna, prosta, określona w instrukcjach,
Praca własna, prosta, określona w instrukcjach,
kontrolowana.
kontrolowana.
1
1
-
-
2
2
Praca własna, przeciętnie złożona, częściowo
Praca własna, przeciętnie złożona, częściowo
kontrolowana.
kontrolowana.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Złożona praca własna o znacznym stopniu
Złożona praca własna o znacznym stopniu
samodzielności.
samodzielności.
Odpowiedzialność za pracę brygady, pracowni, sekcji,
Odpowiedzialność za pracę brygady, pracowni, sekcji,
zespołu.
zespołu.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Złożona praca własna o dużym stopniu samodzielności.
Złożona praca własna o dużym stopniu samodzielności.
Odpowiedzialność za przebieg procesów produkcyjnych
Odpowiedzialność za przebieg procesów produkcyjnych
na wydziale (kierownik zmiany, mistrz, starszy mistrz).
na wydziale (kierownik zmiany, mistrz, starszy mistrz).
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Bardzo złożona praca własna, w pełni samodzielna.
Bardzo złożona praca własna, w pełni samodzielna.
Odpowiedzialność za pracę działów i wydziałów
Odpowiedzialność za pracę działów i wydziałów
pomocniczych i produkcyjnych.
pomocniczych i produkcyjnych.
20
20
18 – 22
18 – 22
6
6
Praca własna o wybitnej skali trudności i
Praca własna o wybitnej skali trudności i
odpowiedzialności.
odpowiedzialności.
Odpowiedzialność za pracę działów i wydziałów o
Odpowiedzialność za pracę działów i wydziałów o
kluczowym znaczeniu dla działalności przedsiębiorstwa.
kluczowym znaczeniu dla działalności przedsiębiorstwa.
25
25
23 – 27
23 – 27
7
7
Odpowiedzialność za pracę wyodrębnionych
Odpowiedzialność za pracę wyodrębnionych
organizacyjnie lub finansowo jednostek (zakładów,
organizacyjnie lub finansowo jednostek (zakładów,
oddziałów filii) przedsiębiorstwa
oddziałów filii) przedsiębiorstwa
30
30
28 – 32
28 – 32
8
8
Odpowiedzialność za pracę pionów lub służb w
Odpowiedzialność za pracę pionów lub służb w
przedsiębiorstwie.
przedsiębiorstwie.
35
35
33 – 35
33 – 35
Klucz analityczny do kryterium „Odpowiedzialność
Klucz analityczny do kryterium „Odpowiedzialność
za decyzje” (B.2)
za decyzje” (B.2)
Stopień
złożoności
Wymagania pracy
Liczba
punktów
Granica
odchyleń
1
1
Decyzje dotyczące pracy własnej, kontrolowanej przez
Decyzje dotyczące pracy własnej, kontrolowanej przez
przełożonych.
przełożonych.
Decyzje w sytuacjach charakteryzujących się pewnością danych.
Decyzje w sytuacjach charakteryzujących się pewnością danych.
1
1
-
-
2
2
Decyzje dotyczące wyboru sposobu wykonywania pracy w
Decyzje dotyczące wyboru sposobu wykonywania pracy w
granicach określonych przepisami, instrukcjami lub ustalonymi
granicach określonych przepisami, instrukcjami lub ustalonymi
regułami.
regułami.
Decyzje związane z kierowaniem brygadą lub zespołem kilku
Decyzje związane z kierowaniem brygadą lub zespołem kilku
pracowników.
pracowników.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Decyzje o charakterze regulacyjnym, dyspozycyjnym, dotyczące
Decyzje o charakterze regulacyjnym, dyspozycyjnym, dotyczące
wąskiego odcinka działalności przedsiębiorstwa. Decyzje
wąskiego odcinka działalności przedsiębiorstwa. Decyzje
podejmowane w sytuacjach częściowego ryzyka.
podejmowane w sytuacjach częściowego ryzyka.
Decyzje związane z nadzorowaniem procesów produkcyjnych na
Decyzje związane z nadzorowaniem procesów produkcyjnych na
wydziale (kierownik zmiany, mistrz, starszy mistrz).
wydziale (kierownik zmiany, mistrz, starszy mistrz).
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Decyzje dotyczące rozstrzygania wieloaspektowych problemów
Decyzje dotyczące rozstrzygania wieloaspektowych problemów
wpływających na realizację zadań komórek organizacyjnych.
wpływających na realizację zadań komórek organizacyjnych.
Decyzje podejmowane w sytuacjach ryzyka. Decyzje związane z
Decyzje podejmowane w sytuacjach ryzyka. Decyzje związane z
kierowaniem i nadzorowaniem pracy działów i wydziałów
kierowaniem i nadzorowaniem pracy działów i wydziałów
pomocniczych.
pomocniczych.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Decyzje dotyczące wyboru rozwiązań o istotnym znaczeniu dla
Decyzje dotyczące wyboru rozwiązań o istotnym znaczeniu dla
bieżącej działalności przedsiębiorstwa. Decyzje podejmowane w
bieżącej działalności przedsiębiorstwa. Decyzje podejmowane w
warunkach dużego ryzyka.
warunkach dużego ryzyka.
Decyzje związane z kierowaniem i nadzorowaniem pracy działów i
Decyzje związane z kierowaniem i nadzorowaniem pracy działów i
wydziałów o kluczowym znaczeniu dla działalności
wydziałów o kluczowym znaczeniu dla działalności
przedsiębiorstwa.
przedsiębiorstwa.
20
20
18 – 22
18 – 22
6
6
Decyzje o charakterze problemowym, wyznaczające zadania i
Decyzje o charakterze problemowym, wyznaczające zadania i
zasadnicze cele w określonej dziedzinie działalności
zasadnicze cele w określonej dziedzinie działalności
przedsiębiorstwa.
przedsiębiorstwa.
Decyzje związane z kierowaniem i nadzorowaniem pracy
Decyzje związane z kierowaniem i nadzorowaniem pracy
wyodrębnionych organizacyjnie lub finansowo jednostek
wyodrębnionych organizacyjnie lub finansowo jednostek
(zakładów, oddziałów, filii) przedsiębiorstwa.
(zakładów, oddziałów, filii) przedsiębiorstwa.
25
25
23 – 27
23 – 27
7
7
Decyzje o charakterze strategicznym determinujące
Decyzje o charakterze strategicznym determinujące
długookresową działalność produkcyjną, finansową i
długookresową działalność produkcyjną, finansową i
organizacyjną przedsiębiorstwa. Decyzje związane z kierowaniem
organizacyjną przedsiębiorstwa. Decyzje związane z kierowaniem
i nadzorowaniem pracy pionów lub służb w przedsiębiorstwie.
i nadzorowaniem pracy pionów lub służb w przedsiębiorstwie.
35
35
30 – 35
30 – 35
Klucz analityczny do kryterium „Odpowiedzialność
Klucz analityczny do kryterium „Odpowiedzialność
za środki i przedmioty pracy” (B.3)
za środki i przedmioty pracy” (B.3)
Stopień
złożoności
Wymagania pracy
Liczba
punktów
Granica
odchyleń
1
1
Nieznaczna odpowiedzialność. Przy normalnym natężeniu
Nieznaczna odpowiedzialność. Przy normalnym natężeniu
uwagi i przestrzeganiu przepisów powierzone urządzenia i
uwagi i przestrzeganiu przepisów powierzone urządzenia i
materiały bardzo rzadko ulegają uszkodzeniu.
materiały bardzo rzadko ulegają uszkodzeniu.
1
1
-
-
2
2
Średnia odpowiedzialność. Konstrukcja urządzeń lub
Średnia odpowiedzialność. Konstrukcja urządzeń lub
technologia pracy stwarza średnie prawdopodobieństwo
technologia pracy stwarza średnie prawdopodobieństwo
uszkodzenia urządzeń lub materiałów o małej wartości lub
uszkodzenia urządzeń lub materiałów o małej wartości lub
niewielkie prawdopodobieństwo uszkodzenia przedmiotów
niewielkie prawdopodobieństwo uszkodzenia przedmiotów
pracy o średniej wartości.
pracy o średniej wartości.
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
przedmiotami pracy małej wartości.
przedmiotami pracy małej wartości.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Zwiększona odpowiedzialność. Duża wartość powierzonych
Zwiększona odpowiedzialność. Duża wartość powierzonych
urządzeń, ale przy zwiększonej koncentracji uwagi
urządzeń, ale przy zwiększonej koncentracji uwagi
prawdopodobieństwo uszkodzenia lub zniszczenia małe.
prawdopodobieństwo uszkodzenia lub zniszczenia małe.
Średnie prawdopodobieństwo szkód przy przedmiotach
Średnie prawdopodobieństwo szkód przy przedmiotach
pracy o średniej wartości lub małe prawdopodobieństwo
pracy o średniej wartości lub małe prawdopodobieństwo
szkód przy przedmiotach o dużej wartości.
szkód przy przedmiotach o dużej wartości.
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
przedmiotami pracy o średniej wartości.
przedmiotami pracy o średniej wartości.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Duża odpowiedzialność. Ciągła możliwość uszkodzenia
Duża odpowiedzialność. Ciągła możliwość uszkodzenia
urządzeń o bardzo dużej wartości, co grozi przestojem
urządzeń o bardzo dużej wartości, co grozi przestojem
gniazda lub linii. Duże prawdopodobieństwo szkód przy
gniazda lub linii. Duże prawdopodobieństwo szkód przy
przedmiotach o dużej wartości.
przedmiotach o dużej wartości.
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
przedmiotami pracy o dużej wartości.
przedmiotami pracy o dużej wartości.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Ciągła możliwość uszkodzenia urządzeń o bardzo dużej
Ciągła możliwość uszkodzenia urządzeń o bardzo dużej
wartości, co grozi przestojem wydziału lub zakładu. Bardzo
wartości, co grozi przestojem wydziału lub zakładu. Bardzo
duża możliwość szkód przy przedmiotach pracy o bardzo
duża możliwość szkód przy przedmiotach pracy o bardzo
wysokiej wartości.
wysokiej wartości.
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
Pośrednia odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad środkami i
przedmiotami pracy o bardzo dużej wartości.
przedmiotami pracy o bardzo dużej wartości.
25
25
18 - 25
18 - 25
Klucz analityczny do kryterium
Klucz analityczny do kryterium
„Odpowiedzialność za bezpieczeństwo
„Odpowiedzialność za bezpieczeństwo
innych osób” (B.4)
innych osób” (B.4)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Brak odpowiedzialności. Przy przestrzeganiu przepisów bhp,
Brak odpowiedzialności. Przy przestrzeganiu przepisów bhp,
postępowaniu zgodnym z doświadczeniem zawodowym i
postępowaniu zgodnym z doświadczeniem zawodowym i
przy normalnej uwadze nie występuje zagrożenie dla innych
przy normalnej uwadze nie występuje zagrożenie dla innych
osób.
osób.
0
0
-
-
2
2
Średnia odpowiedzialność. Pomimo przestrzegania
Średnia odpowiedzialność. Pomimo przestrzegania
przepisów bhp i doświadczenia zawodowego istnieje pewne
przepisów bhp i doświadczenia zawodowego istnieje pewne
ryzyko spowodowania wypadku zagrażającego innym
ryzyko spowodowania wypadku zagrażającego innym
osobom.
osobom.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Zwiększona odpowiedzialność. Prace na stanowiskach, gdzie
Zwiększona odpowiedzialność. Prace na stanowiskach, gdzie
mimo przestrzegania przepisów bhp i uwagi pracownika
mimo przestrzegania przepisów bhp i uwagi pracownika
istnieje zwiększone ryzyko wypadkowe, zagrażające zdrowiu
istnieje zwiększone ryzyko wypadkowe, zagrażające zdrowiu
lub życiu u innych osób.
lub życiu u innych osób.
Odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad grupa osób na
Odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad grupa osób na
stanowiskach o małym i średnim zagrożeniu wypadkowym.
stanowiskach o małym i średnim zagrożeniu wypadkowym.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Duża odpowiedzialność. Prace w warunkach, które mimo
Duża odpowiedzialność. Prace w warunkach, które mimo
zachowania wszelkich zasad bezpieczeństwa, mogą
zachowania wszelkich zasad bezpieczeństwa, mogą
powodować duże zagrożenie dla zdrowia i życia innych osób.
powodować duże zagrożenie dla zdrowia i życia innych osób.
Praca z dziećmi i młodzieżą lub innymi osobami
Praca z dziećmi i młodzieżą lub innymi osobami
wymagającymi opieki.
wymagającymi opieki.
Odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad grupą osób na
Odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad grupą osób na
stanowiskach o zwiększonym zagrożeniu wypadkami.
stanowiskach o zwiększonym zagrożeniu wypadkami.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Bardzo duża odpowiedzialność. Bardzo duże ryzyko dla
Bardzo duża odpowiedzialność. Bardzo duże ryzyko dla
zdrowia i życia innych osób, wynikające z ukrytych lub
zdrowia i życia innych osób, wynikające z ukrytych lub
trudnych do przewidzenia zagrożeń.
trudnych do przewidzenia zagrożeń.
Odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad osobami
Odpowiedzialność z tytułu nadzoru nad osobami
pracującymi w warunkach bardzo dużego i ciągłego
pracującymi w warunkach bardzo dużego i ciągłego
zagrożenia ciężkimi wypadkami lub śmiercią.
zagrożenia ciężkimi wypadkami lub śmiercią.
25
25
18 - 25
18 - 25
Klucz analityczny do kryterium
Klucz analityczny do kryterium
„Odpowiedzialność za kontakty zewnętrzne”
„Odpowiedzialność za kontakty zewnętrzne”
(B.5)
(B.5)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Prace nie wymagające kontaktów zewnętrznych lub
Prace nie wymagające kontaktów zewnętrznych lub
wymagające sporadycznych kontaktów
wymagające sporadycznych kontaktów
0
0
-
-
2
2
Odpowiedzialność z tytułu dość częstych,
Odpowiedzialność z tytułu dość częstych,
rutynowych kontaktów zewnętrznych w zakresie
rutynowych kontaktów zewnętrznych w zakresie
jednorodnych zagadnień.
jednorodnych zagadnień.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Odpowiedzialność z tytułu dość częstych kontaktów
Odpowiedzialność z tytułu dość częstych kontaktów
dotyczących jednorodnych ale złożonych
dotyczących jednorodnych ale złożonych
zagadnień, mających istotny wpływ na prawidłowe
zagadnień, mających istotny wpływ na prawidłowe
funkcjonowanie określonej dziedziny działalności
funkcjonowanie określonej dziedziny działalności
przedsiębiorstwa.
przedsiębiorstwa.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Odpowiedzialność z tytułu stałych kontaktów i
Odpowiedzialność z tytułu stałych kontaktów i
stałej współpracy z krajowymi i zagranicznymi
stałej współpracy z krajowymi i zagranicznymi
podmiotami gospodarczymi lub instytucjami w
podmiotami gospodarczymi lub instytucjami w
kluczowych zagadnieniach dla funkcjonowania
kluczowych zagadnieniach dla funkcjonowania
przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki
przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki
rynkowej. Odpowiedzialność z tytułu
rynkowej. Odpowiedzialność z tytułu
reprezentowania interesów przedsiębiorstwa w
reprezentowania interesów przedsiębiorstwa w
określonej dziedzinie działalności w kontaktach
określonej dziedzinie działalności w kontaktach
krajowych i zagranicznych.
krajowych i zagranicznych.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Odpowiedzialność z tytułu reprezentowania
Odpowiedzialność z tytułu reprezentowania
interesów przedsiębiorstwa w kontaktach z
interesów przedsiębiorstwa w kontaktach z
krajowymi i zagranicznymi podmiotami
krajowymi i zagranicznymi podmiotami
gospodarczymi lub instytucjami.
gospodarczymi lub instytucjami.
20
20
18 - 20
18 - 20
Klucz analityczny do kryterium „Wysiłek fizyczny”
Klucz analityczny do kryterium „Wysiłek fizyczny”
(C.1)
(C.1)
Stopień
złożoności
Wymagania pracy
Liczba
punktów
Granica
odchyleń
1
1
Prace bardzo lekkie, wymagające małego lub normalnego wysiłku
Prace bardzo lekkie, wymagające małego lub normalnego wysiłku
fizycznego - wykonywane przeważnie w pozycji siedzącej lub
fizycznego - wykonywane przeważnie w pozycji siedzącej lub
stojącej bez obciążania mięśni ( operowanie przedmiotami o
stojącej bez obciążania mięśni ( operowanie przedmiotami o
ciężarze do 1 kg)
ciężarze do 1 kg)
0
0
-
-
2
2
Prace lekkie, wymagające zwiększonego wysiłku fizycznego na
Prace lekkie, wymagające zwiększonego wysiłku fizycznego na
skutek stałego operowania przedmiotami o ciężarze do 5 kg lub
skutek stałego operowania przedmiotami o ciężarze do 5 kg lub
okresowego operowania przedmiotami o ciężarze od 5 do 10 kg
okresowego operowania przedmiotami o ciężarze od 5 do 10 kg
Prace w okresowo niewygodnej pozycji bez obciążenia mięśni.
Prace w okresowo niewygodnej pozycji bez obciążenia mięśni.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Prace średnio ciężkie, wymagające stałego operowania
Prace średnio ciężkie, wymagające stałego operowania
przedmiotami o ciężarze od 5 do 10 kg lub okresowego
przedmiotami o ciężarze od 5 do 10 kg lub okresowego
operowania przedmiotami o ciężarze od 10 do 15 kg. Prace w
operowania przedmiotami o ciężarze od 10 do 15 kg. Prace w
okresowo niewygodnej pozycji z niewielkim obciążeniem mięśni.
okresowo niewygodnej pozycji z niewielkim obciążeniem mięśni.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Prace średnio ciężkie, wymagające stałego operowania
Prace średnio ciężkie, wymagające stałego operowania
przedmiotami o ciężarze od 10 do 15 kg lub okresowego
przedmiotami o ciężarze od 10 do 15 kg lub okresowego
operowania przedmiotami o ciężarze od 15 do 20 kg Prace
operowania przedmiotami o ciężarze od 15 do 20 kg Prace
wykonywane stale w niewygodnej pozycji ze znacznym stopniem
wykonywane stale w niewygodnej pozycji ze znacznym stopniem
obciążenia mięśni.
obciążenia mięśni.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Prace średnio ciężkie wymagające stałego operowania
Prace średnio ciężkie wymagające stałego operowania
przedmiotami o ciężarze od 15 do 20 kg lub okresowego
przedmiotami o ciężarze od 15 do 20 kg lub okresowego
operowania przedmiotami o ciężarze od 20 do 35 kg.
operowania przedmiotami o ciężarze od 20 do 35 kg.
Przenoszenie ciężarów o wadze 10 - 15 kg w różnych poziomach.
Przenoszenie ciężarów o wadze 10 - 15 kg w różnych poziomach.
Prace wykonywane stale w niewygodnej pozycji ze znacznym
Prace wykonywane stale w niewygodnej pozycji ze znacznym
stopniem obciążenia kończyn górnych.
stopniem obciążenia kończyn górnych.
20
20
18 – 22
18 – 22
6
6
Prace ciężkie wymagające stałego operowania przedmiotami o
Prace ciężkie wymagające stałego operowania przedmiotami o
ciężarze od 20 do 35 kg okresowego operowania przedmiotami o
ciężarze od 20 do 35 kg okresowego operowania przedmiotami o
ciężarze od 35 do 50 kg na różnych poziomach. Używanie
ciężarze od 35 do 50 kg na różnych poziomach. Używanie
ciężkich narzędzi o wadze do 5 kg w nisko pochylonej lub
ciężkich narzędzi o wadze do 5 kg w nisko pochylonej lub
klęczącej pozycji.
klęczącej pozycji.
25
25
23 – 27
23 – 27
7
7
Prace ciężkie, wymagające stałego operowania przedmiotami o
Prace ciężkie, wymagające stałego operowania przedmiotami o
ciężarze od 35 do 50 kg lub częstego operowania przedmiotami o
ciężarze od 35 do 50 kg lub częstego operowania przedmiotami o
ciężarze powyżej 50 kg. Przenoszenie ciężarów o wadze 20 - 35
ciężarze powyżej 50 kg. Przenoszenie ciężarów o wadze 20 - 35
kg na różnych poziomach. Używanie ciężkich narzędzi o wadze
kg na różnych poziomach. Używanie ciężkich narzędzi o wadze
ponad 5 kg w nisko pochylonej lub klęczącej pozycji.
ponad 5 kg w nisko pochylonej lub klęczącej pozycji.
30
30
28 – 30
28 – 30
Klucz analityczny do kryterium „Wysiłek
Klucz analityczny do kryterium „Wysiłek
psychonerwowy” (C.2)
psychonerwowy” (C.2)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Prace wymagające normalnego obciążenia
Prace wymagające normalnego obciążenia
receptorów zmysłowych, zwykłej uwagi.
receptorów zmysłowych, zwykłej uwagi.
1
1
-
-
2
2
Prace wymagające zwiększonego obciążenia
Prace wymagające zwiększonego obciążenia
receptorów zmysłowych i zwiększonej koncentracji
receptorów zmysłowych i zwiększonej koncentracji
uwagi przez część dnia pracy.
uwagi przez część dnia pracy.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Prace wymagające znacznego obciążenia
Prace wymagające znacznego obciążenia
receptorów zmysłowych i dużej koncentracji uwagi
receptorów zmysłowych i dużej koncentracji uwagi
przez większość dnia pracy. Prace wywołujące
przez większość dnia pracy. Prace wywołujące
stresy.
stresy.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Prace wymagające dużego obciążenia receptorów
Prace wymagające dużego obciążenia receptorów
zmysłowych i dużej koncentracji uwagi przez cały
zmysłowych i dużej koncentracji uwagi przez cały
dzień pracy. Prace wymagające odporności
dzień pracy. Prace wymagające odporności
psychicznej i opanowania szybkiej reakcji na
psychicznej i opanowania szybkiej reakcji na
spodziewany bodziec.
spodziewany bodziec.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Prace wymagające bardzo dużego ciągłego
Prace wymagające bardzo dużego ciągłego
obciążenia receptorów zmysłowych i nadzwyczajnej
obciążenia receptorów zmysłowych i nadzwyczajnej
koncentracji uwagi. Prace wymagające dużej
koncentracji uwagi. Prace wymagające dużej
odporności psychicznej i opanowania, szybkiego
odporności psychicznej i opanowania, szybkiego
refleksu w nagłych sytuacjach.
refleksu w nagłych sytuacjach.
20
20
18 - 20
18 - 20
Klucz analityczny do kryterium „Wysiłek umysłowy”
Klucz analityczny do kryterium „Wysiłek umysłowy”
(C.3)
(C.3)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Prace proste kontrolowane, wymagające
Prace proste kontrolowane, wymagające
normalnego nasilenia procesów myślowych
normalnego nasilenia procesów myślowych
związanych z przetwarzaniem prostych informacji,
związanych z przetwarzaniem prostych informacji,
bez obciążenia pamięci.
bez obciążenia pamięci.
1
1
-
-
2
2
Prace przeciętnie złożone, częściowo kontrolowane,
Prace przeciętnie złożone, częściowo kontrolowane,
wymagające zwiększonego nasilenia procesów
wymagające zwiększonego nasilenia procesów
umysłowych związanych z przetwarzaniem
umysłowych związanych z przetwarzaniem
złożonych informacji z niewielkim obciążeniem
złożonych informacji z niewielkim obciążeniem
pamięci.
pamięci.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Prace złożone o dużym stopniu samodzielności,
Prace złożone o dużym stopniu samodzielności,
wymagające okresowo dużego nasilenia procesów
wymagające okresowo dużego nasilenia procesów
myślowych związanych z przetwarzaniem
myślowych związanych z przetwarzaniem
złożonych lub różnorodnych informacji, przy
złożonych lub różnorodnych informacji, przy
jednoczesnym znacznym obciążeniu pamięci.
jednoczesnym znacznym obciążeniu pamięci.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Prace złożone w pełni samodzielne, wymagające
Prace złożone w pełni samodzielne, wymagające
stale dużego nasilenia procesów myślowych
stale dużego nasilenia procesów myślowych
związanych z przetwarzaniem skomplikowanych i
związanych z przetwarzaniem skomplikowanych i
różnorodnych informacji, przy jednoczesnym dużym
różnorodnych informacji, przy jednoczesnym dużym
obciążeniu pamięci.
obciążeniu pamięci.
15
15
13 – 17
13 – 17
5
5
Prace o bardzo dużym stopniu złożoności i
Prace o bardzo dużym stopniu złożoności i
odpowiedzialności, wymagające bardzo dużego
odpowiedzialności, wymagające bardzo dużego
nasilenia procesów myślowych związanych z
nasilenia procesów myślowych związanych z
przetwarzaniem bardzo skomplikowanych i
przetwarzaniem bardzo skomplikowanych i
różnorodnych informacji, przy jednoczesnym dużym
różnorodnych informacji, przy jednoczesnym dużym
obciążaniu pamięci.
obciążaniu pamięci.
20
20
18 - 20
18 - 20
Klucz analityczny do kryterium „Monotonia i monotypia”
Klucz analityczny do kryterium „Monotonia i monotypia”
(C.4)
(C.4)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Praca urozmaicona, brak monotonii
Praca urozmaicona, brak monotonii
0
0
-
-
2
2
Prace, przy wykonywaniu których występuje
Prace, przy wykonywaniu których występuje
okresowa monotonia spowodowana niezmiennością
okresowa monotonia spowodowana niezmiennością
procesów i warunków pracy.
procesów i warunków pracy.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Prace, przy wykonywaniu których występuje stała
Prace, przy wykonywaniu których występuje stała
monotonia spowodowana stałą niezmiennością
monotonia spowodowana stałą niezmiennością
procesów pracy i otaczających warunków.
procesów pracy i otaczających warunków.
Prace, przy wykonywaniu których występuje np.
Prace, przy wykonywaniu których występuje np.
ponad 500 powtórzeń jednakowych ruchów w ciągu
ponad 500 powtórzeń jednakowych ruchów w ciągu
zmiany roboczej.
zmiany roboczej.
10
10
8 – 10
8 – 10
Klucz analityczny do kryterium „Czynniki
Klucz analityczny do kryterium „Czynniki
niebezpieczne” (D.2)
niebezpieczne” (D.2)
Stopień
złożonoś
ci
Wymagania pracy
Liczba
punktó
w
Granica
odchyle
ń
1
1
Prace wykonywane w warunkach bezpiecznych.
Prace wykonywane w warunkach bezpiecznych.
0
0
-
-
2
2
Zagrożenie jednym czynnikiem w czasie
Zagrożenie jednym czynnikiem w czasie
przekraczającym 75% czasu pracy.
przekraczającym 75% czasu pracy.
Duże zagrożenie jednym czynnikiem w czasie nie
Duże zagrożenie jednym czynnikiem w czasie nie
przekraczającym 25% czasu pracy.
przekraczającym 25% czasu pracy.
Niewielkie zagrożenie dwoma czynnikami w czasie
Niewielkie zagrożenie dwoma czynnikami w czasie
przekraczającym 75% czasu pracy.
przekraczającym 75% czasu pracy.
5
5
3 – 7
3 – 7
3
3
Duże zagrożenie jednym czynnikiem w czasie
Duże zagrożenie jednym czynnikiem w czasie
przekraczającym 75% czasu pracy.
przekraczającym 75% czasu pracy.
Bardzo duże zagrożenie jednym czynnikiem w
Bardzo duże zagrożenie jednym czynnikiem w
czasie nie przekraczającym 25% czasu pracy.
czasie nie przekraczającym 25% czasu pracy.
Zwiększone zagrożenie dwoma czynnikami w
Zwiększone zagrożenie dwoma czynnikami w
czasie przekraczającym 25% czasu pracy.
czasie przekraczającym 25% czasu pracy.
10
10
8 – 12
8 – 12
4
4
Bardzo duże zagrożenie jednym czynnikiem w
Bardzo duże zagrożenie jednym czynnikiem w
czasie przekraczającym 75 % czasu pracy.
czasie przekraczającym 75 % czasu pracy.
Zwiększone zagrożenie dwoma czynnikami w
Zwiększone zagrożenie dwoma czynnikami w
czasie przekraczającym 75 % czasu pracy.
czasie przekraczającym 75 % czasu pracy.
15
15
13 – 15
13 – 15