Badanie podmiotowe
i przedmiotowe w pediatrii
Anna Pieczonka
Klinika Onkologii, Hematologii i Transplantologii
Pediatrycznej
Rozpoznawanie choroby –
diagnoza kliniczna
-
Poprawne zebranie wywiadu
(badanie podmiotowe)
-
Poprawne zbadanie pacjenta
(badanie przedmiotowe)
- Właściwy wybór i poprawna
interpretacja badań dodatkowych
(laboratoryjnych, obrazowych)
Badanie podmiotowe
Pierwsza lub kolejna rozmowa z
rodzicami
Ogólna ocena stanu zdrowia (choroby)
Warunki w jakich przebywa, rozwija się i
wychowuje dziecko
Badanie podmiotowe
-struktura
Dane personalne
Dane o rodzinie
Dolegliwości główne dotyczące obecnego
zachorowania
Informacje dotyczące stanu zdrowia dziecka:
choroby przebyte
choroby przewlekłe
rodzaj i/lub miejsce leczenia
szczepienia
uczulenia (w tym również na leki)
Informacje o warunkach higieniczno-
bytowych, sposobie życia i żywienia
Badanie podmiotowe –
odrębności wywiadu
pediatrycznego
Odpowiednie warunki, atmosfera
przyjazna dla pacjenta i jego opiekunów
Dziecko przebywa razem z rodzicami
Informacje o stanie zdrowia dziecka
mają charakter pośredni –relacja
rodziców
Badanie podmiotowe bez obecności
pacjenta: stany nagłe, trudności
wychowawcze, próby samobójcze
Badanie podmiotowe -
odstępstwa
W stanach wyjątkowych – zagrożenie
życia –odkładamy zbieranie wywiadu
Badanie przedmiotowe -
fizykalne
Cel badania:
Określenie prawidłowości rozwoju
fizycznego i psychoruchowego – dziecko
zdrowe
Wykrycie nieprawidłowości
narządowych lub układowych –dziecko
chore
Badanie przedmiotowe -
fizykalne
Oglądanie
Badanie dotykiem (palpacja)
Opukiwanie
Osłuchiwanie
Pomiary antropometryczne
„Instrumentarium lekarskie”
Stetoskop,
aparat do mierzenia ciśnienia,
latarka,
termometr,
taśma pomiarowa,
waga
Badanie przedmiotowe
- ocena stanu ogólnego (wrażenie
ogólne)
- wynik badania poszczególnych
narządów lub układów
Badanie przedmiotowe –stan
ogólny
Odchylenia spostrzegane przy pierwszym
kontakcie z pacjentem
Subiektywne wrażenie
Ocena stanu: dobry, ciężki, bardzo ciężki:
Świadomość (przytomność)
Stopień cierpienia (wygląd twarzy, wyraz oczu, kolor skóry)
Pozycja oraz ruchomość (ułożenie dowolne, przymusowe, chód)
Wygląd ogólny, zachowanie: aktywność samoistna, stopień
niewydolności narządowej
stopień odżywienia
proporcje ciała
Inne cechy szczególne (np. drgawki, zlewne poty, szczególny zapach
ciała)
ciepłota ciała
Badanie przedmiotowe
–wygląd i zachowanie dziecka
Baczna obserwacja!
Zainteresowanie otoczeniem
aktywność ruchowa
(apatia, zabawa)
reakcje na bodźce zewnętrzne
Badanie przedmiotowe
– wygląd i zachowanie
dziecka
Świadomość- kontrolowana zdolność
reakcji chorego na bodźce zewnętrzne i
wewnętrzne
Zamroczenie
Nieprzytomność
Śpiączka
Badanie przedmiotowe
–wygląd i zachowanie
dziecka
Wyraz twarzy
(strach , protest, ból, cierpienie)
Ułożenie ( pozycja dowolna, pozycja
wymuszona
Zaburzenia chodu
(do 2 rż na szerokiej podstawie)
Odżywienie
Odwodnienie
(zapadnięte gałki oczne, apatia, brak łez)
Zapach
(aceton głód/infekcja, zaburzenia metaboliczne)
Charakter głosu
Badanie przedmiotowe -
głowa
Czaszka –
obwód, asymetria. Ciemiączka: wymiary, zarośnięte,
stopień napięcia
Oczy:
Źrenice:
wielkość, kształt, reakcja na światło
Spojówki
Uszy:
Kształt,
Słuchowy test orientacji
Jama ustna:
Zęby –liczba, stan higieny
Język
Migdałki
Śluzówka
Badanie przedmiotowe -
głowa
Węzły chłonne:
liczba, wielkość, bolesność,
spoistość
Prawidłowe węzły chłonne –wielkość do 3mm
Tarczyca –
niepowiększona nie jest widoczna przy
oglądaniu szyi od przodu i boku
Powiększony gruczoł tarczowy- wole (klasyfikacja wg WHO)
Objawy oczne stwierdzane w chorobach tarczycy:
Objaw Grafego
Objaw Stelwaga
Objaw Moebiusa
Badanie przedmiotowe
– klatka piersiowa
Kształt:
kurza, szewska, objawy krzywicy, skolioza, garb
sercowy, wciąganie międzyżebrzy
Tor oddechowy, częstość oddechów, zaburzenia oddychania
Brodawki sutkowe:
stadium dojrzewania, szerokie
rozstawienie zespół Turnera
Serce:
Osłuchiwanie
Tętno
Ciśnienie
Płuca:
Szmery oddechowe (symetryczne, osłabione, dodatkowe)
Częstość oddechów
Opukiwanie (odgłos bębenkowy –odma, stłumiony – zapalenie płuc,
wysięk)
Badanie przedmiotowe – brzuch
Kształt:
wzdęty, zapadnięty, przepukliny
Palpacja:
bolesność uciskowa,
objawy otrzewnowe,
Objaw Blumberga
Objaw Jaworskiego
Objaw Rowsinga
Objaw Chełmońskiego
opory patologiczne,
powiększenie narządów miąższowych
Osłuchiwanie:
Charakter perystaltyki – brak, obecna, żywa
Narządy płciowe:
Wady, Stadium dojrzewania
Badanie przedmiotowe
-
Ocena stanu
neurologicznego
:
hipo-, hiperkineza, apatia, drażliwość
Odruchy fizjologiczne:
płaczu
ssania,
szukania pokarmu
chwytny górny
chwytny dolny
obejmowania Moro
skręcania tułowia
podparcia
Objaw Babińskiego
Objaw Chwostka
Objawy oponowe:
sztywności karku,
objaw Kerniga,
objaw Brudzińskiego górny i dolny
Badanie przedmiotowe
Kończyny:
kształt,
obrzęki,
zakres ruchów,
napięcie mięśniowe
niedowłady, porażenia,
Skóra:
grubość tkanki podskórnej,
sprężystość,
wysypki,
znamiona,
petocje, krwiaki
Badanie przedmiotowe – Biologiczne
układy odniesienia
Tabele liczbowe
Siatki centylowe
BMI