Choroba zakrzepowo-

Choroba zakrzepowo-

zatorowa

zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Według definicji

Według definicji

zakrzepica żył głębokich

zakrzepica żył głębokich

oznacza

oznacza

powstanie zakrzepu w układzie żył głębokich

powstanie zakrzepu w układzie żył głębokich

(przede wszystkim kończyn dolnych) pod powięzią

(przede wszystkim kończyn dolnych) pod powięzią

głęboką. Określenie to dodatkowo obejmuje

głęboką. Określenie to dodatkowo obejmuje

zakrzepicę w żyłach

zakrzepicę w żyłach

biodrowych i przeszywających.

biodrowych i przeszywających.

•

W skład pojęcia

W skład pojęcia

żylnej choroby zakrzepowo-

żylnej choroby zakrzepowo-

zatorowej

zatorowej

wchodzi

wchodzi

zakrzepica żył głębokich oraz

zakrzepica żył głębokich oraz

zatorowość płucna

zatorowość płucna

, która występuje

, która występuje

najczęściej

najczęściej

jako jej następstwo.

jako jej następstwo.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa i

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa i

związana z nią zatorowość płucna

związana z nią zatorowość płucna

występują stosunkowo często.

występują stosunkowo często.

• W Stanach Zjednoczonych żylna choroba

zakrzepowo-zatorowa dotyczy 300 000–
600 000 hospitalizacji każdego roku!

• Polska: 50–80 tysięcy nowych przypadków

zakrzepicy żył głębokich rocznie!

•

Zapadalność wzrasta wraz z wiekiem

Zapadalność wzrasta wraz z wiekiem

–

od 0,25/1000/rok u osób poniżej 40. roku życia

od 0,25/1000/rok u osób poniżej 40. roku życia

–

do około 3/1000 osób/rok w wieku 85–89 lat.

do około 3/1000 osób/rok w wieku 85–89 lat.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Wykrywalność choroby zakrzepowo-zatorowej

Wykrywalność choroby zakrzepowo-zatorowej

określa się jako zbyt późną, co wiąże się z

określa się jako zbyt późną, co wiąże się z

poważnymi komplikacjami i powikłaniami u

poważnymi komplikacjami i powikłaniami u

pacjentów.

pacjentów.

•

Śmiertelność

Śmiertelność

z powodu zatorowości płucnej

z powodu zatorowości płucnej

spowodowanej zakrzepicą żył głębokich wynosi

spowodowanej zakrzepicą żył głębokich wynosi

15–25%.

15–25%.

•

W przypadku prawidłowego i odpowiednio

W przypadku prawidłowego i odpowiednio

wcześnie prowadzonego leczenia odsetek ten

wcześnie prowadzonego leczenia odsetek ten

zmniejsza się do około 2–8%.

zmniejsza się do około 2–8%.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

PATOGENEZA

PATOGENEZA
•

W 1856 roku niemiecki patolog Rudolf

W 1856 roku niemiecki patolog Rudolf

Virchow opisał 3 podstawowe czynniki

Virchow opisał 3 podstawowe czynniki

odpowiedzialne za powstawanie zakrzepicy

odpowiedzialne za powstawanie zakrzepicy

żylnej:

żylnej:

–

uszkodzenie ściany naczynia

uszkodzenie ściany naczynia

; - błony

; - błony

wewnętrznej żyły (urazy, operacje, stan zapalny,

wewnętrznej żyły (urazy, operacje, stan zapalny,

naciek nowotworowy, niedotlenienie tkanek)

naciek nowotworowy, niedotlenienie tkanek)

–

zwolnienie przepływu krwi

zwolnienie przepływu krwi

; zastój lub

; zastój lub

zwolnienie przepływu krwi w żyłach nóg (żylaki,

zwolnienie przepływu krwi w żyłach nóg (żylaki,

zapalenia żył, uszkodzenia zastawek)

zapalenia żył, uszkodzenia zastawek)

–

niekorzystne zmiany w składzie krwi

niekorzystne zmiany w składzie krwi

zwiększające jej krzepliwość (lepkość).

zwiększające jej krzepliwość (lepkość).

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

W dystalnych częściach kończyn dolnych przepływ

W dystalnych częściach kończyn dolnych przepływ

krwi jest wolniejszy i dlatego właśnie tam dochodzi

krwi jest wolniejszy i dlatego właśnie tam dochodzi

najczęściej do powstania zakrzepu

najczęściej do powstania zakrzepu

.

.

•

Turbulentny przepływ krwi w okolicy uszkodzenia naczynia

Turbulentny przepływ krwi w okolicy uszkodzenia naczynia

powoduje osadzanie się i zlepianie się płytek krwi.

powoduje osadzanie się i zlepianie się płytek krwi.

•

Przewaga czynników inicjujących wykrzepianie nad

Przewaga czynników inicjujących wykrzepianie nad

inhibitorami krzepnięcia powoduje uruchomienie kaskady

inhibitorami krzepnięcia powoduje uruchomienie kaskady

krzepnięcia i w następstwie powiększanie się zakrzepu,

krzepnięcia i w następstwie powiększanie się zakrzepu,

składającego się głównie z fibryny, płytek krwi i krwinek

składającego się głównie z fibryny, płytek krwi i krwinek

czerwonych, który zmniejsza światło naczynia lub

czerwonych, który zmniejsza światło naczynia lub

całkowicie je zamyka, uniemożliwiając przepływ krwi i

całkowicie je zamyka, uniemożliwiając przepływ krwi i

powodując objawy niewydolności żylnej.

powodując objawy niewydolności żylnej.

•

Do powstania zakrzepicy zazwyczaj wystarcza

Do powstania zakrzepicy zazwyczaj wystarcza

wystąpienie dwóch czynników z trzech wymienionych

wystąpienie dwóch czynników z trzech wymienionych

przez Virchowa.

przez Virchowa.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

ROZPOZNAWANIE ZAKRZEPICY

ROZPOZNAWANIE ZAKRZEPICY

ŻYŁ GŁĘBOKICH

ŻYŁ GŁĘBOKICH

•

W przypadku podejrzenia zakrzepicy żył głębokich

W przypadku podejrzenia zakrzepicy żył głębokich

konieczna jest szybka diagnostyka oraz ewentualne

konieczna jest szybka diagnostyka oraz ewentualne

szybkie wdrożenie leczenia przeciwkrzepliwego z

szybkie wdrożenie leczenia przeciwkrzepliwego z

powodu ryzyka wystąpienia zatorowości płucnej.

powodu ryzyka wystąpienia zatorowości płucnej.

•

Dokładnie zebrany wywiad

Dokładnie zebrany wywiad

oraz badanie

oraz badanie

przedmiotowe są bardzo istotne, jednak zazwyczaj

przedmiotowe są bardzo istotne, jednak zazwyczaj

okazują się niewystarczające

okazują się niewystarczające

(określa się, że

(określa się, że

odsetek prawidłowych

odsetek prawidłowych

rozpoznań na tej podstawie wynosi ok. 25%).

rozpoznań na tej podstawie wynosi ok. 25%).

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Diagnostykę choroby zakrzepowo-

zatorowej

•

należy rozpocząć od oceny klinicznego

należy rozpocząć od oceny klinicznego

prawdopodobieństwa wystąpienia

prawdopodobieństwa wystąpienia

zakrzepicy żył

zakrzepicy żył

głębokich.

głębokich.

•

Ułatwieniem dla lekarza jest skala Wellsa,

Ułatwieniem dla lekarza jest skala Wellsa,

która pozwala zakwalifikować pacjenta do

która pozwala zakwalifikować pacjenta do

jednej z trzech grup ryzyka.

jednej z trzech grup ryzyka.

Ocena prawdopodobieństwa klinicznego zakrzepicy żył
głębokich —Skala Wellsa Punkty

Nowotwór złośliwy + 1
Porażenie, niedowład, niedawne unieruchomienie kończyny dolnej
+ 1
Niedawne unieruchomienie w łóżku przez > 3 dni
lub duży zabieg chirurgiczny w ciągu ostatnich 4 tygodni + 1
Bolesność miejscowa + 1
Obrzęk całej kończyny dolnej + 1
Obwód goleni większy o > 3 cm w porównaniu ze zdrową
kończyną + 1
Obrzęk ciastowaty + 1
Widoczne żyły powierzchowne krążenia obocznego + 1
Inne rozpoznanie równe lub bardziej prawdopodobne niż
zakrzepica żył głębokich –2
Prawdopodobieństwo kliniczne zakrzepicy żył głębokich
Małe = 0
Średnie 1–2
Duże ≥ 6

Nowotwory - zakrzepica

Nowotwory - zakrzepica

Nowotwory, którym najczęściej towarzyszy
zakrzepica żył głębokich:

Kobiety

Mężczyźni

Rak sutka

Rak płuc

Rak płuc

Rak okrężnicy

Rak jajnika

Rak prostaty

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Należy wspomnieć, że obecność czynników

Należy wspomnieć, że obecność czynników

ryzyka u pacjenta:

ryzyka u pacjenta:

długotrwałe unieruchomienie,

długotrwałe unieruchomienie,

operacja ortopedyczna,

operacja ortopedyczna,

mimo braku objawów, powinna być wskazaniem

mimo braku objawów, powinna być wskazaniem

do przeprowadzenia dalszej diagnostyki.

do przeprowadzenia dalszej diagnostyki.

•

Na podkreślenie zasługuje fakt, że

Na podkreślenie zasługuje fakt, że

żylna

żylna

choroba zakrzepowo-zatorowa może być

choroba zakrzepowo-zatorowa może być

pierwszym objawem nowotworu

pierwszym objawem nowotworu

złośliwego.

złośliwego.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Pacjenta należy zapytać,

Pacjenta należy zapytać,

–

czy w przeszłości zdarzały się incydenty zakrzepicy żylnej

czy w przeszłości zdarzały się incydenty zakrzepicy żylnej

–

oraz zapytać o przebyte zabiegi operacyjne, urazy, wszelkie

oraz zapytać o przebyte zabiegi operacyjne, urazy, wszelkie

choroby mogące być przyczyną dolegliwości,

choroby mogące być przyczyną dolegliwości,

–

obecność nowotworu i przyjmowane leki.

obecność nowotworu i przyjmowane leki.

–

k

k

obiety dodatkowo należy zapytać o przebieg ciąż oraz o

obiety dodatkowo należy zapytać o przebieg ciąż oraz o

ewentualne przyjmowanie środków antykoncepcyjnych.

ewentualne przyjmowanie środków antykoncepcyjnych.

•

Zebrane informacje pozwalają na

Zebrane informacje pozwalają na

–

wstępną ocenę prawdopodobieństwa

wstępną ocenę prawdopodobieństwa

–

oraz czynników ryzyka wystąpienia żylnej choroby

oraz czynników ryzyka wystąpienia żylnej choroby

zakrzepowo-zatorowej,

zakrzepowo-zatorowej,

•

co odgrywa szczególnie istotną rolę, ponieważ

co odgrywa szczególnie istotną rolę, ponieważ

–

około

około

60–70% przypadków zakrzepicy przebiega

60–70% przypadków zakrzepicy przebiega

bezobjawowo

bezobjawowo

,

,

–

a tylko u

a tylko u

25% pacjentów z objawami podmiotowymi

25% pacjentów z objawami podmiotowymi

potwierdza się zakrzepicę żył głębokich

potwierdza się zakrzepicę żył głębokich

.

.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny

zakrzepicy żył głębokich bywa bardzo

zakrzepicy żył głębokich bywa bardzo

zróżnicowany.

zróżnicowany.

•

Najczęściej obserwuje się:

Najczęściej obserwuje się:

–

bolesność miejscową,

bolesność miejscową,

–

tkliwość uciskową wzdłuż przebiegu żył głębokich,

tkliwość uciskową wzdłuż przebiegu żył głębokich,

–

obrzęk podudzia lub całej kończyny,

obrzęk podudzia lub całej kończyny,

–

często ze zwiększonym jej uciepleniem,

często ze zwiększonym jej uciepleniem,

–

skóra może być zaczerwieniona, błyszcząca.

skóra może być zaczerwieniona, błyszcząca.

•

Objaw Homansa (ból łydki przy grzbietowym zgięciu stopy),

Objaw Homansa (ból łydki przy grzbietowym zgięciu stopy),

•

objaw Peyera (bolesność przyśrodkowej krawędzi stopy),

objaw Peyera (bolesność przyśrodkowej krawędzi stopy),

•

objaw Mozesa (zwiększone napięcie tkanek pod powięzią

objaw Mozesa (zwiększone napięcie tkanek pod powięzią

goleni) mogą być charakterystyczne dla zakrzepicy żył

goleni) mogą być charakterystyczne dla zakrzepicy żył

głębokich, ale nie mają wartości rozstrzygającej.

głębokich, ale nie mają wartości rozstrzygającej.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Stężenie dimeru D

Stężenie dimeru D

•

oraz

oraz

ultrasonograficzny test uciskowy

ultrasonograficzny test uciskowy

są niezwykle cenne w diagnostyce żylnej

są niezwykle cenne w diagnostyce żylnej

choroby zakrzepowo-zatorowej, ponieważ

choroby zakrzepowo-zatorowej, ponieważ

zazwyczaj wystarczają do postawienia

zazwyczaj wystarczają do postawienia

trafnego rozpoznania.

trafnego rozpoznania.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Stężenie dimeru D w osoczu

Stężenie dimeru D w osoczu

•

Jest to badanie o dużej wartości, ponieważ

Jest to badanie o dużej wartości, ponieważ

wynik

wynik

ujemny

ujemny

(czyli wartość dimeru D < 500 μg/l) z dużym

(czyli wartość dimeru D < 500 μg/l) z dużym

prawdopodobieństwem

prawdopodobieństwem

pozwala wykluczyć obecność żylnej choroby

pozwala wykluczyć obecność żylnej choroby

zakrzepowo-zatorowej.

zakrzepowo-zatorowej.

•

Z kolei

Z kolei

zakrzepicy żylnej nie można niestety z całą

zakrzepicy żylnej nie można niestety z całą

pewnością

pewnością

rozpoznać, jeśli stężenie dimeru D

rozpoznać, jeśli stężenie dimeru D

wynosi powyżej 500 μg/l,

wynosi powyżej 500 μg/l,

gdyż jego wzrost może być

gdyż jego wzrost może być

spowodowany między innymi zespołem rozsianego

spowodowany między innymi zespołem rozsianego

wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC,

wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC,

disseminated

disseminated

intravascular coaqulation)

intravascular coaqulation)

stanami zapalnymi,

stanami zapalnymi,

nowotworem.

nowotworem.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Ultrasonografia żył kończyn dolnych

Ultrasonografia żył kończyn dolnych
•

Ultrasonograficzny

Ultrasonograficzny

test uciskowy

test uciskowy

, jako

, jako

badanie powszechnie dostępne i

badanie powszechnie dostępne i

nieinwazyjne, jest najczęściej stosowaną

nieinwazyjne, jest najczęściej stosowaną

metodą diagnostyczną.

metodą diagnostyczną.

•

Polega on na ucisku żyły podkolanowej i

Polega on na ucisku żyły podkolanowej i

udowej

udowej

za pomocą głowicy USG. Drożne naczynie

za pomocą głowicy USG. Drożne naczynie

zapada się pod wpływem ucisku, a

zapada się pod wpływem ucisku, a

uwidocznienie skrzepliny w świetle żyły

uwidocznienie skrzepliny w świetle żyły

pozwala rozpoznać zakrzepicę.

pozwala rozpoznać zakrzepicę.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Uważa się, że połączenie oceny

Uważa się, że połączenie oceny

–

prawdopodobieństwa wystąpienia choroby

prawdopodobieństwa wystąpienia choroby

–

wraz z badaniem stężenia dimeru D w osoczu umożliwia

wraz z badaniem stężenia dimeru D w osoczu umożliwia

wykluczenie zakrzepicy żylnej w przypadku, gdy

wykluczenie zakrzepicy żylnej w przypadku, gdy

–

prawdopodobieństwo jest niskie,

prawdopodobieństwo jest niskie,

–

a stężenie dimeru D jest w granicach normy.

a stężenie dimeru D jest w granicach normy.

•

Na podstawie lokalizacji bólu nie można ocenić rozległości

Na podstawie lokalizacji bólu nie można ocenić rozległości

zakrzepicy żył głębokich, gdyż zdarza się, że u pacjenta z

zakrzepicy żył głębokich, gdyż zdarza się, że u pacjenta z

bólem łydki stwierdza się zakrzepicę żyły udowej.

bólem łydki stwierdza się zakrzepicę żyły udowej.

•

Należy również wspomnieć, że u 80% pacjentów z objawami

Należy również wspomnieć, że u 80% pacjentów z objawami

występuje zakrzepica proksymalna, czyli dotycząca żyły

występuje zakrzepica proksymalna, czyli dotycząca żyły

podkolanowej, udowej lub biodrowej.

podkolanowej, udowej lub biodrowej.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

LECZENIE ŻYLNEJ CHOROBY ZAKRZEPOWO-

LECZENIE ŻYLNEJ CHOROBY ZAKRZEPOWO-

ZATOROWEJ

ZATOROWEJ

•

Podstawą terapii jest zastosowanie

Podstawą terapii jest zastosowanie

leków

leków

przeciwzakrzepowych

przeciwzakrzepowych

.

.

•

Celem jest

Celem jest

zatrzymanie progresji choroby

zatrzymanie progresji choroby

i

i

umożliwienie zagojenia uszkodzonego śródbłonka,

umożliwienie zagojenia uszkodzonego śródbłonka,

•

a także

a także

zapobieganie groźnym powikłaniom w

zapobieganie groźnym powikłaniom w

postaci zatorowości płucnej

postaci zatorowości płucnej

. Szerzenie się skrzepliny

. Szerzenie się skrzepliny

w kierunku proksymalnym w dalszej perspektywie

w kierunku proksymalnym w dalszej perspektywie

doprowadziłoby do niewydolności żylnej lub nadciśnienia

doprowadziłoby do niewydolności żylnej lub nadciśnienia

płucnego.

płucnego.

•

Leczenie przeciwkrzepliwe pozwala na zmniejszenie

Leczenie przeciwkrzepliwe pozwala na zmniejszenie

prawdopodobieństwa nawrotu żylnej choroby

prawdopodobieństwa nawrotu żylnej choroby

zakrzepowo-zatorowej.

zakrzepowo-zatorowej.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Podejrzewając żylną chorobę zakrzepowo

Podejrzewając żylną chorobę zakrzepowo

zatorową, należy niezwłocznie rozpocząć

zatorową, należy niezwłocznie rozpocząć

podawanie leków przeciwkrzepliwych oraz

podawanie leków przeciwkrzepliwych oraz

prowadzić dalszą diagnostykę.

prowadzić dalszą diagnostykę.

•

Najczęściej stosowanymi środkami w

Najczęściej stosowanymi środkami w

leczeniu zakrzepicy żył głębokich są

leczeniu zakrzepicy żył głębokich są

heparyny:

heparyny:

–

drobnocząsteczkowa oraz

drobnocząsteczkowa oraz

–

niefrakcjonowana

niefrakcjonowana

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Jako pierwszy lek zaleca się heparynę

Jako pierwszy lek zaleca się heparynę

drobnocząsteczkową ze względu na jej większą

drobnocząsteczkową ze względu na jej większą

dostępność biologiczną, dłuższy czas działania

dostępność biologiczną, dłuższy czas działania

(podanie 1 lub 2 razy na dobę), mniejszą liczbę

(podanie 1 lub 2 razy na dobę), mniejszą liczbę

powikłań po heparynie niefrakcjonowanej częściej

powikłań po heparynie niefrakcjonowanej częściej

występują: trombocytopenia poheparynowa,

występują: trombocytopenia poheparynowa,

osteoporoza, reakcje alergiczne),

osteoporoza, reakcje alergiczne),

•

Zazwyczaj brak konieczności monitorowania

Zazwyczaj brak konieczności monitorowania

parametrów układu krzepnięcia oraz możliwość

parametrów układu krzepnięcia oraz możliwość

stosowania przez pacjentów w domu.

stosowania przez pacjentów w domu.

Ważnym czynnikiem jest też cena — terapia

Ważnym czynnikiem jest też cena — terapia

heparyną drobnocząsteczkową jest tańsza.

heparyną drobnocząsteczkową jest tańsza.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Dawkowanie heparyn

Dawkowanie heparyn

drobnocząsteczkowych

drobnocząsteczkowych

w leczeniu

w leczeniu

żylnej

żylnej

choroby zakrzepowo-zatorowej

choroby zakrzepowo-zatorowej

•

Nadroparyna (Fraxiparine) 0,1 ml/10 kg mc., co

Nadroparyna (Fraxiparine) 0,1 ml/10 kg mc., co

24 godz.

24 godz.

•

Dalteparyna (Fragmin) 100 j.m./kg mc., co 12

Dalteparyna (Fragmin) 100 j.m./kg mc., co 12

godz.

godz.

•

Enoksaparyna (Clexane) 1 mg/kg mc., co 12 godz.

Enoksaparyna (Clexane) 1 mg/kg mc., co 12 godz.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Dawki

Dawki

profilaktyczne

profilaktyczne

heparyny

heparyny

drobnocząsteczkowej

drobnocząsteczkowej

•

Nadroparyna (Fraxiparine) 0,3–0,4 ml, co 24 godz.

Nadroparyna (Fraxiparine) 0,3–0,4 ml, co 24 godz.

•

Dalteparyna (Fragmin) 2500–5000 j., co 24 godz.

Dalteparyna (Fragmin) 2500–5000 j., co 24 godz.

•

Enoksaparyna (Clexane) 20–40 mg, co 24 godz.

Enoksaparyna (Clexane) 20–40 mg, co 24 godz.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Terapia heparyną powinna trwać co

Terapia heparyną powinna trwać co

najmniej 5 dni wraz z równoległym

najmniej 5 dni wraz z równoległym

podawaniem acenokumarolu

podawaniem acenokumarolu

(w Stanach

(w Stanach

Zjednoczonych stosuje się warfarynę).

Zjednoczonych stosuje się warfarynę).

•

Zazwyczaj odstawienie heparyny następuje,

Zazwyczaj odstawienie heparyny następuje,

gdy wartość INR przez 2 kolejne dni będzie

gdy wartość INR przez 2 kolejne dni będzie

się utrzymywać na poziomie 2,0–3,0.

się utrzymywać na poziomie 2,0–3,0.

Poziom INR na początku leczenia należy

Poziom INR na początku leczenia należy

monitorować codziennie, natomiast po

monitorować codziennie, natomiast po

ustabilizowaniu się INR na poziomie 2,0–3,0

ustabilizowaniu się INR na poziomie 2,0–3,0

kontrolę wystarczy przeprowadzać co 2

kontrolę wystarczy przeprowadzać co 2

tygodnie.

tygodnie.

Choroba zakrzepowo-zatorowa

Choroba zakrzepowo-zatorowa

•

Czas leczenia

Czas leczenia

jest różny w zależności od liczby

jest różny w zależności od liczby

dodatkowych czynników ryzyka waha się

dodatkowych czynników ryzyka waha się

od 3

od 3

miesięcy

miesięcy

przy pierwszym epizodzie zakrzepicy

przy pierwszym epizodzie zakrzepicy

żył głębokich z przemijającym ryzykiem nawrotu

żył głębokich z przemijającym ryzykiem nawrotu

choroby po terapię do końca życia w przypadku

choroby po terapię do końca życia w przypadku

nowotworów lub trwałego unieruchomienia.

nowotworów lub trwałego unieruchomienia.

•

Przy pierwszym epizodzie żylnej choroby

Przy pierwszym epizodzie żylnej choroby

zakrzepowo-zatorowej zaleca się

zakrzepowo-zatorowej zaleca się

stosowanie

stosowanie

leków przeciwkrzepliwych przez co najmniej

leków przeciwkrzepliwych przez co najmniej

3 miesiące

3 miesiące

lub

lub

co najmniej 6 miesięcy

co najmniej 6 miesięcy

przy

przy

idiopatycznej zakrzepicy żył głębokich, natomiast

idiopatycznej zakrzepicy żył głębokich, natomiast

w przypadku nawracającej zakrzepicy żylnej czas

w przypadku nawracającej zakrzepicy żylnej czas

ten należy wydłużyć do co najmniej 12 miesięcy.

ten należy wydłużyć do co najmniej 12 miesięcy.

Czynniki ryzyka ZP

Czynniki ryzyka ZP

(wtórne)

(wtórne)

•

niewydolność serca

niewydolność serca

•

unieruchomienie

unieruchomienie

•

podeszły wiek

podeszły wiek

•

ch. rozrostowe

ch. rozrostowe

•

udar

udar

•

otyłość

otyłość

•

operacje

operacje

•

niewydolność żylna

niewydolność żylna

•

wkłucia centralne

wkłucia centralne

•

nikotynizm

nikotynizm

•

zesp. nadmiernej

zesp. nadmiernej

lepkości

lepkości

•

ciąża/ połóg

ciąża/ połóg

•

ch. Leśniowskiego-

ch. Leśniowskiego-

Crohna

Crohna

•

zesp. nerczycowy

zesp. nerczycowy

•

uraz

uraz

•

doustna antykoncepcja

doustna antykoncepcja

•

długotrwałe podróże

długotrwałe podróże

•

antykoagulant tocznia

antykoagulant tocznia

•

sztuczne powierzchnie

sztuczne powierzchnie

Silne czynnika ryzyka

Silne czynnika ryzyka

(

(

OR>

OR>

10)

10)

•

złamanie (biodro, noga)

złamanie (biodro, noga)

•

wymiana stawu biodrowego lub

wymiana stawu biodrowego lub

kolanowego

kolanowego

•

duże zabiegi chirurgiczne

duże zabiegi chirurgiczne

•

duże urazy

duże urazy

•

urazy rdzenia kręgowego

urazy rdzenia kręgowego

Circulation June 17, 2003

Umiarkowane czynniki ryzyka

Umiarkowane czynniki ryzyka

(

(

OR

OR

2–9)

2–9)

•

artroskopia stawu kolanowego

artroskopia stawu kolanowego

•

wkłucia centralne

wkłucia centralne

•

Chem

Chem

ioterapia

ioterapia

•

niewydolność serca / niewydolność oddechowa

niewydolność serca / niewydolność oddechowa

•

hormonalna terapia zastępcza / doustna

hormonalna terapia zastępcza / doustna

antykoncepcja

antykoncepcja

•

nowotwory

nowotwory

•

niedowład

niedowład

•

ciąża połóg

ciąża połóg

•

przebyty epizod ŻChZZ

przebyty epizod ŻChZZ

•

tombofilia

tombofilia

Circulation June 17, 2003

czynniki ryzyka ZP

czynniki ryzyka ZP

trombofilie

trombofilie

•

niedobór antytrombiny III

niedobór antytrombiny III

•

czynnik V Leiden (APC-R)

czynnik V Leiden (APC-R)

•

mutacja protrombiny 20210A

mutacja protrombiny 20210A

•

aktywnośc czynnika VIII pow. 90 percentyla

aktywnośc czynnika VIII pow. 90 percentyla

•

dysfibrynogenemia

dysfibrynogenemia

•

hiperhomocysteinemia

hiperhomocysteinemia

•

p-ciała antykardiolipinowe

p-ciała antykardiolipinowe

•

nadmiar PAI

nadmiar PAI

•

niedobór białka C

niedobór białka C

•

niedobór białka S

niedobór białka S

słabe czynniki ryzyka

słabe czynniki ryzyka

(

(

OR

OR

2)

2)

•

unieruchomienie w łóżku 3 dni

unieruchomienie w łóżku 3 dni

•

unieruchomienie w pozycji siedzącej

unieruchomienie w pozycji siedzącej

(

(

podróż

podróż

)

)

•

wiek (pow.40 rż.)

wiek (pow.40 rż.)

•

operacje laparoskopowe

operacje laparoskopowe

•

otyłość

otyłość

•

żylakowatość podudzi

żylakowatość podudzi

Circulation June 17, 2003