1
LOGISTYKA:
Staje się tą dziedziną wiedzy, która na bazie
systemów informatycznych, prowadzi do integracji
organizacji, by zapewnić optymalne
funkcjonowanie łańcuchów zaopatrzeniowych od
momentu pozyskania surowców, przez ich
przetwarzanie, dystrybucję, aż do dostarczenia
finalnemu odbiorcy.
2
Istota logistyki:
sterowanie procesami przepływu wszelkich
zasobów (materiałów, informacji, surowców,
wyrobów gotowych, pracowników itd.) w ramach
przedsiębiorstwa, pomiędzy przedsiębiorstwem a
rynkami zaopatrzenia i zbytu oraz w sieci
przedsiębiorstw - w kanałach i łańcuchach
logistycznych, a także integracja tych przepływów
w wymiarze czasu i przestrzeni, aby:
•
zoptymalizować koszty realizacji tych
procesów,
•
zapewnić najwyższy możliwy, przy danym
poziomie kosztów, standard obsługi klienta
(wewnętrznego i zewnętrznego).
3
Logistyka w przedsiębiorstwie powinna się
koncentrować na całkowitej integracji procesów
gospodarczych zarówno w układzie fazowym
przedsiębiorstwa (logistyka zaopatrzenia, produkcji,
dystrybucji), jak i w układzie miedzy
przedsiębiorstwami, w skali krajowej,
międzynarodowej i globalnej.
Integracja w systemach logistycznych powinna być
rozumiana jako maksymalna integracja zarówno w
aspekcie przedmiotowym (strumienie informacji,
materiałów i samych funkcji logistycznych), jak i
podmiotowym (integracja funkcji logistycznych
wewnątrz przedsiębiorstw, systemu logistycznego
przedsiębiorstwa z innymi systemami, integracja
współpracujących przedsiębiorstw).
4
Coraz częściej to nie logistyka jest traktowana jako
podsystem przedsiębiorstwa, lecz przedsiębiorstwo
stanowi element systemu logistycznego.
Im większy zakres integracji procesów
przepływów zasobów, tym większe znaczenie
ekonomiczne działań logistycznych.
System logistyczny ma charakter otwarty, gdyż
elementy jego są w relacji z otoczeniem
kształtującym działalność przedsiębiorstwa.
5
Systemowe podejście we współczesnej logistyce
zapewnia optymalizację systemu, gdyż wszystkie
elementy systemu logistycznego podporządkowane
są wspólnemu, ogólnemu celowi i zmierzają do
takich form współdziałania, które zapewniają
pozytywną ocenę całego systemu logistycznego.
Występowanie takich zjawisk jak zmiany w
polityce gospodarczej i walka konkurencyjna
zmusza do:
•
oszczędności czasu,
•
rozwoju sieci zależności w związku z
wielokierunkowym charakterem powiązań
gospodarczych.
6
Czas, jako składowa zarządzania logistycznego,
wpływa na szybkość reagowania na sygnały z
rynku, skupianiu się na kliencie, badaniu,
rozwoju i wdrażaniu rozwiązań
innowacyjnych oszczędzających czas.
Czas jest bronią konkurentów
.
Ale żeby sprostać wymogom przedstawionej
koncepcji logistyki i traktować ją jako otwarty
system należy zwrócić uwagę na system
informacyjny.
Przepływ informacji w jak najkrótszym czasie
służy zarówno celom decyzyjnym jak i
wykonawczym.
7
Podstawą optymalnego systemu logistycznego jest
szybka i aktualna informacja.
Należy ją traktować jako czynnik produkcji,
równie istotny jak siła robocza, kapitał i środki
pracy.
Na całościowo ujęty system logistyczny składa
się: magazynowanie, przemieszczanie
materiałów i wyrobów począwszy od ich stanu
surowego poprzez różne etapy produkcji
podzespołów, wytwarzanie i montowanie finalnego
wyrobu, poprzez pakowanie, magazynowanie,
transport aż po dostawę do końcowego odbiorcy
oraz informacji integrującej wszystkie segmenty
systemu.
8
Ciągłość przepływu fizycznego z uwzględnieniem
wszystkich, nieprzewidzianych zdarzeń także
losowych zapewnia zjawisko tworzenia zapasów.
Wielkość zapasów i ich rodzaj, uzależnione są od
podejmowanych decyzji.
Najważniejsze funkcje procesu informacyjno -
decyzyjnego:
•
planowanie procesów logistycznych;
•
koordynacja procesów logistycznych;
•
monitoring i kontrola przebiegu operacji
logistycznych;
•
operacyjne sterowanie procesami logistycznymi
zwłaszcza dostawami, transportem,
magazynowaniem, fizyczną dystrybucją itp.
9
Wymienione elementy systemu logistycznego
wymagają stosowania odpowiednich środków
technicznych, które można określić jako
infrastrukturę procesów logistycznych.
Do technicznej infrastruktury procesów
logistycznych zalicza się m.in.:
- budynki i budowle magazynowe,
- środki transportu,
- maszyny i urządzenia techniczne
zapewniające prace
za- i wyładunkowe,
- pewne rodzaje opakowań
- oraz najnowsze środki i techniki
informacyjne.
10
Koszty procesów logistycznych:
Powstają one w płaszczyznach:
– procesowej:
powodowane poprzez fizyczny przepływ
towarów,
proces
informacyjno - decyzyjny,
infrastrukturę
techniczną
procesów
logistycznych i proces tworzenia zapasów
– i przedmiotowej:
powstające
w
wyniku
inwestowania
przedsiębiorstwa
w
przygotowanie
i
realizowanie procesów logistycznych.
11
Istnieją także koszty logistyczne nieplanowane:
ponadplanowe i pozaplanowe, np.:
– utrzymania nadmiernych zapasów
(magazynowania, obsługi, oprocentowania
środków i kredytów);
– koszty niewłaściwego transportu
(nieekonomicznych partii, naruszania geografii
dostaw, itp.);
– straty spowodowane niewłaściwą gospodarką
materiałową na przykład przestoje związane z
brakiem materiału;
– braki produkcyjne spowodowane przez
niewłaściwe materiały;
– kary za nieprzestrzeganie umów dotyczących
zamówień i dostaw;
– oraz niewłaściwa gospodarka odpadami
użytkowymi i złomem.
12
Podstawowe
składniki
systemu
logistyczneg
o:
13
Podsystemy logistyczne wg przepływu
towarów i informacji:
14
Wymiana informacji pomiędzy odbiorcą i nadawcą
zaczyna się przed przepływem fizycznym dóbr, trwa
równolegle z nim, a kończy się zwykle na długo po
zakończeniu przepływu fizycznego.
Przepływ informacji ma dwa równoległe
strumienie:
– wewnętrzny integruje wszystkie procesy
gospodarcze wewnątrz przedsiębiorstwa w
tym także w systemie logistycznym,
–
drugi
tworzy
powiązania
z
innymi
współpracującymi
przedsiębiorstwami,
z
innymi systemami informacyjnymi oraz z
całym otoczeniem.
15
W drodze do integracji i kompleksowości
zarządzania procesami przepływu informacji w
systemach logistycznych za najważniejsze należy
uznać:
•
integrację systemów,
•
unifikację funkcji cząstkowych systemów,
•
dostępność do bazy danych dla wszystkich
komórek organizacyjnych,
•
upowszechnienie sposobów wizualizacji do
wspomagania analizy, procesu podejmowania
decyzji i ich przekazywania.
16
Logistyczny System Informacyjny
(LIS):
Przepływy informacyjne w logistyce i ich objętość
stają się punktem wyjścia do rozważań na temat
logistycznego systemu informacji LIS (Logistics
Information System).
Integracja i kompleksowość logistycznego systemu
informacji LIS musi odbywać się w relacji do
wcześniej wspomnianego otoczenia, które nadaje
kształt działalności przedsiębiorstwa poprzez
uwzględnienie w systemach informacyjnych istotnych
problemów ekonomicznych, społecznych,
geograficznych, kulturowych itp.
Istotą logistycznego systemu informacji jest
gromadzenie danych i informacji, przechowywanie,
odpowiednie przetwarzanie i dystrybuowanie,
prezentowanie i podejmowanie optymalnych decyzji
koordynujących działania logistyczne.
17
Podstawowym zadaniem dla menedżera
odpowiedzialnego za informatyzację systemu
logistycznego w przedsiębiorstwie jest określenie
zakresu rzeczowego, przedmiotowego dla tych
zbiorów danych źródłowych, które mają zasadnicze
znaczenie w procesach planowania i koordynacji
zarządzania logistycznego, poprzez monitoring i
controlling operacji logistycznych.
Działalność logistycznego systemu informacji
rozpoczyna się od gromadzenia danych
niezbędnych w podejmowaniu decyzji.
Dane dla systemu logistycznego powinny być
uzyskiwane z wielu, różnych źródeł, również od
wszystkich przedsiębiorstw będących
podstawowymi elementami łańcucha dostaw oraz z
otoczenia finansowego.
18
Zebrane informacje są przechowywane w
zintegrowanych bazach danych przedsiębiorstw
należących do łańcucha dostaw, dopełnieniem tych
baz są bazy lokalne i osobiste. Ogólnie bazy danych
można podzielić na bazy zewnętrzne i wewnętrzne,
które na bieżąco są uzupełnianie i modyfikowanie.
Aby logistyczny system informacji sprawnie działał
oraz zapewniał szybkie przesyłanie i pozyskiwanie
danych, musi być systemem otwartym,
umożliwiającym połączenie się zarówno z sieciami
lokalnymi jak i rozległymi.
Ponad to system LIS jest odpowiedzialny za
dostarczenie zebranych i przetworzonych danych
oraz odpowiednich informacji do zespołów
podejmowania decyzji na każdym szczeblu
organizacyjnym.
19
Schemat logistycznego systemu
informacji :
20
EDI (Electronic Data Interchange) – popularna
technika wymiany dokumentów;
AI – technika automatycznej identyfikacji towarów
wykorzystująca kody kreskowe;
MRP I (Material Requirements Planning) –
Planowanie Potrzeb Materiałowych
MRP II (Material Resource Planning) –
Planowanie Zasobów Produkcyjnych
MPS (Master Production Scheduling) –
Harmonogramowanie Spływu Produkcji
Finalnej
DRP (Distribution Resource Planning) –
Planowanie Zasobów Dystrybucji
21
Najważniejsze cechy zintegrowanych
systemów informatycznego
zarządzania ZSIZ:
– kompleksowy charakter funkcjonalny -
obejmuje swym zakresem wszystkie obszary
działalności przedsiębiorstwa w ramach struktury
funkcjonalnej,
– wysoki stopień integracji danych i procesów -
dotyczy wymiany danych zarówno wewnątrz
przedsiębiorstwa między odpowiednimi modułami
jak i z partnerami rynkowymi oraz z całym
otoczeniem w skali makro i najbliższego
(konkurencyjnego),
– budowa modułowa i otwartość - umożliwia
etapowe wdrażanie systemu, tworzenie połączeń z
systemami zewnętrznymi, charakteryzuje się
skalowalną architekturą (zazwyczaj klient -
serwer),
22
– elastyczność strukturalna i funkcjonalna -
zapewnia maksymalne dostosowanie rozwiązań
sprzętowo - programowych w ramach struktury
technicznej i funkcjonalnej do potrzeb
przedsiębiorstwa chwili wdrażania systemu jak
również umożliwia jego modyfikację i dynamiczne
dopasowanie przy zmiennych wymaganiach i
potrzebach generowanych przez otoczenie,
– zaawansowanie merytoryczne - zapewnia
całkowite informatyczne wspomaganie procesów
informacyjno - decyzyjnych, z wykorzystaniem
mechanizmów swobodnej ekstrakcji i agregacji
danych, optymalizacji, prognozowania,
analizowania, diagnozowania, wyboru wariantów,
prezentowania, a także praktyczne oparcie systemu
na koncepcjach zarządzania logistycznego,
23
– zaawansowanie technologiczne - gwarantuje
stosowanie najnowszych osiągnięć z zakresu
technologii informatycznej (sprzęt, programy,
systemy operacyjne, techniki umożliwiające
tworzenie zestawień, raportów, prezentacji itp.) i
bieżącą modyfikację, oferuje interfejs graficzny i
wykorzystanie różnych rodzajów baz danych w
zależności od potrzeb z zastosowaniem
najnowszych, odpowiednich narzędzi
programistycznych,
– zgodność z polskim ustawodawstwem, a w
szczególności w zakresie rachunkowości.
24
Relacje między systemami
informatycznymi w ZSIZ (IMIS)
25
gdzie:
– TPD Systemy Transakcyjne Przetwarzania Danych
(TPS - Transaction Processing Data Systems),
zwane
też
Systemami
Elektronicznego
Przetwarzania
Danych
(Electronic
Data
Processing - EPD);
– SIK - Systemy Informowania Kierownictwa
(Management Informatio Systems - MIS), na tym
szczeblu
rozwoju
często
utożsamiany
z
Systemami Zarządzania Relacyjnymi Bazami
Danych (Relational Data Base Management
Sysytems - RDBMS);
– SWZ - Systemy Wspomagania Zarządzania
(Management Support Systems - MSS);
26
– SIW - Systemy Informacyjno - Wykonawcze
(Executive
Information
Systems
-
EIS),
utożsamiane
niekiedy
z
Systemami
Wspomagania
Naczelnego
Kierownictwa
(Executive Support Systems - ESS);
– SE - Systemy Eksperckie (Expert Systems - ES);
– SWD - Systemy Wspomagania Decyzji (Decision
Support Systems - DSS);
– LIS - Logistyczne Systemy Informacji (Logistics
Information Systems - LIS);
– SSI - Systemy Sztucznej Inteligencji (Artificial
Inteligence Systems - AIS), utożsamiane często
z Systemami Sieci Neuronowych - SNN
(Artificial Neuron Networks - ANN)
27
a także systemy umiejscowione nieco na uboczu:
– SAB - Systemu Automatyzacji Biura (Office
Automation Systems - OAS);
– SKP - Systemy Komputerowego Projektowania
(Computer Aided Designing - CAD);
– SKW - Systemy Komputerowego Wspomagania
Produkcji (Computer Aided Manufacturing -
CAM);
– SKI - Systemy Komputerowego Wspomagania
Inżynierii (Computer Aided Engineering - CAE).
28
Funkcje logistycznego systemu
informacji: