Rola zawodowa
Rola zawodowa
pielęgniarki
pielęgniarki
Rola zawodowa
Rola zawodowa
pielęgniarki
pielęgniarki
Rola zawodowa
Rola zawodowa
to szczególny rodzaj
to szczególny rodzaj
roli, jaką każdy człowiek podejmuje,
roli, jaką każdy człowiek podejmuje,
uczestnicząc w życiu społecznym.
uczestnicząc w życiu społecznym.
Charakter roli społecznej jest
Charakter roli społecznej jest
uwarunkowany zajmowaniem
uwarunkowany zajmowaniem
określonej pozycji w grupie (instytucji),
określonej pozycji w grupie (instytucji),
np. pozycją ojca w rodzinie, oddziałowej
np. pozycją ojca w rodzinie, oddziałowej
w szpitalu itp. w stosunku do każdej roli
w szpitalu itp. w stosunku do każdej roli
obowiązują określone normy społeczne
obowiązują określone normy społeczne
(zawodowe, organizacyjne), które każdy
(zawodowe, organizacyjne), które każdy
członek danej grupy adresuje zarówno
członek danej grupy adresuje zarówno
do siebie, ze względu na swoje w niej
do siebie, ze względu na swoje w niej
uczestnictwo, jak i do pozostałych
uczestnictwo, jak i do pozostałych
członków tej społeczności.
członków tej społeczności.
Rola obejmuje:
Rola obejmuje:
powinności – obowiązki,
powinności – obowiązki,
uprawnienia – prawa.
uprawnienia – prawa.
Zawód
Zawód
to wykonywanie na podstawie
to wykonywanie na podstawie
odpowiedniej wiedzy i umiejętności
odpowiedniej wiedzy i umiejętności
zespołu czynności społecznie
zespołu czynności społecznie
użytecznych, wyodrębnionych na
użytecznych, wyodrębnionych na
skutek podziału pracy, wytwarzanych
skutek podziału pracy, wytwarzanych
systematycznie i będących źródłem
systematycznie i będących źródłem
utrzymania dla pracownika i jego
utrzymania dla pracownika i jego
rodziny oraz podstawą prestiżu i
rodziny oraz podstawą prestiżu i
pozycji społecznej pracownika.
pozycji społecznej pracownika.
Zawody rozpatrywane są pod względem
Zawody rozpatrywane są pod względem
realizowanych zadań i przedmiotu
realizowanych zadań i przedmiotu
działalności klasyfikowane są w określone
działalności klasyfikowane są w określone
dziedziny i grupy zawodów.
dziedziny i grupy zawodów.
Ze względu na oczekiwania społeczne co do
Ze względu na oczekiwania społeczne co do
urzeczywistniania określonych wartości,
urzeczywistniania określonych wartości,
wyróżnić można następujące zawody:
wyróżnić można następujące zawody:
a). naukowca, nauczyciela, artysty, duchownego
a). naukowca, nauczyciela, artysty, duchownego
– zawody osób aktywnych duchowo,
– zawody osób aktywnych duchowo,
b). lekarza, pielęgniarki – zawody spełniające
b). lekarza, pielęgniarki – zawody spełniające
oczekiwania zdrowotne społeczeństwa,
oczekiwania zdrowotne społeczeństwa,
c). producentów, handlowców, bankowców –
c). producentów, handlowców, bankowców –
zawody spełniające oczekiwania ekonomiczne
zawody spełniające oczekiwania ekonomiczne
społeczeństwa, tworzące dobra materialne i
społeczeństwa, tworzące dobra materialne i
usługi.
usługi.
Efektywność pełnienia roli zależy od:
Efektywność pełnienia roli zależy od:
uwzględnienia wymogów pozycji
uwzględnienia wymogów pozycji
organizacyjnych (obowiązków i
organizacyjnych (obowiązków i
uprawnień),
uprawnień),
zinternalizowanego wzoru roli,
zinternalizowanego wzoru roli,
adekwatnego odczytania oczekiwań
adekwatnego odczytania oczekiwań
(potrzeb) partnera roli,
(potrzeb) partnera roli,
poziomu realizacji oczekiwanych
poziomu realizacji oczekiwanych
zachowań, uwarunkowanego
zachowań, uwarunkowanego
kompetencjami pracownika (umiejętności i
kompetencjami pracownika (umiejętności i
motywacje) oraz warunkami pracy.
motywacje) oraz warunkami pracy.
Wskaźniki identyfikacji roli
Wskaźniki identyfikacji roli
pielęgniarki
pielęgniarki
Rodzaj spełnianych czynności jakim jest
Rodzaj spełnianych czynności jakim jest
asystowanie człowiekowi choremu lub
asystowanie człowiekowi choremu lub
zdrowemu w podejmowaniu tych
zdrowemu w podejmowaniu tych
wszystkich aktywności, które mają
wszystkich aktywności, które mają
znaczenie dla zachowania zdrowia,
znaczenie dla zachowania zdrowia,
powrotu do zdrowia albo dla
powrotu do zdrowia albo dla
zapewnienia spokojnej śmierci, a które
zapewnienia spokojnej śmierci, a które
mógłby wykonywać sam, gdyby miał
mógłby wykonywać sam, gdyby miał
potrzebną ku temu siłę, wolę albo
potrzebną ku temu siłę, wolę albo
wiedzę;
wiedzę;
Wskaźniki identyfikacji roli
Wskaźniki identyfikacji roli
pielęgniarki
pielęgniarki
Określona wiedza zdobyta podczas
Określona wiedza zdobyta podczas
szkolnej edukacji (unaukowiona wiedza);
szkolnej edukacji (unaukowiona wiedza);
Formalizacja roli – uprawomocnienie roli
Formalizacja roli – uprawomocnienie roli
przez odpowiedni akt prawny władz
przez odpowiedni akt prawny władz
ustawodawczych państwa;
ustawodawczych państwa;
Miejsce wypełniania roli, tj. określone
Miejsce wypełniania roli, tj. określone
pomieszczenia, w których ta rola może
pomieszczenia, w których ta rola może
być pełniona, np. szpital, przychodnia
być pełniona, np. szpital, przychodnia
zdrowia, dom pielęgniarski;
zdrowia, dom pielęgniarski;
Wskaźniki identyfikacji roli
Wskaźniki identyfikacji roli
pielęgniarki
pielęgniarki
Podjęcie interwencji w nagłych
Podjęcie interwencji w nagłych
wypadkach wymagających
wypadkach wymagających
natychmiastowej pomocy, do
natychmiastowej pomocy, do
momentu przybycia lekarza;
momentu przybycia lekarza;
Określony ubiór, nakrycie głowy oraz
Określony ubiór, nakrycie głowy oraz
specjalne odznaki.
specjalne odznaki.
Powinności pielęgniarki
Powinności pielęgniarki
wynikające z zasad
wynikające z zasad
etycznych
etycznych
Zasada szacunku dla osoby;
Zasada szacunku dla osoby;
Zasada dobroczynności (czynienia
Zasada dobroczynności (czynienia
dobra) i niekrzywdzenia;
dobra) i niekrzywdzenia;
Zasada sprawiedliwości i
Zasada sprawiedliwości i
bezinteresowności;
bezinteresowności;
Zasada odpowiedzialności.
Zasada odpowiedzialności.
Zmiany zachodzące w roli
Zmiany zachodzące w roli
pielęgniarki
pielęgniarki
Rola pielęgniarki
W przeszłości
Współcześnie
Pielęgnowanie człowieka chorego
(głównie w szpitalu)
Pielęgnowanie w zdrowiu i chorobie
(poz, szpital)
Pomoc w zaspokajaniu potrzeb
biologiczno-fizycznych człowieka
Pomoc w zaspokajaniu wielorakich
potrzeb zdrowotnych człowieka
Wykonywanie różnych czynności
„dla” i „za” pacjenta
Współdziałanie zarówno z
człowiekiem zdrowym jak i
chorym
Wykonywanie zleceń lekarskich
Samodzielne podejmowanie
pielęgnowania w zdrowiu i
chorobie.
Wykonywanie zleceń lekarskich.
Współpraca zespołowa.
Odpowiedzialność w stosunku do
zleceniodawców (jako
podstawowa)
Odpowiedzialność w stosunku do
człowieka (jako podstawowa)
Rodzaje ról pełnione przez
Rodzaje ról pełnione przez
pielęgniarki:
pielęgniarki:
Rola pielęgnacyjno-opiekuńcza – samodzielna
Rola pielęgnacyjno-opiekuńcza – samodzielna
działalność pielęgniarki polegająca na
działalność pielęgniarki polegająca na
pielęgnowaniu, tj pomocy w zaspokajaniu
pielęgnowaniu, tj pomocy w zaspokajaniu
podstawowych potrzeb bio-psycho-społecznych;
podstawowych potrzeb bio-psycho-społecznych;
Rola ekspresyjna – obejmuje przede wszystkim
Rola ekspresyjna – obejmuje przede wszystkim
działania pielęgnacyjne zmierzające do
działania pielęgnacyjne zmierzające do
zmniejszenia stresu wywołanego takimi
zmniejszenia stresu wywołanego takimi
czynnikami, jak np. proces leczenia,
czynnikami, jak np. proces leczenia,
hospitalizacja. Wypełnianie tej roli polega na
hospitalizacja. Wypełnianie tej roli polega na
odpowiednim oddziaływaniu na pacjenta i na
odpowiednim oddziaływaniu na pacjenta i na
jego środowisko, a przez to wyraźne wpływanie
jego środowisko, a przez to wyraźne wpływanie
na całokształt efektów procesu leczenia;
na całokształt efektów procesu leczenia;
Rodzaje ról pełnione przez
Rodzaje ról pełnione przez
pielęgniarki:
pielęgniarki:
Rola dydaktyczno-wychowacza – obejmuje te
Rola dydaktyczno-wychowacza – obejmuje te
działania, które pielęgniarka podejmuje w stosunku
działania, które pielęgniarka podejmuje w stosunku
do pacjenta i jego najbliższego środowiska, a które
do pacjenta i jego najbliższego środowiska, a które
zmierzają do kształtowania jego prawidłowych
zmierzają do kształtowania jego prawidłowych
zachowań zdrowotnych;
zachowań zdrowotnych;
Rola instrumentalno-techniczna – polega na
Rola instrumentalno-techniczna – polega na
wykonywaniu przez pielęgniarkę różnych zabiegów
wykonywaniu przez pielęgniarkę różnych zabiegów
zleconych przez lekarza, a związanych głównie z
zleconych przez lekarza, a związanych głównie z
procesem diagnostyczno-leczniczo-rehabilitacyjnym.
procesem diagnostyczno-leczniczo-rehabilitacyjnym.
Zabiegi te mają charakter techniczny;
Zabiegi te mają charakter techniczny;
Rola administracyjna – tj organizacyjno-
Rola administracyjna – tj organizacyjno-
koordnacyjno-kontrolna, obejmuje ogół czynności
koordnacyjno-kontrolna, obejmuje ogół czynności
związanych z planowaniem pracy, jej
związanych z planowaniem pracy, jej
organizowaniem, koordynowaniem i
organizowaniem, koordynowaniem i
kontrolowaniem, a także wiele innych czynności
kontrolowaniem, a także wiele innych czynności
gospodarczych i urzędowych.
gospodarczych i urzędowych.
Z a d a n i e
Z a d a n i e
1.
1.
Oczekiwania społeczeństwa względem
Oczekiwania społeczeństwa względem
pielęgniarek – cechy dobrej pielęgniarki
pielęgniarek – cechy dobrej pielęgniarki
w opinii społecznej,
w opinii społecznej,
2.
2.
Cechy pielęgniarki odcinkowej,
Cechy pielęgniarki odcinkowej,
oddziałowej,
oddziałowej,
3.
3.
Obowiązki pielęgniarki – względem
Obowiązki pielęgniarki – względem
pacjenta, członków zespołu
pacjenta, członków zespołu
interdyscyplinarnego, przełożonych,
interdyscyplinarnego, przełożonych,
4.
4.
Prawa pielęgniarki,
Prawa pielęgniarki,
5.
5.
Wskaźniki roli zawodowej pielęgniarki.
Wskaźniki roli zawodowej pielęgniarki.