POLITYKA WSPÓLNOT
EUROPEJSKICH
Rynek wewnętrzny
Rynek wewnętrzny
• Utworzenie wspólnego rynku było
jednym z celów EWG wymienionym w
traktacie rzymskim, który
przewidywał m. in.
• - utworzenie unii celnej,
• - harmonizację prawa gospodarczego
• - utworzenie wspólnej polityki
gospodarczej.
Etapy integracji
(przypomnienie)
• Strefa wolnego handlu – polega na zniesieniu ceł i ograniczeń w
handlu między krajami. Bariery mogą być zniesione na wszystkie
bądź wybrane grupy towarów. W stosunku do państw
zewnętrznych utrzymane są autonomiczne taryfy celne.
• Unia celna; - zniesienie wszelkich ograniczeń wewnątrz i
wprowadzenie ujednoliconych ceł zewnętrznych
• Wspólny rynek- wprowadzenie swobodnego przepływu towarów,
siły roboczej i usług i kapitału między członkami integracji.
• Unia gospodarczo walutowa; wspólne ustalanie celów polityki
gospodarczej, koordynowanie budżetów, unifikacja polityki
pieniężnej i wspólna waluta.
•
• Pełna integracja lub unia polityczna; wprowadzenie pełnej
unifikacji systemów gospodarczych państw w zakresie polityki
wewnętrznej jak i zewnętrznej włącznie z polityką zagraniczną ,
systemem bezpieczeństwa i obroną.
Sukcesy
• W początkowym okresie odnotowano w
procesie tworzenia wspólnego rynku
znaczące sukcesy. Wprowadzono o
niższe stawki wspólnej taryfy celnej
niższe od przewidywanych przez GATT,
ograniczono praktyki monopolistyczne,
subsydia, rozbudowano infrastrukturę
transportową, wprowadzono
protekcyjną politykę
Biała księga
• W białej księdze zidentyfikowano podstawowe
przeszkody na drodze do zbudowania wspólnego
rynku. Wyróżniono:
• - bariery fizyczne (postoje na granicach,
dokumenty, procedury biurokratyczne,
• - bariery techniczne (istnienie odrębnych
krajowych norm określających wymogi stawiane
towarom,
• -granice fiskalne wynikające z różnego sposobu
pobierania podatków pośrednich (podatki
obrotowe)
• - restrykcje w dostępie do zamówień publicznych.
Likwidacja barier
fizycznych
Od 01.01.88 wprowadzono Jednolity
Dokument Administracyjny (SAD) – obecnie
stosowany tylko z krajami trzecimi - który
zaoszczędził 60 mln. formularzy celnych
rocznie.. Zreorganizowano zasady kontroli
weterynaryjnych weterynaryjnych,
fitosanitarnych, które odbywają się nie na
granicy, lecz w miejscu przeznaczenia.
Zlikwidowano sprawdzanie pochodzenia
towarów handlu wewnętrznym Wspólnoty
Usuwanie barier
technicznych
Odbywa się za pomocą trzech metod:
• - harmonizacja norm technicznych według
starego podejścia (szczegółowe określanie
kryteriów, które powinien spełniać dany
produkt),
• -harmonizacja wg. nowego podejścia
(spełnienie minimum wymagań odnośnie
ochrony zdrowia, środowiska bezpieczeństwa).
• - wzajemnego uznawania przepisów
narodowych (nie można zabronić importu
towaru, który legalnie wyprodukowano w
innym kraju członkowskim).
Usuwanie granic
fiskalnych
Wprowadzono powszechnie podatek
VAT, Przejściowo urzędy skarbowe
rejestrują wielkość transakcji
eksportowych zwolnionych z VAT-
rozwiązanie kosztowne. Problem
ujednolicenia stawek VAT.. Potrzeba
harmonizacji podatków akcyzowych.
Rynek usług
Swoboda przepływu usług ma
ogromne znaczenie dla rynku
wewnętrznego ze względu na ich
udział w PKB. (Obecnie około 70%.)
Integracja tego rynku jest problemem
o wiele bardziej skomplikowanym i do
tej pory nie do końca rozwiązanym.
Brak precyzyjnych ustaleń
W traktacie rzymskim nie określono ani
etapów, ani czasu. w jakim rynek
usług miałby być zliberalizowany. Jego
postanowienia obejmują:
• - zobowiązanie do usunięcia restrykcji
dla swobodnego przepływu usług,
• - zakaz wprowadzania nowych
restrykcji,
• - priorytet liberalizacji usług
wpływających na koszty produkcji,
Dodatkowo:
• - możliwość wprowadzania
ograniczeń ze względu na porządek,
bezpieczeństwo i zdrowie publiczne,
• - wzajemne uznawanie dyplomów
zawodowych na zasadzie
harmonizacji programów szkolnych
Rynek kapitału
• . Pojęcie: przepływy kapitału dotyczy
kapitału finansowego, bezpośrednich
inwestycji zagranicznych oraz
kapitału wiedzy.
• Kapitał finansowy obejmuje takie
formy jak: akcje, obligacje i inne
papiery wartościowe, kredyty,
rachunki bankowe, gotówka,
płatności.
Rynek pracy
Rynek pracy wiąże się z zasadą wolnego
przepływu osób oraz zniesieniu
przeszkód w zakresie wolności
podróżowania, osiedlania się,
podejmowania nauki i pracy. Wynika
on m. in. z praw przysługujących z
tytułu obywatelstwa Unii, które
wprowadzono na mocy traktatu z
Maastricht.
Prawa pracowników
• Traktat rzymski oraz wydane na jego
podstawie przepisy uznaje, że pracownik
pochodzący z kraju członkowskiego ma
prawo do:
• Przyjmowania ofert pracy na całym obszarze
Wspólnoty
• Swobodnego przenoszenia się w celu
podjęcia pracy
• Swobodnego pobytu w kraju miejsca pracy
• Pozostania w kraju miejsca pracy po ustaniu
zatrudnienia.
Trzy systemy uznawania
kwalifikacji
we wspólnocie.
– Uznawania kwalifikacji na podstawie
doświadczenia zawodowego wprowadzony w
1999 r (w pewnych profesjach do nabycia
odpowiednich umiejętności wystarcza okres pracy
w zawodzie 3 – 6 lat)
– Automatycznego uznawania kwalifikacji
zawodowych w wariantach: koordynacji wymagań
dla systemów kształcenia (np. lekarzy
farmakologów, stomatologów) oraz wspólnie
ustalonych kryteriów wzajemnego uznawania np.
architekci
c. d.
• Uznawania wykształcenia na
zasadach ogólnych (dotyczy
dyplomów uczelni pomaturalnych, w
których nauka trwa co najmniej trzy
lata)
Porozumienie z
Schengen
podpisane w 1985 r. przez Niemcy
Francję i kraje Beneluksu znoszące
kontrole na granicach. Kolejne kraje
przystąpiły w 1993 r z wyjątkiem
Wlk. Brytanii, Irlandii i Danii. Od 1996
z porozumieniem tym stowarzyszone
są Islandia i Norwegia.
Wspólne polityki
• Polityka handlowa,
• Polityka konkurencji,
• Polityka regionalna (strukturalna)
• Polityka rolna,
• Polityka transportowa,
• Polityka ochrony środowiska,
• Polityka społeczna zatrudnienia i
kształcenia.
Polityka handlowa
WSPÓLNOTY
Podstawą prawną
wspólnej polityki handlowej jest TWE.
W obecnej wersji uwzględnia on
poprawki wprowadzone przez Traktat
o Unii Europejskiej i Traktat
Amsterdamski
Celem polityki handlowej
jest: „przyczynienie się państw do
harmonijnego rozwoju handlu
światowego, do stopniowego
znoszenia ograniczeń w handlu
międzynarodowym i obniżania barier
celnych”. Główną inicjującą i
wykonawczą rolę odgrywa Komisja
działająca z upoważnienia Rady
Zakres wspólnej polityki
handlowej obejmuje:
• Stawki celne
• Zawieranie umów celnych i
handlowych,
• Działania liberalizacyjne
• Środki ochronne w przypadku
dumpingu i subwencji
Zakres przedmiotowy
wspólnej polityki handlowej został
poszerzony o handel usługami i
prawami do własności intelektualnej.
Związane jest to z faktem, iż
sprawami liberalizacji handlu zajmuje
się również WTO (GATT, GATS, TRIAS)
SWOBODA PRZYWOZU
Ogólną zasadą systemu importowego
Wspólnoty jest swoboda przywozu za
wyjątkiem towarów tekstylnych i
odzieżowych oraz produktów
pochodzących z niektórych państw WNP,
Albanii, Chin, Wietnamu, Korei Północnej
i Mongolii. Towary te podlegają
surowszym środkom nadzoru i kontroli;
m. in. ograniczenia ilościowe i kwotowe.
Taryfy celne
• Podstawowym instrumentem
polityki handlowej jest wspólna
zewnętrzna taryfa celna. Wspólnota
działa na zasadzie unii celnej, która
polega na zakazie stosowania
wewnątrz ceł oraz wprowadzeniu
wspólnej taryfy celnej w stosunkach z
krajami trzecimi.
Jednak… środki ochronne
• Wspólnota może wprowadzić
środki ochronne przed nadmiernym
importem jeżeli import wzrasta
bardzo szybko i powoduje poważną
stratę producentom.
środki ochronne
• Komisja może wprowadzić środki
ochronne w postaci:
• Zmiany ważności dokumentów
wymaganych przy nadzorze importu,
• Licencjonowania importu a zwłaszcza
zastosowanie ograniczeń ilościowych
Inne instrumenty ochrony
rynku
• Do instrumentów ochrony handlowej
zaliczane są również postępowania
antydumpingowe i antysubwencyjne.
antydumping
• Najczęściej wykorzystywany jest
antydumping. Można go
zastosować gdy wystąpi dumping,
zostanie wyrządzona szkoda
przemysłowi wspólnoty, nastąpi
zgodność antydumpingu z interesem
wspólnoty (interesem producentów,
konsumentów, użytkowników)
Procedura antydumpingowa
• Dochodzenie w sprawie dumpingu
prowadzi Komisja, która może
nałożyć cło tymczasowe a później
ostateczne cło antydumpingowe
Co to jest dumping?
• Z dumpingiem mamy do
czynienia, gdy towar jest
eksportowany do WE po cenie niższej
od ceny towaru podobnego na rynku
eksportera. Kwota o jaką cena
towaru na rynku eksportera
przewyższa cenę eksportową
nazywana jest marginesem
dumpingu lub marżą dumpingową.
cła wyrównawcze
• Przed importem towarów
subsydiowanych na rynek WE chronią
tzw. cła wyrównawcze. Procedury
antysubwencyjne są analogiczne jak
w przypadku antydumpingu i biorą w
niej udział Komisja i Rada.
Warunki
• Cła wyrównawcze mogą być
nałożona na towary, których
produkcja, eksport lub transport są
bezpośrednio bądź pośrednio
subsydiowane przez rządy państw
trzecich. Muszą być spełnione trzy
warunki
Trzy warunki
• Cła wyrównawcze mogą być
nałożona na towary, których
produkcja, eksport lub transport są
bezpośrednio bądź pośrednio
subsydiowane przez rządy państw
trzecich. Muszą być spełnione trzy
warunki
Harmonizowanie systemów
wspierania
eksportu.
• W kompetencji wspólnoty leżą
bezpośrednie subsydia eksportowe do
produktów objętych wspólną polityką
rolną: alkohol, mleko i jego przetwory,
wołowina, wieprzowina, drób, cukier,
wino zboża, ryż owoce i warzywa.
Stosuje się również subsydia
produkcyjne i subsydiowanie kredytów
eksportowych.