Ćw. 13

Ćw. 13

Aspekt psychologiczny

Aspekt psychologiczny

leczenia parafunkcji i

leczenia parafunkcji i

dysfunkcji narządu żucia

dysfunkcji narządu żucia

Etiopatogeneza schorzeń układu

Etiopatogeneza schorzeń układu

stomatognatycznego

stomatognatycznego

uwarunkowanych dysfunkcjami i

uwarunkowanych dysfunkcjami i

parafunkcjami

parafunkcjami

•

-gr. 1 zwarciowe czynniki pierwotne

-gr. 1 zwarciowe czynniki pierwotne

•

-gr.2 chroniczne oddziaływanie

-gr.2 chroniczne oddziaływanie

stresorów

stresorów

•

-gr.3 choroby psychiczne

-gr.3 choroby psychiczne

•

-gr.4 pierwotny czynnik stawowy

-gr.4 pierwotny czynnik stawowy

gr.1 zwarciowe czynniki pierwotne

gr.1 zwarciowe czynniki pierwotne

•

Zaburzenia zwarciowe w połączeniu ze

Zaburzenia zwarciowe w połączeniu ze

stresem lub innymi czynnikami prowadzą do

stresem lub innymi czynnikami prowadzą do

bruksizmu , na tym tle zaś powstają

bruksizmu , na tym tle zaś powstają

tendomiopatie i schorzenia stawów

tendomiopatie i schorzenia stawów

•

Def: Przeszkody zwarciowe wyzwalają

Def: Przeszkody zwarciowe wyzwalają

często nadmierne napięcie mięśni

często nadmierne napięcie mięśni

szczególnie dotyczy to tzw. przedwczesnych

szczególnie dotyczy to tzw. przedwczesnych

kontaktów i przeszkód zwarciowych podczas

kontaktów i przeszkód zwarciowych podczas

ekscentrycznych ruchów żuchwy

ekscentrycznych ruchów żuchwy

Kompensacja przeszkód

Kompensacja przeszkód

zwarciowych

zwarciowych

•

Każda przeszkoda zwarciowa powoduje w

Każda przeszkoda zwarciowa powoduje w

sposób odruchowy zwiększone napięcie

sposób odruchowy zwiększone napięcie

mięśni. Następnie wysoce wrażliwe

mięśni. Następnie wysoce wrażliwe

receptory ozębnej informują centralny

receptory ozębnej informują centralny

regulator o „ istniejącym stanie”. Reaguje

regulator o „ istniejącym stanie”. Reaguje

on nadmierna aktywnością i napięciem

on nadmierna aktywnością i napięciem

mięśniowym, które prowadzą do

mięśniowym, które prowadzą do

następujących objawów

następujących objawów

przystosowawczych

przystosowawczych

•

- organizm stara się wyeliminować przeszkodę

- organizm stara się wyeliminować przeszkodę

na powierzchni zęba przez starcie

na powierzchni zęba przez starcie

•

-silny nacisk wywierany na przeszkadzający ząb

-silny nacisk wywierany na przeszkadzający ząb

powodując odwracalny zwarciowy uraz może

powodując odwracalny zwarciowy uraz może

przemieścić ząb w bardziej korzystne położenie

przemieścić ząb w bardziej korzystne położenie

•

-uruchamiane są mechanizmy omijania, czyli

-uruchamiane są mechanizmy omijania, czyli

unikanie kontaktów przeszkadzających

unikanie kontaktów przeszkadzających

powierzchni zębów przez nerwowo-mięśniową

powierzchni zębów przez nerwowo-mięśniową

zmianę torów ruchów

zmianę torów ruchów

•

Dekompensacja czynności

Dekompensacja czynności

doprowadza do bruksizmu –

doprowadza do bruksizmu –

bezcelowego zgrzytania i

bezcelowego zgrzytania i

zaciskania zębów nie

zaciskania zębów nie

związanego z funkcją

związanego z funkcją

Przyczyny:

Przyczyny:

•

-stres

-stres

•

-wpływ czynników fizycznych (zimno, wilgoć,

-wpływ czynników fizycznych (zimno, wilgoć,

klimat)

klimat)

•

-czynniki metaboliczne i hormonalne

-czynniki metaboliczne i hormonalne

(dojrzewanie, przekwitanie , schorzenia tarczycy

(dojrzewanie, przekwitanie , schorzenia tarczycy

itd.)

itd.)

•

- odruchy proprioceptywne z nieprawidłowych

- odruchy proprioceptywne z nieprawidłowych

obciążonych lub przeciążonych stawów , a także

obciążonych lub przeciążonych stawów , a także

ze stawów objętych pierwotnym schorzeniem

ze stawów objętych pierwotnym schorzeniem

Skutki i prognoza:

Skutki i prognoza:

•

-

-

zapalenie ssż

zapalenie ssż

•

-tendomiopatie

-tendomiopatie

•

-artropatie zniekształcające

-artropatie zniekształcające

•

-korekta zwarcia

-korekta zwarcia

•

-wyeliminowanie czynnika

-wyeliminowanie czynnika

sprawczego np.stresu

sprawczego np.stresu

gr.2 chroniczne oddziaływanie

gr.2 chroniczne oddziaływanie

stresorów

stresorów

•

Etiologia:

Etiologia:

•

-chroniczny stres

-chroniczny stres

•

-deficytowa praca układu nerwowo-

-deficytowa praca układu nerwowo-

mięśniowego

mięśniowego

•

Skutki

Skutki

•

-tarczki starcia w brębie siekaczy

-tarczki starcia w brębie siekaczy

•

-doprzednio-boczny bruksizm

-doprzednio-boczny bruksizm

•

-tendomiozy

-tendomiozy

gr. 3 choroby psychiczne

gr. 3 choroby psychiczne

•

-depresja

-depresja

•

-depresja maskowana

-depresja maskowana

•

Etiologia

Etiologia

•

Pacjenci skupiają uwagę na zgryzie i oceniają

Pacjenci skupiają uwagę na zgryzie i oceniają

go jako źródło wszystkich dolegliwości

go jako źródło wszystkich dolegliwości

.Drobny zabieg stomatologiczny może

.Drobny zabieg stomatologiczny może

wyzwolić nerwicę okluzji .Błędne koło

wyzwolić nerwicę okluzji .Błędne koło

•

Skutki

Skutki

•

W chorobach terapia okluzyjna jest

W chorobach terapia okluzyjna jest

przeciwskazaniem

przeciwskazaniem

gr.4 pierwotny czynnik

gr.4 pierwotny czynnik

stawowy

stawowy

•

Pacjenci mogą wykazywać

Pacjenci mogą wykazywać

wtórne napięcie mięśniowe i

wtórne napięcie mięśniowe i

nadpobudliwość ruchową

nadpobudliwość ruchową

prowadząc do pogorszenia stanu

prowadząc do pogorszenia stanu

stawów i tendomiopatii

stawów i tendomiopatii

•

Kryteria rozpoznawania

Kryteria rozpoznawania

psychosomatycznych objawów

psychosomatycznych objawów

opracowanych przez Marxkorsa ,

opracowanych przez Marxkorsa ,

Mullera-Fuhlsbuscha:

Mullera-Fuhlsbuscha:

•

-Subiektywne skargi pacjenta wykraczają

-Subiektywne skargi pacjenta wykraczają

poza anatomiczne i fizjologiczne granice

poza anatomiczne i fizjologiczne granice

•

-zakłócenia płynności schorzeń: są to

-zakłócenia płynności schorzeń: są to

odbiegające od normy zdarzenia w

odbiegające od normy zdarzenia w

rodzaju ,nasileniu i przebiegu dolegliwości

rodzaju ,nasileniu i przebiegu dolegliwości

•

Rozpoznanie:

Rozpoznanie:

•

Psychosomatyczne związki należy

Psychosomatyczne związki należy

podejrzewać wtedy gdy przeprowadzone

podejrzewać wtedy gdy przeprowadzone

zabiegi okazały się nieskuteczne ,mimo że

zabiegi okazały się nieskuteczne ,mimo że

korzystnie wpływały na dolegliwości

korzystnie wpływały na dolegliwości

somatyczne (np. nieustąpienie bólu w

somatyczne (np. nieustąpienie bólu w

żuchwie mimo zastosowania znieczulenia

żuchwie mimo zastosowania znieczulenia

przewodowego lub niepowodzenie po

przewodowego lub niepowodzenie po

stosowaniu szyn)

stosowaniu szyn)

•

Współudział osobowości:

Współudział osobowości:

•

objawy depresji u pacjenta lub

objawy depresji u pacjenta lub

skłonności samobójcze

skłonności samobójcze

•

współudział lub zgodność ujawniania

współudział lub zgodność ujawniania

się dolegliwości bądź jej przebiegu z

się dolegliwości bądź jej przebiegu z

wydarzeniami biograficznymi

wydarzeniami biograficznymi

Leczenie:

Leczenie:

•

-korekta okluzji

-korekta okluzji

•

-opanowanie stresu

-opanowanie stresu

•

-trening rozluźniający : trening

-trening rozluźniający : trening

autogenny, biofeedback, hipnoza

autogenny, biofeedback, hipnoza

•

-leczenie ogólnolekarskie

-leczenie ogólnolekarskie

•

-leczenie ortopedyczne

-leczenie ortopedyczne

•

-psychoterapia

-psychoterapia

Leczenie objawowe:

Leczenie objawowe:

•

-fizjoterapia

-fizjoterapia

•

-stosowana kinezyterapia

-stosowana kinezyterapia

•

-mioterapia

-mioterapia

•

-akupunktura

-akupunktura

•

-leki np.:diazepam

-leki np.:diazepam