Opracował: Łukasz Anciński

Ogólna charakterystyka



Polski rynek alkoholi zdominowany jest przez trzy
rodzaje napojów alkoholowych



Piwo

Piwo



Wódka

Wódka



Wino

Wino



Inne gatunki alkoholi takie jak:

likiery, wermuty,

likiery, wermuty,

brendy / koniaki, whisky, gin, rum

brendy / koniaki, whisky, gin, rum

cieszą się w Polsce

dużo mniejszym zainteresowaniem konsumentów. Na
rynku krajowym w ostatnim okresie pojawia się coraz
więcej napojów alkoholowych typu

RTD (ready to

RTD (ready to

drink)

drink)

, stanowiących pewną alternatywę pomiędzy

piwami smakowymi a wódkami.

Przemysł spirytusowy



Głównym źródłem zaopatrzenia w spirytus, który jest

głównym surowcem do produkcji wyrobów spirytusowych są

krajowe gorzelnie rolnicze.



W przemyśle krajowym w latach 1994-2001 sukcesywnie

zmniejszała się produkcja wyrobów spirytusowych. Spadek

sprzedaży był bezpośrednio związany ze zmianami, które

nastąpiły na rynku krajowym po okresie transformacji.

Początek lat 90 charakteryzował się znacznym wzrostem

sprzedaży piwa. W drugiej połowie lat 90 nastąpiła zmiana

struktury rynku wyrobów spirytusowych. Przeprowadzono

komercjalizację państwowych Polmosów, a na rynku pojawiły

się silne marki, które zaczęły stopniowo wypierać marki

lokalne.

Kolejnym

istotnym

powodem

zmniejszenia

sprzedaży wyrobów spirytusowych była wysoka i rosnąca

akcyza, a w konsekwencji wysoka cena produktów, oraz

wprowadzanie na krajowy rynek znacznych ilości alkoholu ze

źródeł niewiadomego pochodzenia.

Rodzaje spirytusu



Spirytus drzewny

Jest to alkohol metylowy lub metanol najprostszy,
trujący dla człowieka alkohol

Rodzaje spirytusu



Spirytus bezwodny

Wodny roztwór alkoholu etylowego. Zawiera od 99,8 do
99,9% alkoholu. Dawniej otrzymywany przez rektyfikację
spirytusu surowego z dodatkiem benzenu. Obecnie, ze
względu na dużą toksyczność benzenu tej metody już się nie
stosuje. Spirytus bezwodny stosowany jest m.in. w
przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz jako
biokomponent do ropopochodnych paliw płynnych. Jednym z
największych producentów spirytusu bezwodnego w Polsce
jest Akwawit Leszno



Spirytus salicylowy

Jest to 2% roztwór kwasu salicylowego w alkoholu
etylowym i wodzie (2% kwasu salicylowego, 30% wody,
68% etanolu 760g/l). Stosowany do odkażania.

Rodzaje spirytusu



Spirytus skażony

Denaturat to wodny roztwór alkoholu etylowego (zawierający
92% alkoholu) dostępny w handlu i przeznaczony do celów
innych niż spożywcze. Otrzymywany jest poprzez dodanie do
spirytusu surowego substancji skażającej, na przykład
denatonium lub pirydyny mającej uniemożliwić celowe
spożycie tego produktu (np. poprzez nadanie mu
odrażającego smaku, zapachu lub właściwości wymiotnych)

 Spirytus surowy

Otrzymywany w gorzelniach jest to wodny roztwór

alkoholu etylowego.

Sprzedaży alkoholi w
Polsce

Sprzedaży alkoholi w
Polsce

Przemysł spirytusowy



Dopiero w roku 2002 odnotowano po raz pierwszy od 8 lat
wzrost produkcji. W 2003 r. kolejny raz nastąpiło zwiększenie
sprzedaży, o ok. 30%. Tak wysoki wzrost statystycznego
spożycia wyrobów spirytusowych nie jest efektem faktycznego
zwiększenia konsumpcji wódek, lecz świadczy o rzeczywistym
zmniejszeniu

zainteresowania

zakupem

alkoholu

z

nielegalnych kanałów dystrybucji. Dotyczy to zwłaszcza tzw.
segmentu economy, czyli wódek takich marek jak:
Starogrodzka, Polowa, Czysta czy Krakowska, których cena jest
konkurencyjna do cen wódek nielegalnego pochodzenia.
Według szacunków Narodowego Stowarzyszenia Producentów
Spirytusu, w wyniku ostatniej obniżki akcyzy wartość
sprzedaży alkoholi pochodzących z nielegalnych źródeł spadła
z około 500 mln USD w 2001 r. do około 25 mln USD w 2003 r.

Struktura spożycia

Przemysł spirytusowy

Przemysł spirytusowy



Rynek w Polsce jest zdominowany przez dwa rodzaje wyrobów:
piwo oraz wódkę. Picie piwa deklaruje ok. 64,2% Polaków, prawie
połowa badanych (49,6%) pije wódkę. Popularnym napojem jest
także wino (41,2%). Picie pozostałych napojów alkoholowych
przedstawia się następująco: spożywanie likieru deklaruje 12,1%,
wermutu – 11,7%, brandy/koniaku – 10,9%, whisky – 6,5%, ginu –
5,9%, rumu – 5% oraz innych alkoholi – 8,6%,



Dynamika podstawowych parametrów produkcji

Dynamika podstawowych parametrów produkcji

napojów alkoholowych, w %

napojów alkoholowych, w %

 Produkcja napojów alkoholowych destylowanych w Polsce:
podstawowe parametry ekonomiczno-finansowe na tle produkcji piwa
oraz produkcji przemysłowej (w mln PLN)



Od roku 2000 wartość sprzedaży eksportowej branży
spirytusowej nieustannie rośnie. Największy wzrost odnotowano
w 2002 r., w którym przychody z eksportu wzrosły aż o 90,5% w
stosunku do roku poprzedniego. Tak duży wzrost sprzedaży
eksportowej w 2002 r. nie miał miejsca ani w branży piwnej, ani
w przemyśle przetwórczym.



Branżę spirytusową cechuje bardzo wysoka efektywność i
wydajność pracy: w roku 2000 poziom przychodu na
zatrudnionego był prawie dwukrotnie wyższy niż w branży
piwnej i prawie pięciokrotnie wyższy niż średnia dla przemysłu
przetwórczego. Warto zauważyć, że przemysł przetwórczy
zwiększa sukcesywnie przychód na zatrudnionego, podobnie
jak branża piwna. W branży spirytusowej w roku 2002
przychód ze sprzedaży w przeliczeniu na liczbę zatrudnionych
uległ niewielkiemu obniżeniu, co było rezultatem ogólnego
spadku przychodów sektora i wzrostu zatrudnienia w tym
okresie.

Podsumowanie



Podsumowując, głównymi czynnikami, które w okresie

2000-2004 wpłynęły na sytuację w krajowej branży

spirytusowej, były z jednej strony: załamanie

sprzedaży na rynku lokalnym wskutek wysokiej stawki

akcyzy w latach 2000-2002 i zahamowanie procesu

prywatyzacji

oraz

wśród

zmian

pozytywnych:

stopniowe zwiększenie produkcji skierowanej do

zagranicznych

odbiorców

i

odwrócenie

trendu

sprzedaży począwszy od 2003 r. osiągnięte dzięki

obniżce stawki podatku akcyzowego oraz wysokiej

aktywności inwestorów i producentów. W rezultacie

mogliśmy zaobserwować:



w latach 2000-2002: spadek przychodów branży

przy równoczesnym wzroście eksportu.



w okresie 2003-2004: dynamiczną intensyfikację

nakładów inwestycyjnych, wzrost przychodów z

produkcji oraz kontynuację rozwoju eksportu.