Region Bałtyku

Regionalna współpraca

WY – Ekologia i Polityka

Charakterystyka regionu



14 państw –
Dania, Szwecja,
Finlandia,
Rosja, Estonia,
Łotwa, Litwa,
Polska, Niemcy,
Norwegia,
Białoruś,
Czechy, Ukraina,
Słowacja

Charakterystyka



Obszar
zamieszkuje
ok. 80 mln.
mieszkańców

Zagospodarowanie

Charakterystyka c.d.



Basen wody słonawej



Zajmuje 0,1% ogółu

powierzchni mórz i oceanów



Morze płytkie, średnia

głębokość wynosi 52 m.



Na wpół zamknięte, połączone z

Morzem Północnym i

Atlantykiem przez cieśniny

duńskie



Wymiana wody zajmuje od 20

– 30 lat



Horyzontalne i wertykalne

zróżnicowanie zasolenia



Zróżnicowanie temperatury



Specyficzny ekosystem

Uwarunkowania

współpracy



Położenie geograficzne



Doświadczenia historyczne –

powoływanie się na dawne
związki hanzeatyckie miast
bałtyckich



Zmiany polityczne i

gospodarcze

Bariery



Dysproporcje w potencjale
gospodarczym, poziomie życia (PKB)



Bariery techniczne, niedostatecznie
rozwinięta sieć komunikacyjna,
infrastruktura bankowa,
turystyczna, telekomunikacyjna



Procesy demograficzne



Stabilność polityczna – napięcia
narodowościowe (Łotwa, Estonia),
Kaliningrad,

Zanieczyszczenia ogólnee

Zanieczyszczenia



Fosforany



Azot



Metale ciężkie (rtęć, kadm, ołów)



Zanieczyszczenie ropą i
związkami radioaktywnymi



Na obszarach powiązanych z
Bałtykiem wytwarza się 15-17%
światowej produkcji przemysłowej

 

                                    

                                                                             
                              

Emisja azotu

 

                                                                              

                                                                               

Państwa odpowiedzialne

za emisję kadmu

 

                                                                           

                                                                                  

Państwa odpowiedzialne

za emisję ołowiu

 

                                                                 

                                                                                           
 

Państwa odpowiedzialne

za emisję rtęci

Zanieczyszczenia
olejowe

Etapy ewolucji reżimu



1973 Konwencja o

rybołówstwie i ochronie żywych
zasobów w Bałtyku i Bełtach



1974 Konwencja Helsińska w

sprawie ochrony środowiska
morskiego Bałtyku i Bełtów



1992 Konwencja Helsińska –

zastąpiła wcześniejszą



I etap – poszukiwanie faktów



II etap - definiowanie

problemu



III etap - negocjacje



IV etap - wzmacnianie reżimu

Program ochrony

środowiska Bałtyku



Regulacje prawne



Instytucjonalne wzmocnienie



Działalność inwestycyjna



Ochrona nadbrzeżnych lagun



Badanie środowiska morskiego



Podnoszenie świadomości



Edukacja ekologiczna

Hot spots

Agenda 21 dla Bałtyku



Scenariusz zrównoważonego

rozwoju regionu do 2030 roku
realizowany w rolnictwie,
systemie energetycznym,
rybołówstwie, leśnictwie,
przemyśle, turystyce,
transporcie

Struktura reżimu



Zasady – współpracy
międzynarodowej, obniżania
emisji zanieczyszczeń, zasady
nie eksternalizacji, zasada
ostrożności, zasada „najlepszej
praktyki ekologicznej”,
„najlepszych dostępnych
technologii”, „zanieczyszczający
płaci”

Normy



Normy nakazu lub zakazu – zakaz
wprowadzania do Bałtyku
szkodliwych substancji, zakaz
składowania odpadów



Normy „ochronne” – obowiązek
kontroli i minimalizowania
zanieczyszczeń wód Bałtyku,
konieczność współpracy w
eliminowaniu szkód ekologicznych



Normy współpracy naukowo-

technicznej oraz dostępu
społeczeństw do informacji

Reguły



Określenie regulacji i

standardów technicznych,
które są łatwe do zmian i
zapisane w aneksach do
konwencji



Rekomendacje Komisji

Helsińskiej

Procedury



Mechanizmy weryfikacji

przestrzegania konwencji,
rozstrzyganie sporów,
regulacje finansowe, sposoby
podejmowania decyzji,
struktury administracyjne



Składanie raportów

Komisja Helsińska -

HELCOM



Stały nadzór nad wykonywaniem
konwencji;



Dokonywanie przeglądu konwencji i
powiązanych z nią aneksów,
proponowanie zmian;



Określanie kryteriów redukcji
zanieczyszczeń



Promowanie współpracy
międzynarodowej



Promowanie rozwoju badań naukowych

 

1. Bałtyk

  2. Niemen
  3. Bug
  4. Karpaty
  5. Tatry
  6. Beskidy
  7. Śląsk
Cieszyński 
  8. Silesia
  9. Pradziad
10. Glacensis

11. Dobrava
12. Nysa
13. Sprewa-
Nysa-Bóbr
14. Viadrina
15.
Pomerania

Euroregiony w regionie Morza

Bałtyckiego

Instytucje współpracy

regionalnej w regionie

Bałtyku



Rada Państw Morza Bałtyckiego



Bałtycka Konferencja
Parlamentarna



Związek Miast Bałtyckich



Konferencja Współpracy
Subregionalnej Państw Morza
Bałtyckiego



Stowarzyszenie Bałtyckich Izb
Gospodarczych

Ocena



Wysoki poziom
instytucjonalizacji



Przestrzeganie regulacji



Obniżanie poziomu
zanieczyszczeń



Uruchamianie współpracy



Szeroko rozumiane
bezpieczeństwo