CHOROBA WRZODOWA
CHOROBA WRZODOWA
ŻOŁĄDKA A STRES
ŻOŁĄDKA A STRES
Justyna Dziki
Justyna Dziki
Marta Klusek
Marta Klusek
Gr.7b
Gr.7b
Ci, którzy duszą w sobie
Ci, którzy duszą w sobie
emocje i biorą do serca
emocje i biorą do serca
wszelkie przeciwności losu,
wszelkie przeciwności losu,
w istocie "biorą je" sobie na
w istocie "biorą je" sobie na
żołądek i dwunastnicę. Jeśli
żołądek i dwunastnicę. Jeśli
poza tym palą papierosy,
poza tym palą papierosy,
nadużywają alkoholu, jedzą
nadużywają alkoholu, jedzą
smażone i ostro
smażone i ostro
przyprawione potrawy - z
przyprawione potrawy - z
pewnością trafią do
pewnością trafią do
gabinetu gastrologa lub
gabinetu gastrologa lub
chirurga.
chirurga.
Obserwacje funkcji
Obserwacje funkcji
trawiennych organizmu
trawiennych organizmu
ludzkiego dowiodły, że
ludzkiego dowiodły, że
wydzielanie soków
wydzielanie soków
trawiennych ma silny
trawiennych ma silny
związek ze stanami
związek ze stanami
emocjonalnymi.
emocjonalnymi.
Badania nad zwierzętami
Badania nad zwierzętami
wykazały, że porażenie
wykazały, że porażenie
prądem, długotrwałe
prądem, długotrwałe
unieruchomienie, sytuacje
unieruchomienie, sytuacje
konfliktowe lub częste
konfliktowe lub częste
głodzenie mogą przyczyniać
głodzenie mogą przyczyniać
się do powstawania wrzodów.
się do powstawania wrzodów.
Wpływ tych stresorów jest
Wpływ tych stresorów jest
szczególnie wyraźny, kiedy
szczególnie wyraźny, kiedy
zachodzą bez ostrzeżenia
zachodzą bez ostrzeżenia
lub w sytuacjach, gdy
lub w sytuacjach, gdy
badane zwierzę nie ma
badane zwierzę nie ma
kontroli nad sytuacją.
kontroli nad sytuacją.
Na tej podstawie można
Na tej podstawie można
wnosić, że największe ryzyko
wnosić, że największe ryzyko
choroby wrzodowej występuje
choroby wrzodowej występuje
w sytuacji, gdy spodziewamy
w sytuacji, gdy spodziewamy
się negatywnych bodźców, ale
się negatywnych bodźców, ale
nie możemy im w żaden
nie możemy im w żaden
sposób zaradzić.
sposób zaradzić.
Motoryka żołądka w czasie
Motoryka żołądka w czasie
stresu:
stresu:
↑
↑
aktywności bioelektrycznej
aktywności bioelektrycznej
↓
↓
spadek perystaltyki
spadek perystaltyki
↑
↑
napięcia zwieracza
napięcia zwieracza
↑
↑
wydzielania soku żołądkowego
wydzielania soku żołądkowego
↓
↓
opróżniania żołądka
opróżniania żołądka
↓
↓
wydzielania śluzu
wydzielania śluzu
RODZAJE
RODZAJE
OWRZODZEŃ:
OWRZODZEŃ:
OSTRE
OSTRE
PRZEWLEKŁE
PRZEWLEKŁE
OSTRE OWRZODZENIE
OSTRE OWRZODZENIE
POSTRESOWE:
POSTRESOWE:
1.
1.
Jest to rozległa zmiana powierzchowna
Jest to rozległa zmiana powierzchowna
nie przekraczająca blaszki mięśniowej.
nie przekraczająca blaszki mięśniowej.
Po ustąpieniu reakcji stresowej
Po ustąpieniu reakcji stresowej
występuje obfite krwawienie.
występuje obfite krwawienie.
2.
2.
Występuje nagle i sporadycznie.
Występuje nagle i sporadycznie.
3.
3.
Brak jest tendencji nawrotowej.
Brak jest tendencji nawrotowej.
4.
4.
Ustępuje samoistnie.
Ustępuje samoistnie.
Przyczyną takiego owrzodzenia
Przyczyną takiego owrzodzenia
jest ciężka sytuacja stresowa,
jest ciężka sytuacja stresowa,
np.:
np.:
Urazy wielonarządowe z
Urazy wielonarządowe z
dużą utratą krwi
dużą utratą krwi
Urazy głowy ze
Urazy głowy ze
wzmożeniem ciśnienia
wzmożeniem ciśnienia
śródczaszkowego
śródczaszkowego
Masywne krwotoki
Masywne krwotoki
Oparzenia (wrzody Curlinga)
Oparzenia (wrzody Curlinga)
Wstrząs
Wstrząs
Wyziębienie
Wyziębienie
Hipowolemia
Hipowolemia
Ból
Ból
Zabiegi operacyjne.
Zabiegi operacyjne.
OWRZODZENIE
OWRZODZENIE
PRZEWLEKŁE
PRZEWLEKŁE
1.
1.
Przyczyna – Helicobacter
Przyczyna – Helicobacter
Pylori, dieta, tryb życia,
Pylori, dieta, tryb życia,
czynniki genetyczne.
czynniki genetyczne.
2.
2.
Pojedyncze, głęboko drążące
Pojedyncze, głęboko drążące
owrzodzenie, przekraczające
owrzodzenie, przekraczające
blaszkę mięśniową.
blaszkę mięśniową.
3.
3.
Występuje ból sezonowy
Występuje ból sezonowy
(wiosna, jesień).
(wiosna, jesień).
4.
4.
Powikłania – perforacja i
Powikłania – perforacja i
krwawienie.
krwawienie.
CRH i TRH a rodzaje
CRH i TRH a rodzaje
wrzodu:
wrzodu:
Wrzód ostry:
Wrzód ostry:
wspólne oddziaływanie kortykoliberyny
wspólne oddziaływanie kortykoliberyny
(CRH) i tyreoliberyny (TRH)
(CRH) i tyreoliberyny (TRH)
Wrzód przewlekły:
Wrzód przewlekły:
działanie kortykoliberyny (CRH)
działanie kortykoliberyny (CRH)
Mechanizm powstawania
Mechanizm powstawania
owrzodzeń stresowych:
owrzodzeń stresowych:
Związany jest z wydzielaniem z
Związany jest z wydzielaniem z
podwzgórza CRH (kortykoliberyny):
podwzgórza CRH (kortykoliberyny):
1.
1.
Poprzez oś podwzgórzowo-
Poprzez oś podwzgórzowo-
przysadkowo-korowo-nadnerczową
przysadkowo-korowo-nadnerczową
(poprzez ACTH)
(poprzez ACTH)
2.
2.
Poprzez pobudzenie miejsca
Poprzez pobudzenie miejsca
sinawego
sinawego
3.
3.
Poprzez pobudzenie nerwu błędnego
Poprzez pobudzenie nerwu błędnego
OUN
OUN
CRH (+)
CRH (+)
aktywacja locus coeruleus
aktywacja locus coeruleus
TRH
TRH
(+)
(+)
ACTH (+)
ACTH (+)
aktywacja nerwu
aktywacja nerwu
X
X
Glikokortykosterydy (+) NA, A (+)
Glikokortykosterydy (+) NA, A (+)
Ukł.obwodowe
Ukł.obwodowe
zaham. Fosfolip. A2
zaham. Fosfolip. A2
Synteza PGE2 (-)
Synteza PGE2 (-)
↓
↓
ukrwienie bł. śluz.
ukrwienie bł. śluz.
↓
↓
produkcji
produkcji
ś
ś
luzu
luzu
↓
↓
wytrzymałości bł.
wytrzymałości bł.
ś
ś
l. ↓ perystaltyki
l. ↓ perystaltyki
↓
↓
regeneracji bł.
regeneracji bł.
ś
ś
l. ↑ wydz. soku
l. ↑ wydz. soku
↓
↓
produkcji NaHCO
produkcji NaHCO
3
3
żołądkowego
żołądkowego
Wzrost produkcji HCl
Wzrost produkcji HCl
Żołądek
STRESOR
Zmniejszenie zdolności obronnych żołądka
Wszystkie te efekty
Wszystkie te efekty
sprzyjają powstawaniu
sprzyjają powstawaniu
owrzodzeń przewlekłych,
owrzodzeń przewlekłych,
nie wystarczają natomiast,
nie wystarczają natomiast,
by utworzyć owrzodzenia
by utworzyć owrzodzenia
ostre.
ostre.
Mechanizm związany z produkcją przez
Mechanizm związany z produkcją przez
podwzgórze tyreoliberyny (TRH)-
podwzgórze tyreoliberyny (TRH)-
Charakterystyczny dla powstawania
Charakterystyczny dla powstawania
owrzodzeń ostrych:
owrzodzeń ostrych:
STRESOR wydzielanie TRH
STRESOR wydzielanie TRH
obkurczenie trzewnych naczyń
obkurczenie trzewnych naczyń
oporowych (bezpośrednio i pośrednio
oporowych (bezpośrednio i pośrednio
przez ukł. adrenergiczny) (-)
przez ukł. adrenergiczny) (-)
śluzówkowego przepływu krwi
śluzówkowego przepływu krwi
zmniejszenie
zmniejszenie
produkcji śluzu,
produkcji śluzu,
dwuwęglanów
dwuwęglanów
( (-) mech. ochronnych
( (-) mech. ochronnych
śluzówki żołądka) i
śluzówki żołądka) i
spadek
spadek
zdolności
zdolności
regeneracyjnych.
regeneracyjnych.
Kiedy dojdzie do ustąpienia reakcji
Kiedy dojdzie do ustąpienia reakcji
stresowej, a więc spadku
stresowej, a więc spadku
stężenia TRH i rozszerzenia
stężenia TRH i rozszerzenia
naczyń dochodzi do masywnego
naczyń dochodzi do masywnego
krwawienia z uszkodzonych
krwawienia z uszkodzonych
naczyń (po przywróceniu
naczyń (po przywróceniu
krążenia).
krążenia).
Może dojść do utraty nawet 3-3.5 l
Może dojść do utraty nawet 3-3.5 l
krwi!!!
krwi!!!
Ochrona i
Ochrona i
leczenie
leczenie
owrzodzeń
owrzodzeń
stresowych
stresowych
Odsysanie treści
Odsysanie treści
żołądkowej
żołądkowej
Leki cholinolityczne
Leki cholinolityczne
:
:
pirenzepina
pirenzepina
Inne:
Inne:
–
Prostaglandyny (Mizoprostol:
Prostaglandyny (Mizoprostol:
Cytotec analog PGE
Cytotec analog PGE
1
1
)
)
–
Karbenoksolon
Karbenoksolon
–
Metoklopramid
Metoklopramid
–
Antybiotyki w leczeniu H.p.
Antybiotyki w leczeniu H.p.
Przywrócenie prawidłowego
Przywrócenie prawidłowego
ukrwienia śluzówki
ukrwienia śluzówki
(walka ze
(walka ze
stresem)
stresem)
Działanie ochronne na śluzówkę
Działanie ochronne na śluzówkę
żołądka:
żołądka:
Sukralfat
Sukralfat
Semen Lini - preparat Linal (zioła)
Semen Lini - preparat Linal (zioła)
agar, kaolin, żele, śluzy roślinne
agar, kaolin, żele, śluzy roślinne
Preparat Neo-Gelogastryna - połączenie
Preparat Neo-Gelogastryna - połączenie
agaru i kaolinu.
agaru i kaolinu.
Preparaty homeopatyczne o
Preparaty homeopatyczne o
działaniu ochronnym:
działaniu ochronnym:
R5 (krople)
R5 (krople)
Środki ściągające
Środki ściągające
(zmniejszające
(zmniejszające
przekrwienie i wysięk):
przekrwienie i wysięk):
sole bizmutu, sukralfat.
sole bizmutu, sukralfat.
Środki zobojętniające kwas solny
Środki zobojętniające kwas solny
(jako znoszące objawy bólowe):
(jako znoszące objawy bólowe):
sole glinu, wapnia, magnezu, sodu.
sole glinu, wapnia, magnezu, sodu.
Środki hamujące wydzielanie
Środki hamujące wydzielanie
kwasu
kwasu
(antagoniści receptora H2):
(antagoniści receptora H2):
cimetydyna, ranitydyna, famotydyna
cimetydyna, ranitydyna, famotydyna
Inhibitory pompy protonowej:
Inhibitory pompy protonowej:
omeprazol, lansoprasol, pantoprazol
omeprazol, lansoprasol, pantoprazol
STRES WODNO-IMMOBILIZACYJNY
STRES WODNO-IMMOBILIZACYJNY
wg metody Takagi.
wg metody Takagi.
Unieruchomienie szczura w pozycji
Unieruchomienie szczura w pozycji
pionowej w klatce Bollmana
pionowej w klatce Bollmana
Zanurzenie w wodzie o
Zanurzenie w wodzie o
temperaturze 25
temperaturze 25
C do wysokości
C do wysokości
wyrostka mieczykowatego
wyrostka mieczykowatego
Jednorazowa ekspozycja na działanie
Jednorazowa ekspozycja na działanie
stresora przez 7 godzin
stresora przez 7 godzin
Dowodem
Dowodem
wystąpienia
wystąpienia
reakcji
reakcji
stresowej są
stresowej są
owrzodzenia
owrzodzenia
żołądka!!!
żołądka!!!
Następnie wykonuję się:
Następnie wykonuję się:
Pomiar powierzchni owrzodzeń śluzówki
żołądka przy pomocy planimetru biegunowego
na 100-krotnie powiększonym obrazie
otwartego i rozpostartego żołądka.
Obliczanie indeksu owrzodzeń (IOW) ze wzoru:
IOW [%] =
Powierzchnia owrzodzeń
Powierzchnia żołądka
x 100
DZIĘKUJEM
DZIĘKUJEM
Y ZA
Y ZA
UWAGĘ
UWAGĘ