Fizjologia ciąży
Fizjologia ciąży
Fizjologia ciąży
Fizjologia ciąży
opracowali:
opracowali:
Anna Grzymała-Figura, Piotr Uzar
Anna Grzymała-Figura, Piotr Uzar
Klinika Medycyny Matczyno-
Klinika Medycyny Matczyno-
Płodowej PAM
Płodowej PAM
Zapłodnienie
- połączenie się
gamety męskiej (plemnika) z
gametą żeńską (komórką jajową)
uwolnioną z jajnika
w procesie owulacji.
Komórki płciowe (gamety)
Plemniki:
powstają w jądrach, dł. 50-60m, główka 4-5m
Ejakulacja:
2,6- 6ml; 1ml- 60-120mln plemników
Nasienie:
wydzielina gruczołów- krokowego i opuszkowo
cewkowych+ wydz. pęcherzyków nasiennych+ komórki
(b. liczne plemniki, makrofagi, leukocyty)
Penetracja plemników:
tylna część sklepienia pochwy
estrogeny upłynniają czop śluzowy (90min wnikają plemniki)
kanał szyjki (zbiornik nasienia- do 3 dni żywe plemniki)
jama macicy jajowody (ruch plemników, skurcze jajowodu,
przepływ płynu w jajowodzie) aż do bańki (już po 5 min)
Kapacytacja:
(w czasie wędrówki)- uzdatnianie, czapeczka na
główce z enzymami do penetracji osłonki przezroczystej
Komórki płciowe (gamety)
Komórka jajowa:
powstają w jajnikach, śr. 120m,
dojrzała
wydostaje się z pęcherzyka Graafa wraz z płynem
otoczona
komórkami warstwy ziarnistej (wieniec promienisty) i
trafia do
bańki jajowodu
Mechanizm wychwytywania jaja przez jajowód:
ujście ze
strzępkami obejmuje miejsce jajeczkowania
(chemotaktycznie)
Czas zdolności do zapłodnienia:
plemnik 2-3d, jajo 12h
Zapłodnienie
Impregnacja:
wniknięcie główki plemnika do jaja
Przebieg zapłodnienia:
w bańce spotkanie gamet po 12h od
pęknięcia pęch. Graafa (w osłonce przejrzystej są receptory
plemników, po wniknięciu plemnika twardnieje) zlanie się
jąder gamet (koniugacja) i zygota ma 46 chromosomów
- plemnik X lub Y- 100:105; plemnik Y o 7% lżejszy- szybszy
- na 100 kom jajowych 16 nie zapłodnionych na 84 zygoty
69 się implantuje z 69- 27 roni się w terminie miesiączki
(menstrual abortion)
Rozwój zygoty w jajowodzie
- po koniugacji odpada wieniec promienisty
- po 12-36h są 2 blastomery
- po 40-48h są 4 blastomery
- po 48-60h jest 8 blastomerów
- po 60-72h są 32 blastomery-
morula
- substancje
odżywcze z
owoplazmy i z płynu w jajowodzie
Przez te 6 dni brak kontaktu zygoty i ustroju matki.
Początek ciąży to zagnieżdżenie zarodka.
Rozwój zygoty w jajowodzie
Zagnieżdżenie
Implantacja, nidacja:
to ścisłe przywarcie blastocysty
na dużej
powierzchni do endometrium (w górnej części tylnej
ściany
trzonu) inwazyjne działanie kosmków coraz głębsze
zanurzanie jaja w endometrium (stąd 23 dnia po OM
nieznaczne krwawienie)
Zagnieżdżenie
Formowanie łożyska
3 procesy jednocześnie:
a)
różnicowanie trofoblastu: cytotrofoblast (warstwa wewn.
otaczająca blastocystę) i syncytiotrofoblast (warstwa zewn.
z kosmkami pierwotnymi- między nimi zatoki z krwią z macicy
do odżywiania
hematotropowego
)
b)
przygotowanie bł. śluzowej macicy: pod wpływem hormonów
tworzy się
doczesna
, jej komórki są bogate w lipidy i glikogen
(
histotropowy
typ odżywiania zarodka przez 11 dni od
zapłodnienia)
Kosmki trofoblastu wnikaja tylko do doczesnej
nie do częśći podstawnej błony śluzowej czy mięśnia- stą łatwe
oddzielanie łożyska po porodzie.
Formowanie łożyska
c)
Ochrona immunologiczna płodu:
- 2-glikoproteina ciążowa- działa immunosupresyjnie
- wzrost wytwarzania kortyzolu
- słaby Ag trofoblastu
- słaba zdolność macicy do udziału w reakcjach
immunologicznych (narząd immunologicznie
uprzywilejowany)
Zmiany w błonie śluzowej macicy
ciężarnej
- stopniowo jajo płodowe wpukla się do światła macicy
pokryte
doczesną torebkową
- pod zarodkiem
doczesna podstawna
- pozostała
doczesna ścienna
nie styka się z jajem
płodowym
- w 3 miesiącu ciąży doczesna torebkowa i ścienna zrastają
się
i jajo wypełnia macicę
– od strony doczesnej podstawnej kosmki rozrastają się
tworząc
kosmówkę kosmatą
(stąd łożysko), a na doczesnej
torebkowej kosmki zanikają tworząc
kosmówkę gładką
Rozwój zarodka, błon płodowych,
pępowiny
- w ścianie blastocysty 4 dni po zapłodnieniu wytwarza się
węzeł zarodkowy
(2 warstwy:
ektoderma
- z niej skóra, ukł.
nerwowy, zmysły i
endoderma
- narządy wewn., a potem
między nimi
mezoderma
- kości, mięśnie, tk. Łączna,
naczynia)
- tarcza zarodkowa ma szypułę, z której potem pępowina
do
ściany blastocysty
- w 5Hbd formowanie rynienki nerwowej
- błony płodowe- powstają z kosmówki i owodni (owodnia
pokrywa sznur pępowiny)
Warunki konieczne do zaistnienia ciąży
Matka-
drożne jajowody, prawidłowa anatomia
narządu rodnego, endokrynologia,
bakteriologia
Ojciec-
prawidłowe plemniki, prawidłowe
wydzielanie komórek gruczołowych jąder,
pęcherzyków nasiennych i gruczołu
krokowego, drożność przewodów najądrza