ALERGIA i JEJ

ALERGIA i JEJ

PATOFIZJOLOGIA

PATOFIZJOLOGIA



Według klasycznej definicji alergię

Według klasycznej definicji alergię

rozumiano jako swoiste, niekorzystne

rozumiano jako swoiste, niekorzystne

dla organizmu reakcje, zależne od

dla organizmu reakcje, zależne od

wtórnej odpowiedzi immunologicznej

wtórnej odpowiedzi immunologicznej

na zetknięcie z obcym antygenem,

na zetknięcie z obcym antygenem,

zazwyczaj nieszkodliwym dla osób

zazwyczaj nieszkodliwym dla osób

zdrowych.

zdrowych.



Słowo alergia zostało stworzone z

Słowo alergia zostało stworzone z

dwóch słów greckich:

dwóch słów greckich:

allos (inny) i ergos (reakcja)

allos (inny) i ergos (reakcja)



W nowej klasyfikacji termin „nadwrażliwość” oraz „alergia”

W nowej klasyfikacji termin „nadwrażliwość” oraz „alergia”

zostały rozdzielone, uznając „nadwrażliwość” jako pojęcie

zostały rozdzielone, uznając „nadwrażliwość” jako pojęcie

szersze.

szersze.



Nadwrażliwość oznacza powtarzalne objawy podmiotowe lub

Nadwrażliwość oznacza powtarzalne objawy podmiotowe lub

przedmiotowe, wywołane przez ekspozycję na określony

przedmiotowe, wywołane przez ekspozycję na określony

bodziec, w dawce tolerowanej przez osoby zdrowe.

bodziec, w dawce tolerowanej przez osoby zdrowe.



Nadwrażliwość może mieć charakter alergiczny lub

Nadwrażliwość może mieć charakter alergiczny lub

niealergiczny.

niealergiczny.



Za alergiczny uznaje się reakcję zapoczątkowaną przez

Za alergiczny uznaje się reakcję zapoczątkowaną przez

mechanizmy immunologiczne. Mogą one zależeć zarówno od

mechanizmy immunologiczne. Mogą one zależeć zarówno od

przeciwciał, jak i komórek. Często przeciwciała te to

przeciwciał, jak i komórek. Często przeciwciała te to

immunoglobuliny klasy IgE. Dziedziczna skłonność do

immunoglobuliny klasy IgE. Dziedziczna skłonność do

nadmiernego wytwarzania IgE to ATOPIA. Jest to jedna z

nadmiernego wytwarzania IgE to ATOPIA. Jest to jedna z

najczęstszych predyspozycji genetycznych (dotyczy około 10-

najczęstszych predyspozycji genetycznych (dotyczy około 10-

20% populacji), choć sama nie jest chorobą.

20% populacji), choć sama nie jest chorobą.

Klasyczny podział reakcji

Klasyczny podział reakcji

nadwrażliwości

nadwrażliwości

1.) Natychmiastowy lub anafilaktyczny:

1.) Natychmiastowy lub anafilaktyczny:

-

Obejmuje tkanki, w których obecne są liczne

Obejmuje tkanki, w których obecne są liczne

mastocyty (komórki tuczne) np. skórę, spojówki, górne

mastocyty (komórki tuczne) np. skórę, spojówki, górne

i dolne drogi oddechowe oraz przewód pokarmowy

i dolne drogi oddechowe oraz przewód pokarmowy

-

Objawy takie jak: pokrzywka, obrzęk

Objawy takie jak: pokrzywka, obrzęk

naczynioruchowy, obfita wydzielina z nosa, skurcz

naczynioruchowy, obfita wydzielina z nosa, skurcz

oskrzeli lub biegunka, występują zwykle po upływie

oskrzeli lub biegunka, występują zwykle po upływie

15-20min od ekspozycji na antygen (alergen).

15-20min od ekspozycji na antygen (alergen).

Czasami czas wystąpienia reakcji jest opóźniony o 10-

Czasami czas wystąpienia reakcji jest opóźniony o 10-

12h i wtedy nosi nazwę „późnej fazy reakcji

12h i wtedy nosi nazwę „późnej fazy reakcji

anafilaktycznej”

anafilaktycznej”

2.) Typ II tzw. Cytotoksyczny:

2.) Typ II tzw. Cytotoksyczny:

-

Rozwija się w różnych tkankach i

Rozwija się w różnych tkankach i

narządach, a antygen obecny na

narządach, a antygen obecny na

powierzchni uszkadzanych komórek jest

powierzchni uszkadzanych komórek jest

wewnątrzpochodny albo powstaje w wyniku

wewnątrzpochodny albo powstaje w wyniku

połączenia się zewnątrzpochodnego

połączenia się zewnątrzpochodnego

związku chemicznego (haptenu) z

związku chemicznego (haptenu) z

wielkocząsteczkowym białkiem.

wielkocząsteczkowym białkiem.

-

Reakcja ta charakteryzuje się bardzo

Reakcja ta charakteryzuje się bardzo

zróźnicowaną dynamiką, od minut do

zróźnicowaną dynamiką, od minut do

godzin.

godzin.

3.) Typ III związany z powstawaniem

3.) Typ III związany z powstawaniem

kompleksów immunologicznych:

kompleksów immunologicznych:

-

Reakcja rozwija się kilka godzin po

Reakcja rozwija się kilka godzin po

ekspozycji na antygen.

ekspozycji na antygen.

-

Jej mediatorami są rozpuszczalne

Jej mediatorami są rozpuszczalne

kompleksy przeciwciało-

kompleksy przeciwciało-

antygen(zewnątrzpochodny lub

antygen(zewnątrzpochodny lub

wewnątrzpochodny)

wewnątrzpochodny)

4.) Typ IV tzw. opóźniony lub komórkowy:

4.) Typ IV tzw. opóźniony lub komórkowy:

-

Może dotyczyć wielu tkanek, ale

Może dotyczyć wielu tkanek, ale

charakterystyczny rumień i naciek są

charakterystyczny rumień i naciek są

widoczne na skórze.

widoczne na skórze.

-

Nadwrażliwość tego typu jest na ogół

Nadwrażliwość tego typu jest na ogół

wywołana antygenami drobnoustrojowymi

wywołana antygenami drobnoustrojowymi

i powoduje swoiste zmiany zapalne

i powoduje swoiste zmiany zapalne

(gruźlica, toksoplazmoza), antygenami

(gruźlica, toksoplazmoza), antygenami

wewnątrzpochodnymi w chorobach

wewnątrzpochodnymi w chorobach

autoimmunizacyjnych, a także antygenami

autoimmunizacyjnych, a także antygenami

kontaktowymi (substancje chemiczne, leki,

kontaktowymi (substancje chemiczne, leki,

metale, rośliny)

metale, rośliny)

5.) Nadwrażliwość nieimmunologiczna:

5.) Nadwrażliwość nieimmunologiczna:

- Często ma taki sam obraz kliniczny,

- Często ma taki sam obraz kliniczny,

jak nadwrażliwość alergiczna, ale jej

jak nadwrażliwość alergiczna, ale jej

patomechanizm jest inny lub

patomechanizm jest inny lub

nieznany (np. nadwrażliwość na ASA

nieznany (np. nadwrażliwość na ASA

u chorych na astmę lub reakcja

u chorych na astmę lub reakcja

nadwrażliwośći po wstrzyknięciu

nadwrażliwośći po wstrzyknięciu

radiologicznego środka cieniującego)

radiologicznego środka cieniującego)

Alergia

Alergia



Oznacza reakcję nadwrażliwości

Oznacza reakcję nadwrażliwości

zapoczątkowaną przez mechanizmy

zapoczątkowaną przez mechanizmy

immunologiczne; jest to

immunologiczne; jest to

nadwrażliwość alergiczna.

nadwrażliwość alergiczna.

Alergia atopowa

Alergia atopowa



Choroby atopowe powstają na skutek ścisłego

Choroby atopowe powstają na skutek ścisłego

współdziałania czynników środowiskowych i genetycznych

współdziałania czynników środowiskowych i genetycznych

1.) Czynniki środowiskowe:

1.) Czynniki środowiskowe:

a.) alergeny

a.) alergeny

-

Są to antygeny wywołujące reakcję nadwrażliwości

Są to antygeny wywołujące reakcję nadwrażliwości

immunologicznej, czyli alergię

immunologicznej, czyli alergię

b.) zakażenia

b.) zakażenia

2.) Czynniki genetyczne

2.) Czynniki genetyczne

a.) dziedziczenie alergii atopowej ma charakter wielogenowy,

a.) dziedziczenie alergii atopowej ma charakter wielogenowy,

poznano kilkadziesiąt genów związanych z alergią atopową.

poznano kilkadziesiąt genów związanych z alergią atopową.

Wstrząs anafilaktyczny

Wstrząs anafilaktyczny



Jest to ciężka, szybko rozwijająca się

Jest to ciężka, szybko rozwijająca się

reakcja anafilaktyczna, w której

reakcja anafilaktyczna, w której

występuje obniżenie cisnienia

występuje obniżenie cisnienia

tętniczego zagrażające życiu.

tętniczego zagrażające życiu.



Anafilaksję wywołaną mechanizmem

Anafilaksję wywołaną mechanizmem

immunologicznym określa się jako

immunologicznym określa się jako

alergiczną, a wszelkie inne postacie

alergiczną, a wszelkie inne postacie

jako niealergiczną

jako niealergiczną

Główne przyczyny

Główne przyczyny

anafilaksji:

anafilaksji:

1.) Alergiczne:

1.) Alergiczne:

-

Leki (beta-laktamowe, cytostatyki)

Leki (beta-laktamowe, cytostatyki)

-

Jady owadów błonoskrzydłych

Jady owadów błonoskrzydłych

-

Białka podawane pozajelitowo (krew i preparaty krwiopochodne, hormony

Białka podawane pozajelitowo (krew i preparaty krwiopochodne, hormony

(insulina), enzymy, surowice (np. przeciwtężcowa

(insulina), enzymy, surowice (np. przeciwtężcowa

-

Pokarmy (ryby, owoce morza, orzeszki ziemne, owoce cytrusowe)

Pokarmy (ryby, owoce morza, orzeszki ziemne, owoce cytrusowe)

-

Alergeny wziewne (np. sierść konia)

Alergeny wziewne (np. sierść konia)

-

Lateks

Lateks

2.) Niealergiczne:

2.) Niealergiczne:

-

Bezpośrednie uwalnianie mediatorów z mastocytów (opioidy, leki zwiotczające

Bezpośrednie uwalnianie mediatorów z mastocytów (opioidy, leki zwiotczające

mięsnie szkieletowe, roztwory koloidalne (dekstran, hydroksyetylowana skrobia,

mięsnie szkieletowe, roztwory koloidalne (dekstran, hydroksyetylowana skrobia,

roztwór ludzkiej albuminy) lub roztwory hipertoniczne (np. mannitol), wysiłek

roztwór ludzkiej albuminy) lub roztwory hipertoniczne (np. mannitol), wysiłek

fizyczny

fizyczny

-

Kompleksy immunologiczne (krew i preparaty krwiopochodne, immunoglobuliny,

Kompleksy immunologiczne (krew i preparaty krwiopochodne, immunoglobuliny,

surowice zwierzęce i szczepionki, błony dializacyjne)

surowice zwierzęce i szczepionki, błony dializacyjne)

-

Zmiana metabolizmu kwasu arachidonowego (nadwrażliwość na ASA i inne

Zmiana metabolizmu kwasu arachidonowego (nadwrażliwość na ASA i inne

NLPZ)

NLPZ)

-

Ponieważ w reakcji niealergicznej nie biorą udziału mechanizmy immunologiczne,

Ponieważ w reakcji niealergicznej nie biorą udziału mechanizmy immunologiczne,

wstrząs może wystapić już przy pierwszej eksopzycji na dany czynnik.

wstrząs może wystapić już przy pierwszej eksopzycji na dany czynnik.

Czynniki ryzyka:

Czynniki ryzyka:

1.) Wiek

1.) Wiek

-

U dorosłych częściej występują reakcje po ekspozycji na antybiotyki beta-laktamowe,

U dorosłych częściej występują reakcje po ekspozycji na antybiotyki beta-laktamowe,

jady owadów błonoskrzydłych

jady owadów błonoskrzydłych

-

U dzieci częstsza jest anafilaksja wywołana przez pokarm

U dzieci częstsza jest anafilaksja wywołana przez pokarm

2.) Atopia

2.) Atopia

3.) Miejsce przedostania się alergenu do ustroju

3.) Miejsce przedostania się alergenu do ustroju

-

Reakcje są cięższe i mają cięższy przebieg, jeżeli antygen jest podany pozajelitowo,

Reakcje są cięższe i mają cięższy przebieg, jeżeli antygen jest podany pozajelitowo,

zwłaszcza dożylnie.

zwłaszcza dożylnie.

4.) Uprzednie narażenie na alergen

4.) Uprzednie narażenie na alergen

-

częstość: większe ryzyko cięzkiej anafilaksji przy przerywanym niż przy stałym

częstość: większe ryzyko cięzkiej anafilaksji przy przerywanym niż przy stałym

narażeniu

narażeniu

-

Nasilenie: im większe narażenie na alergen, tym większe ryzyko rozwoju uczulenia

Nasilenie: im większe narażenie na alergen, tym większe ryzyko rozwoju uczulenia

-

Jednoczesne narażenie na alergen podawany pozajelitowo i występujący w

Jednoczesne narażenie na alergen podawany pozajelitowo i występujący w

środowisku – np. podczas immunoterapii w okresie pylenia

środowisku – np. podczas immunoterapii w okresie pylenia

5.) Anafilaksja w wywiadzie

5.) Anafilaksja w wywiadzie

- Zwłaszcza na antybiotyki beta-laktamowe, jady owadów błonoskrzydłych i radiologiczne

- Zwłaszcza na antybiotyki beta-laktamowe, jady owadów błonoskrzydłych i radiologiczne

środki cieniujące

środki cieniujące

Główne kliniczne objawy

Główne kliniczne objawy

anafilaksji:

anafilaksji:

1.) Skóra i tkanka podskórna:

1.) Skóra i tkanka podskórna:

-

Pokrzywka lub obrzęk naczynioruchowy

Pokrzywka lub obrzęk naczynioruchowy

-

Zaczerwienie skóry

Zaczerwienie skóry

2.) Układ oddechowy:

2.) Układ oddechowy:

-

Obrzęk górnych dróg oddechowych, chrypka

Obrzęk górnych dróg oddechowych, chrypka

-

Kaszel, duszność

Kaszel, duszność

-

Nieżyt nosa

Nieżyt nosa

3.) Przewód pokarmowy:

3.) Przewód pokarmowy:

-

nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka

nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka

4.) Reakcja ogólnoustrojowa:

4.) Reakcja ogólnoustrojowa:

- Spadek ciśnienia tętniczego i wstrząs

- Spadek ciśnienia tętniczego i wstrząs

Obraz kliniczny wstrząsu

Obraz kliniczny wstrząsu

anafilaktycznego:

anafilaktycznego:



Chłodna ,blada i spocona skóra

Chłodna ,blada i spocona skóra



Zapadnięcie żył podskórnych

Zapadnięcie żył podskórnych



Hipotonia

Hipotonia



Skapomocz lub bezmocz

Skapomocz lub bezmocz



Utrata przytomności

Utrata przytomności



Może wystapić zatrzymanie krążenia

Może wystapić zatrzymanie krążenia

Leczenie wstrząsu

Leczenie wstrząsu

anafilaktycznego

anafilaktycznego



Objawy anafilaksji mogą się zmieniać w czasie, a

Objawy anafilaksji mogą się zmieniać w czasie, a

początkowo łagodne zmiany ograniczone do skóry mogą się

początkowo łagodne zmiany ograniczone do skóry mogą się

szybko przerodzić w zagrażający życiu wstrząs

szybko przerodzić w zagrażający życiu wstrząs

anafilaktyczny, jeśli nie zastosuje się niezwłocznie

anafilaktyczny, jeśli nie zastosuje się niezwłocznie

odpowiedniego leczenia

odpowiedniego leczenia

1.) Ocenić drożność dróg oddechowych, oddychanie, krążenie i

1.) Ocenić drożność dróg oddechowych, oddychanie, krążenie i

przytomność

przytomność

2.) Przerwać narażenie na substancję podejrzaną o wywołanie

2.) Przerwać narażenie na substancję podejrzaną o wywołanie

reakcji alergicznej (np. zatrzymać podawanie leku, usunąć

reakcji alergicznej (np. zatrzymać podawanie leku, usunąć

żądło pszczoły, pamiętając, że ściskanie tego miejsca może

żądło pszczoły, pamiętając, że ściskanie tego miejsca może

spowodować uwolnienie większej ilości jadu)

spowodować uwolnienie większej ilości jadu)

3.) Podać adrenalinę

3.) Podać adrenalinę

Zapobieganie anafilaksji

Zapobieganie anafilaksji

1.) Środki ostrożności zmniejszające ryzyko wystąpienia

1.) Środki ostrożności zmniejszające ryzyko wystąpienia

wstrząsu anafilaktycznego:

wstrząsu anafilaktycznego:

a.) przy podawaniu leków:

a.) przy podawaniu leków:

-

Jeśli to możliwe, podawać leki doustnie, a nie pozajelitowo

Jeśli to możliwe, podawać leki doustnie, a nie pozajelitowo

-

Zawsze zebrać wywiad w kierunku alergii, zwłaszcza przed

Zawsze zebrać wywiad w kierunku alergii, zwłaszcza przed

podaniem leku

podaniem leku

b.) przy szczepieniach i podawaniu surowic:

b.) przy szczepieniach i podawaniu surowic:

-

Szczepionki przeciwwirusowe: wywiad w kierunku

Szczepionki przeciwwirusowe: wywiad w kierunku

nadwrażliwości na białko jaja kurzego

nadwrażliwości na białko jaja kurzego

c.) w diagnostyce alergologicznej

c.) w diagnostyce alergologicznej

-

Nie wykonywać testów skórnych w okresie pylenia u

Nie wykonywać testów skórnych w okresie pylenia u

chorych z alergią na pyłki roślin

chorych z alergią na pyłki roślin

Alergiczny nieżyt nosa

Alergiczny nieżyt nosa



Jest to zapalenie błony sluzowej nosa

Jest to zapalenie błony sluzowej nosa

w wyniku alergii, najczęściej IgE-

w wyniku alergii, najczęściej IgE-

zależnej

zależnej

Etiologia i patogeneza

Etiologia i patogeneza

Czynniki etiologiczne to:

Czynniki etiologiczne to:

1.) Alergeny wziewne:

1.) Alergeny wziewne:

-

Pyłki roślin (zwłaszcza wiatropylnych)

Pyłki roślin (zwłaszcza wiatropylnych)

-

Roztocze (roztocze kurzu domowego)

Roztocze (roztocze kurzu domowego)

-

Sierść, naskórek i wydzieliny (slina, mocz) zwierząt – kota, psa, gryzoni (np. królika, świnki morskiej, chomika, szczura,

Sierść, naskórek i wydzieliny (slina, mocz) zwierząt – kota, psa, gryzoni (np. królika, świnki morskiej, chomika, szczura,

myszy), konia, bydła

myszy), konia, bydła

-

Grzyby (pleśnie, drożdzopodobne, wyższe)

Grzyby (pleśnie, drożdzopodobne, wyższe)

-

Karaluchy

Karaluchy

2.) Alergeny pokarmowe

2.) Alergeny pokarmowe

3.) Alergeny zawodowe

3.) Alergeny zawodowe

-

Lateks

Lateks

-

Alergeny spotykane przy produkcji pieczywa, ziarna kawy, enzymy,

Alergeny spotykane przy produkcji pieczywa, ziarna kawy, enzymy,

4.) Zanieczyszczenia powietrza

4.) Zanieczyszczenia powietrza

-

Ozon

Ozon

-

Dwutlenek siarki

Dwutlenek siarki

-

Dwutlenek azotu

Dwutlenek azotu

-

Pyły

Pyły

-

Spaliny

Spaliny

-

Dym tytoniowy

Dym tytoniowy

5.) Leki

5.) Leki

-

ASA i inne NLPZ

ASA i inne NLPZ

-

Leki o działaniu sympatykomimetycznym wywołujące wtórne ograniczenie drożności nosa – polekowy nieżyt nosa

Leki o działaniu sympatykomimetycznym wywołujące wtórne ograniczenie drożności nosa – polekowy nieżyt nosa

-

Kokaina stosowana donosowo

Kokaina stosowana donosowo

Leczenie

Leczenie

1.) Leczenie niefarmakologiczne

1.) Leczenie niefarmakologiczne

a.) unikanie ekspozycji na alergen

a.) unikanie ekspozycji na alergen

-

Pyłki roślin lub zarodniki grzybów

Pyłki roślin lub zarodniki grzybów

-

Roztocze kurzu domowego

Roztocze kurzu domowego

-

Zwierzęta

Zwierzęta

-

Nadwrażliwość na ASA

Nadwrażliwość na ASA

b.) płukanie nosa lub rozpylanie w nosie soli fizjologicznej lub jałowej wody

b.) płukanie nosa lub rozpylanie w nosie soli fizjologicznej lub jałowej wody

morskiej łagodzi objawy nieżytu nosa

morskiej łagodzi objawy nieżytu nosa

2.) Farmakologiczne

2.) Farmakologiczne

a.) Glikokortykosteroidy

a.) Glikokortykosteroidy

b.) Leki przeciwhistaminowe

b.) Leki przeciwhistaminowe

c.) Kromoglikan disodowy

c.) Kromoglikan disodowy

d.) Leki obkurczające naczynia błony sluzowej nosa

d.) Leki obkurczające naczynia błony sluzowej nosa

-

efedryna, fenylefryna, nafazolina, ksylometazolina, oksymetazolina,

efedryna, fenylefryna, nafazolina, ksylometazolina, oksymetazolina,

tymazolina)

tymazolina)

e.) leki przeciwleukotrienowe

e.) leki przeciwleukotrienowe

f.) immunoterapia swoista

f.) immunoterapia swoista

Alergiczne choroby oczu

Alergiczne choroby oczu

Obraz kliniczny:

Obraz kliniczny:

1.) Świąd spojówek

1.) Świąd spojówek

2.) Łzawienie

2.) Łzawienie

3.) Przekrwienie i obrzęk spojówek

3.) Przekrwienie i obrzęk spojówek

4.) Obrzęk powiek

4.) Obrzęk powiek

LEKI P-HISTAMINOWE:

LEKI P-HISTAMINOWE:

LEKI PRZECIWHISTAMINOWE

LEKI PRZECIWHISTAMINOWE



Są lekami objawowymi i zapobiegają groźnym

Są lekami objawowymi i zapobiegają groźnym

powikłaniom mogącym powstać w trakcie rozwoju

powikłaniom mogącym powstać w trakcie rozwoju

choroby

choroby



1. LEKI HAMUJĄCE SYNTEZĘ HISTAMINY

1. LEKI HAMUJĄCE SYNTEZĘ HISTAMINY



2. LEKI BLOKUJĄCE UWALNIANIE HISTAMINY Z

2. LEKI BLOKUJĄCE UWALNIANIE HISTAMINY Z

ZIARNISTOŚCI MAGAZYNUJĄCYCH MASTOCYTÓW I

ZIARNISTOŚCI MAGAZYNUJĄCYCH MASTOCYTÓW I

GRANULOCYTÓW ZASADOCHŁONNYCH

GRANULOCYTÓW ZASADOCHŁONNYCH



3. LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY HISTAMNOWE

3. LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY HISTAMNOWE



I GENERACJI

I GENERACJI



II GENERACJI

II GENERACJI

TRITOKWALINA

TRITOKWALINA



Histamina syntetyzowana jest przez

Histamina syntetyzowana jest przez

dekarboksylazę L-histydyny

dekarboksylazę L-histydyny



Tritokwalina hamuje odwracalnie tą dehydrogenazę

Tritokwalina hamuje odwracalnie tą dehydrogenazę



NIE wpływa na histaminę już zgromadzoną i NIE

NIE wpływa na histaminę już zgromadzoną i NIE

zapobiega występowaniu groźnych powikłań

zapobiega występowaniu groźnych powikłań



Dobrze tolerowana

Dobrze tolerowana



LEK POMOCNICZY

LEK POMOCNICZY

Ad. 1. LEKI HAMUJĄCE SYNTEZĘ HISTAMINY

Ad. 1. LEKI HAMUJĄCE SYNTEZĘ HISTAMINY

Ad.2. LEKI BLOKUJĄCE UWALNIANIE

Ad.2. LEKI BLOKUJĄCE UWALNIANIE

HISTAMINY Z ZIARNISTOŚCI

HISTAMINY Z ZIARNISTOŚCI

MAGAZYNUJĄCYCH MASTOCYTÓW I

MAGAZYNUJĄCYCH MASTOCYTÓW I

GRANULOCYTÓW ZASADOCHŁONNYCH

GRANULOCYTÓW ZASADOCHŁONNYCH



Kromoglikan disodowy,

Kromoglikan disodowy,



nedokromil,

nedokromil,



ketotifen

ketotifen

Kromony

Kromony

1.)Kromoglikan disodowy:

1.)Kromoglikan disodowy:

Allergo-comod (aerozol do nosa, krople do oczu)

Allergo-comod (aerozol do nosa, krople do oczu)

Allergocrom (aerozol do nosa, krople do oczu)

Allergocrom (aerozol do nosa, krople do oczu)

Cromohexal (aerozol do nosa, krople do oczu, r-r do inhalacji)

Cromohexal (aerozol do nosa, krople do oczu, r-r do inhalacji)

Cusicrom (krople do oczu)

Cusicrom (krople do oczu)

Polcrom (krople do oczu, aerozol do nosa)

Polcrom (krople do oczu, aerozol do nosa)

Vividrin (aerozol do nosa, krople do nosa)

Vividrin (aerozol do nosa, krople do nosa)

-

-

działa stabilizująco na błonę komórkową kom. tucznych, hamuje

działa stabilizująco na błonę komórkową kom. tucznych, hamuje

wnikanie do nich Ca2+, zapobiega rozpadowi tych komórek i

wnikanie do nich Ca2+, zapobiega rozpadowi tych komórek i

uwalnianie z nich cytokinin powodujących wystąpienie wczesnej i

uwalnianie z nich cytokinin powodujących wystąpienie wczesnej i

późnej r-cj alergicznej

późnej r-cj alergicznej

-w zapobieganiu występowania napadów atopowej dychawicy oskrzelowej

-w zapobieganiu występowania napadów atopowej dychawicy oskrzelowej

-nie może być stosowany do przerywania napadów (może pogorszyć jego

-nie może być stosowany do przerywania napadów (może pogorszyć jego

przebieg)

przebieg)

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

-krótkotrwały kaszel

-krótkotrwały kaszel

-duszności po podaniu leku

-duszności po podaniu leku

2.)Nedokromil (Tilavist – krople do

2.)Nedokromil (Tilavist – krople do

oczu)

oczu)

-zapobiega występowaniu r-cji

-zapobiega występowaniu r-cji

alergicznej na skutek hamowania

alergicznej na skutek hamowania

rozpadu granulocytów kwaso- i

rozpadu granulocytów kwaso- i

zasadochłonnych i uwalnianiu z

zasadochłonnych i uwalnianiu z

tych kom. cytokinin

tych kom. cytokinin

3.)Ketotifen (Ketotifen

3.)Ketotifen (Ketotifen

)

)

Ketotifen (syrop, tabletki)

Ketotifen (syrop, tabletki)

Zaditen (krople do oczu, syrop, tabletki)

Zaditen (krople do oczu, syrop, tabletki)

-mech. j.w.

-mech. j.w.

-blokuje rec. H1

-blokuje rec. H1

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

-senność

-senność

-znużenie

-znużenie

LEKI P-HISTAMINOWE

LEKI P-HISTAMINOWE

ANTAGONIŚCI RECEPTORÓW H1:

ANTAGONIŚCI RECEPTORÓW H1:

Ad.3. LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY

Ad.3. LEKI BLOKUJĄCE RECEPTORY

HISTAMNOWE

HISTAMNOWE

I GENERACJI

I GENERACJI



Antagoniści rec. H1

Antagoniści rec. H1



Antagoniści rec cholinergicznych

Antagoniści rec cholinergicznych



Antagoniści rec. Dopaminergicznych,

Antagoniści rec. Dopaminergicznych,

serotoninergicznych i

serotoninergicznych i

adrenergicznych

adrenergicznych



Dz. Na OUN

Dz. Na OUN



Mogą dz. P/wymiotnie

Mogą dz. P/wymiotnie

I.)GENERACJA

I.)GENERACJA

a.)

a.)

są nieselektywne

są nieselektywne

, blokują również

, blokują również

receptory cholinergiczne(mają

receptory cholinergiczne(mają

działanie atropinowe), jak również

działanie atropinowe), jak również

receptory serotoninergiczne,

receptory serotoninergiczne,

dopaminergiczne i adrenergiczne:

dopaminergiczne i adrenergiczne:

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE



SENNOŚĆ-paradoksalnie u dzieci pobuddzenie

SENNOŚĆ-paradoksalnie u dzieci pobuddzenie



Znużenie

Znużenie



Otępienie

Otępienie



Zaburzenia koordynacji ruchowej

Zaburzenia koordynacji ruchowej



NIE WOLNO PROWADZIĆ POJAZDÓW MECHANICZNYCH

NIE WOLNO PROWADZIĆ POJAZDÓW MECHANICZNYCH



Nasilają dz. Depresyjne i cholinolityczne działanie niektórych

Nasilają dz. Depresyjne i cholinolityczne działanie niektórych

leków (suchość w jamie ustnej, zaburzenia widzenia, trudności w

leków (suchość w jamie ustnej, zaburzenia widzenia, trudności w

oddawaniu moczu, zaburzenia rytmu serca)

oddawaniu moczu, zaburzenia rytmu serca)



Zaburzenia ze strony p-p

Zaburzenia ze strony p-p



Skórne objawy uczuleniowe

Skórne objawy uczuleniowe



Bóle i zawroty głowy,

Bóle i zawroty głowy,



Uszkodzenie szpiku

Uszkodzenie szpiku

INTERAKCJE:

INTERAKCJE:



z anksjolitykami

z anksjolitykami



lekami nasennymi

lekami nasennymi



alkoholem

alkoholem

PRZECIWSKAZANIA:

PRZECIWSKAZANIA:



Jaskra

Jaskra



przerost gruczołu krokowego

przerost gruczołu krokowego



nadwrażliwość na leki

nadwrażliwość na leki



stany uszkodzenia szpiku

stany uszkodzenia szpiku

ZASTOSOWANIE:

ZASTOSOWANIE:



Sezonowe i całoroczne atopowe nieżyty nosa

Sezonowe i całoroczne atopowe nieżyty nosa



Alergiczne dermatozy

Alergiczne dermatozy



Uczuleniowy świąd skóry

Uczuleniowy świąd skóry



W obrzęku naczynioruchowym

W obrzęku naczynioruchowym



Uczuleniowa postać dychawicy oskrzelowej

Uczuleniowa postać dychawicy oskrzelowej



We wstrząsie anafilaktycznym-zapobieganie

We wstrząsie anafilaktycznym-zapobieganie

nawrotom

nawrotom



Niektóre są stosowane jako leki przeciwwymiotne

Niektóre są stosowane jako leki przeciwwymiotne



Leczenie zawrotów głowy

Leczenie zawrotów głowy



Wywołanie sedacji

Wywołanie sedacji

Poch. ETANOLAMINY

Poch. ETANOLAMINY

KLEMASTYNA

KLEMASTYNA

Ma dz. Przeciwalergiczne, przeciwświądowe,

Ma dz. Przeciwalergiczne, przeciwświądowe,

hamuje obrzęki, słabo dz. Depresyjnie

hamuje obrzęki, słabo dz. Depresyjnie

Dobrze się wchłania,

Dobrze się wchłania,

metabolizowany do nieczynnych metabolitów

metabolizowany do nieczynnych metabolitów

DIFENHYDRAMNA

DIFENHYDRAMNA

Stosowana miejscowo

Stosowana miejscowo

jako składnik leków złożonych hamujących odczyny

jako składnik leków złożonych hamujących odczyny

alergiczne

alergiczne

DIMENHYDRYNAT

DIMENHYDRYNAT

Działa:

Działa:

Uspokajająco, spazmolitycznie

Uspokajająco, spazmolitycznie

PRZECIWWYMIOTNIE,

PRZECIWWYMIOTNIE,

powoduje senność

powoduje senność

WYKAZUJĄ DZ. CHOLINERGICZNE I USPOKAJAJĄCE

WYKAZUJĄ DZ. CHOLINERGICZNE I USPOKAJAJĄCE

Klemastyna

Klemastyna

1.) Clemastinum

1.) Clemastinum

-

Syrop

Syrop

-

tabletki

tabletki

Difenhydramina (preparaty

Difenhydramina (preparaty

handlowe)

handlowe)

1.) Apap Noc (paracetamol +

1.) Apap Noc (paracetamol +

difenhydramina)

difenhydramina)

-

Ból z towarzyszącą bezsennością

Ból z towarzyszącą bezsennością

2.) Betadrin (difenhydramina +

2.) Betadrin (difenhydramina +

nafazolina)

nafazolina)

-

Krople do oczu

Krople do oczu

-

Krople do nosa

Krople do nosa

POCH. ETYLENODIAMINY

POCH. ETYLENODIAMINY

ANTAZOLINA

ANTAZOLINA

Działa

Działa



Przeciwhistaminowo

Przeciwhistaminowo



Umiarkowanie uspokajająco i cholinolitycznie

Umiarkowanie uspokajająco i cholinolitycznie



STOSOWANA

STOSOWANA



W leczeniu obrzęku Quinckiego, uporczywym

W leczeniu obrzęku Quinckiego, uporczywym

świądzie, w stanach zapalno-uczuleniowych po

świądzie, w stanach zapalno-uczuleniowych po

lekach i ukąszeniu owadów

lekach i ukąszeniu owadów



Stosowana tylko miejscowo-BARDZO DUŻO działań

Stosowana tylko miejscowo-BARDZO DUŻO działań

niepożądanych

niepożądanych

Antazolina (preparaty

Antazolina (preparaty

handlowe)

handlowe)

1.) Dermophenazol (antazolina + nafazolina)

1.) Dermophenazol (antazolina + nafazolina)

-

Podraznienie skóry po ukąszeniach owadów

Podraznienie skóry po ukąszeniach owadów

-

Płyn do natryskiwania na skóre

Płyn do natryskiwania na skóre

2.) Oftophenazol (antazolina + nafazolina)

2.) Oftophenazol (antazolina + nafazolina)

-

Krople do oczu

Krople do oczu

-

Stany zapalne spojówek

Stany zapalne spojówek

3.) Rhinophenazol (antazolina + nafazolina)

3.) Rhinophenazol (antazolina + nafazolina)

-

Krople do nosa

Krople do nosa

-

Stany zapalne śluzówki nosa

Stany zapalne śluzówki nosa

4.) Spersallerg (antazolina + tetryzolina)

4.) Spersallerg (antazolina + tetryzolina)

-

Krople do oczu

Krople do oczu

-

Zapalenie spojówek

Zapalenie spojówek

POCH. PIPERAZYNY

POCH. PIPERAZYNY

HYDROKSYZYNA

HYDROKSYZYNA

,

,



Ma dz. Uspokajające, przeciwlękowe, spazmolityczne

Ma dz. Uspokajające, przeciwlękowe, spazmolityczne



Max. Stęż po 2 godz

Max. Stęż po 2 godz

STOSOWANA W:

STOSOWANA W:



Stanach napięcia nerwowego,

Stanach napięcia nerwowego,



Psychonerwicach

Psychonerwicach



Do opanowania niepokoju i stanów lękowych

Do opanowania niepokoju i stanów lękowych



Pomocniczo w dermatozach alergicznych

Pomocniczo w dermatozach alergicznych



Lek wspomagajacy leczenie bólu przewlekłego

Lek wspomagajacy leczenie bólu przewlekłego



W premedykacji- hamuje wymioty

W premedykacji- hamuje wymioty

MEKLIZYNA, CINNARIZINA

MEKLIZYNA, CINNARIZINA

Hydroksyzyna

Hydroksyzyna

1.) Atarax

1.) Atarax

-

Syrop

Syrop

-

Tabletki

Tabletki

2.) Hydroxyzinum

2.) Hydroxyzinum

-

Drażetki

Drażetki

-

Syrop

Syrop

POCH. ALKILOAMINY

POCH. ALKILOAMINY



BROMFENIRAMINA,

BROMFENIRAMINA,

CHLORFENIARMINA,

CHLORFENIARMINA,



Ich izomery prawoskrętne dz. 2x silniej

Ich izomery prawoskrętne dz. 2x silniej



Mogą uszkadzać układ krwiotwórczy

Mogą uszkadzać układ krwiotwórczy



Mniej wywołują sedacje

Mniej wywołują sedacje



TRIPLORIDYNA

TRIPLORIDYNA



DIMETINDEN (stabilizuje komórki tuczne)

DIMETINDEN (stabilizuje komórki tuczne)



Dz. Po 2,5-6 godz

Dz. Po 2,5-6 godz

STOSOWANE W:
Alergicznym nieżycie nosa
Alergicznym zapaleniu spojówek
Pokrzywka
Obrzęk naczyniowy

Poch. FENOTIAZYNY

Poch. FENOTIAZYNY

PROMETAZYNA

PROMETAZYNA



Działa przeciwhistaminowo,

Działa przeciwhistaminowo,

przeciwmuskarynowo, silnie uspokajająco

przeciwmuskarynowo, silnie uspokajająco

ZASTOSOWANIE:
Oprócz KLASYCZNYCH ALERGII
Leczenie wstrząsu
W chorobie lokomocyjnej
W wymiotach pooperacyjnych
Zaburzenia błędnika

Max. Stęż po 2-3 godz.
Przenika przez barierę b-b
I do łożyska płodu

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
Zaburzenia sercowo-naczyniowe
Objawy pozapiramidowe

Prometazyna

Prometazyna

1.) Diphergan

1.) Diphergan

-

Syrop

Syrop

-

Drażetki

Drażetki

Inne

Inne

FENISPIRID

FENISPIRID



Dz. Przeciwzapalnie

Dz. Przeciwzapalnie



Rozkurcza oskrzela

Rozkurcza oskrzela



Dz. przeciwalergicznie

Dz. przeciwalergicznie

Dimetynden

Dimetynden

1.)Fenistil

1.)Fenistil

-

Żel

Żel

-

Krople doustne

Krople doustne

2.) Otrivin Allergy (fenylefryna +

2.) Otrivin Allergy (fenylefryna +

dimetynden)

dimetynden)

- Aerozol do nosa

- Aerozol do nosa

Cyprohepatydyna

Cyprohepatydyna

1.) Peritol

1.) Peritol

- syrop

- syrop

Cechy leków II generacji

Cechy leków II generacji



dobre wchłanianie z przewodu pokarmowego i

dobre wchłanianie z przewodu pokarmowego i

szybki początek działania

szybki początek działania



długi czas działania często do 24 godzin, co

długi czas działania często do 24 godzin, co

pozwala stosować jedną dawkę na dobę

pozwala stosować jedną dawkę na dobę



dobra penetracja do tkanek bez niebezpieczeństwa

dobra penetracja do tkanek bez niebezpieczeństwa

kumulacji

kumulacji



wybiórcze i silne działanie wobec rH

wybiórcze i silne działanie wobec rH

1

1



utrzymująca się dobra skuteczność podczas

utrzymująca się dobra skuteczność podczas

długotrwałego stosowania

długotrwałego stosowania



duże bezpieczeństwo

duże bezpieczeństwo



Często metabolizowane prze cyt P450-ryzyko

Często metabolizowane prze cyt P450-ryzyko

wystąpienia

wystąpienia

torsade de pointes

torsade de pointes

LEKI PRZECIWHISTAMINOWE II

LEKI PRZECIWHISTAMINOWE II

GENERACJI

GENERACJI

RÓŻNICE

RÓŻNICE

DZIAŁAJĄ GŁÓWNIE NA REC. H1

PRAKTYCZNIE NIE WYKAZUJA POZARECEPTOROWEGO

I DZIAŁANIA CHOLINERGICZNEGO

HAMUJĄ KOMÓRKI STANU ZAPALNEGO

SŁABIEJ DZIŁĄJĄ USYPIAJĄCO

MAJĄ DOBRĄ PRZENIKALNOŚĆ DO TKANEK, SŁABĄ PRZEZ B-

B

NIE MOGĄ BYĆ PODAWANE POZAJELITOWO

DZIAŁAJĄ DŁUGO

SĄ PROLEKAMI, metabolizowane przez CYTP450

Nie działają przeciwwymiotnie

Działania niepożądane

Działania niepożądane



Sedacja

Sedacja



Działanie proaytmogenne

Działanie proaytmogenne



Zaparcia

Zaparcia



Nietolerancja leku

Nietolerancja leku

POCHODNE PIRYDYNY

POCHODNE PIRYDYNY



AKRIWASTYNA

AKRIWASTYNA



MA słabe dz. Uspokajające

MA słabe dz. Uspokajające



Dobrze się wchłania z przewodu

Dobrze się wchłania z przewodu

pokarmowego

pokarmowego



Mas stę po 1,5 godz

Mas stę po 1,5 godz



W 5% ulega metabolizmowi do

W 5% ulega metabolizmowi do

aktywnych metabolitów

aktywnych metabolitów

POCHODNE PIPERYDYNY

POCHODNE PIPERYDYNY



LEWOKABASTYNA

LEWOKABASTYNA

(Emadine krople do oczu)

(Emadine krople do oczu)



Używana tylko

Używana tylko

miejscowo w kroplach

miejscowo w kroplach

do oczu i do nosa

do oczu i do nosa

LORATADYNA,

LORATADYNA,

DESLORATADYNA

DESLORATADYNA

Działa długo

Działa długo



Nie (?) działa

Nie (?) działa

uspokajająco i

uspokajająco i

przeciwmuskarynowo

przeciwmuskarynowo



Są metabolziowane do

Są metabolziowane do

aktywnego metabolitu

aktywnego metabolitu

działającego dłużej

działającego dłużej



Metabolizowane przez

Metabolizowane przez

CYP3A4 i CYP2D6

CYP3A4 i CYP2D6

Desloratadyna ma największe
powinowactwo do rH1 i duże
Działanie przeciwzapalne

EBASTYNA

EBASTYNA



Nie przenika przez barierę b-b

Nie przenika przez barierę b-b



W leczeniu przewlekłej alergii i pokrzywki

W leczeniu przewlekłej alergii i pokrzywki



Matabolizowana przez CYP3A4 do

Matabolizowana przez CYP3A4 do

aktywnej KAREBASTYNY

aktywnej KAREBASTYNY



Stan wyrównani stę po 3-5 dniach

Stan wyrównani stę po 3-5 dniach

MIZOLASTIN

Nie dz. Uspokajająco i przeciwmuskarynowo
Działanie leku utrzymuje się przez 12-24 godz

Nie wytwarza aktywnych metabolitów

Nie wytwarza aktywnych metabolitów

FEKSOFENADYNA

FEKSOFENADYNA



AKTYWNY metabolit Terfenadyny

AKTYWNY metabolit Terfenadyny



Silnie działa przeciwzapalnie

Silnie działa przeciwzapalnie

(ham IL-5 i 4 i 6) zwłaszcza w

(ham IL-5 i 4 i 6) zwłaszcza w

drzewie oskrzelowym

drzewie oskrzelowym



Nie dziala uspokajająco i

Nie dziala uspokajająco i

przeciwmuskarynowo

przeciwmuskarynowo



Nie przechodzi przez bariere b-b

Nie przechodzi przez bariere b-b



Preparat: Telfast, Telfexo

Preparat: Telfast, Telfexo

POCH. PIPERAZYNY

POCH. PIPERAZYNY

CETIRIZINA

CETIRIZINA



Posiada czynny izomer-LEWOCETIRIZINE –2x

Posiada czynny izomer-LEWOCETIRIZINE –2x

silniejsza niż prolek, jest mieszaniną w/w leku i

silniejsza niż prolek, jest mieszaniną w/w leku i

dekstrocetirizyny

dekstrocetirizyny



NIEWIELKIE działanie uspokajające ale nie

NIEWIELKIE działanie uspokajające ale nie

posuada dz. Przeciwmuskarynowego

posuada dz. Przeciwmuskarynowego



Nie metabolizowana w wątrobie-brak działania

Nie metabolizowana w wątrobie-brak działania

proarytmogennego

proarytmogennego



Max stęż po godzinie

Max stęż po godzinie



Można ją podawać dzieciom od 12 misiąca życia

Można ją podawać dzieciom od 12 misiąca życia

RÓŻNICE

RÓŻNICE



CETYRYZYNA

CETYRYZYNA



LEWOCETYRYZYNA

LEWOCETYRYZYNA



Bardzo dobre parametry

Bardzo dobre parametry

farmakokinet. T0,5 8 godz,

farmakokinet. T0,5 8 godz,

czas dz po 30-60min

czas dz po 30-60min



Wydalana w postaci

Wydalana w postaci

niezmienionej

niezmienionej



Mniejsza objetość dystrybucji

Mniejsza objetość dystrybucji



Większe powinowactwo do rec

Większe powinowactwo do rec

H1

H1



Preparaty: Xyzal, Lirra, Cezera

Preparaty: Xyzal, Lirra, Cezera

Preparaty

Preparaty

1.)Cetirizyna (dorośli i dzieci pow.12r.ż – 10mg/24h (1tabletka)

1.)Cetirizyna (dorośli i dzieci pow.12r.ż – 10mg/24h (1tabletka)

-

Alermed (tabletki)

Alermed (tabletki)

-

Alerzina (tabletki)

Alerzina (tabletki)

-

Allertec (syrop, tabletki)

Allertec (syrop, tabletki)

-

Amertil (r-r , tabletki)

Amertil (r-r , tabletki)

-

CetAlergin (krople doustne, syrop, tabletki)

CetAlergin (krople doustne, syrop, tabletki)

-

Zyrtec (krople, r-r, tabletki)

Zyrtec (krople, r-r, tabletki)

2.)Loratadyna (dorośli i dzieci pow.12r.ż – 10mg/24h (1tabletka)

2.)Loratadyna (dorośli i dzieci pow.12r.ż – 10mg/24h (1tabletka)

-

Aleric (tabletki)

Aleric (tabletki)

-

Claritine (syrop, tabletki)

Claritine (syrop, tabletki)

-

Flonidan (tabletki, zawiesina)

Flonidan (tabletki, zawiesina)

-

Loratan (kaps, syrop)

Loratan (kaps, syrop)

-

Loratine (syrop, tabletki)

Loratine (syrop, tabletki)

Pochodne ftalazinonu

Pochodne ftalazinonu



AZELASTYNA

AZELASTYNA

(Allergodill)

(Allergodill)



Stosowana głównie miejscowo

Stosowana głównie miejscowo



Dz. Przeciwhistaminowo i stabilizuje

Dz. Przeciwhistaminowo i stabilizuje

komórki tuczne

komórki tuczne



Po podaniu na błony śluzowe

Po podaniu na błony śluzowe

wchłąnia się w ok. 40%

wchłąnia się w ok. 40%

Powinowactwo do rec H

Powinowactwo do rec H

1

1

dezloratadyna > chlorfeniramina >

dezloratadyna > chlorfeniramina >

hydroksyzyna > mizolastyna >

hydroksyzyna > mizolastyna >

terfenadyna > cetyryzyna > ebastyna

terfenadyna > cetyryzyna > ebastyna

> loratadyna > feksofenadyna

> loratadyna > feksofenadyna

Ale deslorartyna ma duże

Ale deslorartyna ma duże

powinowactow do rec M a

powinowactow do rec M a

feksofenadyna NIE

feksofenadyna NIE

Działanie na odczyny skórne

Działanie na odczyny skórne

Cetyryzyna działa najszybciej- już w pierwszej

Cetyryzyna działa najszybciej- już w pierwszej

godzinie, szczyt dz. 4-8godz

godzinie, szczyt dz. 4-8godz

SIŁA DZIAŁANIA

SIŁA DZIAŁANIA

cetyryzyna 10mg > terfenadyna 60 mg >

cetyryzyna 10mg > terfenadyna 60 mg >

feksofenadyna 60 mg > loratadyna 10mg >

feksofenadyna 60 mg > loratadyna 10mg >

placebo.

placebo.

-tylko leki

-tylko leki

przyjmowane

przyjmowane

ogólnoustrojowo, miejscowo NIE

ogólnoustrojowo, miejscowo NIE

Badania Granta i wsp

Czas działania

Czas działania



po terfenadynie i loratadynie jest

po terfenadynie i loratadynie jest

różny: od 0 do 10 dni, średnio 6-7

różny: od 0 do 10 dni, średnio 6-7

dni.

dni.



Astemizol: od 20 do 60 dni

Astemizol: od 20 do 60 dni



cetyryzyna i feksofenadyna:2-3 dni

cetyryzyna i feksofenadyna:2-3 dni

Torsade de pointes

Torsade de pointes



Groźne Zaburzenia rytmu serca

Groźne Zaburzenia rytmu serca



Najbardziej po astemizolu i

Najbardziej po astemizolu i

terfenadynie

terfenadynie



Po loratadynie, cetyryzynie,

Po loratadynie, cetyryzynie,

feksofenadynie - NIE

feksofenadynie - NIE